Ćwiczenia i zabawy dla dzieci 6-letnich przygotowujące do nauki czytania, pisania i liczenia

Cele ogólne:
• wprowadzenie dziecka w świat liter,
• kształtowanie gotowości do nauki czytania, liczenia i pisania,
• rozwijanie spostrzegawczości wzrokowej,
• doskonalenie percepcji wzrokowej i słuchowej, jako przygotowanie do nauki czytania i pisania,
• ćwiczenie motoryki ręki dominującej,
• organizowanie sytuacji sprzyjających wykorzystaniu posiadanych wiadomości oraz doskonalenie umiejętności niezbędnych w nauce czytania,
• usprawnienie analizy i syntezy słuchowej, wyodrębnianie głosek,
• dostrzeganie pozytywnych odczuć i satysfakcji z osiągniętego sukcesu.

Cele szczegółowe:
a) wiadomości: (dziecko)
• wie, czym się różni spółgłoska od samogłoski,
• nazywa wskazane litery alfabetu,
• rozumie znaczenie liczebników porządkowych,
• wie jak używać figur liczbowych,
• zna zasady i normy obowiązujące w grupie podczas zajęć.

b) umiejętności: (dziecko)
• rozpoznaje znak graficzny (litery) oraz umieszcza je w schemacie przestrzennym,
• wskazuje wizytówkę ze swoim imieniem,
• wyszukuje w imieniu wybranych liter,
• dokonuje analizy i syntezy sylabowej,
• dokonuje analizy i syntezy głoskowej,
• czyta wyrazy 3,4,5,6 literowe itd,
• wskazuje ilość liter w wyrazie (używa prawidłowo figur liczbowych),
• przelicza ilość liter w wyrazie,
• ustala liczebność np. w zbiorach czy też na karcie pracy: liczebność parasolek,
• prawidłowo posługuje się narzędziami/materiałami plastycznymi: kredka, ołówek, plastelina,
• lepi kulki, nitki, placki z masy plastycznej: plasteliny,
• kreśli po śladzie zgodnie z kierunkiem, dba o prawidłowy nacisk narzędzia pisarskiego, odpowiedni chwyt,
• mieści się w wyznaczonych konturach (kolorowanie),
• uzupełnia rozpoczęte wzory na obrazku,
• kreśli po śladzie (po kropkach, kreskach),
• rozumie polecenia i umie je wykonać,
• dba o porządek wokół swojego miejsca pracy.

c) postawy: (dziecko)
• uważne słucha wskazówek nauczyciela,
• aktywnie i bezpiecznie uczestniczy w organizowanych sytuacjach edukacyjnych,
• doprowadza pracę do efektu końcowego,
• wykazuje inwencję twórczą przy wykonywaniu pracy,
• doskonali umiejętności negocjowania, kulturalnego wypowiadania swojego zdania,
• umie współpracować zarówno indywidualnie jak i w grupie (zespole),
• stosuje zasady zgodnego funkcjonowania w grupie rówieśniczej.

Forma: indywidualna, w zespołach.

Metody, techniki: metoda swobodnej ekspresji, metoda zadań inspirujących, metoda oparta na słowie.

Środki dydaktyczne: litery alfabetu (małe i wielkie), wizytówki z imionami dzieci, dywaniki, koszulki z okienkami (25 sztuk), zestaw liter (25 sztuk), koperty z wyrazami oraz z obrazkami (25 sztuk), figury liczbowe - plakietki do klasyfikacji zastosowanie darów Froebla w Dziecięcej Matematyce (25 kompletów), zestaw wyrazów/obrazków do analizy i syntezy głoskowej, czytania, literowe puzzle (4 zestawy), przedmioty, zabawki, obrazki do wyszukiwania wyrazów rozpoczynających się daną głoską, hula hop (4 sztuki), karty pracy: Kolorowe parasolki (25 sztuk), kredki, ołówki, plastelina.

PRZEBIEG ZAJĘCIA

Przypomnienie sobie podstawowych zasad zachowania się podczas zajęć, zgodnego funkcjonowania w grupie rówieśniczej.

1. Powitanie wszystkich dzieci. Zapoznanie z tematem zajęć.

2. Przypomnienie kolejno poznanych liter alfabetu. Podział na spółgłoski i samogłoski (wskazanie różnic).

3. Zabawa: Sprawdzanie obecności - wizytówki z imionami dzieci rozłożone na dywanie, dzieci szukają wizytówki ze swoim imieniem, pozostałe (niewybrane) imiona razem odczytują.

4. Litery w imionach – wyszukiwanie w wizytówkach liter podanych przez nauczyciela.
• Osoba, która ma w swoim imieniu literę k wstaje;
• Osoba, która ma w swoim imieniu literę a wstaje itd.

5. Dyktando literowe. Dzieci rozkładają dywaniki. Każde dziecko otrzymuje kartę z oznaczonymi kolorami rzędami oraz zestaw liter. Po rozłożeniu liter, nauczyciel określa, w którym okienku i w którym rzędzie umieszczamy daną literę np.:
• W rzędzie niebieskim na pierwszym miejscu umieszczamy małą literkę o.
• W rzędzie żółtym obok małej literki m umieść wielką literkę, K itd.

6. Tajemnicze kropki (figury liczbowe) – wyodrębnianie i przeliczanie kolejnych głosek w wyrazach 3-, 4-, 5- 6- literowych itd. Nauczycielka rozdaje dzieciom koperty, w których są obrazki, wyrazy oraz kartoniki z liczbą oczek tak jak na kostce do gry.
Zadaniem dzieci jest:

• ułożyć parami obrazek i kartonik z liczbą oczek tak, aby liczba oczek odpowiadała liczbie głosek w wyrazie,
• ułożyć parami wyraz i kartonik z liczbą oczek tak, aby liczba oczek odpowiadała liczbie liter w wyrazie,
• czytanie wyrazów.

7. Zabawa: Słowa. Nauczyciel podaje dowolny wyraz, w postaci analitycznej, (czyli głoskuje, np. d-o-m, l-a-s, l-i-s, t-a-t-a, m-a-p-a...), zadaniem dzieci jest wypowiedzenie wyrazu w całości (dom, las, lis, tata, mapa) - dokonanie syntezy, następnie nauczyciel podaje wyraz a dzieci dokonują analizy głoskowej wyrazu.

8. Literowe puzzle. Nauczyciel rozdaje pocięte w 4 kolorach arkusze wzorów liter. Tak pocięte kawałki dzieci mają za zadanie ułożyć w logiczną całość. Każdej grupie przyporządkowuje jeden kształt litery. Zadaniem dzieci jest ułożenie z pociętych puzzli gotowego wzoru. Po ułożeniu litery każdy zespół prezentuje swoją literę (nazywa ją). Na środku są rozłożone zabawki oraz obrazki. Każda z grup po kolei wybiera przedmiot lub obrazek rozpoczynający się daną głoską. Na zakończenie każda z grup przelicza liczbę elementów w zgromadzonych obręczach (ustalanie liczebności). Dodatkowo dokonujemy analizy i syntezy głoskowej i sylabowej.

9. Kolorowe parasole - kreślenie po śladzie, ćwiczenie graficzne. Dzieci mają za zadanie uzupełnić obrazek poprzez łączenie po kropkach, kreskach, dbając o prawidłowy kierunek oraz trzymanie narzędzia pisarskiego, jak również ozdobić cztery parasole wskazanymi wzorami pozostałe parasole dzieci kolorują kredkami oraz wyklejają plasteliną. Zaznaczenie w karcie pracy ile jest parasoli? - poprzez narysowanie odpowiedniej ilości oczek bądź też wpisując w okienko cyfrę.

10. Zakończenie zajęcia. Rozmowy indywidualne z dziećmi nt. wypełnionych kart pracy w tym sprawdzenie z dzieckiem Dyktanda literowego.

Krystyna Madera
nauczyciel przedszkola
Koszalin