Koncepcja lekcji odwróconej zrodziła się w stanach Zjednoczonych pod koniec XX wieku. W roku 1993 Alison King opublikowała pracę "From Sage on the Stage to Guide on the Side," w której podkreślała znaczenie wykorzystania czasu w klasie. Choć Alison King nie wskazała w swojej pracy konkretnej idei lekcji odwróconej/ klasy odwróconej, jej praca jest często wskazywana jako podwaliny metody.
Określenie „Flip” zostało pierwszy raz użyte przez Wesleya Bakera z Uniwersytetu Cedarville podczas omawiania inwersji klasy na konferencji edukacyjnej w roku 2000.
Klasa odwrócone nazywana równie lekcją odwróconą ( Flipped lesson/ classroom) miała na celu zmianę kolejności faz lekcji – wg idei lekcji odwróconej, uczniowie zapoznają się bowiem z materiałem w domu, aby następnie w szkole móc zadawać pytania, ćwiczyć i udoskonalać umiejętności oraz wiedzę nabytą samodzielnie w domu. Metoda nie przerzuca na ucznia obowiązku samodzielnego zapoznania się z kolejnym działem – to mógłby zrobić czytając następny rozdział w podręczniku – lekcja odwrócona ma wiele więcej do zaoferowania.
Wyobraźcie sobie sytuacje, w której uczeń ma możliwość zapoznania się w domu z materiałem, który dopiero przerobi na lekcji. Ma możliwość przeglądania owego materiału przed kolejną lekcją w celu utrwalenia wiadomości. Więcej – nie musi odrabiać zadań domowych ponieważ w domu ogląda prezentacje lub materiały video przesłane przez nauczyciela, dzięki czemu podczas lekcji ma więcej czasu na ćwiczenia i praktykę.
Czemu ma to służyć – przede wszystkim indywidualizacji w nauczaniu. Żaden nauczyciel nie jest w stanie dostosować lekcji do indywidualnych potrzeb wszystkich uczniów w klasie. Film, prezentacja czy inny materiał z jakim uczeń ma za zadanie zapoznać się ( nie wykuć na pamięć) w domu, zajmie uczniowie od 10-20 minut. Niewiele prawda? A ile zajęłoby wprowadzenie tego materiału w klasie - znacznie więcej. Dodajmy do tego sprawdzenie obecności, usadzenie i wprowadzenie uczniów do klasy po dzwonku, udzielenie odpowiedzi na kilka pytań dotyczących życia i śmierci jak:
• Czy mogę pisać fioletowym?
• Jak to litera/ co tam jest napisane?
• Kiedy dzwonek?
• Czy mogę coś zjeść?
• Co mamy potem?
• i oczywiście - Czy mogę wyjść do toalety?
Te czynności odejmą nam przynajmniej 10 minut lekcji, jeśli w klasie jest jakiś ancymon, którego będziemy musieli uspokoić kilka razy to dodajemy kolejne 10 minut na zadania wychowawcze i zostaje nam 25 minut na wprowadzenie materiału, sprawdzenie zadania domowego, wystawienie oceny za prace na lekcji i oczywiście na praktykę. To przykładowy scenariusz hipotetycznej lekcji, który skutkuje zadaniem do domu strony w ćwiczeniach ponieważ na lekcji nie było już czasu na praktykę.
Dziecko w domu może obejrzeć materiał kilka razy, może samodzielnie zgłębić temat. Scenariusz współpracy idealnej przewiduje, że uczeń na lekcje przyjdzie z głowa pełną pomysłów i pytaniami dotyczącymi obejrzanego materiału. Jeśli nawet tak się nie stanie – informacje podane na lekcji nie będą już zupełną nowością i istnieją duże szanse na to, że uczeń zrozumie i opanuje materiał, a jeśli nie – zawsze może wrócić do przesłanych lub udostępnionych przez nauczyciela materiałów.
Kolejnym celem wdrożenia lekcji odwróconej ( flipped lesson) jest optymalne wykorzystanie najnowszych technologii, uwzględniając zamiłowanie młodych ludzi do multimediów jest duża szansa, że będą bardziej zainteresowani i zmotywowaniu do nauki niż podczas klasycznej lekcji z podręcznikiem.
Lekcja odwrócona powinna uświadomić uczniom, w jaki sposób najlepiej i najprzyjemniej przyswajają wiedzę. Czy najwięcej zapamiętali z filmu, tekstu, rysunku. Czy nauczyli się czegoś samodzielnie poszukując informacji w sieci czy raczej robiąc kreatywna notatkę z lekcji online. Materiały wrzucone dla uczniów do sieci w ramach zadania domowego powinny skłonić ich do aktywności np. w metodzie webquest, którą warto wykorzystać podczas lekcji odwróconej uczniowie mają za zadanie dzielić odpowiedzi na pytanie lub wykonać przydzielone zadanie wykorzystując podane źródła. Ogranicza to zasięg poszukiwań, a jednocześnie daje uczniom duże pole manewru w zakresie interpretacji materiałów i wskazanych narzędzi.
Bibliografia:
http://www.superbelfrzy.edu.pl/tag/lekcja-odwrocona/
https://cyfrowaakademia.ceo.org.pl/
https://szk.szkolazklasa.org.pl/materialy/odwrocona-lekcja-o-pracy-metoda-flipped-lesson/