Patrioci wokół nas. Scenariusz zajęć edukacyjnych z elementami oceniania kształtującego dla uczniów klasy III

Scenariusz zajęć edukacyjnych z elementami Oceniania Kształtującego dla uczniów klasy III

Temat: Patrioci wokół nas

Cele ogólne:
• Poznanie pojęcia patriotyzm.
• Wzbogacenie wiedzy o osobach, które przyczyniły się do odzyskania przez Polskę niepodległości.
• Określenie, czym charakteryzuje się postawa patriotyczna.
• Rozwijanie umiejętności zgodnej współpracy w grupach.

Cele w języku ucznia:
• Dowiesz się, co to jest patriotyzm.
• Poznasz osoby, które przyczyniły się do odzyskania przez Polskę niepodległości.
• Będziesz potrafił podać przykłady działań i zachowań patriotycznych.

Metody pracy wg W. Okonia:
• asymilacji wiedzy - pogadanka
- dyskusja
- praca z książką,
• samodzielnego dochodzenia do wiedzy – klasyczna metoda problemowa,
• waloryzacyjna – metoda impresyjna

Metody aktywizujące:
• metoda tworzenia i definiowania pojęć: Kula Śniegowa

Elementy oceniania kształtującego:
• cele w języku ucznia,
• kryteria sukcesu (oczekiwania),
• pytanie kluczowe,
• zasada niepodnoszenia ręki,
• rozmowa w parach,
• rozmowa w grupach,
• losowanie patyczków.

Formy pracy:
• zbiorowa jednolita
• grupowa jednolita
• indywidualna jednolita

Kryteria sukcesu, czyli oczekiwania, co uczniowie będą potrafili po lekcji:

• Wytłumaczysz jednym zdaniem, co to jest patriotyzm.
• Wymienisz przynajmniej jedną osobę, która przyczyniła się do odzyskania przez Polskę niepodległości.
• Podasz przynajmniej dwa przykłady działań lub zachowań patriotycznych.
Pytanie kluczowe: Kto może być patriotą?

Środki dydaktyczne i materiały: magnesy; patyczki, mazaki, tablica interaktywna, prezentacja utworzona w programie Microsoft PowerPoint; kartki na tablicę: z tematem zajęć,
z wypisanymi celami w języku ucznia oraz kryteriami sukcesu; kartki z działaniami
na mnożenie liczb i literami składającymi się na pytanie kluczowe; definicja patriotyzmu; wiersz własnego autorstwa pt. „Patriotyzm”; obrazki twórców niepodległości z gry edukacyjnej Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Łodzi „Twórcy Niepodległości”; plansza na tablicę z napisem: „Patrioci w czasach wojny i w czasie pokoju ”, potrzebna przy pracy w grupach; piosenka pt. „Piosenka młodego patrioty” https://www.youtube.com/watch?v=O8lbwWF7yXo&ab_channel=BajeczkiPioseneczki ; paski z napisanymi przykładami działań i zachowań człowieka mającymi związek z postawą patriotyczną i przeciwstawne; tarcza do ewaluacji lekcji przez uczniów; piosenka pt. „Jestem Polakiem” https://www.youtube.com/watch?v=plug6OIrxRM&ab_channel=NiezwykłeLekcjeRytmiki .

Przebieg zajęć:

Faza wprowadzająca (ok. 5min)

1. Powitanie uczniów.

2. Podanie przez nauczyciela tematu zajęć.

3. Zabawa matematyczna mająca na celu odkrycie pytania kluczowego.

Dzieci siedzą w ławkach w czterech grupach. Na tablicy znajdują się kartki
z działaniami przedstawiającymi mnożenie liczb, zawierające od spodu litery,
z których później zostanie odczytane pytanie kluczowe. Nauczyciel losuje patyczki. Wybrane dzieci podchodzą do tablicy, obliczają działania i zapisują wynik mnożenia liczb. Kiedy wszystkie działania zostaną rozwiązane nauczyciel losuje trzy osoby, których zadaniem będzie ułożenie liczb będących wynikami, w kolejności
od najmniejszej do największej. Prawidłowo ułożone kartki nauczyciel odwraca
na drugą stronę, ukazując litery, a zadaniem dzieci jest odczytanie pytania kluczowego: „Kto może być patriotą?”.

2 x 2 = 4 K, 2 x 3 = 6 t, 1 x 7 = 7 o, 3 x 3 = 9 m, 2 x 5 = 10 o,
3 x 4 = 12 ż, 7 x 2 = 14 e, 5 x 3 = 15 b, 4 x 4 = 16 y,
6 x 3 = 18 ć, 5 x 4 = 20 p, 3 x 7 = 21 a, 8 x 3 = 24 t,
5 x 5 = 25 r, 3 x 9 = 27 i, 4 x 7 = 28 o, 5 x 6 = 30 t,
8 x 4 = 32 ą, 7 x 5 = 35 ?

Faza realizacyjna (ok. 30min)

1. Podanie przez nauczyciela celów zajęć w języku ucznia i kryteriów sukcesu, czyli oczekiwań.

2. Definiowanie przez uczniów pojęcia „patriotyzm” z wykorzystaniem metody „Kuli Śniegowej”. Najpierw każdy uczeń samodzielnie próbuje odpowiedzieć na pytanie „Co to jest patriotyzm?”, potem dzieci łączą się w pary i wspólnie zastanawiają się nad odpowiedzią. Następnie to samo robią w grupach. Na końcu cała klasa wspólnie formułuje odpowiedź na postawione pytanie, tworząc definicję.

3. Odczytanie definicji „patriotyzmu”, którą można znaleźć w Encyklopedii PWN: „Patriotyzm w znaczeniu ogólnym to wszelkie umiłowanie ojczyzny jako miejsca swojego pochodzenia i/lub zamieszkania.”

4. Głośne czytanie przez pięcioro wybranych uczniów wiersza pt. „Patriotyzm”.

Starsi ludzie historię dobrze znają
i często nam o dziejach naszej Ojczyzny opowiadają.
Losy Polski były burzliwe,
dawno temu wolność zabrały jej mocarstwa chciwe.
Austria, Rosja i Prusy ziemie polskie rozgrabiły,
a dorosłych i dzieci domów pozbawiły.
Polski wówczas na mapie nie było,
ale w sercach Polaków ciągle pragnienie wolności się tliło.
Odważni rodacy aktywnie działali,
aby Polacy w 1918 roku niepodległość ojczyzny odzyskali.
Jedni na polu bitwy walczyli, inni politykę uprawiali,
byli też tacy, którzy potajemnie języka polskiego nauczali.
Po pierwszej wojnie światowej druga nastąpiła
i znowu potrzebne były odwaga i siła.
Każdy kto mógł walczył dla dobra wspólnego,
z czego korzystamy do dnia dzisiejszego.
Teraz wielcy ludzie, patrioci patrzą dumnie
z ksiąg historii w nasze oczy.
Pola bitew już opustoszały,
ale czyny bohaterów w naszej pamięci pozostały.
Dziś każdy z nas musi uczyć się i pracować,
aby uczciwym życiem przodkom podziękować.
Musimy opiekować się tym, co oni walką zdobyli,
aby dumni z naszych osiągnięć byli.
Dbajmy o przyrodę, szanujmy zwierzęta,
niech nasza ojczyzna będzie czysta i piękna.
Niech taka postawa będzie motorem dla nas
i przyszłych pokoleń.

5. Zabawa „Wylosuj obrazek”.
Dzieci przechodzą na dywan, a nauczyciel kładzie na stolikach koperty podpisane imionami i nazwiskami ludzi uznawanych za twórców niepodległości Polski: Ignacego Paderewskiego, Wincentego Witosa, Michała Karaszewicza-Tokarzewskiego, Józefa Piłsudskiego. Uczniowie losują z koszyczka podpisany imieniem i nazwiskiem obrazek przedstawiający jedną w wymienionych wyżej osób, a następnie udają się
do odpowiedniego stolika.

6. Praca w grupach, której efektem będzie powstanie plakatu zatytułowanego „Patrioci
w czasach wojny i w czasie pokoju ” ze zdjęciami wielkich Polaków i przykładami zachowań związanych z postawą patriotyczną.

a) Zadanie 1: Zadaniem dzieci jest wyjęcie z koszulki trzech podpisanych zdjęć
i odnalezienie wśród nich osoby, którą przedstawia wylosowany przez nich wcześniej obrazek. Następnie uczniowie czytają informacje znajdujące się pod zdjęciem, mające przybliżyć im daną postać. Grupa, która wykona zadanie przykleja zdjęcie osoby
do wspólnej planszy znajdującej się na tablicy.

7. Zabawa ruchowa „Znajdź swoją parę” przy piosence pt.: „Piosenka młodego patrioty”.

Uczniowie losują obrazek przedstawiający jednego z twórców niepodległości: Józefa Dowbora-Muśnickiego, Romana Dmowskiego, Józefa Hallera, Tadeusza Rozwadowskiego, Lucjana Żeligowskiego, Macieja Rataja, Wojciecha Korfantego, Gabriela Narutowicza. Spacerują z nim po dywanie w rytm muzyki. Na przerwę w muzyce odszukują osobę, która ma identyczny obrazek. Pary siadają
na dywanie. Kiedy muzyka zostaje ponownie włączona, spacerują dalej wymieniając się obrazkami. Na przerwę w muzyce sytuacja się powtarza.

8. Ciąg dalszy pracy w grupach.

b) Zadanie 2: Uczniowie otrzymują paski z napisanymi przykładami działań
i zachowań człowieka. Muszą je przeczytać i ocenić, które z nich wskazują na postawę patriotyczną. Grupa, która już dokona wyboru przykleja napisy do wspólnej planszy znajdującej się na tablicy.
• Kochają własną Ojczyznę i naród, szanując przy tym inne narody i ich kultury.
• Szanują swoich przodków.
• Podtrzymują tradycje i obrzędy.
• Obchodzą święta narodowe i rocznice ważnych wydarzeń historycznych.
• Oddają cześć bohaterom narodowym oraz sławnym osobistościom zasłużonym dla kraju, a także podtrzymują pamięć o nich.
• Uczestniczą w wyborach.
• Bronią terytorium własnego kraju przed atakującym wrogiem.
• Podejmują działania, aby obalić niesprawiedliwe i surowe rządy obcego państwa.
• Stawiają dobro kraju i swojej społeczności ponad interes osobisty.
• Podejmują działania na rzecz rozwoju swojej społeczności lokalnej.
• Czują odpowiedzialność za Ojczyznę.
• Troszczą się o losy Ojczyzny.
• Uczą się sumiennie i uczciwie pracują.
• Szanują własność prywatną i społeczną.
• Znają i szanują polskie symbole narodowe.
• Z szacunkiem mówią o swojej Ojczyźnie.
• Kulturalnie zachowują się i wypowiadają.
• Wyrażają gotowość walki za Ojczyznę z narażeniem życia.
• Przestrzegają prawa oraz ustalonych przez społeczeństwo zasad.
• Wypełniają obowiązki obywatelskie, takie jak: służba wojskowa, płacenie podatków, ochrona środowiska.
• Są zainteresowani przeszłością kraju, jego dorobkiem kulturowym i gospodarczym.
• Znają życiorysy wielkich Polaków oraz dat ważnych wydarzeń historycznych.
• Nie wstydzą się polskiego obywatelstwa i polskich symboli zwłaszcza za granicą.
• Stają na baczność podczas śpiewania hymnu w czasie akademii szkolnych.
• Zachowują powagę podczas obchodów rocznic świąt narodowych.
• Wywieszają biało-czerwoną flagę podczas świąt narodowych.
• Troszczą się o własne zdrowie fizyczne i psychiczne, bo kraj jest silny siłą swych obywateli.
• Oszczędzają zasoby naturalne np. wodę, energię, papier.
• Pomagają innym ludziom w codziennym życiu.
• Opiekują się zwierzętami.
• Dużo czytają, aby wzbogacać swoją wiedzę.
• Nie dbają o swoje zdrowie. Jedzą dużo batoników i czekolady, nie uprawiają sportu.
• Nie odrabiają zadanych lekcji, bo wolą spędzać czas na zabawie.
• Nie uczą się i nie czytają książek, ponieważ te czynności są nudne.
• Zanieczyszczają środowisko naturalne.
• Nie znają i nie szanują polskich symboli narodowych.
• Nie pomagają słabszym i potrzebującym ludziom.
• Nie pracują, ponieważ im się nie chce.
• Nie szanują innych ludzi.
• Nie znają przeszłości swojego kraju, ani imion i nazwisk zasłużonych Polaków.
• Opiekują się zwierzętami tylko czasami.
• Niegodnie zachowują się podczas obchodów rocznic świąt narodowych.
• Nie kochają własnej Ojczyzny i narodu.
• Marnują zasoby naturalne np. wodę, energię, papier.
• Stawiają interes osobisty ponad dobro kraju i swojej społeczności.
• Nie stają na baczność podczas śpiewania hymnu polskiego.
• Troszczą się o losy Ojczyzny jak znajdą czas.
• Unikają pracy, wolą się nie przemęczać.
• Nie przestrzegają ustalonych zasad.
• Rzadko uczestniczą w wyborach.
• Nie troszczą się o losy Ojczyzny.
• Używają brzydkich wyrazów.
• Dokuczają innym ludziom i źle ich traktują.
• Są gotowi wiele poświęcić dla swojej Ojczyzny.
• Nie są zdolni do poświęceń dla dobra swojej Ojczyzny.

9. Omówienie efektów wspólnej pracy – powstałego plakatu nt. „Patrioci w czasach wojny i w czasie pokoju ”.

Faza podsumowująca (ok. 10min)

1. Odniesienie do poszczególnych punktów oczekiwań. Losowanie za pomocą patyczków uczniów, którzy swoją wypowiedzią potwierdzą osiągnięcie założonych kryteriów sukcesu.

2. Udzielanie odpowiedzi na pytanie kluczowe: „Kto może być patriotą?” przez wylosowanych uczniów. Pokaz anonimowego portretu oddziałującego na wyobraźnię dzieci.

Uświadomienie, że patriotą może być każdy z nas - dorosły i dziecko. Aby nim być nie musi walczyć na polu bitwy i oddawać życia za Ojczyznę. Wystarczy, że będzie kulturalnym człowiekiem, który szanuje innych ludzi i środowisko przyrodnicze. Będzie przestrzegał ustalonych zasad i sumiennie wykonywał swoje obowiązki
w zależności od tego, jaką rolę pełni w społeczeństwie. Patriota kocha Ojczyznę
i poprzez swoją naukę i pracę zapewnia jej jak najlepsze warunki do rozwoju. Patriota dba również o swoje zdrowie fizyczne i psychiczne, bo Ojczyzna jest silna siłą swoich obywateli.

3. Ewaluacja lekcji.

Uczniowie zaznaczają magnesami na tarczy strzeleckiej, umieszczonej na tablicy odpowiednią ilość punktów w zależności od tego, czy lekcja była dla nich interesująca, czy nie.

4. Zabawa ruchowa na zakończenie zajęć do piosenki pt. „Jestem Polakiem”.

Wszyscy uczniowie tworzą pociąg ustawiając się jeden za drugim i poruszają się
po sali w rytm muzyki.

5. Podziękowanie uczniom za aktywny udział w zajęciach i pożegnanie się.