DOKUMENTACJA
NA STOPIEŃ NAUCZYCIELA DYPLOMOWANEGO
MAREK JUNIEWICZ
WYCHOWAWCA W ZAKŁADZIE POPRAWCZYM W SADOWICACH
Adres placówki: Adres prywatny:
Zakład Poprawczy w Sadowicach
ul. Szkolna 10
55-080 Katy Wrocławskie
Tel: 71 339 33 00
Spis zawartości:
1. Wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego
2. Dokumenty potwierdzające kwalifikacje zawodowe
a) Dyplom ukończenia studiów
b) Zaświadczeni o ukończeniu Studium Przygotowania pedagogicznego
c) Świadectwo ukończenia kursu kwalifikacyjnego Oligofrenopedagogika
3. Akt nadania stopnia awansu zawodowego Nauczyciela Mianowanego
4. Zaświadczenie Dyrektora Zakładu Poprawczego w Sadowicach zawierające:
a) informacje o wymiarze zatrudnienia nauczyciela oraz o rodzaju prowadzonych zajęć
b) datę zatwierdzenia planu rozwoju zawodowego
c) datę złożenia sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego
d) informację o uzyskanej ocenie dorobku zawodowego za okres stażu oraz dacie jej dokonania
5. Opis i analiza realizacji wymagań określonych w §8, ust.2 rozporządzenia MEN w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli
Wprowadzenie
W niniejszym sprawozdaniu postaram się zaprezentować stopień realizacji planu rozwoju zawodowego oraz ocenić efektywność podejmowanych przeze mnie działań w kwestii ich przydatności dla podopiecznych, znaczenia dla placówki oraz wartości dla samorozwoju. Sprawozdanie będzie miało formę odnoszącą się do wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego zaczerpniętych z Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 01.03.2013 w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli.
W Zakładzie Poprawczym w Sadowicach pracuję od 01.10.2010 roku jako wychowawca internatu a od dwóch lat również jako nauczyciel geografii w szkole zakładowej. W tej placówce odbywałem staż i przystępowałem do egzaminu na nauczyciela mianowanego. Powyższe doświadczenia implikowały proces tworzenia i realizacji planu rozwoju zawodowego na nauczyciela dyplomowanego. Określone działania podejmowane w okresie stażu na nauczyciela mianowanego okazały się na tyle wychowawczo skuteczne i wartościowe, iż były kontynuowane, ale jednocześnie w swej formie, znacznie udoskonalone i rozbudowane. Ponadto, wychodząc naprzeciw nowym potrzebom i niespotykanym wcześniej, w takiej skali, deficytom wychowanków, wdrożyłem nowe działania i projekty. W swojej pracy starałem się także uwzględniać szczególne potrzeby placówki, tak aby jej wynikiem było podnoszenie jakości funkcjonowania wszystkich działów w zakładzie. Proces tworzenia planu rozwoju zawodowego poprzedziła analiza możliwości jego realizacji, co w dynamicznie zmieniających się warunkach zakładu poprawczego jest działaniem utrudnionym. Ostatnim aspektem planowanej pracy było uwzględnienie swoich potrzeb samorozwojowych i odpowiedzi na pytania, co jest ważne dla mnie, co chcę osiągnąć, gdzie mogę odnieść sukces i w jakim kierunku się doskonalić.
Marek Juniewicz
nauczyciel mianowany
Zakład Poprawczy w Sadowicach
Dokumentacja
potwierdzająca spełnienie wymagań
określonych w
§ 8.ust 2. pkt. 1
Uzyskanie pozytywnych efektów w pracy dydaktycznej, wychowawczej lub opiekuńczej na skutek wdrożenia działań mających na celu doskonalenie pracy własnej i podniesienia jakości pracy placówki.
Doskonalenie pracy własnej, podnoszenie jakości pracy placówki
Pełnienie funkcji wychowawcy w placówce resocjalizacyjno – rewalidacyjnej wiąże się z uzyskaniem odpowiednich kwalifikacji wymaganych ustawą, jakkolwiek jest to początek drogi w procesie samodoskonalenia. Sytuacja wychowawcza w placówce, jak też w grupie jest bardzo zmienna, nie istnieje właściwie dzień podobny do drugiego. Tak więc posiadanie wiedzy, umiejętności i doświadczenia staje się nierozłącznym elementem mojej pracy z młodzieżą. Brak umiejętności i kompetencji, podejmowanie błędnych decyzji w sytuacjach trudnych może mieć przykre konsekwencje, toteż ciągłe nabywanie doświadczenia i otwartość na uwagi i wskazówki doświadczonych pedagogów jest równie ważne jak posiłkowanie się literaturą.
W okresie stażu jak również w ciągu kilku miesięcy poprzedzających staż podjąłem następujące działania w celu samodoskonalenia i podniesienia jakości pracy zakładu:
• Rozpocząłem procedurę uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego poprzez analizę prawa oświatowego i aktów prawnych dotyczących uzyskiwania stopni awansu zawodowego jak również dokumentacji dotyczącej funkcjonowania placówki, pogłębiałem wiedzę w tym zakresie również analizując artykuły na stronach internetowych, konsultując się z doświadczonymi wychowawcami i pedagogami, sporządziłem plan rozwoju zawodowego
• Pracując w grupie wychowawczej napotykałem wiele problemów związanych nieprzystosowaniem społecznym moich wychowanków, ich zaburzonymi relacjami rówieśniczymi, czy też nieumiejętnym i nieadekwatnym okazywaniem emocji. Niniejsze deficyty moich podopiecznych skłoniły mnie do podjęcia nauki i ukończenia Studium Socjoterapii, Profilaktyki i Promocji Zdrowia we Wrocławskiej Pracowni Psychoedukacji i Terapii „Plus”
• Praktyczna wiedza i pozyskiwanie bieżących spostrzeżeń o aktualnej sytuacji wychowawczej w placówce jest wartością bezcenną, dlatego też uczestniczyłem we wszystkich posiedzeniach zespołu wychowawców oraz posiedzeniach Rady Zakładu
• Wiele sytuacji konfliktowych zachodzących w placówce na linii wychowanek - wychowanek i wychowanek – wychowawca wynika z niewłaściwej komunikacji, nieumiejętnym rozpoznaniem emocji i ich okazywaniu, w związku z tym zaistniała potrzeba uzupełnienia wiedzy w tym zakresie. Uczestniczyłem w szkoleniach organizowanych w naszej placówce: „Sposoby radzenia sobie z emocjami wychowanka” , „Sposoby radzenia sobie z własnymi emocjami” , „4 poziomy komunikacji”,
• Aby doskonalić swój warsztat pracy jako wychowawcy organizującego zajęcia w grupie brałem udział w szkoleniu: „Metody aktywizujące pracę z młodzieżą”,
• Właściwe rozpoznanie relacji wychowanka z jego najbliższymi w sposób znaczący ułatwia planowanie pracy z nim oraz zwiększa skuteczność oddziaływań, ku temu przyczyniło się uczestnictwo w szkoleniu: „Rola rodziny wychowanka w pracy wychowawczej”
• Specyfika pracy w zakładzie poprawczym wymaga od wychowawców ciągłej gotowości do reagowania na sytuacje kryzysowe. Mogą to być sytuacje gdy zostanie zagrożone bezpieczeństwo naszych podopiecznych, naszych kolegów lub nas samych. Dlatego też, uczestniczyłem w dwudniowym szkoleniu, organizowanym w Boszkowie przez Zakład Poprawczy i Schronisko dla Nieletnich w Głogowie. Ta forma miała charakter czysto praktyczny a zajęcia były prowadzone w formie warsztatów i ćwiczeń na sali gimnastycznej. Temat szkolenia to: „Radzenie sobie w trudnych sytuacjach z wychowankiem oraz praktyczne zastosowanie środków przymusu bezpośredniego”. Uzupełnieniem umiejętności nabytych podczas szkolenia było uczestnictwo w zajęciach z technik interwencyjnych prowadzonych w naszej placówce przez instruktora Krav Maga
• Nagromadzenie się problemów w pracy z młodzieżą oraz trudności w relacjach interpersonalnych były zarzewiem do podjęcia decyzji o uczestnictwie, w roku szkolnym 2016/2017 i 2017/2018 w spotkaniach superwizyjnych prowadzonych przez panią Marię Haracz-Dąbrowską pracownika Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
• Regularnie, po przeprowadzeniu zajęć hospitowanych, uczestniczyłem w konsultacjach z kierownikiem internatu, nakierowanych na udzielanie wskazówek i korygowanie moich działań
• Kilkukrotnie zapraszałem na swoje zajęcia kolegów z grupy, organizowałem wspólne zajęcia z innymi wychowawcami, po których dokonywaliśmy ich oceny i wprowadzaliśmy poprawki do planowanych w przyszłości zajęć o podobnym charakterze
• Zawsze po cotygodniowych spotkaniach socjoterapeutycznych z grupą usamodzielniającą uczestniczyłem w konsultacjach z wychowawcami i zespołem diagnostyczno-korekcyjnym, poświęconych podsumowania oddziaływań wychowawczych i tworzeniu strategii pracy z niniejszą grupą na najbliższą przyszłość
• Posiłkowałem się literaturą poruszającą problemy dydaktyczno – wychowawcze: „Socjoterapia dzieci i młodzieży diagnoza i metody działania”- A. Lasota, J. Franczyk. Pozycja ta obejmuje problematykę w sensie poznawczym, ale przede wszystkim o dużym znaczeniu praktycznym w działalności socjoterapeutycznej wśród młodzieży. Książka zawiera wiele różnych ćwiczeń, zajęć, warsztatów i działań rozwojowych adresowanych głównie do młodzieży z problemami funkcjonowania co w obliczu znacznej skali zjawisk patologicznych, zaburzeń zachowania czyni ją bardzo aktualną. „Pracownia gastronomiczna – sporządzanie potraw i napojów”- A. Kmiołek-Gizara. Choć jest to pozycja dla nauczycieli od kształcenia zawodowego, to wiele treści doskonale wpasowuje się w pracę w grupie usamodzielniającej. Publikacja składa się przede wszystkim z kart pracy zawierających ćwiczenia praktyczne – a więc działanie na konkretach co jest ogromnie ważne dla naszych podopiecznych, kładzie duży nacisk na sprawną pracę zarówno w parach, jak i w grupach – „zmusza” do współpracy i podziału obowiązków. „Człowiek istota społeczna” – E. Aronson. Jest to klasyczna pozycja wyjaśniająca podstawowe mechanizmy zachowań jednostki w społeczności ludzkiej. „Hortiterapia – terapia wspomagające rehabilitację dzieci i dorosłych” Książka traktuje o praktycznym wykorzystaniu ogrodu i pracy w nim do terapii dzieci i młodzieży z różnymi dysfunkcjami, również psychicznymi.
Pozyskiwałem również wiele cennych informacji poprzez zapoznawanie się z artykułami z zakresy przemocy rówieśniczej i treningu pracy.
Uzyskane efekty
• Wiedzę i umiejętności zdobyte podczas Studium Socjoterapii wykorzystywałem w czasie cotygodniowych zajęć z elementami socjoterapii z grupą usamodzielniającą. Sukcesywnie, uczestnicy zajęć stawali się coraz bardziej otwarci, nabywali umiejętności słuchania i wypowiadania się, przełamywali barierę wypowiadania się o sprawach osobistych i trudnych. Niniejsze zajęcia, na początku były dla nich „złem koniecznym”, a po upływie kilku miesięcy stały się oczekiwanym elementem życia w społeczności zakładowej, na które chętnie przychodzili wiedząc, że mogą tutaj swobodnie mówić o swoich potrzebach.
Do swoich zajęć świetlicowych, zgodnych z planem pracy grupy wychowawczej, wprowadzałem elementy socjoterapii – głównie w czasie zajęć o tematyce budowania własnej wartości, asertywności, zachowania w sytuacjach ryzykownych, integrowania grupy.
Efekty zajęć socjoterapeutycznych poprzez oddziaływanie grupy na określonych wychowanków są procesem długotrwałym i trudno mierzalnym. Mogę jednak stwierdzić, iż moi wychowankowie stopniowo nabywali zachowań akceptowanych społecznie, stawali się bardziej tolerancyjni i odpowiedzialni, unikali sytuacji niebezpiecznych, o czym może świadczyć fakt np. powrotu z przepustek i urlopów we właściwym stanie czy też podejmowanie przez nich pracy zawodowej i funkcjonowaniu w otwartym środowisku
• Szkolenia ułatwiły mi pracę z młodzieżą poprzez lepszą komunikację, nabyłem umiejętność słuchania wychowanków będących w stanie pobudzenia emocjonalnego i nie ulegać rezonansowi emocjonalnemu, polepszyłem swoje umiejętności w zakresie umiejętnego reagowania na zachowania prowokacyjne młodzieży, podniosłem poziom swojej asertywności, wdrażałem sposób załatwiania problemów wychowawczych na drodze kompromisu, w sytuacjach niebezpiecznych umiałem zareagować stosując odpowiednie środki oddziaływania psychologiczno-pedagogicznego
• W celu właściwego i bezpiecznego funkcjonowania placówki opracowałem regulamin korzystania z aneksu kuchennego w czasie prowadzenia zajęć, opracowałem regulaminy funkcjonowania wychowanków w grupie usamodzielniającej dotyczące korzystania z prywatnych telefonów komórkowych oraz sposobu odbywania przez wychowanków samodzielnych wyjść poza budynek zakładu i ewidencji tych wyjść. Niniejsze opracowania ujednoliciły działania pracowników zakładu, usprawniły podejmowane czynności i ograniczyły nieporozumienia i sytuacje sporne na linii personel placówki – wychowankowie
• Dla wychowanków będących w patronacie tworzyłem indywidualne plany resocjalizacji uwzględniające ich deficyty, stopień demoralizacji, zasoby i mocne strony, zalecenia zespołu diagnostyczno-korekcyjnego, perspektywy związane z powrotem do swojego macierzystego środowiska
• Dzięki sugestiom i zaleceniom ze strony moich przełożonych, współpracowników, po zajęciach hospitowanych czy też otwartych, doskonaliłem swoje metody pracy, korygowałem elementy zajęć, bardziej umiejętnie korzystałem z informacji zwrotnych od moich wychowanków dotyczących przeprowadzanych zajęć, ale też moje pomysły i elementy scenariuszy zajęć stawały się inspiracją dla innych pracowników pedagogicznych
• Po konsultacjach z grupą wychowawców grupy usamodzielniającej i z zespołem diagnostyczno-korekcyjnym wprowadzałem na bieżąco zmiany w funkcjonowaniu tejże grupy, a także tworzyłem tygodniowe plany pracy. Te działania pozwoliły na indywidualizację oddziaływań, lepszą pomoc wychowankom słabszym, skuteczniejszą integrację grupy, łagodzenie konfliktów a przede wszystkim nabywanie przez wychowanków umiejętności odnajdywania się na rynku pracy i ustalenie preferencji zawodowych
• Organizowałem liczne konkursy dla wychowanków: m.in. tenis stołowy, turniej dwójek siatkarskich, Ogólnopolski Konkurs Plastyczny „Człowiek przyjacielem swego otoczenia”, Turniej Piłkarski „O puchar Dyrektora ZP”. Współzawodnictwo sportowe jak również realizowanie się wychowanków w działalności plastycznej w sposób znaczący obniża poziom negatywnych emocji i kanalizuje energię. Choć nie jest to wymierne ale można przypuszczać, iż te działania obniżały poziom agresji wśród wychowanków, uczyły podporządkowywania się określonym zasadom, kształtowały umiejętność przyjmowania niepowodzeń czy też właściwe przeżywanie sukcesów. Niezmiernie ważne dla wychowanków biorących udział w tych projektach była możliwość zaprezentowania swoich możliwości i talentów na arenie pozazakładowej i sposobność uczciwej rywalizacji
• Największą korzyść dla samorozwoju i podniesienia poziomu mojej pracy było uczestnictwo w superwizji, na której wspólnie z zespołem wychowawców i nauczycieli, zajmowaliśmy się analizą bieżących zdarzeń i rozwiązywaniem trudnych przypadków wychowawczych.
Moi podopieczni wychowankowie z patronatu cechowali się głębokimi deficytami i zaburzeniami oraz poziomem demoralizacji, toteż potrzebowałem pomocy we właściwym prowadzeniu wychowanków i takową otrzymywałem na spotkaniach superwizyjnych
Marek Juniewicz
nauczyciel mianowany
Zakład Poprawczy w Sadowicach
Dokumentacja
potwierdzająca spełnienie wymagań
określonych w
§ 8. ust.2. pkt 2
Wykorzystywanie w pracy technologii informacyjnej i komunikacyjnej
Technologia informacyjna i komunikacyjna od dawna wkroczyła do naszego życia zawodowego i codziennego, a komputer z dostępem do Internetu, telefon komórkowy i cyfrowy aparat fotograficzny stały się narzędziami powszechnie używanymi. Podobne inklinacje zachodzą w pracy wychowawczej w internacie. Posiłkowanie się najnowszymi zdobyczami elektroniki w pracy z młodzieżą niedostosowana społecznie staje się naturalną potrzebą w celu choćby wyrównywania poziomu wiedzy, umiejętności i samodzielności naszych wychowanków w stosunku do młodzieży funkcjonującej w środowisku otwartym. Jakkolwiek sprawą pierwszoplanową było wykorzystanie komputera w celu podnoszenia jakości i atrakcyjności prowadzonych przeze mnie zajęć. Korzystanie z technologii informacyjnej i komunikacyjnej w mojej pracy można podzielić na kilka obszarów:
Sporządzanie i gromadzenie dokumentacji związanej z grupą wychowawczą
Wszelka dokumentacja pedagogiczna oraz gospodarcza była przygotowywana i archiwizowana przeze mnie przy użyciu komputera. Sporządzane dokumenty miały przejrzystą i estetyczną formę, były skatalogowane, łatwe w odnalezieniu i edycji. Przy pomocy komputera opracowywałem pisma, wzory dokumentów, sporządzałem plany pracy wychowawczej dla grupy, sprawozdania dla moich przełożonych z realizowanych przeze mnie projektów, sprawozdania z wywiadów środowiskowych w miejscu zamieszkania wychowanków, dokumentację związaną z IPR, plany usamodzielnienia wychowanków, tworzyłem karty wycieczek i ich plany, okresowe opinie o wychowankach do sądów. Osobne katalogi stanowiły dokumenty przyporządkowane wychowankom będącym w moim patronacie.
Podnoszenie jakości prowadzonych zajęć poprzez wykorzystanie komputera
Ten aspekt działań wychowawczych polegał między innymi na tworzeniu konspektów i scenariuszy zajęć wychowawczych, generowaniu i drukowaniu pomocy naukowych wykorzystywanych w czasie zajęć np. rysunki, schematy, testy, tabele krzyżówki lub też wzory dyplomów jako formy uznania za osiągnięcia w różnego rodzaju konkursach.
Należy podkreślić fakt, iż mamy do czynienia z wychowankami upośledzonymi umysłowo w stopniu lekkim, a więc wszelkie formy wizualizacji i prezentacji w postaci konkretnych obrazów na ekranie komputera miały kapitalne znaczenie i przyczyniały się do lepszego zrozumienia i większej chęci uczestnictwa w zajęciach wzbogaconych taką forma przekazu. W związku z powyższym wiele zajęć wychowawczych opierało się na wykorzystaniu komputera, tym bardziej, iż miałem sposobność przez ostatnie 1,5 roku mojego stażu pracować w grupie usamodzielniającej.
Wykorzystanie komputera było podstawą zwykle do nauki techniki pisania na klawiaturze a ponadto do sporządzania pism przez wychowanka w celu załatwienia różnych spraw np. podania, prośby, e-listy itp.
Sporo zajęć edukacyjnych, z wykorzystaniem komputera, rozwijających spostrzegawczość, logiczne myślenie, miało formę zabawową. Wykorzystywałem portale www.gry.pl; www.grajteraz.pl, na których najczęściej wykorzystywałem gry logiczne i gry polegające na odnajdywaniu różnic
Większość wychowanków prędzej czy później podczas swojej obecności w zakładzie poprawczym uzyska nagrodę w postaci urlopu lub przepustki. Wychodząc naprzeciw takim sytuacjom organizowałem zajęcia polegające na samodzielnym wynajdowaniu połączeń komunikacyjnych, określaniu trasy dojazdu do macierzystego miasta, oraz dotarcia od dworca do domu każdego wychowanka. Wykorzystywałem aplikację Google Maps oraz Street View. Zajęcia te cieszyły się dużym zainteresowaniem, tym bardziej jeżeli został wprowadzony element współzawodnictwa tzn. wykonania zadania w określonym czasie. Zajęcia wzbogacałem o treści z zakresu ruchu drogowego i znaków drogowych napotykanych w czasie wirtualnego spaceru po ulicach miasta. Wychowanek aby wyjechać do domu musi posiadać zakupione wcześniej bilety komunikacji publicznej, a z tym przedsięwzięciem wiążą się określone utrudnienia. Tak więc aby ułatwić samodzielny zakup biletu przez wychowanka organizowałem zajęcia instruktażowe polegające na zakupach e-biletów na portalu internetowym PKP – rozkład jazdy.
Jedną z najczęstszych form spędzania czasu wolnego przez wychowanków jest słuchanie muzyki młodzieżowej, a wśród wychowanków o wyższym potencjale intelektualnym, również tworzenie muzyki poprzez napisanie tekstu i zmontowanie go z podkładem muzycznym. Umożliwiłem taką aktywność moim wychowankom poprzez instalację programu Free Sound Recorder oraz zorganizowanie mikrofonu i głośników.
Zajęcia, szczególnie o tematyce uzależnień, wpływu narkotyków, alkoholu i papierosów na organizm ludzki często były wzbogacane, krótkimi filmami poglądowymi zaczerpniętymi z portalu Youtube.
Cyfrowy aparat fotograficzny to narzędzie często wykorzystywane w pracy wychowawczej. Dzięki niemu tworzyłem dokumentacje fotograficzne z różnych imprez, wycieczek lub zajęć organizowanych w grupie czy w zakładzie. Najczęściej przydawał się podczas dokumentowania efektów zajęć kulinarnych, konkursów, plenerowych zawodów sportowych czy wycieczek krajoznawczych. Wychowankowie czerpali dużą satysfakcję z możliwości opanowania obsługi i użytkowania takiego sprzętu i wielokrotnie powracali wspomnieniami do tych zdarzeń oglądając fotografie.
Komputer jako źródło informacji i komunikacji
Komputer z łączem internetowym dawał mi bardzo duże możliwości aktualizowania i uzupełniania swoich wiadomości zarówno w kwestiach wychowawczych jak również przepisów prawa. Jestem osobą otwartą na wiedzę i chętnie też dzielę się swoimi osiągnięciami, a internet sprzyjał właśnie wymianie informacji, dokumentów, stał się też nośnikiem poprzez który mogłem opublikować swoje konspekty zajęć cz też autorski program zajęć kulinarnych. Bardzo często służył mi do bieżącej komunikacji z innymi wychowawcami czy przełożonymi.
W czasie organizacji wyjazdów lub wycieczek, poprzez Internet mogłem zasięgnąć informacji na temat miejsc, do których się udajemy, sprawdzić prognozę pogody lub dokonać rezerwacji miejsc. Taka wiedza była niezbędna aby poprawić bezpieczeństwo i usprawnić organizację i przebieg zajęć.
Uzyskane efekty:
- wzbogacanie swojej wiedzy
- uatrakcyjnianie zajęć wychowawczych
- szybka wymiana informacji i komunikacja
- umożliwienie wychowankom realizowania swoich pasji
- rozwijanie sprawności intelektualnej wychowanków
- nabycie przez wychowanków praktycznych umiejętności potrzebnych w samodzielnym funkcjonowaniu
- ujednolicenie i podniesienie poziomu szaty graficznej dokumentacji zakładowej
Marek Juniewicz
nauczyciel mianowany
Zakład Poprawczy w Sadowicach
Dokumentacja
potwierdzająca spełnienie wymagań
określonych w
§ 8. ust.2.pkt3
•
Umiejętność dzielenia się wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami, w tym przez prowadzenie otwartych zajęć, w szczególności dla nauczycieli stażystów i nauczycieli kontraktowych, prowadzenie zajęć dla nauczycieli w ramach wewnątrzszkolnego doskonalenia zawodowego lub innych zajęć
Pomoc koleżeńska i umiejętność dzielenia się swoją wiedzą z innymi pracownikami jest niezwykle ważna w pracy pedagoga wychowawcy. Szczególnie w placówkach o charakterze opiekuńczo – wychowawczym czy też resocjalizacyjnym, ma ona niebagatelne znaczenie. Są to bowiem bardzo specyficzne placówki, o których można wiele usłyszeć czy przeczytać, ale dopiero będąc czynnie pracującym wychowawcą odczuwa się potrzebę uzyskania odpowiedzi na wiele nurtujących pytań.
Podczas swojej pracy pedagogicznej, jako młody pracownik Zakładu Poprawczego w Sadowicach, bardzo doceniałem pomoc jakiej udzielali mi pracownicy z dłuższym stażem. Nieoceniona była pomoc kolegi Mirosława Jakubka czy Rafała Woźnickiego, którzy wprowadzali mnie w tajniki pracy wychowawcy internatu. Czynili to stopniowo, w sposób bardzo przystępny i spokojny. To przede wszystkim dzięki pomocy doświadczonych kolegów, mojego bezpośredniego przełożonego – kierownika internatu Pana Andrzeja Duczmala oraz ówczesnego dyrektora zakładu Pana Zbigniewa Stępnia proces adaptacji do nowych warunków zawodowych przebiegał sprawnie i skutecznie. Pomoc udzielana przez ww. osoby dawała mi pewność siebie, naprowadzała na właściwe rozwiązania i sprawiała, iż mogłem stać się równorzędnym pracownikiem internatu.
Będąc nauczycielem mianowanym, byłem jednocześnie najmłodszym stażem i jednym z młodszych wiekiem pracownikiem internatu, tak więc dzielenie się wiedzą i doświadczeniem z innymi odbywało się jedynie poprzez zapraszanie na zajęcia internatowe lub wspólne prowadzenie zajęć a następnie poprzez wymianę spostrzeżeń i uwag. W związku z tym, iż jedną z moich pasji jest prowadzenie i opieka nad ogrodem, postanowiłem wdrożyć czynności z tym związane do repertuaru zajęć i też zapraszać kolegów wychowawców do uczestnictwa w tej formie dydaktycznej. Starałem się tak dobierać metody pracy aby wychowankowie działali praktycznie i aby odbierali satysfakcję ze swojej pracy mając poczucie wykonywania potrzebnych rzeczy.
Uważam siebie, i otrzymuję sygnały z mojego otoczenia zawodowego, iż jestem postrzegany jako kreatywny wychowawca. Dla mnie miarą dobrze przepracowanego dyżuru wychowawczego jest satysfakcja moich podopiecznych manifestująca się w pytaniach:” co porobimy następnym razem”, lub „kiedy pan ma następny dyżur”. Zawsze starałem się odpowiadać na potrzeby wychowanków, przygotować się do zajęć, a najlepsze pomysły spisywać w postaci konspektów zajęć. Wielokrotnie byłem pytany przez starszych kolegów jak przebiegały zajęcia i czy mogę udostępnić konspekt, co czyniłem z dużą satysfakcją. Ponadto kilka z nich, już realizowanych w rzeczywistości, udało mi się opublikować na stronie www.publikacje.edux.pl, między innymi: „Ja i mój los” ; „Siatkarskie żarty”; „Kalambury – sztuka naśladowania i odgadywania”; „Łączy nas piłka”; „Zgadnij kim jestem– rozwijanie umiejętności szkicowania ołówkiem – rysunek portretowy”; „Ja i moje miasto” .
Inną formą przekazywania swoich umiejętności i doświadczenia była organizacja wycieczek tematycznych w obecności innego pedagoga z mojej placówki. Jako, że jestem absolwentem studiów geograficznych, umiejętność i fachowość tych działań jest niejako wpisana w mój zawód wyuczony. W sposób profesjonalny przygotowałem trasę wycieczki (Góra Ślęża, Wielka Sowa, Rajd rowerowy po Parku Krajobrazowym Doliny Bystrzycy). Zawsze udzielałem instruktarzu jak zachować się w określonych miejscach, poprowadziłem je uwzględniając najbardziej atrakcyjne miejsca, starałem się przekazać wychowankom ciekawostki związane z obiektami na trasie wycieczek.
Wielokrotnie współorganizowałem różne przedsięwzięcia o charakterze sportowym z kol. Marcinem Bosakiewiczem - nauczycielem kontraktowym (turnieje piłkarskie, mecze piłkarskie kadra – wychowankowie). Proces organizacji projektu rozpoczynał się od wspólnego przedyskutowania pomysłów, wymiany spostrzeżeń i wielokrotnie korekt w kwestiach realizacji określonych etapów zadania. Dzielenie się wiedzą i doświadczeniem następowało w obu kierunkach i miało charakter samokształcenia. Tradycją stały się również spotkania podsumowujące dany projekt po jego zakończeniu oraz prezentacja własnych spostrzeżeń na temat pracy partnera.
Inną formą wymiany doświadczeń były konsultacje z kolegami Rafałem Woźnickim (nauczyciel kontraktowy) i Mirosławem Jakubkiem (nauczyciel mianowany) podczas zajęć prowadzonych przeze mnie, a obserwowanych przez kolegów na terenie grupy czwartej. Spotkania te odbywały się regularnie w roku szkolnym 2015/2016 i były źródłem cennej wymiany doświadczeń. Z informacji zwrotnych uzyskanych od kolegów wynika, iż dzięki temu, że uczestniczyli w prowadzonych przeze mnie zajęciach (a przede wszystkim
w spotkaniach grupowych – oceny i analizy dyscypliny wychowanków), uzyskali także korzyści dla własnego warsztatu pracy. Koledzy obserwując moje zajęcia i mój sposób pracy, wprowadzili do swojego repertuaru wychowawczego pewne elementy stosowane przeze mnie. Np. sposoby radzenia sobie z wybuchami agresji w grupie poprzez ruch, metody skutecznego komunikowania się i słuchania siebie nawzajem, używanie parafrazy w łagodzeniu pobudzenia emocjonalnego.
Uzyskane efekty:
- zainspirowanie kolegów do poszukiwania innowacji w pracy wychowawczej
- pomoc w wzbogaceniu warsztatu pracy;
- dzielenie się doświadczeniem zawodowym i swoją wiedzą
- ścisła współpraca z wychowawcami;
- konsolidacja i ujednolicenie działań wychowawczych
- upowszechnienie materiałów autorskich
- możliwość uzyskiwania informacji zwrotnych i korygowania swoich metod pracy
Marek Juniewicz
nauczyciel mianowany
Zakład Poprawczy w Sadowicach
Dokumentacja
potwierdzająca spełnienie wymagań
określonych w
§ 8. ust.2.pkt 4a
Opracowanie i wdrożenie programu działań edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych lub innych związanych odpowiednio z oświatą, pomocą społeczną lub postępowaniem w sprawach nieletnich
Jednym z podstawowych celów pracy resocjalizacyjnej i rewalidacyjnej w zakładzie jest wyposażenie wychowanków w umiejętności potrzebne w życiu codziennym oraz przygotowujące ich do podjęcia zatrudnienia, które będzie podstawą ich utrzymania. Umiejętność zadbania o siebie i swoich bliskich jest podstawą egzystencji i pierwszym krokiem do umiejętności najbardziej pożądanej - legalnego i uczciwego zarabiania pieniędzy. Zanim chłopcy zaczną się uczyć zawodu konieczne jest wyrabianie w nich umiejętności podstawowych, szczególnie, jeżeli chodzi o wychowanków upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim.
Podczas różnych zajęć na terenie internatu zaobserwowałem, że wychowankowie chętnie angażują się w prace, w których mamy do czynienia z czynnościami manualnymi i działaniem praktycznym. Ważnym aspektem tychże zajęć był fakt powstawania efektu końcowego w czasie stosunkowo krótkim jak na możliwości percepcyjno-poznawcze osób z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim. Ponadto, dochodzi do tego polisensoryczność oddziaływań, dodatkowo stymulująca wszystkie zmysły i wyzwalająca motywację do wytrwałej pracy. Wszystkie elementy o których wspomniałem łączy praca i przygotowywanie posiłków w kuchni. Znamienne jest także to iż większość wychowanków przejawia zainteresowanie tematyką kulinarną.
Jedna z grup wychowawczych w naszym zakładzie – grupa VI tzw. usamodzielniająca dysponuje w pełni wyposażonym pomieszczeniem kuchennym, które niczym nie odbiega w swym wyglądzie od tradycyjnej kuchni domowej. Mając na uwadze ten fakt, oraz wyżej wymienione przesłanki uznałem za uzasadnione napisanie i zrealizowanie autorskiego programu zajęć kulinarnych.
Czynnikiem dodatkowym jest z pewnością danie możliwości wychowankom uczestnictwa, być może pierwszy raz w życiu, w samodzielnym przygotowywaniu smacznych, tanich i zdrowych potraw.
Nazwa programu:
„Umiem gotować – program zajęć kulinarnych w Zakładzie Poprawczym w Sadowicach”
Cele programu
Cele główne:
- ukształtowanie zaradności życiowej
- nauka przygotowywania prostych i smacznych posiłków
- rozwijanie zainteresowań
- konstruktywne spędzanie czasu w internacie
Cele szczegółowe:
Cele poznawcze:
- zapoznanie się z zasadami bezpiecznej i higienicznej pracy w kuchni
- nauka bezpiecznej obsługi narzędzi kuchennych i urządzeń AGD
- poznanie zasad zdrowego odżywiania się
- nauka właściwego identyfikowania podstawowych produktów spożywczych
- nauka umiejętności trafnego szacowania ilości produktów do zakupu
- poznanie nazw podstawowych potraw
- zaznajomienie się z techniką wykonywania zakupów (kolejność kupowani produktów, sposoby płatności, zabezpieczenie podczas transportu)
Cele kształcące:
- usprawnianie funkcji manualnych
- ćwiczenie koordynacji wzrokowo – ruchowej
- ćwiczenie podstawowych umiejętności szkolnych (czytanie, liczenie)
- nauka interpretacji słowa pisanego i przestrzegania kolejności działań
- nauka umiejętności przygotowania stanowiska roboczego
- utrwalanie potrzeby zachowania czystości i porządku
- ćwiczenie wyobraźni przestrzennej i przewidywania następstw określonych działań
- kształtowanie umiejętności posługiwania się jednostkami masy i objętości
- stymulowanie zmysłów smaku, zapachu, dotyku, słuchu, wzroku
- kształtowanie cierpliwości i koncentracji uwagi
Cele wychowawcze:
- rozwijanie poczucia własnej wartości, sprawstwa i odpowiedzialności
- nauka umiejętności współdziałania i pracy w grupie
- niwelowanie podziałów i uprzedzeń
- nauka identyfikacji swoich słabości i ich eliminowania
- doświadczanie radości z osiąganego sukcesu
- wdrażanie do samodzielności i samodyscypliny
- stymulowanie właściwych kontaktów interpersonalnych
- nauka umiejętności zachowania się w miejscach użyteczności publicznej
Adresaci programu:
Wychowankowie z grupy wychowawczej nr VI (usamodzielniającej) w Zakładzie Poprawczym w Sadowicach, optymalnie wychowankowie z tejże grupy posiadający ocenę co najmniej poprawną
Miejsce realizacji programu:
Pracownia – kuchnia na terenie grupy wychowawczej nr VI, dyskont spożywczy w pobliskiej miejscowości
Prowadzący:
Marek Juniewicz – wychowawca w Zakładzie Poprawczym w Sadowicach
Formy pracy:
- indywidualna
- zbiorowa
- grupowa
Metody pracy:
- pokaz
- pogadanka
- obserwacja kierowana
- praktyczne działanie
Formy realizacji:
Program ma strukturę składającą się z sześciu bloków tematycznych o łącznej liczbie dwudziestu dziewięciu jednostek zajęciowych. Jednostka zajęciowa nie ma sztywnych ram czasowych i jest uzależniona od stopnia skomplikowania danej potrawy oraz ilości aktualnej liczby wychowanków przebywającej w grupie, w rzeczywistości czas pracy wychowanków zawarty jest w granicach 2 - 3 godzin zegarowych. Na każdą jednostkę zajęciową składa się część teoretyczna – przedstawienie nazwy potrawy, wyszukanie przepisu kulinarnego, wynotowanie produktów, oszacowanie ilości produktów w przeliczeniu na ilość wychowanków, sporządzenie listy zakupów, sporządzenie planu działania podzielonego na etapy i zadania dla poszczególnych wychowanków, wyznaczenie dyżurnego – odpowiedzialnego za finalny porządek w kuchni, oraz część praktyczna – wyjazd na zakupy, wykonanie zakupów, powrót do placówki, przyrządzanie potrawy, wspólny posiłek, porządki, podsumowanie. Tematy realizowane w czasie programu były zaplanowane i umieszczane w planie pracy wychowawczej grupy VI. Program był realizowany w roku szkolnym 2017/2018 i 2018/2019 w grupie usamodzielniającej nr VI w odstępach średnio dwutygodniowych. Częstotliwość jednostek zajęciowych była uzależniona od bieżących potrzeb w zakładzie oraz od aktualnej sytuacji wychowawczej panującej w grupie.
Szczegółowy plan pracy
BLOK TEMATYCZNY / JEDNOSTKA ZAJĘCIOWA
Organizacja pracy w kuchni / Wstępny instruktaż BHP
Poznajemy przeznaczenie narzędzi kuchennych i ich umiejscowienie
Podstawowe sprzęty AGD i ich bezpieczna obsługa
Jednostki masy i objętości produktów spożywczych
Piramida żywieniowa – jak z niej korzystać
Organizacja zakupów – gdzie odnaleźć towar, sposoby płatności, bezpieczny transport
Danie pierwsze – zupy
Makaronowo lub ryżowo - zupa pomidorowa
Kwaśna odmiana - zupa ogórkowa
Tradycyjna niedzielna zupa - rosół
Pysznie i treściwie - zupa meksykańska
Rozgrzewający delikates - grochówka
Dania z ziemniaków
Na słodko i na słono - placki ziemniaczane
Doskonałość w prostocie - ziemniaki w mundurkach
Ostrożnie z kaloriami -ziemniaki puree z jajkiem sadzonym
Tradycyjnie i smacznie ziemniaki gotowane z mięsem
Podstawowe danie młodzieżowe - frytki
Dania z ryżem
Zdrowo znaczy ryżowo - ryż z warzywami
Danie na szybki obiad - ryż z kurczakiem w potrawce
Kulinarne wyzwanie – gołąbki
Sezonowe danie - ryż z sosem owocowym
Dania z makaronem
Każdy to umie - spagetti
Wyborny przekładaniec - lasagne
Ciekawa kompozycja składników – zapiekanka
Znane i lubiane - makaron z kurczakiem w sosie
Sezonowe danie - makaron z sosem owocowym
Dania mączne
Potrawa na kilka sposobów - naleśniki
Minimalizm jest w porządki - racuchy
Coś dla wytrwałych smakoszy - pierogi z owocami
Pozycja obowiązkowa - pizza
Uwagi do realizacji programu
W każdej jednostce zajęciowej wychowankowie nabywali określonych umiejętności związanych z organizacją pracy i przygotowaniem potrawy, były to między innymi: umiejętność czytania przepisu, odpowiedniego odmierzania i przeliczania jednostek miary, obróbki mechanicznej warzyw, ciasta lub mięs, obróbki cieplnej określonych produktów, sposobów podania i nakrycia do stołu, odmierzania czasu obróbki. Spora część celów operacyjnych była wspólna dla wszystkich jednostek zajęciowych poświęconych praktycznemu przygotowaniu potrawy, a więc: umiejętność przygotowania stanowiska pracy, przestrzegania zasad bezpieczeństwa, podania do stołu, porządkowania i składania narzędzi.
Początkowe jednostki zajęciowe miały częściowo zabarwienie teoretyczne, toteż były ograniczane do niezbędnego minimum i organizowane w taki sposób aby maksymalnie operować na konkretach i w sposób poglądowy. Ponadto zawsze kończyły się przygotowaniem prostego i szybkiego deseru jako zwieńczenie zajęć stricte kulinarnych np. budyń, kisiel, lody itp.
Lwia część potraw została przygotowana i zrealizowana w jednej jednostce zajęciowej, niestety potrawy bardziej pracochłonne i skomplikowane np. gołąbki, pierogi wymagały dużej ingerencji prowadzącego i wydłużania zakładanego czasu. Propozycja programu spotkała się z żywym zainteresowaniem młodzieży co w dużym stopniu przyczyniło się do sprawnej pracy i realizacji jego założeń dydaktyczno – wychowawczych.
Ewaluacja i efekty:
W czasie trwania programu wielokrotnie zmieniał się skład wychowawczy grupy, co niewątpliwie utrudnia ewaluację. Brak jest wyraźnie miarodajnego narzędzia umożliwiającego ocenę programu i spodziewanych efektów. Jakkolwiek swoją ewaluację oparłem na obserwacji działań podopiecznych po zakończeniu realizacji programu, szczególnie brałem pod uwagę ich samodzielność, umiejętność współpracy, preferencje kulinarne i poziom zasad higieny. Z moich obserwacji wynikały następujące wnioski:
- wychowankowie uczestniczący w programie w większości osiągnęli zakładane cele lub zbliżyli się do nich w sposób zadawalający
- atrakcyjność zajęć była wysoka o czym świadczą rozmowy i informacje zwrotne od wychowanków
- ponad połowa wychowanków uczestniczących w programie była w stanie samodzielnie zaplanować i wykonać wybrane potrawy, a większość z niewielką pomocą wychowawcy
- w sposób znaczący podniósł się poziom higieny prac kuchennych, chłopcy nawzajem się motywują do zachowania czystości
- obsługa sprzętów AGD nie stwarza większych problemów
- chłopcy chętnie przystępują do samodzielnego działania i chcą pochwalić się swoimi umiejętnościami kulinarnymi nawet wśród bliskich w domach rodzinnych w czasie przepustek
- bez problemu wychowankowie radzą sobie z organizacją i wykonaniem zakupów, aczkolwiek występują trudności w dostosowaniu się do ograniczonego budżetu
- wychowankowie znają wartości odżywcze podstawowych składników pokarmowych i wiedzą np. co i kiedy spożywać aby schudnąć lub przytyć
- niestety, pomimo wypracowanej wytrwałości wśród wychowanków, dając swobodę wyboru potraw, częściej skłaniają się ku najprostszym potrawom, pomimo monotonii smaku i powtarzalności czynności
Literatura:
- „Pracownia gastronomiczna – sporządzanie potraw i napojów”- A. Kmiołek-Gizara
- „Kuchnia polska” – S. Berger, K. Janik
Marek Juniewicz
nauczyciel mianowany
Zakład Poprawczy w Sadowicach
Dokumentacja
potwierdzająca spełnienie wymagań
określonych w
& 8 ust.2 pkt 4c
Poszerzenie zakresu działań szkoły, w szczególności dotyczących zadań dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych
Realizacja projektu „Od wykluczenia do usamodzielnienia”
Działania zawarte w tym projekcie są realizowane w Zakładzie Poprawczym w Sadowicach już od kilku lat w grupie wychowawczej nr VI (usamodzielniającej). Autorem programu jest kol. Piotr Janik, natomiast jego realizacji podejmują się wychowawcy pracujący w niniejszej grupie.
Do grupy VI kierowani są wychowankowie Zakładu efektywnie realizujący swój IPR i w stosunku do który zaplanowany jest konkretny termin opuszczenia zakładu w określonym trybie Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (art. 86 lub art. 90). Podopieczni ci muszą uzyskiwać pozytywne oceny zachowania. Powinni także mieć zrealizowany obowiązek szkolny lub być w ostatniej klasie określonego etapu edukacyjnego.
Zgodnie z potrzebami i oczekiwaniami wychowanków naszej placówki na terenie grupy usamodzielniającej realizowany jest harmonogram programu
„Od wykluczenia do usamodzielnienia”.
Grupa istnieje jako naturalna potrzeba samych wychowanków i docelowy kierunek oddziaływań wychowawczych. Zauważa się, że młodzi ludzie po opuszczeniu placówek resocjalizacyjnych odczuwają specyficzny rodzaj wolności oraz „niewłaściwą” satysfakcję z możliwości samodzielnego podejmowania decyzji. W grupie prowadzone są zajęcia –
w związku ze złożonymi w instytucjach „pomocowych” programami usamodzielnienia. Wychowanek trafiający do grupy VI zostaje objęty szeregiem oddziaływań mających na celu uzyskanie podstawowej zaradności życiowej, gwarantującej funkcjonowanie z normami społecznymi. Plan realizacji zadań opiera się na zasadzie gradacji trudności uzyskiwanych umiejętności przez wychowanka, także na gradacji przywilejów uzyskiwanych wraz z czynionymi postępami. Nadrzędnym celem programu jest pomoc w zdobyciu i utrzymaniu zatrudnienia dla wychowanka.
W zrealizowaniu tego celu podejmuje się działania polegające na praktycznej nauce pisania CV, podań oraz składania wniosków a także wypełniania druków urzędowych, deklaracji skarbowych. W kolejnym etapie programu realizuje się działania polegające na praktycznym treningu autoprezentacji, poszukiwania i utrzymania zatrudnienia oraz prowadzenia rozmowy z potencjalnym pracodawcą. W przypadku pomyślnego przejścia rozmowy kwalifikacyjnej i gwarancji zatrudnienia, wychowanek w sposób czynny i praktyczny zapoznaje się z dokumentacją pracownika nowozatrudnionego oraz drukami skierowań na badania lekarskie, a następnie w asyście wychowawcy odbywa je.
Grupa praktykuje zajęcia w ramach tzw. treningu ekonomicznego. Są to zajęcia związane z umiejętnym oszczędzaniem oraz wydawaniem uzyskiwanych z pracy środków finansowych a także obsługą kont bankowych i zajęciami
z bankowości elektronicznej. Podopieczni swobodnie poruszają się w Internecie realizując plany oszczędnościowe. Poszukując informacji dotyczących rynku pracy w rodzinnych miejscowościach. Rozwijając swoje zainteresowania. Dokonując zakupów. Plan pobytu w grupie realizowany jest w oparciu o praktykę gospodarstwa domowego. Podopieczni realizują czynności związane z własną obsługą polegające na sprzątaniu, praniu, robieniu zakupów spożywczych. Duży nacisk położony jest na jedną z pierwszoplanowych umiejętności - przygotowaniu wartościowych i tanich posiłków. Wychowankowie uczeni są przyrządzania prostych potraw i dań – z produktów, które indywidualnie sobie zakupują. W dniach wolnych ustawowo wdrażane są umiejętności właściwego i konstruktywnego spędzania czasu wolnego. Wychowawcy, uwzględniając propozycje wychowanków, organizują wyjścia i wycieczki turystyczno krajoznawcze do ciekawych miejsc najbliższej okolicy. Umożliwiane jest również kultywowanie obrzędów i tradycji związanych z religią katolicką – wyjazdy na msze św.
Efekty:
- opanowanie i doskonalenie praktycznych umiejętności związanych z wykonywana pracą;
- zdobycie doświadczenia zawodowego, ważnego elementu wzbogacającego osobiste portfolio wychowanka
- utrwalenie u wychowanków motywacji do podjęcia zatrudnienia po opuszczeniu zakładu poprawczego
- wykształcenie umiejętności gospodarowania własnymi pieniędzmi, dokonywania oszczędności poprzez poznanie wartości zarobionego ciężką, uczciwą pracą, pieniądza
- wzmocnienie poczucia odpowiedzialności za swoje rodziny, wychowankowie często wspierali finansowo swoich bliskich
- wzmocnienie poczucia własnej wartości poprzez pracę, bycie potrzebnym, pewien status majątkowy i uczestnictwo w życiu publicznym
- opanowanie umiejętności organizacji pracy przy przygotowywaniu posiłków
- zwiększenie poziomu czystości i porządku wokół własnego otoczenia
- rozwijanie zainteresowań poprzez uczestnictwo wychowanków w różnych formach aktywności: wyjazdy na wycieczki turystyczne, wyjazdy do kina, na basen, na mecze ekstraklasy piłkarskiej, zwiedzanie starówki wrocławskiej, uczestnictwo w mini maratonie
- Poprawa relacji rówieśniczych w grupie, poprawa nastrojów, większe otwarcie na drugiego człowieka
Udział w organizacji Ogólnopolskiego Konkursu Plastycznego „Człowiek przyjacielem swego otoczenia”
Corocznym projektem organizowanym w naszej placówce jest ogólnopolski konkurs plastyczny „Człowiek przyjacielem swego otoczenia”. Od roku 2011 współorganizowałem ten konkurs z panią Jolantą Kasińską – artystą plastykiem, natomiast od roku 2016 dzielę organizację z panią Joanną Kruszelnicką – plastykiem i terapeutą zajęciowym w naszym zakładzie. W konkursie uczestniczą zaproszone dziecięce i młodzieżowe placówki opiekuńczo – wychowawcze i resocjalizacyjne z całego kraju.
Celem tego konkursu jest:
- rozbudzanie ekspresji plastycznej uczestników
- prezentacja i doskonalenie technik plastycznych
- wzbogacanie oferty wychowawczej placówki
- kształtowanie postaw proekologicznych
- kształtowanie szacunku dla dorobku kulturowego naszego kraju
- prezentacja aktualnych problemów i zagrożeń współczesnego świata
Tematyka konkursu jest zmienna corocznie, z uwagi na przemiany zachodzące w otaczającej nas rzeczywistości. Jakkolwiek istnieją pewne utrwalone nurty:
- ekologia
- współczesne zagrożenia
- ważne wydarzenia historyczne
- wszechświat
W ostatniej edycji konkursu wzięło udział 15 placówek wychowawczych, schronisk dla nieletnich i zakładów poprawczych, ogółem wpłynęło 50 prac, a jury przyznało nagrody w dwóch kategoriach:
- malarstwo
- formy przestrzenne
Tematyka prac była związana z ochroną środowiska oraz wszechświatem.
Udział wychowanków w konkursie jest dla nich dużym wyróżnieniem i możliwością prezentacji swoich umiejętności, talentów ale także jest formą ekspresji swoich przemyśleń, wrażeń, w sposób bezpieczny i akceptowalny. Chłopcy uczą się konstruktywnie spędzać czas poprzez wykonywanie prac jak i udział w przygotowaniach do konkursu.
Zdaniem członków jury poziom prac utrzymuje się stale na wysokim poziomie zarówno od strony technicznej jak i artystycznej. Niestety od pewnego czasu zauważa się tendencję zmniejszającej się liczby nadsyłanych prac, choć ilość placówek uczestniczących w konkursie pozostaje podobna. Z pewnością zmniejszająca się liczba wychowanków w zakładach poprawczych ma tutaj swoje odzwierciedlenie.
Jako współorganizator wielu edycji jestem odpowiedzialny za właściwy przebieg konkursu na wielu etapach. Począwszy od redagowania zaproszeń, ich wysyłki, poprzez przygotowanie wernisażu, redagowanie i tworzenie dyplomów, ustalenie i zakup nagród, a skończywszy na udziale w posiedzeniach jury jako sekretarz i sporządzeniu protokołu konkursu.
Widząc jak wiele dobrego przynosi udział naszych wychowanków w konkursie, zawsze będę przyczyniał się do organizacji i utwierdzał w przekonaniu innych o słuszności kontynuowania takiego przedsięwzięcia.
Organizacja cyklu zajęć z elementami Hortiterapi
Moje zainteresowanie hortiterapią – terapią ogrodem, bierze się z własnego doświadczenia, jako że jestem żywo zainteresowany pracą i przebywaniem w swoim prywatnym ogrodzie i z autopsji mam namacalne dowody dobroczynnego wpływu na stan psychiczny obcowania w terenie pełnym roślin. Takie oddziaływanie ma również swoje potwierdzenia naukowe o czym przekonałem się napotykając wiele artykułów na ten temat. Już w starożytności Hipokrates powiedział: „przyroda jest lekarstwem w każdej chorobie”. Zieleń uspokaja i działa pozytywnie na organizm, człowiek na etapie ewolucji został genetycznie uwarunkowany tak, aby pozytywnie reagować na środowisko naturalne. Natura, tak jak i wszelkie tereny zielone, daje poczucie bezpieczeństwa i spokoju, wpływa na zachowanie równowagi wewnętrznej i obniża poziom pobudzenia. Ponadto obcowanie z przyrodą i praca w ogrodzie stymulują wszystkie zmysły.
Mając na uwadze olbrzymi potencjał w tym zakresie terenu Zakładu Poprawczego w Sadowicach oraz specyficzne potrzeby i deficyty naszych wychowanków postanowiłem to wykorzystać. Moje działania sprowadziły się do zaangażowania wychowanków w aktywność związaną z:
- założenie i opieka nad mini winnicą
- założenie i pielęgnacja upraw warzywno-owocowych (rzodkiewka, pomidory, truskawki, słonecznik)
- pielęgnacja sadu jabłkowego (przycinanie)
- spacery po parku na terenie zakładu
Dobór wychowanków do tych czynności nie był przypadkowy, najczęściej byli to chłopcy preferujący spokojny tryb życia, nie wyróżniający się dużą sprawnością fizyczną, także posiadający duże zaburzenia natury emocjonalnej, o niskiej samoocenie.
Efekty:
- chłopcy wyraźnie wyciszali się przebywając w ogrodzie bądź w parku, ich poziom napięcia spadał
- dzięki pracy przy pielęgnacji upraw i zauważalnym efektom mieli poczucie sprawstwa, podnosili swoją samoocenę, czuli się docenieni w momencie gdy ktoś korzystał z ich wysiłku (zbiory owoców)
- uczyli się systematyczności niezbędnej przy pielęgnowaniu roślin
- zwiększali poczucie wrażliwości, utożsamiali się z przydzielonym obszarem
- motywowanie ich do pracy nie nastręczało większym problemów
- spożywając wyhodowane owoce i warzywa dostarczali do swoich organizmów potrzebne witaminy
Udział w organizacji cyklicznych imprez sportowych
Działania sportowe i rekreacyjne od dawna odgrywają znaczącą rolę w instytucjonalnym procesie resocjalizacji nieletnich. Są one wspierane przez kadrę kierowniczą placówki i podejmowane przez wychowawców. Jak wynika z doświadczeń, młodzież niedostosowana społecznie posiada wiele deficytów w zakresie rozwoju społecznego. Są one zarówno skutkiem zubożałej socjalizacji jak i występujących uzależnień. Propozycja aktywności sportowej stanowi zatem dla wychowanków doskonałą okazję do wykazania się sprawnością a przy okazji odreagowania napięć i frustracji. Rozwijanie potencjałów sportowych wychowanków niedostosowanych społecznie wpływa na ich nowy stosunek do otaczającej rzeczywistości a w każdym wychowanku, nawet najbardziej zaburzonym emocjonalnie, istnieje pewien potencjał twórczy związany z ruchem i aktywnością fizyczną. Ponadto, udział w rywalizacji sportowej według określonych norm i zasad jest dla nich nowym doświadczeniem – nauką okazywania sukcesu i przyjmowania porażki.
Mając na uwadze powyższe doświadczenia, wspólnie z kol. Marcinem Bosakiewiczem wdrożyliśmy następujące projekty:
1. Organizacja Turnieju Piłki Nożnej o Puchar Dyrektora Zakładu Poprawczego z Sadowicach (edycja letnia i zimowa)
2. Organizacja meczów piłkarskich z okazji Święta KEN i Dnia Dziecka pomiędzy wychowankami a kadrą pracowników zakładu
3. Udział naszych wychowanków w rozgrywkach amatorskiej ligi piłki nożnej Śląsk Wrocław Pro we Wrocławiu
Ad.1
Turniej był rozgrywany w latach 2015 i 2016 w Hali Widowiskowo – Sportowej oraz boisku Orlik Gminnego Ośrodka Kultury i Sportu w Kątach Wrocławskich. Miał on rangę regionalną, brały w nim udział zespoły wychowanków złożone z 6 zawodników z następujących placówek: Zakład Poprawczy w Sadowicach, Zakład Poprawczy w Jerzmanicach Zdroju, Zakład Poprawczy i Schronisko dla Nieletnich w Głogowie, Zakład Poprawczy i Schronisko dla Nieletnich w Świdnicy, Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy w Jaworze, Młodzieżowy Ośrodek Socjoterapii we Wrocławiu, Powiatowy Zespół Szkół nr 1 w Krzyżowicach, Wspólnota Katolicka Hallelujah z Wrocławia. Wszyscy uczestnicy otrzymali pamiątkowe upominki a medaliści z PZS nr 1 w Krzyżowicach na czele, cenne nagrody i puchary.
Ad.2
Rozgrywki piłkarskie pomiędzy wychowankami naszej placówki a kadrą mają już długą tradycję, jednak w ostatnich latach wyraźnie zwiększył się ich prestiż z uwagi na okazałą oprawę tej imprezy. Wszystkie mecze odbywają się na boisku Orlik Gminnego Ośrodka Kultury i Sportu w Kątach Wrocławskich lub Sadkowie. Przygotowania są czynione już na kilka dni przed zawodami, dokonujemy wyboru składu wychowanków, zakupu nagród i produktów do poczęstunku. Osoby w zakładzie zarówno wychowankowie jak i pracownicy żyją tym wydarzeniem. Każdy mecz jest komentowany w sposób bardzo przystępny i z dużą dozą humoru spikera – kol. Piotra Janika, a po zakończeniu zawodów wszyscy udają się na teren naszego zakładu gdzie czeka już przygotowany poczęstunek w postaci grillowanych przekąsek. Jest to okazja do wspaniałej zabawy okraszonej humorem i wspomnieniami z rozegranego meczu.
Ad.3
Śląsk Wrocław Pro to amatorskie rozgrywki piłki nożnej drużyn zgłoszonych z Wrocławia i okolic. Biorą w nim udział zespoły najczęściej osiedlowe, korporacyjne, szkolne itp. Rozgrywki w edycji zimowej odbywają się na hali sportowej Młodzieżowego Centrum Sportu we Wrocławiu przy ulicy Parkowej. Drużynę piłkarską złożoną ze składu mieszanego wychowankowie – wychowawcy zgłosiliśmy do tych rozgrywek w edycji zimowej 2016/2017. Rozegraliśmy osiem spotkań w różnych terminach. Znamiennym jest fakt, że wszyscy mogliśmy na bieżąco śledzić osiągnięcia naszych podopiecznych publikowane w tabelach rozgrywek na stronie www.pro.slaskwroclaw.pl oraz pasjonować się retransmisjami z meczów na portalu Youtube.
Efekty:
- wychowankowie podnieśli poczucie własnej wartości poprzez udział w oficjalnych rozgrywka pozazakładowych
- czuli się dumni mogąc się oglądać w serwisach internetowych oraz wiedząc, że ich bliscy mogą ich zobaczyć
- silnie motywowali się do poprawy zachowania i uzyskiwania pozytywnych ocen, gdyż tylko z takimi mogli uczestniczyć w imprezach poza terenem placówki
- podnosili poziom swojej sprawności fizycznej uczestnicząc w grze i w codziennej aktywności zakładowej mając nadzieję na wybór do składu
- angażowali się w prace na rzecz organizacji turniejów i meczów
- poziom ich socjalizacji podniósł się poprzez bezpośredni kontakt z osobami ze środowiska otwartego
- zwiększyła się ich otwartość i poziom integracji wzajemnej i z pracownikami zakładu
Udział w organizacji wyjazdów wychowanków do szkółki jeździeckiej
Wyjazdy odbywały się jesienią w roku szkolnym 2015/2016 do Powiatowego Zespołu Szkół nr 1 w Krzyżowicach. Jest to placówka kształcąca młodzież na poziomie szkoły średniej m.in. w zawodzie technik hodowca koni i dysponująca bogatym zapleczem dydaktycznym związanym z tym kierunkiem. Z uwagi na fakt moich i kol. Daniela Jórdeczki bliskich kontaktów z tą szkołą, nawiązaliśmy współpracę. Chłopcy z naszej placówki mogli uczestniczyć w zajęciach z jazdy konnej pod opieką wykwalifikowanego instruktora, nauczyciela zawodu Pana Wojciecha Responda w zamian za określone prace porządkowe na terenie szkoły w Krzyżowicach.
Było to dla naszej młodzieży niesamowite doświadczenie obcowania z pięknymi zwierzętami i nabycia niecodziennych umiejętności. Wielu z nich, mocnych i charyzmatycznych wychowanków pokorniało w bezpośrednim kontakcie z tymi zwierzętami.
Efekty:
- nawiązanie współpracy z inną placówką
- utrwaleniu u wychowanków właściwego następstwa zdarzeń: praca –przyjemność, praca – nagroda
- rozbudzanie zainteresowań i pasji
- upowszechnianie konstruktywnych form spędzania czasu
- wprowadzenie elementów hipoterapii
Angażowanie wychowanków do udziału w wolontariacie przy Zakładzie Poprawczym w Sadowicach
W roku szkolnym 2017/2018 podjąłem się koordynowania udziału wychowanków w pracach na rzecz innych jednostek w ramach istniejącego w naszej placówce wolontariatu. Wolontariat przy Zakładzie Poprawczym w Sadowicach realizowany jest w oparciu o porozumienia zawierane z organizacjami pożytku publicznego. Kontynuowano współpracę z dwiema organizacjami:
1. Hospicjum Ojców Bonifratrów, ul. Poświęcka 8A, Wrocław;
2. Sanktuarium Matki Bożej Wambierzyckiej Królowej Rodzin, pl. Najświętszej Marii Panny 11, Wambierzyce
W dniach od 06.11.2017 do 10.11.2017 oraz od 11.06.2018 do 16.06.2018 odbyły się wyjazdy w ramach wolontariatu do Sanktuarium Matki Bożej Wambierzyckiej Królowej Rodzin prowadzone przez kol. Mirosława Jakubka, Rafała Woźnickiego i Piotra Serafina
Do Hospicjum Ojców Bonifratrów we Wrocławiu odbyło się kilkanaście wyjazdów, średnio raz w tygodniu,. Jednorazowo brało udział w pracach czterech wychowanków a ich czas pracy wynosił ok. 5 godz., łącznie we wszystkich wyjazdach uczestniczyło dziesięciu wychowanków. Dobór chłopców zazwyczaj był zależny od ich sytuacji w zakładzie. Starałem się rekrutować do uczestnictwa w pracach wychowanków mających w tym dniu zajęcia warsztatowe, tak aby w sposób praktyczny mogli odbywać zajęcia dydaktyczne, ponadto uprzywilejowani byli wychowankowie z grupy usamodzielniającej w związku z przygotowywaniem do podjęcia zatrudnienia. Należy podkreślić, iż zielone światło posiadali wychowankowie również z ocenami negatywnymi zachowania, gdyż w ten sposób umożliwiano im poprawę zachowania i zadośćuczynienie.
Zakres wykonanych prac obejmował:
- prace pielęgnacyjne na terenach zielonych;
- prace renowacyjne w pomieszczeniach w hospicjum
- prace porządkowe w magazynie sprzętów
- pomoc w transporcie i współuczestnictwo w Biegu dla Hospicjów
Postawa wychowanków zasługuje na najwyższą pochwałę: pracowali z zaangażowaniem, bezkonfliktowo, kulturalnie, dzielili się zadaniami na zespoły, mieli poczucie udziału w czymś wartościowym, wszystkie prace wykonywali bezinteresownie. Ich postawa w placówce stała się wzorem do naśladowania dla innych wychowanków, którzy idąc za tym przykładem zabiegali u swoich wychowawców o możliwość uczestnictwa w tym projekcie. Ponadto znaczna część prac była praktycznym doskonaleniem umiejętności zdobywanych w czasie zajęć szkolno – warsztatowych.
Dyrekcja hospicjum i sami pacjenci niejednokrotnie okazywali swą wdzięczność i podkreślali wagę pracy naszych wychowanków. Potwierdzeniem tego może być fakt, iż wychowankowie pracujący dla hospicjum byli zapraszani na imprezy przez kierownictwo tej placówki np. koncert w Narodowym Forum Muzyki we Wrocławiu, ognisko.
W dniu 3 marca zostaliśmy zaproszeni do udziału w III Biegu dla Hospicjów – imprezy plenerowej, charytatywnej ku pomocy wrocławskich hospicjów odbywającej się na terenach wokół wrocławskiego Stadionu Olimpijskiego. Wzięło w nim udział trzech wychowanków, było to dla nich nie lada wyzwanie, gdyż w trakcie biegu musieli dodatkowo pchać przed sobą wózek inwalidzki z jednym z pacjentów. Zostali także obdarzeni dużym zaufaniem, ponieważ była to impreza masowa i tak naprawdę nie byli objęci nadzorem od początku do końca zawodów. Jednak sprostali postawionym przed nim zadaniem zarówno od strony sportowej jak i wychowawczej.
Efekty:
- przygotowanie i wdrażanie wychowanków do przyszłej pracy zawodowej
- doskonalenie umiejętności nabytych podczas zajęć warsztatowych
- trening wytrwałości i systematyczności
- uwrażliwianie na potrzeby innych
- oswajanie z trudnym obrazem starości i przemijania
- doświadczenie pracy bezinteresownej
- oswajanie ze środowiskiem otwartym oraz utrwalanie pożądanych relacji społecznych
Marek Juniewicz
nauczyciel mianowany
Zakład Poprawczy w Sadowicach
Dokumentacja
potwierdzająca spełnienie wymagań
określonych w
& 8 ust.2 pkt 4e
Wykonywanie zadań na rzecz oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich
we współpracy z innymi osobami, instytucjami samorządowymi lub innymi podmiotami
Współpraca z pracodawcami
Jednym z warunków pobytu wychowanków zakładu w grupie usamodzielniającej było podjęcie przez nich pracy zawodowej. Zadaniem moim jako wychowawcy była systematyczna współpraca z pracodawcami w celu utrzymania właściwych relacji i dyscypliny zawodowej wychowanka wobec pracodawcy. Zadanie to realizowałem przez utrzymywanie kontaktów z przedstawicielami pracodawców i systematyczną kontrola wychowanków. Najczęściej tę współpracę realizowałem przez kontakt telefoniczny a w wyjątkowych przypadkach przez osobisty kontakt w miejscu pracy. Podstawą wymiany informacji była wiedza na temat zachowania się wychowanków w miejscu pracy, jakości świadczonej przez nich pracy oraz punktualności przyjazdów wychowanków do pracy i czasie jej zakończenia. Współpraca taka była podstawowym elementem kontroli wychowanków poza zakładem. Każde zdarzenie łamania regulaminu pracownika było sygnalizowane natychmiast. Aktywny kontakt ze strony wychowawcy przypominał pracodawcom, na co dzień, że wychowankowie nie są zwykłymi pracownikami i że mają ograniczoną możliwość podejmowania decyzji. Tak ścisła współpraca była dużą pomocą dla pracodawców.
Szczególną współpracę nawiązywałem z:
• „Eko-Holding S.A.” w Biskupicach Podgórnych – dystrybutorem towarów dla sieci supermarketów
• „Air Com” w Pietrzykowicach – producentem kompresorów
• Cukiernia „Wanda” w Kątach Wrocławskich
• „Eurocash S.A.” w Biskupicach Podgórnych – dystrybutorem towarów dla sieci supermarketów
• „Magnat” sp.j. w Sadkówku - producent słodyczy i opakowań okazjonalnych
Efekty:
- socjalizacja wychowanków w otoczeniu pełnoprawnych pracowników
- unikanie sytuacji niebezpiecznych w relacjach pracowniczych naszych wychowanków
- poczucie świadomości u wychowanka zaopiekowania jego losem – wzrost zaufania do wychowawcy i pracodawcy
- ograniczenie nielegalnego oddalenia się z miejsca pracy i łamania regulaminu
- nabywanie przez wychowanka umiejętności kluczowych w przyszłym życiu zawodowym
- możliwość natychmiastowych oddziaływań wychowawczych na podstawie opinii pracodawców
- budowanie właściwych relacji z pracodawcami
- bliższa współpraca z wychowankiem i zmiana postrzegania pracowników zakładu
Współpraca z Powiatowymi Centrami Pomocy Rodzinie w ramach usamodzielniania wychowanków.
W czasie pracy jako wychowawca na bieżąco współpracowałem z PCPR-ami, które znajdowały się w miejscowościach zamieszkiwanych przez wychowanków w moim patronacie. Współpraca ta głównie dotyczyła spraw związanych z przygotowaniem wychowanków opuszczających placówkę do samodzielnego funkcjonowania w środowisku otwartym. Z pracownikami PCPR - ów głównie kontaktowałem się telefonicznie, mailowo lub faxem. Wspólnie z pracownikami dopracowywane były szczegóły właściwego sporządzenia Indywidualnego Programu Usamodzielnienia, wniosku o przyznanie pomocy finansowej na usamodzielnienie oraz wyznaczenie opiekuna usamodzielnienia.
Współpraca z Sądami Rodzinnymi i kuratorami sądowymi
Najczęstszą formą kontaktu wychowawcy z Sądami Rodzinnymi jest forma pisemna. Polega ona na sporządzaniu opinii okresowych wychowanków będących w moim patronacie oraz odpowiadaniu na pisma w konkretnych sprawach dotyczących nieletnich. W okresie stażu miałem pod opieką wychowanków o szczególnych potrzebach wychowawczych, często łamiących zasady regulaminu w sposób rażący. Dokonywali na przykład ucieczek lub samookaleczeń, czyli czynów o znamionach wydarzenia nadzwyczajnego. Tak więc mój kontakt z sądami był wzmożony poprzez sporządzanie dodatkowych opinii na temat zastosowanych oddziaływań wychowawczych przed i po tych feralnych zdarzeniach.
Kontakty z zespołami kuratorskimi, dla mnie jako wychowawcy patrona były bardzo ważnym i cennym elementem oddziaływań resocjalizacyjno – rewalidacyjnych. Dzięki wywiadom środowiskowym sporządzanym przez kuratorów na moją prośbę, przed wystąpieniem do Sądu Rodzinnego z wnioskiem o warunkowe zwolnienie lub sporządzeniu opinii na temat wychowanka, otrzymywałem pełniejszy obraz środowiska rodzinnego wychowanka.
Współpraca z Policją
Współpraca z policją jest bardzo ważnym elementem pracy wychowawczej. Jako wychowawca zwracałem się telefonicznie z prośbą o udzielenie mi informacji o sytuacji rodzinnej w miejscu zamieszkania wychowanka, którego byłem patronem. Wielokrotnie korzystałem z pomocy policji podczas osobiście przeprowadzanych wywiadów środowiskowych w miejscu zamieszkania wychowanka. Współpracowałem z policją celem ujęcia i doprowadzenia do zakładu wychowanków przebywających nielegalnie poza placówką. Nasze działania polegały przede wszystkim na wymianie informacji z funkcjonariuszami policji pełniącymi służbę w grupach poszukiwawczo – pościgowych, skutkującymi szybszym ujęciem wychowanka. Chcąc zwiększyć skuteczność organów ścigania przekazywałem informacje czasami zdobyte w sposób nietypowy, a mianowicie nawiązałem kontakt z sołtysem miejscowości rodzinnej wychowanka i w ten sposób uzyskałem bezcenne wskazówki o miejscu przebywania poszukiwanego.
Efekty:
- podejmowanie właściwych decyzji co do dalszych losów wychowanka
- częste monitorowanie sytuacji rodzinnej wychowanków
- sprawne i skuteczne załatwianie spraw dotyczących bezpośrednio wychowanków przy współpracy z sądami rodzinnymi, kuratorami, z Powiatowymi Centrami Pomocy Rodzinie oraz policją;
- ograniczanie do minimum nielegalnego pobytu wychowanka poza zakładem;
- skorzystanie przez wychowanków ze świadczeń z tytułu usamodzielnienia
- zacieśnianie współpracy z instytucjami towarzyszącymi procesowi resocjalizacji wychowanków
Współpraca z kapelanem zakładowym, katechetką oraz Parafią Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wilkowie.
W latach 2015 i 2016 byłem patronem wychowanka pochodzącego z bardzo dysfunkcyjnej i ubogiej rodziny. Sam wychowanek jak i jego bliscy deklarowali się jako osoby wierzące – katolicy. Niestety w wyniku wielu zaniedbań wychowawczych i znacznej niegospodarności rodziny, nieletni nie przystąpił do żadnego sakramentu świętego związanego z praktykowaniem wiary katolickiej. Ojciec Celary – nasz kapelan oraz katechetka pani Iwona Grabiec przygotowali wychowanka od strony merytorycznej i estetycznej do przystąpienia do chrztu i komunii świętej. Nawiązaliśmy również kontakt z proboszczem parafii w miejscu zamieszkania wychowanka, który zgodził się na mszę św. i udzielenie sakramentów, a także zmobilizowaliśmy do uczestnictwa w uroczystości rodzinę wychowanka. W dniu 17.11.2015 odbyła się uroczystość przyjęcia chrztu i komunii św. w kościele w Wilkowie k. Świebodzina, w której uczestniczyli rodzice wychowanka, rodzice chrzestni, była opiekun prawny wychowanka z Domu Dziecka, ojciec kapelan, katechetka oraz wychowawca patron.
Była to dla nieletniego jedyna możliwość przystąpienia do sakramentów, w związku z tym cała rodzina jak i wychowanek głęboko się wzruszyli i swymi podziękowaniami wyrażali wdzięczność pracownikom zakładu.
Współpraca z Aresztem Śledczym we Wrocławiu
W roku 2017 objąłem w patronat wychowanka pochodzenia rumuńskiego, sierotę zupełną, mającego jednego znanego mu członka rodziny – brata. Przebywał on jako osadzony w kilku placówkach penitencjarnych w Polsce. Na drodze wielu poszukiwań, głównie za pośrednictwem telefonu, ustaliłem, iż przebywa w Areszcie Śledczym we Wrocławiu przy ul. Świebodzkiej. Mój wychowanek bardzo zabiegał o możliwość odwiedzin brata. Tak więc po kilku kontaktach z działem ochrony i działem penitencjarnym Aresztu Śledczego we Wrocławiu uzgodniłem termin i zrealizowałem odwiedziny. Po tym zdarzeniu wychowanek wyraźnie poprawiał swoje zachowanie, stawał się bardziej wyciszony i zmotywowany do uzyskania możliwości kolejnych odwiedzin. Tym razem chciałem również osobiście spotkać się z osadzonym bratem w celu rozmowy o jego sytuacji oraz obserwacji relacji osobistych między braćmi. Poprzez Dyrektora Zakładu Poprawczego wystosowałem pismo do Dyrektora Aresztu Śledczego we Wrocławiu z prośbą o umożliwienie odwiedzin z moją obecnością. Otrzymałem zgodę, poczym uzgodniłem termin i odbyłem odwiedziny.
Współpraca z Wydziałem dla Cudzoziemców Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego
Współpraca z DUW sprowadzała się do kontaktów telefonicznych i uzyskania informacji na temat dokumentacji potrzebnej w celu starania się o nadanie obywatelstwa polskiego dla wychowanka opisywanego powyżej posiadającego pochodzenie rumuńskie. Faktem utrudniającym nadanie obywatelstwa był brak jakichkolwiek dowodów tożsamości potwierdzających obywatelstwo innego kraju. Po usilnych staraniach, przy znaczącym udziale Dyrektora Zakładu Poprawczego w Sadowicach DUW wyznaczył termin wizyty na złożenie dokumentów w celu nadania obywatelstwa polskiego. Wychowanek wraz z wychowawców stawił się osobiście i złożył stosowne dokumenty otrzymując potwierdzenie przyjęcia. Został również poinformowany o orientacyjnym czasie oczekiwania na rozpatrzenie wniosku wynoszącym około 6 miesięcy.
Efekty:
- starania ze strony wychowawcy, poświęcanie dla wychowanka prywatnego czasu, załatwianie spraw ważnych z punktu widzenia przyszłości wychowanka, budują lepszą relację z wychowawcą, wzbudzają wzajemne zaufanie
- stopniowo zachodzą pozytywne zmiany w funkcjonowaniu wychowanka, choć nie zawsze trwałe ale wyraźnie zauważalne
- wychowanek uświadamia sobie dużą zależność od swoich opiekunów i poddaje się ich wskazówkom i udzielanej pomocy
Marek Juniewicz
nauczyciel mianowany
Zakład Poprawczy w Sadowicach
Dokumentacja
potwierdzająca spełnienie wymagań
określonych w
& 8 ust.2 pkt 5
Umiejętność rozpoznawania i rozwiązywania problemów edukacyjnych, wychowawczych lub innych, z uwzględnieniem specyfiki typu i rodzaju szkoły, w której nauczyciel jest zatrudniony
Zakład Poprawczy w Sadowicach jest placówką resocjalizacyjno – rewalidacyjną, do której są kierowani wychowankowie niedostosowani społecznie, u których stwierdzono upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim. W rzeczywistości nieletni ci charakteryzują się znacznym stopniem demoralizacji i zdarza się, że niektórzy wychowankowie są upośledzeni w stopniu umiarkowanym ze sprzężeniami w zakresie zaburzeń zachowania, zaburzeń sfery emocjonalnej, zaburzeń sfery popędowej. Oznacza to, że każdy pracownik pedagogiczny w zakładzie na co dzień styka się z problemami natury wychowawczej czy też edukacyjnej. Są to najczęściej problemy związane z:
- negatywizmem szkolnym
- właściwymi relacjami z pracownikami lub rówieśnikami
- utrudnionym kontaktem z bliskimi
- brakiem nawyków samoobsługowych
- chęcią wprowadzania zasad drugiego życia
- niepowrotami z przepustek lub urlopów
- próbami ucieczek z zakładu
- paleniem tytoniu wbrew regulaminowi
- spożywaniem podczas urlopów alkoholu i substancji psychoaktywnych
Jak widać istnieje wiele zagadnień wpływających destrukcyjnie na codzienną pracę wychowawcy w zakładzie poprawczym. Zaistniałe problemy trzeba rozwiązywać na bieżąco i w najkrótszym możliwym czasie, gdyż sprawy niezałatwione powracają ze zdwojoną siłą. Ważne jest też, aby główny kierunek rozwiązywania podobnych problemów był taki sam dla wszystkich pracowników. Konsekwencja w działaniu i współpraca pracowników różnych działów także poprawia efektywność oddziaływań resocjalizacyjno – wychowawczych.
Rozwiązaniu tych problemów służą opracowane dla każdego wychowanka Indywidualne Plany Resocjalizacji, opracowywane i wdrażane przez pracowników zakładu programy edukacyjno – terapeutyczne, organizowane także przez specjalistów z zewnątrz zajęcia z elementami terapii, działania mające na celu podniesienie kwalifikacji zawodowych i umiejętności pracowników pedagogicznych czy też prowadzone w placówce badania.
Aby zobrazować umiejętność rozpoznawania i rozwiązywania przeze mnie problemów natury wychowawczej w naszej placówce dokonałem analizy dwóch przypadków wychowanków. Są to wychowankowie, którzy ze względu na złożoność swoich deficytów i zaburzeń wymagali współpracy wielu pracowników w osiągnięciu zamierzonego celu.
Przypadek I
Wychowanek .........
Charakterystyka problemu: Zachowania agresywne i autoagresywne, groźby popełnienia samobójstwa, silne uzależnienie od środków psychoaktywnych, hiperseksualność
I. Identyfikacja problemu
Nieletni został doprowadzony do naszej placówki w dniu 28.11.2014. z analizy akt wynika, że wychowywał się w rodzinie romskiej, dysfunkcyjnej, matka choć zainteresowana losem syna, była zupełnie niewydolna wychowawczo, tolerowała łamanie prawa, oraz zachowania ryzykowne związane z piciem alkoholu i zażywaniem środków psychoaktywnych. Środowisko rodzinne i jego otoczenie nieletniego (diaspora romska) nie dostarczało mu powszechnie akceptowanych wzorców społecznego funkcjonowania. Ojciec nie uczestniczył w procesie wychowania – od kilku lat przebywał w zakładzie karnym.
Nasilone trudności wychowawcze trwają już od kilku lat. Początkowo dotyczyły niewłaściwego funkcjonowania w roli ucznia lub wychowanka. Następnie przerodziły się w zachowania świadczące o narastającym procesie demoralizacji – kradzieże, włamania, włóczęgostwo, nadużywanie alkoholu, przyjmowanie środków psychoaktywnych niewiadomego pochodzenia, przejawianie zachowań agresywnych. Nieletniego cechuje upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym, występowały u niego zaburzenia zachowania oraz nieprawidłowy rozwój sfery emocjonalnej i popędowej.
II. Geneza i dynamika zjawiska
Wychowanek na początku swojego pobytu w zakładzie przyjął postawę obronną i asekuracyjną, nie szukał sytuacji konfliktowych, jego zachowanie można było określić jako poprawne. Nie trwało to jednak długo, już po kilku tygodniach zaczęły pojawiać się u nieletniego zachowania agresywne zarówno o charakterze werbalnym jak i fizycznym. Podczas zajęć szkolnych i warsztatowych był bardzo często upominany i dyscyplinowany z powodu złego zachowania. Był drażliwy i agresywny, swoim zachowaniem uniemożliwiał prowadzenie zajęć. Często jego zachowanie było nieprzewidywalne. Potrafił w ciągu kilku godzin zmienić swoją postawę z bardzo przyjaznej do agresywnej. W grupie wychowawczej zachowanie chłopca wymagało stałego nadzoru. Często wywoływał konflikty z innymi wychowankami, wymuszał różne przedmioty, kradł. Kilkakrotnie dokonywał samookaleczeń, organizował sobie ostre przedmioty, które później w taki sposób wykorzystywał, wielokrotnie groził, że dokona kolejnych samookaleczeń albo „czegoś gorszego”, nie potrafił zapanować nad swoim uzależnieniem, kradł różnego rodzaju substancje w spreju i wziewał je, nie przyjmował na bieżąco leków lecz gromadził je by potem przyjąć kilka dawek na raz. Przysparzało to wielu kłopotów innym chłopcom z grupy z uwagi na częste przeszukania pomieszczeń, z tego też powodu nie był lubiany w grupie. Pomimo objęcia szczególnymi oddziaływaniami psychologiczno - pedagogiczno – psychiatrycznymi (zajęcia relaksacyjne, terapia biofeedback, farmakoterapia), .......... nadal przejawiał ww. zachowania. Dnia 13.09.2016, po konsultacji psychiatrycznej, nieletni został przewieziony na obserwację i tymczasowe leczenie do Wojewódzkiego Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie chorych w Lubiążu. Po dwutygodniowym pobycie został przywieziony spowrotem. Niestety jego stan się nie poprawił, nadal przejawiał zachowania agresywne, jednak naprzemiennie z epizodami apatii i wycofania się. Wykazywał objawy uzależnienia od środków farmakologicznych przyjmowanych w szpitalu, domagał się większych dawek, nie otrzymawszy ich odurzał się środkami chemii gospodarczej, lub dokonywał samookaleczeń. Sytuacja stała się niebezpieczna gdy w lutym 2017 dokonał próby ucieczki a następnie zapowiadał ponowienie swoich działań. Kradł z warsztatów szkolnych ostre i niebezpieczne narzędzia, ponownie dokonał samookaleczenia.
III. Znaczenie problemu
Nie zawsze zachowania nie zgodne z przyjętymi standardami są u wychowanków wynikiem zwykłej niesubordynacji czy chuligaństwa. Bywa, że agresja wobec otoczenia i własnej osoby rodzi się z głębokich stanów depresyjnych czy lękowych, a te wynikają z sytuacji rodzinnej i problemów neuropsychiatrycznych. Destrukcyjne wzorce rodzinne i traumatyczne zdarzenia we wczesnym dzieciństwie niekorzystnie wpływają na dalsze życie młodych ludzi. Aspekty świadczące o dysfunkcji i niestabilności rodziny ............ to:
- brak opieki ze strony rodziców
- całkowita swoboda obyczajowa
- przyzwolenie na alkohol i środki psychotropowe
- powielane wzorce patologicznych zachowań
Wielce prawdopodobne jest, że czynniki te miały znaczący wpływ na jego zachowanie. Jednak zachowania autoagresywne u wychowanka prawdopodobnie służą rozładowaniu trudnych emocji z którymi sobie nie radzi. Jest to więc sposób pozbywania się lub zmniejszania odczuwanego napięcia, czy gniewu. Gdy nagromadzenie negatywnych emocji u osoby z tendencjami autodestrukcyjnymi staje się dla niej nie do zniesienia, wywołuje chęć ulżenia sobie w cierpieniu poprzez samouszkodzenie. Ulga, która następuje po takim akcie jest efektem kilku procesów. Jednym z nich jest sam fakt ekspresji przeżywanego stanu emocjonalnego i to dokładnie tak jak jest on odczuwany - człowiek, który go doświadcza cierpi dosłownie i rana fizyczna jest tego odzwierciedleniem. Czasem jest to jedyna dostępna danej osobie forma uporania się z negatywnymi odczuciami z uwagi na deficyty w umiejętnościach radzenia sobie z własną emocjonalnością w ogóle, Na skutek zranienia w organizmie ludzkim zachodzi też równolegle inny proces - wytwarzane są endorfiny działają one przeciwbólowo, redukują stres i napięcie, wywołując stan zbliżony do euforii, zadawanie sobie ran może służyć wywołaniu produkcji endorfin. Można przypuszczać, że mechanizm postępowania .......... dokładnie wpasowuje się w tę teorię.
IV. Prognozna
a) Prognoza negatywna
Opierając się na wiedzy wyniesionej z literatury przedmiotu oraz doświadczeniach z własnej pracy wychowawczej mogę prognozować, że w przypadku zaniechania koniecznych działań dostosowanych do indywidualnych potrzeb nieletniego i możliwości placówki istniejący problem mógłby się pogłębić. Standardowe oddziaływania wychowawcze, stosowane w grupie nie doprowadzą do rozwiązania problemu wychowanka. Zachowanie wychowanka coraz bardziej uniemożliwiałoby prowadzenie zajęć w szkole, na warsztatach jak i w grupie wychowawczej. Mogłoby dochodzić coraz częściej do zachowań agresywnych i autoagresywnych powodujących stopniową destrukcję młodego człowieka. Ponadto próby odurzania się różnymi substancjami osiągnęłyby niewyobrażalne rozmiary. W takiej sytuacji proces resocjalizacji nieletniego nie przyniósłby pozytywnych skutków lecz skutki byłyby wręcz tragiczne.
b) Prognoza pozytywna
Prognoza pozytywna może być zupełnie inna, chłopiec zostanie umieszczony w specjalistycznej placówce resocjalizacyjno – terapeutycznej, gdzie zostanie zdiagnozowany i poddany terapii i leczeniu, oraz zostaniu mu zapewniona fachowa opieka i bezpieczeństwo. Właściwa diagnoza, terapia psychiatryczno – psychologiczna oraz leczenie farmakologiczne, spowodują poprawę w zachowaniu wychowanka w stopniu umożliwiającym jego pozytywne funkcjonowanie po powrocie do naszej placówki lub do środowiska otwartego.
V. Propozycja rozwiązania problemu
Mając na uwadze diagnozę, psychiatryczną, psychologiczną i pedagogiczną oraz fakt, że stan emocjonalny nieletniego ulegał stopniowemu pogorszeniu, a niebezpieczne zachowania dotyczyły już wszystkich działów w zakładzie, wspólnie z zespołem diagnostyczno – korekcyjnym i dyrektorem zakładu podjęto decyzję o skierowaniu wniosku do sądu o przeniesienie wychowanka do
Zakładu Poprawczego resocjalizacyjno-terapeutycznego dla chłopców z zaburzeniami rozwoju osobowości na tle organicznego uszkodzenia centralnego układu nerwowego i z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim w Świeciu.
VI. Zaplanowanie i wdrożenie oddziaływań
Działania wobec wychowanka zostały podjęte w dwóch sferach. Pierwsza sfera to działania bezpośrednio związane z umieszczeniem nieletniego w Zakładzie Poprawczym w Świeciu:
- Kontakt z sędzią V Wydziału Rodzinnego i Nieletnich z Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi celem poinformowania o problemie
- przygotowanie i skompletowanie niezbędnej dokumentacji
- sporządzenie wniosku do Sądu Rejonowego w Łodzi o wydanie postanowienia umieszczenia ........ w Zakładzie Poprawczym w Świeciu
- przewiezienie wychowanka do Zakładu Poprawczego w Świeciu
Druga sfera to działania mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa nieletniemu oraz innym wychowankom i były to:
- konsultacje psychiatryczne i terapia farmakologiczna mająca na celu uspokojenie, redukcję napięcia emocjonalnego i stłumienie nałogów wychowanka
- częste rozmowy ............ z wychowawcą patronem, pedagogiem, kierownikiem internatu w celu uspokojenia go i nakreślenia dalszych perspektyw terapii
- wobec gróźb nieletniego i prób samookaleczania się, umieszczenie wychowanka w izbie chorych celem permanentnego monitoringu
- zalecenie stałego nadzoru i obserwacji wychowanka przez każdego wychowawcy pracującego w grupie
VII. Efekty oddziaływań
Działania mające na celu umieszczenie wychowanka w Zakładzie Poprawczym w Świeciu zostały zakończone sukcesem. Postanowieniem sądu został tam umieszczony dnia 26.04.2017 roku.
Zaplanowane i wdrożone działania mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa nieletniemu jak i innym wychowankom odniosły pożądane efekty. Zajęcia szkolne, warsztatowe i internatowe nie były zakłócane aktami agresji wychowanka, nie doszło do samookaleczenia ani ucieczki z placówki. Doraźne oddziaływanie farmakologiczne zaordynowane przez psychiatrę znacznie ograniczyło głód narkotykowy chłopca. ............ przebywa nadal w Zakładzie Poprawczym w Świeciu, w placówce która posiada odpowiednie zaplecze techniczne i dydaktyczno-wychowawcze umożliwiające skuteczną terapię dla nieletniego.
Przypadek II
Wychowanek ............
Charakterystyka problemu: afekt patologiczny, negacja zasad i norm, agresja, skracanie dystansu
I. Identyfikacja problemu
Chłopiec został doprowadzony do naszej placówki w dniu 06.10.2017 roku. Z analizy akt wynika, że wychowanek jest w tej chwili sierotą zupełną. Urodził się w Krakowie jako drugie dziecko Camelii M. obywatelki Rumunii a następnie, po deportacji matki do jej ojczystego kraju, umieszczony w ośrodku opieki prowadzonym przez siostry nazaretanki. Los i pochodzenie ojca nie jest znane, chłopcu nadano imię ......... z urzędu. Jako małe dziecko był w dwóch rodzinach zastępczych, niestety dysfunkcyjnych. Rodzice w sposób rażący zaniedbywali obowiązki wychowawcze, dochodziło nawet do aktów przemocy z użyciem niebezpiecznego narzędzia. W wieku przedszkolnym trafił do Domu Dziecka w Świebodzinie. Trudności wychowawcze zaczęły się potęgować w miarę dorastania chłopca. Nieletni dokonywał ucieczek, włóczył się po okolicach, nagannie zachowywał się w placówce jako wychowanek. Proces demoralizacji wciąż postępował objawiając się kradzieżami, włamaniami, spożywaniem alkoholu i zachowaniami agresywnymi nawet wobec pracowników placówek. W miarę postępującego procesu demoralizacji wychowanek był umieszczany kolejno w Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Jaworze, Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Marszewie a następnie w Zakładzie Poprawczym w Sadowicach.
II. Geneza i dynamika zjawiska
Utrwalanie się postawy agresywnej wobec otoczenia następowało sukcesywnie w czasie pobytów w placówkach opiekuńczo wychowawczych, a właściwie w czasie okresów włóczęgostwa i ucieczek, a reakcje afektywne zapewne miały swój początek w doświadczaniu przemocy w rodzinach zastępczych. Nieletni miał potężny deficyt z zakresie zaspokajania podstawowych potrzeb okresu dziecięcego i dorastania: potrzeb bezpieczeństwa, kontaktu emocjonalnego z bliskimi, akceptacji i uznania. Jego frustracje i poczucie niskiej wartości było związane zapewne z upokorzeniami spowodowanymi ciemniejszą karnacją i rumuńskimi korzeniami. Ponadto żył ze świadomością totalnego odrzucenia – został bowiem, zaraz po urodzeniu, pozostawiony przez matkę w tzw. „oknie życia”.
Od samego początku pobytu w naszej placówce zachowywał się nieodpowiednio. Miał trudności z adaptacją w grupie, trudno mu było przyswoić i respektować podstawowe zasady regulaminu, szczególnie dotyczące stosownego ubioru, utrzymania czystości i porządku wokół swojego otoczenia czy też dbałości o kulturę słowa. Chłopiec zaniedbywał podstawowe obowiązki związane z higieną osobistą, nie odczuwał dyskomfortu związanego z nieodświeżonym ciałem po całodziennej aktywności. Taka postawa w połączeniu z ciemniejszą karnacją i rumuńskim pochodzeniem stawiała .............. na niskim poziomie. Za wszelką cenę chciał zdobyć uznanie innych wychowanków, często bezkrytycznie ulegał ich namowom, kradł, nieregulaminowo palił papierosy, oddawał swoje prywatne przedmioty. Na zwróconą uwagę reagował agresją słowną i fizyczną. Często skracał dystans, dotykał i obejmował rówieśników, osoby z personelu placówki, mówił do nich per „ty”, pozwalał sobie na pikantne żarty wobec kobiet. Apogeum tych zjawisk nastąpiło w lutym 2018 roku gdy pod namową innego wychowanka próbował uciekać z zakładu.
III. Znaczenie problemu
Postępowanie .......... jest wielce niebezpieczne z uwagi na fakt, iż może się stać, w swojej uległości, narzędziem w rękach bardziej zdemoralizowanych wychowanków. Ponadto jego reakcje afektywne stwarzają duże zagrożenie dla personelu placówki, gdyż jest dobrze zbudowanym i sprawnym chłopcem. Kolejny element budzi niepokój – zaburzenie poczucia dystansu fizycznego i słownego, pamiętać należy, że jest to dziewiętnastoletni młody człowiek o zaburzonych również sferach popędowych. Wobec nagromadzenia się powyższych symptomów zaburzeń i demoralizacji duża znaczenie ma współpraca wychowawcy, psychologa, pedagoga oraz kierownika internatu w ustaleniu i korygowaniu kierunku oddziaływań.
IV. Prognoza
a) Prognoza negatywna
Analizując narastające problemy wychowawcze i potęgujący się proces demoralizacji oraz niską samoocenę nieletniego można prognozować, że w przypadku zaniechania koniecznych działań dostosowanych do jego potrzeb zjawisko będzie się pogłębiać. Jego samoocena i pozycja socjometryczna może obniżyć się do minimum, a w związku z tym jego podporządkowanie się zdemoralizowanym wychowankom będzie całkowite. Akty agresji będą pojawiać się częściej i będą mniej przewidywalne. Zaburzone poczucie dystansu w połączeniu z uległością i wzmożonym popędem skończyć się może aktami homoseksualnymi.
b) Prognoza pozytywna
Podjęte działania spowodują:
- wzrost samooceny wychowanka
- wzrost jego poziom asertywności, wiary w siebie, godności osobistej
- ............. będzie postrzegany jako osoba równorzędna w grupie, chłopcy będą się liczyć z jego zdaniem
- wzrośnie jego poczucie bezpieczeństwa, zaopiekowania
- zostanie obniżony poziom napięcia emocjonalnego i zredukowanie zachowań agresywnych
- utrwali umiejętność zachowywania właściwego dystansu
- utrwali normy i zasady panujące w grupie
V. Propozycje rozwiązań
- identyfikacja cech i zachowań ............., które w sposób szczególny uaktywniają negatywnie jego rówieśników.
- nawiązanie kontaktu i jego podtrzymywanie z bliskimi osobami: bratem, Panią Dyrektor Domu dziecka w Świebodzinie, „ciocią” z Anglii
- współpraca z wychowawcami, psychologiem, nauczycielami w celu ujednolicenia działań
- indywidualne rozmowy i inne oddziaływania wychowawcze;
- zajęcie się ważnymi sprawami dotyczącymi przyszłości nieletniego
- eksponowanie i wzmacnianie postaw pozytywnych;
- identyfikacja mocnych stron i praca na zasobach
- rozwijanie zainteresowań wychowanka i zaktywizowanie go w różnych dziedzinach życia zakładu i grupy;
- integracja z grupą
- okazywanie szacunku i modelowanie zachowań poprzez dawanie przykładu
- założenie dzienniczka zachowania
VI. Wdrożenie działań
Na podstawie swoich obserwacji, konsultacji z innymi wychowawcami jak i pogadanek z wychowankami, wywnioskowałem, że jedną z przyczyn niechęci grupy wobec ............ jest jego stan higieny osobistej, niechlujstwo i brak potrzeby utrzymywania porządku. Niezwłocznie podjąłem działania w tym kierunku:
- przeprowadziłem z nim rozmowę na temat zasad utrzymywania higieny osobistej
- poprosiłem inne osoby o uświadomienie wychowankowi konsekwencji niezachowania podstaw higieny (pedagog, pielęgniarka)
- starałem się uzmysłowić chłopcu, że nieprzyjemny zapach brudnego ciała wyzwala obrzydzenie u innych
- umieściłem zadanie w kontrakcie mówiące o konieczności regularnego mycia się, prania bielizny osobistej i solidnego wykonywania dyżurów porządkowych
Wychowanek w sposób wyraźny wyróżniał się swoją sprawnością fizyczną, dlatego też często organizowałem konkursy w tenisa stołowego, zajęcia na boisku, poprosiłem kol. Marcina Bosakiewicza aby umożliwił .............. uczestnictwo w treningach piłkarskich oraz w wycieczkach rowerowych. Udział nieletniego w tych formach aktywności i plasowanie się wśród najlepszych wyzwalało u niego poczucie sukcesu.
Po konsultacji z psychologiem i pedagogiem zaproponowałem chłopcu udział w cyklu zajęć modelujących poczucie własnej wartości. Starałem się angażować chłopca do różnych prac na terenie zakładu i chwalić go za to na forum wychowanków i wychowawców w czasie apeli. Zaktywizowałem nieletniego do zaangażowania się w pracę na rzecz zaprzyjaźnionej firmy Air Com na terenie naszej placówki i możliwość zarobienia własnych pieniędzy, co znacznie wzmocniło pozycję nieletniego.
Ważną sprawą dla ............ jest jego status obywatelski, gdyż w przyszłości dzięki temu może stać się pełnoprawnym uczestnikiem życia społecznego. Niestety ten młody człowiek nie posiada obywatelstwa polskiego, uznałem więc, że staranie się i uzyskanie obywatelstwa przez chłopca to sprawa kluczowa. Proces kompletowania dokumentów, wyjazdy w celu załatwiania spraw z tym związanych był bardzo długi. Zawsze w tym wszystkim towarzyszył mi wychowanek, obserwował moje starania i zaangażowanie, wielokrotnie udowadniał, że warto mu poświęcać tyle trudu.
Nawiązanie kontaktu i odwiedziny brata w AŚ we Wrocławiu było bardzo ważnym czynnikiem oddziałującym na postawę ........... Był niezwykle szczęśliwy z tego faktu, wielokrotnie dziękował i obiecywał, że teraz będzie zasługiwał na kolejne odwiedziny. Wiele radości sprawiły mu także zaaranżowane przeze nie rozmowy telefoniczne z Panią Dyrektor DD w Świebodzinie, gdzie spędził swoje dzieciństwo.
Jedną z trudniejszych kwestii była właściwa integracja z grupą na zdrowych, partnerskich zasadach. Najczęściej, aby osiągnąć ten cel organizowałem zajęcia polegające na współpracy, zależności i konieczności wchodzenia w relacje (np. kalambury, zajęcia kulinarne, zagadki – „zgadnij kim jestem” itp.).
Dokonywałem regularnych wpisów do dzienniczka zachowania, konsultując się wcześniej z innymi pracownikami odnośnie zachowania .........., raz w tygodniu wspólnie odczytywaliśmy wpisy. Negatywne uwagi wprawiały w duże zażenowanie chłopca, wspólnie zastanawialiśmy się w jaki sposób zadośćuczynić i odpracować złe zachowanie, natomiast za pozytywne wpisy otrzymywał pochwały co wzmacniało jego poczucie wartości.
Odbyła się rozmowa zespołu wychowawczego z .......... na temat przestrzegania norm w kontaktach międzyludzkich, wychowanek przyjął do wiadomości postawione granice – kształtowanie tej umiejętności również zostało zapisane w kontrakcie
VII. Efekty oddziaływań
- większość założeń z pozytywnej prognozy udało się zrealizować
- ............. regularnie przystępuje do codziennej toalety, pierze swoją bieliznę
- chłopiec przemieścił się wyżej w pozycji socjometrycznej w grupie
- potrafi odmówić, przeciwstawić się i argumentuje swoją decyzję
- nie zaobserwowano w ostatnim czasie zachowań agresywnych, aczkolwiek zdarzają się wulgaryzmy
- duży problem stanowi utrzymanie właściwego dystansu, chłopiec wkłada w to wiele wysiłku, jedyną dopuszczalną formą kontaktu bezpośredniego jest podanie ręki na przywitanie
- ........ nabrał większego zaufania do dorosłych, nie dyskutuje z poleceniami, jeżeli się z czymś nie zgadza próbuje przedstawiać swoje argumenty
- częściej używa zwrotów grzecznościowych
Reasumując zagadnienie rozwiązywania problemów wychowawczych w naszej placówce można stwierdzić, że dużą satysfakcję przynosi niesienie pomocy nieletnim w sytuacjach trudnych. Im trudniejszy problem pozytywnie rozwiązany tym satysfakcja większa, i większa motywacja do dalszego działania. Bardzo budującym zjawiskiem pod tym względem są częste sygnały od naszych byłych wychowanków w postaci rozmów telefonicznych, w których z zadowoleniem opowiadają o swoim poukładanym życiu i rodzinach ciesząc się wolnością.