SPIS TREŚCI
I. CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU
II. CELE PROGRAMU
III. METODY, FORMY I ŚRODKI UŻYTE W PROGRAMIE
IV. SPODZIEWANE EFEKTY
V. TEMATYKA ZAJEĆ
VI. EWALUACJA PROGRAMU
VII. BIBLIOGRAFIA
I. CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU
Pracując w internacie przy Zespole Placówek Szkolno- Wychowawczych w Iławie, zauważyłam duże zainteresowanie wychowanek tematyką kulinarną. Stąd pomysł na stworzenie programu własnego zajęć kształtujących w wychowankach umiejętność przygotowywania posiłków.
Program własny został opracowany zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z dnia 23.12.2008r. nr4; poz.17).
Program przeznaczony jest dla wychowanek niepełnosprawnych umysłowo w stopniu umiarkowanym. Spotkania będą odbywać się raz w miesiącu po 2-3 godziny zegarowe w zależności od aktualnej potrzeby, w grupie wychowawczej przy Zespole Placówek Szkolno - Wychowawczych w Iławie, w której jestem wychowawcą.
Wychowanki będą miały możliwość poznania zasad gotowania, nauczyć się w sposób praktyczny przygotowywania potraw , jak również podstawowych, niezbędnych technik pracy w kuchni. Dodatkowo nabędą umiejętność prawidłowego nakrywania do stołu, bezpiecznego korzystania ze sprzętu AGD oraz możliwość nauczenia się zasad zdrowego odżywiania zgodnie z piramidą zdrowia.
Zastosowałam różne formy i metody pracy po to, aby zajęcia były ciekawe.
W programie ujęta jest też zasada indywidualizacji, każda wychowanka może liczyć na pomoc nauczyciela.
Zajęcia kulinarne stwarzają okazję do dzielenia się wrażeniami z domowych obserwacji dotyczących różnych działań, potraw i przepisów. Podczas działań uczestnicy dbają o estetykę i higienę całego otoczenia. Poprzez kulinarną zabawę zdobywają nowe doświadczenia, odkrywają nowe, ciekawe smaki i mają możliwość samodzielnie i w sposób twórczy przygotować dla siebie posiłek.
Każde zajęcia rozpoczynać się będą od przedstawienia tematu zajęć, przypomnienia i utrwalania zasad BHP pracy w kuchni , zapoznania się z recepturą na daną potrawę, sporządzenia listy zakupów, zakup potrzebnych surowców. Kolejnym etapem będzie przygotowanie potraw z uwzględnieniem różnych technik i zasad higieny pracy (działania wychowanek pod nadzorem nauczyciela i przy jego pomocy). Natomiast uwieńczeniem sukcesów kulinarnych będzie konsumpcja sporządzonych przez wychowanki potraw, posprzątanie stanowiska pracy oraz dyskusja na temat przebiegu zajęć a także wspólna ocena przygotowanej potrawy.
Efektem opracowanego przeze mnie programu powinna być wykształcona umiejętność gotowania, dlatego też główny nacisk będę kładła na zajęcia praktyczne. Zastosowanie takiej metody wyrabia w wychowankach z niepełnosprawnością intelektualną umiejętność samodzielnego rozwiązywania problemów kulinarnych, współpracy w kuchni , uczy zachowania przy stole, czyli umiejętności tak potrzebnych w dorosłym życiu.
II. CELE PROGRAMU
Cele główne:
-kształtowanie zaradności życiowej wychowanek
- zainteresowanie wychowanek przygotowywaniem prostych posiłków jako umiejętnością pożytecznie wykonywaną w życiu codziennym, która z czasem może przerodzić się w interesujące hobby,
- utrwalanie podstawowych nawyków żywieniowych i higienicznych,
- kształtowanie nawyków zdrowego, racjonalnego odżywiania się, poznanie piramidy żywieniowej,
- poznanie zasad zdrowego odżywiania i jego znaczenia dla rozwijającego się organizmu,
- kształtowanie umiejętności współdziałania w zespole,
- nauka przyrządzania potrawy wg kolejności zawartej w przepisie
Cele szczegółowe:
Wychowanki:
- znają podstawowe zasady zdrowego odżywiania się,
- znają i zachowają zasady bezpieczeństwa podczas korzystania z urządzeń AGD i narzędzi niezbędnych do wykonania posiłku,
- znają i zachowują zasady BHP podczas sporządzania posiłków,
- potrafią posługiwać się sprzętem AGD i przyborami kuchennymi,
- pamiętają o zachowaniu higieny podczas przygotowywania posiłków,
- znają i stosują podstawowe techniki kulinarne,
- potrafią przyrządzić potrawę wg kolejności zawartej w przepisie,
- wiedzą, gdzie można kupić składniki do przygotowania danej potrawy,
-potrafią współdziałać w grupie,
- potrafią nakryć do stołu,
- kulturalnie zachowuje się podczas przyrządzania i spożywania posiłków,
- dbają o porządek i ład w miejscu pracy.
III. METODY, FORMY I ŚRODKI UŻYTE W PROGRAMIE
Metody:
a) słowna: (rozmowa kierowana, burza mózgów, opis, objaśnienie)
b) oglądowa: (pokaz składników potraw)
c) praktyczna (czynny udział wychowanek w zajęciach)
d) wyjścia do małych i dużych sklepów spożywczych w celu zakupu produktów do przyrządzenia potraw
e) multimedialne środki przekazu – Internet ( szukanie przepisów)
f) degustacje
Formy:
a) indywidualna
b) grupowa
Środki użyte w programie:
a) wszystkie produkty spożywcze niezbędne do sporządzenia danego posiłku
b) sprzęty AGD:
kuchenka z piekarnikiem
mikser
mikrofalówka
i narzędzia kuchenne:
noże kuchenne
deski do krojenia
miski
talerze
salaterki
sztućce
kubki / szklanki
i inne
c) serwetki
d) środki czystości:
mydło
ręczniki jednorazowe
zmywaczki
ściereczki
płyn do mycia naczyń
e) przepisy potraw
IV. SPODZIEWANE EFEKTY
Po realizacji programu „ Gotować każdy może... ” wychowanki powinny:
- znać i stosować zasady higieny i bezpieczeństwa w kuchni
- znać podstawowe zasady zdrowego odżywiania się
- umieć bezpiecznie obsługiwać podstawowy sprzęt AGD będący na wyposażeniu kuchni
- wiedzieć gdzie mogą kupić produkty do przygotowania danej potrawy
- umieć nakryć stół do posiłku
- przygotować potrawę według przepisu
- potrafić kulturalnie zachowywać się przy stole, współdziałać w grupie.
V. TEMATYKA ZAJEĆ
1. Zajęcia organizacyjne- przedstawienie planu programu, ustalenie i zapisanie zasad regulaminu obowiązujących na zajęciach kulinarnych.
2 „Bomba witaminowa”- sałatka owocowa. Nauka bezpiecznego posługiwania się narzędziami kuchennymi.
3. „Ciasto dla leniwych”- szarlotka. Wyjście do sklepu, robienie zakupów porównywanie cen produktów. Poznanie piramidy żywieniowej.
4. „Jarzyny pod białą kołderką”- sałatka warzywna. Dekoracje stołu- nauka estetycznego podawania posiłków.
5. „Święta tuż, tuż”- pierniczki bożonarodzeniowe. Pogadanka na temat chorób wynikających ze złego odżywiania się( bulimia, anoreksja).
6. „ Pasty nie do butów”- zdrowe smarowidła z jaj i twarogu. Wyjście do sklepu, robienie zakupów porównywanie cen produktów.
7. „ Wiosna na talerzu”- kolorowe kanapki. Wyszukiwanie przepisów w Internecie.
8. Konkurs wiedzy kulinarnej. Poznawanie warzyw, owoców i przypraw po smaku –konkurs.
9. „ Kakaowy zawrót głowy”- domowy blok czekoladowy. Zasady dobrego wychowania i zachowania się w kuchni i przy stole.
10. „ Witaminy w płynie”- koktajl mleczno- truskawkowy. Podsumowanie zajęć.
VI. EWALUACJA PROGRAMU
Podczas realizacji programu „Gotować każdy może...” wystąpi ewaluacja ,która dostarczy informacji nauczycielowi na temat osiągnięć wychowanek, na temat realizacji celów programu.
Dzięki ewaluacji dowiadujemy się, jakie potrzeby i oczekiwania mają wychowanki odnośnie proponowanych zajęć.
Sposoby ewaluacji:
- ocenie podlegać będzie aktywność i zaangażowanie wychowanek, samodzielność, pomysłowość , gotowe dania kulinarne oraz przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w trakcie zajęć,
- rozmowy kierowane na określone tematy,
- uzyskiwanie informacji zwrotnych od uczestników programu,
- bieżąca ustna ocena (w formie pochwały), motywująca do dalszej pracy i udziału w zajęciach.
VII. BIBLIOGRAFIA
-Górska A., "Dzieci gotują". Demart 2007/2008
-Hamulka J., Wawrzyniak A., „Wiem, co jem – zasady prawidłowego żywienia dla dzieci;” Miasto Stołeczne Warszawa, Warszawa 2009
-Rotraut Susanne Berner, Dagmar von Cramm, ”Wielkie gotowanie na ulicy czereśniowej .Przepisy na cztery pory roku”, Warszawa 2015
Jarosz Mirosław, Zasady prawidłowego żywienia dzieci i młodzieży oraz wskazówki dotyczące zdrowego stylu życia; Wyd. IŻiŻ, Warszawa 2008