Wróżby w wigilię św. Andrzeja. Scenariusz zajęć świetlicowych

Scenariusz zajęć świetlicowych

Temat zajęć: Wróżby w wigilię św. Andrzeja.
Wiek uczniów: 7-9 lat
Miejsce: świetlica szkolna
Czas trwania zajęć: 60 minut
Metody pracy: słowna, słuchowa, aktywizująca
Formy pracy: grupowa, indywidualna

Środki dydaktyczne: nagrania piosenek dla dzieci, odtwarzacz, szpilki, owoce, kubeczek, papierowe serca z imionami, diagram formatu A3, małe karteczki do losowania, kawałki gazet, 3 klucze z czarnego brystolu i 3 kształty kluczy wycięte na czarnym brystolu do dopasowywania,3 przysłowia andrzejkowe napisane na kartce położone pod czarnym brystolem.

Cel ogólny: Zapoznanie uczniów z tradycją obchodzenia wieczoru andrzejkowego.

Cele operacyjne:
- uczeń zna pojęcie wigilii św. Andrzeja
- uczeń zna zwyczaje związane z wieczorem andrzejkowym
- uczeń zna kilka przysłów andrzejkowych
- uczeń zna dawne znaczenie ludowych przysłów andrzejkowych
- uczeń rozumie, że wróżby w obecnych czasach stanowią tylko formę zabawy i nie należy pojmować ich dosłownie
- uczeń potrafi przestrzegać zasad zabaw
- uczeń potrafi współpracować w grupie
- uczeń potrafi uwzględniać potrzeby innych uczniów podczas zabaw

Przebieg zajęć:
1.Zabawa ruchowa: dzieci stają w kole i łapią się za ręce, jednak zachowują odstęp. Poruszają się w jednym kierunku w rytm muzyki (dowolne utwory dziecięce). W momencie kiedy muzyka ucichnie dzieci kucają. Kto ostatni ukucnie odpada. Powtarzamy zabawę kilkakrotnie lub do końca aby wyłonić zwycięzcę.

2.Wprowadzenie do tematu poprzez zadanie zagadki:
Co to za wigilia pod koniec listopada,
Jaki dzień czarodziejski wtedy przypada?
Dziewczęta i chłopcy się emocjonują,
Ciekawych rzeczy o swej przyszłości się dowiadują.(Andrzejki)

3.Przedstawiamy uczniom czym są popularne z nazwy Andrzejki:
Andrzejki – wieczór wróżb odprawianych w nocy z 29 na 30 listopada, w wigilię świętego Andrzeja, patrona Szkocji, Grecji i Rosji.
Wigilia oznacza wieczór przed ważnym wydarzeniem, w tym przypadku wieczór przed imieninami Andrzeja.
Dzień ten przypada na końcu lub na początku roku liturgicznego. Andrzejki są specjalną okazją do zorganizowania ostatnich hucznych zabaw przed rozpoczynającym się adwentem.
W Szkocji obchodzony 30 listopada dzień świętego Andrzeja jest świętem narodowym.

Historia
Kiedyś wróżby andrzejkowe przeznaczone były tylko dla niezamężnych dziewcząt (męskim odpowiednikiem andrzejek były katarzynki). Początkowo andrzejki były traktowane bardzo poważnie. Wróżby odprawiano indywidualnie, w odosobnieniu; w czasach późniejszych przybrały formę zbiorową, organizowaną w grupach rówieśniczych panien na wydaniu. Współcześnie przekształciły się w niezobowiązującą zabawę gromadzącą chłopców i dziewczęta. Do wróżb podchodzi się obecnie z „przymrużeniem oka”.

4. Dzieci siedzą tworząc okrąg. Zabawa polegająca na dopasowywaniu 3 kluczy z czarnego papieru do wyciętego kształtu klucza na czarnym ozdobionym brystolu. Chętni uczniowie dopasowują klucze podchodząc indywidualnie. Po prawidłowym dopasowaniu klucza można zobaczyć jakie przysłowie andrzejkowe znajduje się pod brystolem. Uczeń czyta je wspólnie z nauczycielem i omawia jego znaczenie.
(propozycje przysłów: „Śnieg na Andrzeja,
dla zboża zła nadzieja”.„Noc Andrzeja świętego przyniesie nam narzeczonego”.„Święty Andrzej Ci ukaże,
co Ci los przyniesie w darze”)

5. Wróżby i zabawy andrzejkowe:

- Literki ze szpilek
Do kubka wkładamy 10 szpilek. Potrząsamy i wysypujemy. Odczytujemy litery utworzone ze szpilek.
Znaczenie liter:
A. podróż lub przeprowadzka
H. szczęście w przyjaźni, nowa przyjaźń
K. sukces w szkole
L. ostrzega przed złodziejami a jeżeli odwrócona - wypadkiem
M. wspaniała propozycja
N. czas pomyślności
T. przyjaciele pomogą ci
W. natrafisz na oszusta
V. Grozi ci choroba, dbaj o siebie
X. szczęście

- imię mojego narzeczonego/narzeczonej
Na dwóch sercach z czerwonego brystolu z jednej strony piszemy imiona. Na jednym sercu imiona żeńskie, na drugim imiona męskie. Uczniowie podchodzą kolejno i przekłuwają serce od pustej strony. Przekłute imię oznacza przyszłego narzeczonego/ narzeczoną.

- Losowanie owoców
Na talerzu leżą trzy owoce, np. jabłko, pomarańcz i banan. Każdy uczeń po kolei podchodzi i z zawiązanymi oczami wybiera owoc, np. ten z lewej, środkowy czy z prawej. Jeśli wybierze jabłko, oznacza to, że będziesz z kimś tworzyć szczęśliwą parę. Gdy wybierze pomarańcza – trafisz na fałszywą przyjaźń. Wybór banana oznacza, że jeszcze w najbliższym roku nie spotka cię nic nowego w przyjaźni.

- Kolory życia
Do wróżby potrzebny jest kraciasta tabelka z literkami na górze i cyframi z lewego boku. Najlepiej formatu przynajmniej A3. Powstałe kwadraty malujemy na różne kolory, sporządzamy również małe karteczki do losowania, np. B3,C5 itd. Po przygotowaniu można przystąpić do zabawy. Uczniowie losują kolejne karteczki, np. B4, F6. Po wylosowaniu szukają odpowiedniego kwadracika, wtedy sprawdzamy jakie jest znaczenie wylosowanego koloru.

A B C D E F G
1

2

3

4

5

6

KOLORY ŻYCIA

BIEL jest barwą czystości i niewinności Kamienie odpowiadające bieli to diament i kryształ górski.
CZERWIEŃ to barwa władzy – jest to kolor królewskości i najwyższego kapłana. Czerwień jest także kolorem miłości.
BŁĘKIT to kolor transcendentny. Oznacza niebo, spokój, kontemplację. Kamienie odpowiadające tej barwie to: turkus, hiacynt, szafir.
ZIELEŃ to kolor rozwoju, życia i roślinności. Kamienie: szmaragd, jaspis.
ŻÓŁTY to kolor złota oraz słońca. Oznacza najwyższe wartości i wiedzę. „Żółte” kamienie to topaz i cytryn.
BRĄZ jest barwą codzienności. Uważany jest za symbol człowieka. FIOLET to kolor żałoby i zadumy. RÓŻOWY jest symbolem młodości, wdzięku, pogodnego nastroju, a także miłości. POMARAŃCZOWY kolor radości i ciepła.

- buty
Uczniowie zdejmują po jednym bucie. Układają je w rzędzie jeden za drugim w miejscu pomieszczenia położonym daleko od drzwi. Dzieci kolejno przekładają but z końca na początek, tak długo, aż jeden z butów wyjdzie za drzwi. Oznacza to, że właściciel buta jako pierwszy wyjdzie za mąż/ożeni się.
- papierowe kule
Uczniowie gniota w rękach kawałki gazet. Następnie w zaciemnionym pomieszczeniu podświetlamy gniotek latarką i patrzymy na cień pojawiający się na ścianie. Próbujemy wymyślić co przedstawia kształt cienia. Można go obracać w różne strony. Liczy się pierwsze skojarzenie właściciela gniotka.

6. Podziękowanie uczniom za wspólną zabawę. Poczęstunek dla dzieci.
7. Porządkowanie sali.

Źródła internetowe:
www.czasdzieci.pl
www.wikipedia.pl
www.prezenty-i-zyczenia.pl