Nauka własna w Internacie - usprawnianie procesu uczenia się wychowanków

Scenariusz
Zajęcia przeprowadzone
w Internacie przy Zespole Kolegiów Nauczycielskich
w Ostrołęce

Data:
Czas:
Uczestnicy spotkania: wychowanki grupy I
Liczba uczestników: 20 osób
Miejsce: sala wykładowa Internatu
Osoba prowadząca zajęcia: Pani Agnieszka. Sieczak

Temat: „Nauka własna w Internacie– usprawnianie procesu uczenia się wychowanków”

Cele:
poznawczy:
- poznanie ćwiczeń na doskonalenie koncentracji uwagi, poznanie techniki: dziwne połączenia oraz metody zapamiętywania dosłownego,
kształcący:
- uczenie się lepszego, sprawniejszego sposobu przyswajania wiedzy,
wychowawczy:
- wyrabianie u wychowanek postawy prokoleżeńskiej mającej na celu pomoc słabszym uczniom.

Metody pracy: słowna (dyskusja), pokaz
Formy pracy: grupowa
Środki dydaktyczne: arkusz papieru, mazaki, fragment tekstu.


Przebieg zajęć:

Część wstępna:
1. Przywitanie uczestników spotkania.
2. Przedstawienie tematu zajęć.
3. Wprowadzenie do tematu:
„W nowym roku szkolnym musicie stawić czoło nowym wymaganiom, dlatego chciałabym abyście popracowali w grupach na temat: „Usprawnienia procesu uczenia się”
Według Was, co decyduje o tym, że uczymy się szybko, dobrze i bez wysiłku?

Dyskusja na powyżej zadany temat:
„Decydują o tym cztery czynniki:
- zainteresowanie tematem,
- zrozumienie, koncentracja uwagi,
- dobre samopoczucie.
Musicie wiedzieć, że
zainteresowaniu i koncentracji uwagi sprzyja:
aktywność własna i tłumaczenie komuś, robienie notatek, rysowanie, szkicowanie.

Lepszemu rozumieniu sprzyjają:
dodatkowe informacje,
których można szukać w encyklopediach, audycjach radiowych i telewizyjnych.

Nie nauczysz się dobrze, jeśli
boisz się przedmiotu, lub nauczyciela, albo interesuje cię tylko uzyskanie dobrej oceny,
a nie poznanie czegoś nowego.

Część właściwa:

1. „Ćwiczenia na doskonalenie koncentracji uwagi”
Koncentracja uwagi jest podstawowym warunkiem przyswojenia nowych treści, koncentrację uwagi można i trzeba ćwiczyć. Oto niektóre ćwiczenia:
a) usiądźcie w parach plecami do siebie. Teraz kolejno, raz jedna, raz druga osoba, opiszcie jak najdokładniej, co partner ma na sobie, macie na to 5 minut. Odwróćcie się i sprawdźcie, jak wam poszło, to ćwiczenie doskonali spostrzegawczość – warunek niezbędny do koncentracji uwagi
b) zamknijcie oczy i spróbujcie sobie przypomnieć, co każdy z was dzisiaj robił od momentu wstania z łóżka aż do tej chwili, ale bardzo dokładnie, ze wszystkimi szczegółami, to ćwiczenie należy powtarzać przynajmniej raz w tygodniu.

2. „Ćwiczenie na efektywne zapamiętywanie, technika – dziwne połączenia”
Jedną z prostszych technik, służących do zapamiętania 10 rzeczowników, jest połączenie ich z prostym wierszykiem np. w języku angielskim:
One is a bun
Two is a shoe
Three is a tree
Four is a door
Five is a hive
Six is a sticks
Seven is a heaven
Eight is a gate
Nine is a line
Ten is hen

Załóżmy, że rzeczowniki, które należy zapamiętać w odpowiedniej kolejności to: dom, kałuża, rybak, słońce, stół, auto, krajalnica, paznokieć, lalka i grubas.
Teraz należy pomyśleć o połączeniu owych rzeczowników z kolejnymi liczbami. W pierwszym przypadku może to by wielki piętrowy dom, balansujący na samym czubku małej jagodzianki, w drugim but pośrodku błotnistej kałuży, w trzecim rybak, który stoi z wędką na drzewie, w czwartym przypadku można mieć do czynienia ze słońcem, które usiłuje się wepchnąć przez wpółotwarte drzwi, w piątym – możemy sobie wyobrazić ul, pośrodku którego stoi wielki, suto zastawiony stół z pszczołami jako biesiadnikami. Numer sześć – to niebywale szybko jadące auto osobowe. Numer siedem – raj, w którym krajalnicą plasterkuje się grzeszników. Osiem – próbujesz paznokciem otworzyć kutą żelazną bramę, a w dziewiątym przypadku – może to być lalka chodząca chwiejnym krokiem po linie. Zaś w dziesiątym – zwalisty grubas, który usiłuje ujeździć cherlawą kurę.

3. „Efektywność uczenia się”
Co należy zrobić, aby efektywnie czytać książki i efektywnie je zapamiętywać?
Młodzież podaje swoje propozycje, które grupujemy w następujący sposób:
- przed zabraniem się do czytania książki, najpierw należy się zapoznać z jej ogólnym wyglądem, szatą graficzną,
- przeglądamy spis treści,
- uważnie przeglądamy budowę rozdziałów,
- dopiero po zapoznaniu się z całością książki, robimy notatki,
- zalecane są w trakcie czytania liczne przerwy.

4. „Metoda zapamiętywania dosłownego”.
Jest to metoda uczenia się na pamięć: zaczynamy trzy dni wcześniej, bo po dwóch, trzech dniach powtórek pamięta się najlepiej (od czwartego dnia zaczynamy zapominać).
Kolejne czynności:
- przeczytać dwa razy po cichu,
- po krótkiej przerwie przeczytać dwa razy głośno i – jeśli to wiersz – z odpowiednią melodią i rytmem słów,
- po godzinie przerwy powtarzać głośno bez zaglądania do tekstu,
- po następnej godzinie powtórzyć tekst głośno bez zaglądania do tekstu.

5. „Pisanie wypracowań”.
Wychowanki mówią, jak to robią, następnie wychowawca proponuje:
- zacznij pisać co najmniej dwa, trzy dni przed oddaniem,
- zapisz tytuł, a pod spodem wszystkie nasuwające Ci się skojarzenia,
- napisz plan wypracowania – wstęp, rozwinięcie, zakończenie,
- skorzystaj ze słownika ortograficznego, dodatkowych materiałów mogących wzbogacić twój tekst,
- pisz swoimi słowami,
- stosuj akapity, gdy wyczerpałeś już jakąś myśl i zaczynasz już pisać o czymś innym,
- po napisaniu wypracowania sprawdź je dokładnie i popraw błędy.

6. „Jak robić notatki?”.
Wychowawca dyktuje dowolny tekst, a potem wcześniej przygotowane notatki rozdaje uczniom, aby ci mogli porównać je z własnymi. Następnie podaje wychowankom najważniejsze informacje dotyczące dobrego notowania:
- notować węzłowe zagadnienia,
- uchwycić sens i zapisywać własnymi słowami,
- pytać nauczyciel, gdy coś jest niejasne,
- prosić o mówienie w wolniejszym tempie,
- używać punktów, które następnie wypełnia się treścią

Zakończenie zajęć:
1. Podsumowanie zajęć.
Podsumowujemy najważniejsze czynniki wpływające na optymalizację uczenia się:
- praca domowa nie może być karą,
- motywacja do nauki,
- odpowiedni wypoczynek połączony z odpowiednią dietą bogatą w magnez, wapń, białko (orzechy, słonecznik, czekolada),
- w czasie zabawy lepiej zapamiętujemy,
- powtarzamy głośno (pracują da analizatory: wzrok i słuch),
- ważna kolejność przedmiotów – zaczynamy od najtrudniejszych i stosujemy przeplatankę ze względu na treść przedmiotu np.: język polski, matematyka, historia, fizyka,
- staramy się o wytworzenie jak najmilszego nastroju.

Literatura:
1. „Polubić szkołę” –M. Chomczyńska – Miliszkiewicz, D. Pankowska.
2. „ Umiejętność samodzielnego uczenia się szansą przyszłości” – B. Hiszpańska.
3. „Zostać celującym uczniem i studentem” – Green.
4. „Aha tak trzeba się uczyć” – L. Kaiser.