Praca nauczyciela z dzieckiem z rodziny alkoholowej - scenariusz spotkania wychowawcy z rodzicami, nauczycielami

Beata Grudzińska
pedagog szkolny

SCENARIUSZ SPOTKANIA WYCHOWAWCY Z RODZICAMI /PEDAGOGA Z GRONEM.
TEMATYKA: PRACA NAUCZYCIELA Z DZIECKIEM Z RODZINY ALKOHOLOWEJ.

CELE:
- wsparcie i pomoc dla nauczycieli,
- wymiana doświadczeń z nauczycielami,
- wzbogacanie warsztatu pracy nauczyciela,
- budowanie prawidłowej samooceny u uczniów,
- stwarzanie uczniom warunków do osiągania sukcesów na miarę indywidualnych
możliwości,
- zapobieganie niepowodzeniom szkolnym ucznia,
- usprawnianie prawidłowych relacji ucznia z otoczeniem,
- doskonalenie umiejętności emocjonalnych i społecznych ucznia,
- przeciwdziałanie społecznemu wykluczeniu ucznia,
- stymulowanie procesu socjalizacji ucznia,
- wsparcie dla rodziców w procesie wychowywania dzieci,
- rozwijanie samoświadomości psychologicznej rodziców,

PRZEBIEG :
1. PRACA Z RODZICAMI/NAUCZYCIELAMI W GRUPACH.
-podział na 5 grup
-każda z grup formułuje listę zachowań „ rodziców dobrych „ dla dziecka ( opracowanie listy działań rodziców wobec dziecka , aby czuło się w rodzinie dobrze),
-odczytanie wskazań przez rodzica/nauczyciela –lidera,

2.KATEGORIE POSTAW, JAKIE MANIFESTUJĄ WOBEC OTOCZENIA DZIECI Z RODZIN ZAGROŻONYCH ALKOHOLIZMEM
-prowadzący prezentuje rodzaje postaw dzieci bez szczegółowej charakterystyki
-bohater rodzinny
-wspomagacz
-kozioł ofiarny (wyrzutek)
-maskotka (błazen)
-aniołek ( niewidoczne dziecko , dziecko we mgle )

3.NIEPISANE ZASADY W ŻYCIU DZIECI Z RODZIN ALKOHOLOWYCH.
-prowadzący przedstawia rodzicom/nauczycielom trzy „niepisane" reguły funkcjonujące w świadomości dzieci wychowujących się w rodzinie z problemem alkoholowym.

- Dziecko w rodzinie alkoholowej uczy się ,,podświadomie” 3 zasad na „nie":

1.Nie ufać -jest to rezultat życia w chaosie wobec urazów. Dzieci te określane są często jako żyjące bez mapy i busoli. Ponieważ ufności uczy się od rodziców, brak oparcia w rodzicach rodzi u tych dzieci nieufność. Ich życie pełne jest nie spełnionych obietnic, nie dotrzymanych umów. Zagubienie rodziców , ich niepokój i brak konsekwencji budują u dziecka nieufność.

2.Nie mówić-jest to rodzaj komunikatu od dorosłych w sprawie picia alkoholu. Najlepiej nie mówić , bo to rani, uraża i wzbudza lęk. Tak jak w domu powieszonego nie mówi się o sznurku, tak w domu alkoholika nie mówi się o alkoholu, choć całe życie rodziny toczy się wokół picia.
Nie mówić oznacza też zamknięcie na tematy związane z rodziną wobec obcych. Dzieci milkną i chronią niby największy skarb tajemnicę rodzinną o alkoholu. Ogromnie trudno przebić się przez owo dziecięce zaprzeczenie, ten stan rzeczy owocuje zaś tragiczną czasem samotnością dziecka w rodzinie alkoholowej.

3.Nie odczuwać -to efekt nauki znieczulania się. To obronne odcinanie się od dorosłych. Uporczywa złość czy nawet nienawiść do rodziców jest bardzo trudną sytuacją dla dziecka. Dziecko czuje ,że tak jest bezpieczniej, lecz to grozi mu odcięciem się od świata własnych emocji i utratą prawdy o najwartościowszych uczuciach. Uczucia u dziecka z rodziny alkoholowej są zafałszowane. Często dzieci narzucają sobie jakby zbroję , bo to ona chroni je w ich pojęciu od kontaktu z bolesną rzeczywistością.

4 JAK ZACHOWUJĄ SIĘ DZIECI W RODZINIE ALKOHOLOWEJ ?
-praca w grupach
-podział na 5 grup
-każda grupa konstruuje portret psychologiczny danego typu zachowania dziecka (rodzaje z ćw. nr 2)
-odczytanie cech charakterystycznych u określonego typu zachowań dziecka przez lidera grupy
-prowadzący prezentuje krótkie charakterystyki typów zachowań dzieci na przygotowanym materiale

5. PODSUMOWANIE
-uświadomienie dystansu między listą zachowań „dobrych rodziców" a zachowaniami w rodzinie dysfunkcyjnej /alkoholika/,

-zwrócenie uwagi na konieczność uwzględnienia w pracy nauczyciela z dzieckiem z rodziny alkoholowej pryzmatu atmosfery wychowawczej domu rodzinnego.

-istota działań , maksyma leżąca u podstaw oddziaływań wychowawczych to próbować zaspokoić potrzeby dziecka / bezpieczeństwa, uznania, przynależności do grupy, akceptacji, sukcesu / lecz nie zastępować mu matki ani ojca,

-uświadomienie rodzicom / nauczycielom zasadności postawy gotowości do trudnej pracy z dzieckiem z rodziny alkoholowej/ wyjście naprzeciw deficytom potrzeb dziecka i propozycja wsparcia oddziaływań wychowawczych rodzica/,

-wyjściowym, bardzo ważnym działaniem nauczyciela winno być dobre rozeznanie sytuacji rodzinnej każdego dziecka , które przejawia jakieś kłopoty w szkole,

6.DYSKUSJA. ROZMOWA