Temat lekcji: W jaki sposób porusza się nasze ciało?
Cele ogólne
• poznanie układu ruchu człowieka oraz mechanizmu poruszania
• kształtowanie postaw społeczno – moralnych ( zasady współpracy w grupie, szacunek do własnego ciała)
Cele operacyjne
A . - Uczeń wie:
• wymienia układy warunkujące ruch organizmu,
• wymienia części szkieletu i nazywa kości,
• nazywa największe stawy organizmu ludzkiego.
B. Uczeń rozumie:
• wyjaśnia funkcję szkieletu i mięśni szkieletowych,
• wyjaśnia rolę stawów,
• wyjaśnia mechanizm ruchu,
C. Uczeń potrafi:
• objaśnia schemat budowy szkieletu,
• wnioskuje o funkcji mięśni i szkieletu w ruchu.
D uczeń potrafi (sytuacje nietypowe):
• obserwuje reakcje własnego organizmu,
• wyciąga wnioski na podstawie obserwacji ruchu.
Metody i formy pracy:
• pogadanka, obserwacja, pokaz, praca z tekstem,
• praca indywidualna, praca w parach,
Pomoce dydaktyczne:
tablica graficzna – układ kostny i mięśniowy, model szkieletu, film, zdjęcia rentgenowskie, mikroskop, preparaty mikroskopowe ( tkanka kostna i mięśniowa), tekst w podręczniku.
Przebieg lekcji:
• Faza wstępna:
1. Czynności organizacyjne
2. Sprawdzenie wiadomości z ostatnich lekcji.
- Jak zbudowany jest nasz organizm? - pogadanka wstępna
Uczniowie przypominają budowę organizmu podkreślając iż podstawową strukturą są komórki i tkanki.
- Pokaz tkanki mięśniowej i kostnej ’Uczniowie na obrazie mikroskopowym wskazują komórki, obliczają powiększenie mikroskopu i ustalają wielkość komórek ( bardzo małe, niewidoczne gołym okiem itp.)
3. Wprowadzenie w tematykę lekcji, podanie celów lekcji.
Cele lekcji:
Na dzisiejszej lekcji:
- poznamy budowę i rolę szkieletu,
- zaobserwujemy pracę mięśni,
- wyjaśnimy, jak porusza się nasz organizm.
4. Podanie i zapisanie tematu lekcji .
• Faza realizacyjna:
1. Omówienie budowy i funkcji szkieletu (model szkieletu, podręcznik).
Uczniowie korzystają ze schematu w podręczniku omawiając części szkieletu i wskazują je na modelu. Zwracają uwagę na rolę czaszki i klatki piersiowej w ochronie narządów. Nazywają największe kości i zwracają uwagę na ich kształty. Budowę szkieletu obserwowana na modelu odnoszą do obserwacji swojego organizmu ( kończyny, klatka piersiowa, czaszka).
2. Rola szkieletu i mięśni w ruchu. - Czy szkielet może się poruszać?
Uczniowie obserwują ruch np. ramienia - uczeń demonstruję zginanie kończyny górnej. Opisują zachowanie kości i mięśni w ruchu.
Praca w grupach – para uczniów
W tekście podręcznika uczniowie odnajdują informacje, jaką rolę pełnią kości i mięśnie szkieletowe w ruchu. Omawiając rolę mięśni i szkieletu, określają co to jest układ ruchu bierny i czynny. Nauczyciel zwraca uwagę na znaczenie stawów.
3. Jak zbudowany jest i jak funkcjonuje staw?
Uczniowie demonstrują ruch w stawach – staw kulisty, zawiasowy. Zwrócenie uwagi na położenie dużych stawów, ich budowę oraz obserwacja ruchu w stawie np. dłoni.
4. Uczniowie zastanawiają się nad pytaniem (informacje z życia codziennego):
Czy stawy zawsze prawidłowo funkcjonują?
Jak należy dbać o stawy?
Do lekarza jakiej specjalizacji należy się udać, gdy mamy problemy ze stawami lub kośćmi?
5. Notatka z lekcji w formie tekstu z lukami do wypełnienia.
Uzupełnij zdania, korzystając z informacji zdobytych na lekcji, wpisz w odpowiednie miejsca określenia wypisane poniżej.
Układ ruchu to........... i współdziałające z nim............. - nazywane szkieletowymi.
Szkielet to część ............... układu ruchu, tworzą go ........., chrząstki i .............. Mięśnie szkieletowe to część .................układu ruchu.
mięśnie szkieletowe, kości, stawy, czynna, bierna
• Faza podsumowująca
Uczniowie oceniają realizację celów lekcji. Nauczyciel kieruje pogadanką kończącą lekcję stosując technikę pytań niedokończonych: np.
Szkielet w ruch pełni funkcję...............
Mięśnie są ważne ponieważ...................
Ruch odbywa się dzięki......................
Połączenie kości nazywamy...................
Praca domowa
Na jakie wady i urazy szkieletu możemy być narażeni? - porozmawiajcie na ten temat z rodzicami .
Dla chętnych: Na czym polega wykonanie zdjęć RTG, po co się je wykonuje?