Terapia logopedyczna - konspekty zajęć

1. Konspekt zajęć logopedycznych

Temat: Różnicowanie głosek „s” – „sz” w mowie i w piśmie.

Wiek: uczniowie klas I-III Szkoły Podstawowej
Cele ogólne:
- różnicowanie głosek „s”-„sz” w mowie i piśmie
- usprawnianie motoryki narządów artykulacyjnych
- usprawnienie koordynacji wzrokowo – słuchowej
- rozwijanie percepcji słuchowej
Cele szczegółowe:
- doskonalenie koordynacji wzrokowo-słuchowej (prawidłowego ułożenia narządów artykulacyjnych podczas realizacji głosek: „s oraz „sz; naśladowanie dźwięków mowy: szumu drzew – „sz” i syku gęsi „s”)
- utrwalanie prawidłowej wymowy głosek: „s” i „sz” (czytanie na głos ćwiczeń w karcie pracy)
- doskonalenie prawidłowego zapisu głosek „s” i „sz” w postaci liter (pisemne uzupełnianie ćwiczeń)
- wyodrębnianie głoski „s” i „sz” w sylabach, wyrazach, wyrażeniach, zdaniach i tekstach (zaznaczanie czerwoną pętlą sylab i wyrazów w których słychać „s”, a niebieską pętlą sylab i wyrazów, w których słychać „sz”)
- usprawnianie techniki czytania (w trakcie wykonywania ćwiczeń i nauki czytania wiersza)
Metody:
- ćwiczeń ortofonicznych
- oglądowa
- słowna
- ćwiczeń praktycznych
Środki dydaktyczne:
- lustro, kartoniki z obrazkami (do ćwiczeń artkulacyjnych i dźwiękonaśladowczych); karta pracy ucznia; pomoce dydaktyczne: A. Chrzanowska, K. Szoplik „Zabawy i ćwiczenia logopedyczne: s-sz, z-ż, c-cz, dz-dż. Poradnik dla logopedów, nauczycieli i rodziców.”, Wyd. Akademickie, Białystok 2006; K. Szłapa „Cmokaj, dmuchaj, parskaj, chuchaj”, Wyd. Harmonia, Gdańsk 2009; J. Falana-Kozłowska „Układamy wzorce wymowy. Pomoc dla logopedów i nauczycieli wymowy.”; wiersz „Szacowna stara szafa” B. Koronkiewicz, wyd. A. Balejko.
Forma pracy: indywidualna
Czas trwania zajęć: 45 min.
Przebieg zajęć:
I. Zajęcia wprowadzające:
1. Ćwiczenia artykulacyjne i dźwiękonaśladowcze:
a) kartoniki z obrazkami: kot- prężymy język, rybka – okrągłe usta, balony – wypuszczanie powietrza na głosce „s”, źrebak - kląskamy
b) dwie ilustracje (sycząca gęś i szumiące drzewa) - przypomnienie prawidłowego ułożenia narządów artykulacyjnych podczas realizacji głosek: „s” (język na dole, usta w uśmiechu) – naśladowanie syku gęsi; oraz „sz” (język w górze, usta ułożone w ryjek) – naśladowanie szumu drzew
c) sprawdzenie pracy domowej
II. Zajęcia zasadnicze:
Wykonywanie ćwiczeń zapisanych na karcie pracy – różnicowanie głosek: „s” – „sz” w sylabach, wyrazach, wyrażeniach, zdaniach i tekstach.
1. Różnicowanie „s” – „sz” w sylabach:
a) Dziecko głośno odczytuje sylaby. Czerwoną pętlą otacza sylaby z „s”, a niebiesą pętlą sylaby z „sz”.
b) Czyta na głos szeregi sylab. Czerwoną linią podkreśla „s”, a niebieską „sz”.
2. Różnicowanie „s” – „sz” w wyrazach:
a) Dziecko odczytuje sylaby i łączy je z obrazkami, w nazwie których słyszy te sylaby: su – suwak, szu – szufelka, szuflada, sa – samolot.
b) Nazywa wszystkie obrazki w ćwiczeniu. Czerwoną pętlą otacza obrazki, w nazwie których słyszy „s”, niebieską pętlą obrazki, w nazwie których słyszy „sz”. Koloruje ilustracje i zapisuje nazwy obrazków w dwóch grupach: wyrazy z „s” (słoń, pies, sowa, stół, tasak, termos, ser, kapusta, list, samolot, kiełbasa, ananas, sukienka, truskawki) i wyrazy z „sz” (mysz, wąż, nietoperz, wieszak, kieliszek, szklanka, kapelusz, groszek, szufelka, kasztany, szyszka, łyżka).
3. Różnicowanie „s” – „sz” w wyrażeniach:
a) Dziecko tworzy wyrażenia przez dodanie do liczebnika „trzy” i „sześć” rzeczowników. Zapisuje powstałe wyrażenia: trzy samoloty, trzy kostki, trzy soki; sześć sukienek, sześć sów, sześć kaset.
b) Łączy obrazki z przymiotnikami, aby powstały pary wyrazów: szybki samochód, szkolny globus, stary kalosz, pusta szafa, szary słoń, pyszne truskawki.
4. Różnicowanie „s” – „sz” w zdaniach:
a) Dziecko układa z rozsypanki wyrazowej zdania, odczytuje je i zapisuje, podkreślając czerwoną kreską wyrazy z „s”, a niebieską wyrazy z „sz”:
W kuchni stoi stół mniejszy niż w salonie./ Sylwka szelki są w niebieskie paski./ W szkole dostaliśmy na obiad gęsty gulasz./ Sroka ukradła z salonu broszkę./ Sabina ma w szufladzie pluszową maskotkę./ Na obiad podano gulasz, kaszę i surówkę./ Szkolna sala do gimnastyki jest wywietrzona./
III. Zajęcia końcowe:
1. Różnicowanie „s” – „sz” w tekście:
Podsumowanie zajęć i zadanie pracy domowej: nauka czytania wiersza „Szacowna stara szafa” B. Koronkiewicz, z zaznaczeniem na czerwono litery „s”, a na niebiesko litery „sz” w wyrazach lub każdy inny tekst zawierający głoski „s” i „sz”.


2. Konspekt zajęć logopedycznych

Temat: Różnicowanie głosek b-p.

Wiek: uczniowie klas I-III Szkoły Podstawowej

Cele:
- rozwijanie słuchu fonemowego i pamięci słuchowej
- kształtowanie nawyku prawidłowej wymowy głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych na przykładzie głosek b, p
- utrwalanie różnicy między b-p na materiale obrazkowym i literowym
Osiągnięcia ucznia:
- rozpoznaje i nazywa dźwięki (głosy zwierząt i pojazdów) odtwarzane z płyty CD
- powtarza usłyszany rytm (klaszcząc)
- segreguje obrazki na dwie grupy: z głoską – b i z głoską – p
- odróżnia głoskę dźwięczną – b od głoski bezdźwięcznej – p, wyczuwając dłonią drganie strun głosowych
- wskazuje szablon z linią falistą, gdy usłyszy głoskę dźwięczną – b oraz linię prostą, gdy usłyszy głoskę bezdźwięczną – p
- powtarza prawidłowo szeregi sylab z głoskami: b, p oraz zaznacza je odpowiednimi kolorami (b – kolorem pomarańczowym, p – kolorem brązowym)
- znajduje wspólną sylabę dla podanych wyrazów: po, bu
- czyta wyrazy i wstawia brakujące litery: b lub p zamieszczone na karcie pracy
- nazywa obrazki i odznacza kolorami te, w nazwach których słychać b i p
- dopasowuje określenia do podanych obrazków tak, by powstały wyrażenia
- prawidłowo odczytuje wyrazy z b i p w zdaniach
- rzuca kostką z obrazkami z b i tworzy od nazwy obrazka: liczbę mnogą, wyrażenie i zdanie (z b lub p)
- odgaduje zagadki łącząc treść z obrazkiem
Formy pracy: indywidualna
Pomoce dydaktyczne:
- K. Szoplik, Zabawy i ćwiczenia logopedyczne. Poradnik dla logopedów, nauczycieli i rodziców. Wydawnictwo Akademickie, Białystok 2005; oraz B. Sawicka, D. Warczak-Wyczyńska, Będę mówić, czytać i pisać poprawnie. Materiały obrazkowo-literowe dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Wydawnictwo HARMONIA, Gdańsk 2007.
- Płyta CD z nagranymi dźwiękami – Ilustracje dźwiękowe (dodatek do publikacji książkowej Język polski. Materiały do ciekawych lekcji. Sprawdzian umiejętności. Seria Twoje lekcje.); kolorowe obrazki z głoskami b, p; szablony z linią falistą oraz linią prostą; ksero kart pracy; kostka z obrazkami z b; kredki.
Przebieg zajęć:
I Wstęp:
1. Ćwiczenia słuchowe na materiale bezliterowym:
a) Rozpoznawanie dźwięków nagranych na płytę CD:
- uczeń nazywa dźwięki odtwarzane z płyty: głosy zwierząt (rżenie konia nr 15, cielak nr 21, kury z kurczętami nr 27, żaby nr 30) i odgłosy pojazdów (szybko jadący pociąg nr 54, syreny statków nr 56, samolot nr 57, rower – dzwonek nr 60)
b) Odtwarzanie przez dziecko słyszanego rytmu:
- logopeda wyklaskuje rytm, a dziecko odtwarza ten rytm (przykładowe struktury rytmiczne: /- -- --- / - -- - -- / -- -- -- / -- - - -- - /).
2. Ćwiczenia na materiale obrazkowym:
a) Segregowanie obrazków na dwie grupy: z głoską – b i z głoską – p:
- logopeda nazywa obrazki, a uczeń dzieli kartoniki na dwie grupy, I – to obrazki w nazwach których słychać – b (buty, balon, bocian, butelka, baran, ryba, kubek, cebula), II – to obrazki w nazwach których słychać – p (pajac, parasol, pędzel, palma, zapałki, kapelusz, kapusta, małpa). – Załącznik nr 1 (obrazki)
II Rozwinięcie:
3. Kształtowanie nawyku prawidłowej wymowy głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych na przykładzie głosek b, p:
a) Odróżnianie głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych metodą słuchowo-czuciową:
- logopeda wymawia na przemian głoski: p, b, dotykając - w czasie wypowiadania b zewnętrzną stroną dłoni ucznia - do swojej szyi, w okolicach krtani, by można było wyczuć drganie strun głosowych, charakterystyczne dla głosek dźwięcznych; następnie uczeń samodzielnie wymawia głoski, wyczuwając drgania strun na swojej krtani;
- logopeda wypowiada w dowolnej kolejności głoski, a uczeń wskazuje szablon z linią falistą, gdy usłyszy głoskę dźwięczną – b oraz linię prostą, gdy usłyszy głoskę bezdźwięczną – p: p, b, b, b, p, b, p, p, b, p, b, b, p. – Załącznik nr 2 (szablony)
b) Utrwalanie różnicy między b-p na materiale obrazkowym i literowym (uzupełnianie karty pracy):
Pol. 1. Uczeń powtarza szeregi sylab zawierające p, b oraz zaznacza na pomarańczowo sylaby z głoską dźwięczną, na brązowo z bezdźwięczną:
po-po
bo-bo
po-bo
bo-po

po-po-po
bo-bo-bo
po-po-bo
bo-bo-po

bo–po–po
po–bo–bo
po–bo–po
bo–po-bo
Pol. 2. Uczeń znajduje wspólną sylabę dla podanych wyrazów: po- pomidor, pociąg; bu- bukiet, buty. Zaznacza kolorami głoski dźwięczne i bezdźwięczne.

Pol. 3. Uczeń czyta wyrazy i wstawia brakujące litery - b lub p oraz odznacza kolorami głoski dźwięczne i bezdźwięczne:
.....(p)ajac
....(p)ędzel
ry...(b)a
mał...(p)a

...(b)uty
....(b)ocian
ka...(p)elusz
ku...(b)ek

...(p)arasol
za...(p)ałki
ka..(p)usta
ce...(b)ula

....(b)alon
...(b)utelka
...(b)aran
..(p)alma
Pol. 4. Uczeń nazywa obrazki i odznacza kolorami te, w nazwach których słychać b i p:
b
bóbr wielbłąd budzik ryba burak kubek żaba balon zebra grabie burza żubr

p
papier napój pomidor szpadel/łopata papuga pociąg pranie plecak poduszka pieniądze pająk piłka pory pomarańcza pisanka

Pol. 5. Uczeń dopasowuje określenia do podanych obrazków tak, by powstały
wyrażenia i odznacza kolorami obrazki, w których słychać b:
bocian pierzasty

biedronka piękna

banan półokrągły

balon pomarańczowy

bakłażan popękany

burak pękaty

bóbr pracowity

kubek pusty

arbuz pyszny

Pol. 6. Uczeń prawidłowo odczytuje wyrazy z b i p w zdaniach oraz odznacza
kolorami zdania, w których słychać b i p:
B
Bocian buduje gniazdo.
Po łące biegnie baran.
Budzik stoi na biurku.

P
Papuga usiadła na palmie.
Na półmisku leży połówka pomarańczy.
Pieniądze są w portfelu.

III Zakończenie:
4. Podsumowanie zajęć:
- uczeń rzuca kostką z obrazkami z b i tworzy od nazwy obrazka: liczbę mnogą,
wyrażenie i zdanie, tak by zgromadzić wyrazy z b lub p (przykłady): Załącznik nr 3 (kostka):
Beczka: beczki/ brązowa beczka lub pomarańczowa beczka/Robotnik robi brązową beczkę.
Bałwan: balony/zabawny bałwan lub piękny bałwan/ Bolek buduje zabawnego bałwana.
Balon: balony/ barwny balon lub pękaty balon/ Bożena biega z barwnym balonem.
Cebula: Cebule/biała cebula lub pomarańczowa cebula/Beata obiera białą cebulę.
Żaba: żaby/ brzydka żaba lub papierowa żaba/Brzydka żaba skacze po bagnie.
Cymbałki: cymbałki/ dobre cymbałki lub proste cymbałki/Basia gra na dobrych cymbałkach.
Praca domowa: - uczeń odgaduje zagadki łącząc treść z obrazkiem:
Papuga: Biała, żółta lub bajecznie kolorowa, ona umie ludzką mowę naśladować i choć ptakiem jest, i śpiewać jej wypada, ona jedna nie chce śpiewać – woli gadać.
Budzik: Całą noc chodzę .... . Rankiem się trudzę. Dzwonkiem ludzi do pracy budzę.
Pomidor: Nie pomylisz go z ogórkiem, bo ma znacznie gładszą skórkę, na dodatek z każdej strony jest okrągły i czerwony.
Bóbr: Coś z architekta ma i coś z drwala, żeby wznieść tamę, drzewa obala.
Bułka: W sklepie kupujesz, masłem ją smarujesz. Rumiana, choć mała, będzie smakowała.
Buty: Chodzą obaj w zgodnej parze. Razem stoją przez noc ciemną. Lecz nigdzie nie pójdą same, ale zawsze ze mną.


3. Konspekt zajęć logopedycznych

Temat: Utrwalanie głoski „r” (w sąsiedztwie samogłosek) w wyrazach, wyrażeniach i zdaniach.

Wiek: uczniowie klas I-III Szkoły Podstawowej
Cele ogólne:
- utrwalenie głoski „r” w sąsiedztwie samogłosek
- usprawnianie motoryki narządów artykulacyjnych
- rozwijanie percepcji słuchowej
- usprawnienie pamięci i koordynacji wzrokowo – słuchowej
- poszerzenie słownika biernego i czynnego
Cele szczegółowe:
- usprawnianie aparatu mowy (zwłaszcza czubka języka) i prawidłowego oddychania (wdech nosem, wydech ustami)
- doskonalenie percepcji wzrokowo-słuchowej (naśladowanie dźwięków mowy zawierających głoskę „r” oraz tworzenie sylab i logatomów zawierających głoskę „r”z wykorzystaniem lizaka logopedycznego)
- utrwalanie prawidłowej wymowy głoski „r” w wyrazach (sudoku logopedyczne i rozwiązywanie zagadek)
- doskonalenie percepcji słuchowej (określanie miejsca głoski „r” w wyrazach: na początku, w środki, na końcu)
- utrwalanie głoski „r” w wyrażeniach (dobieranie wyrażeń do zdań i wyszukiwanie wyrażeń określających osoby, zwierząta, przedmioty znajdujące się na ilustracji)
- usprawnianie techniki czytania (w trakcie wykonywania ćwiczeń)
- doskonalenie umiejętności budowania zdań z podanymi wyrażeniami
Metody:
- ćwiczeń ortofonicznych
- oglądowa
- słowna
- ćwiczeń praktycznych
- aktywizująca
Środki dydaktyczne:
- lustro, kartoniki z obrazkami (do ćwiczeń artykulacyjnych i oddechowych), kartoniki z obrazkami (wyrazy dźwiękonaśladowcze z „r”), lizak logopedyczny, sudoku logopedyczne (wyrazy z „r” na początku, w środku i na końcu), kartoniki z zagadkami, ksero z uzupełnianką, ilustracja do kolorowania - „Na wiejskim podwórku”, pomoce dydaktyczne: A. Chrzanowska, K. Szoplik „Zabawy i ćwiczenia logopedyczne: [l], [l’], [r]. Poradnik dla logopedów, nauczycieli i rodziców.”, Wyd. Akademickie, Białystok 2003; J. Skrzek „Radosne „R”. Ćwiczenia wspomagające wywołanie głoski r i ją utrwalające.”, Wyd. Harmonia, Gdańsk 2009; M. Klinz „Sudoku logopedyczne do ćwiczenia wymowy głoski „R”., Wyd. Harmonia, Gdańsk 2010; A. Balejko – „Lizak logopedyczny”; K. Szłapa „Cmokaj, dmuchaj, parskaj, chuchaj”, Wyd. Harmonia, Gdańsk 2009.
Forma pracy: indywidualna
Czas trwania zajęć: 45 min.

Przebieg zajęć:
I. Zajęcia wprowadzające:
1. Ćwiczenia artykulacyjne i oddechowe. Dziecko wykonuje wskazane na obrazku ćwiczenia, po zaprezentowaniu ich przez logopedę.
a) konik- parskamy, źrebak-kląskamy, cukierek- mlaskamy, kot-prężymy język, ryba- robimy okrągłe usta, osiął- wypowiadamy i-o
b) filiżanka- dmuchamy zimnym strumieniem, baloniki- wypuszczamy powietrze, lew- ziewamy, ręce- chuchamy.
2. Zabawa w wyrazy dźwiękonaśladowcze z głoską „r”. Dziecko naśladuje dźwięki, jakie wydają zwierzęta lub przedmioty na obrazkach.
a) Balonik: trrach, bębenek: rym-cym-cym, świnka: chrum, wróbelek: ćwir, wrona: kra, dzwoneczek: dryn, samochodzik: brum, kogucik: kukuryku, żarówka: pstryk, piesek: grr, traktor: pyr, R- rr.
3. Lizak logopedyczny: tworzenie sylab i logatomów. Dziecko wodzi palcem po lizaku i czyta kolejne połączenia „r” z samogłoskami: : ro, ra, re, ru, ry, ara, oro, ere,uru, yry, ar, or, er, ur, yr.
II. Zajęcia zasadnicze:
1. Sprawdzenie pracy domowej.
2. Utrwalanie „r” w wyrazach.
a) Układanie sudoku logopedycznego. Dziecko dobiera obrazki w pionie i w poziomie tak, by nie powtarzały się w rzędach i określa położenie „r” w wyrazach (nagłos, śródgłos, wygłos):
- nagłos: róża, radio, ramka, ryba
- śródgłos: aparat, żyrafa, piorun, firanka
- wygłos: tor, ster, ser, por
b) Rozwiązywanie zagadek. Dziecko wybiera pasek papieru z zagadką, podaje jej rozwiązanie i określa położenie „r” w odgadniętych wyrazach m. in.
- Mieszka w rzece albo w stawie i sczypcami tnie jak krawiec. (rak)
- Mama je w sklepie kupuje, a ty je potem w cieście znajdujesz. (rodzynki)
- Domowy ptak, co jajka znosi. Ma mały grzebyk, często pstre pióra. To jest na pewno... (kura).
- Latem w ogrodzie wyrósł zielony. A zimą w beczce leży kiszony. (ogórek)
- Co to za zwierzę, może zgadniecie ma torbę, w której nosi swe dzieci? (kangur)
- Czerwony kapelusz w białe kropeczki omijają go nawet małe wiewióreczki. (muchomor)
3. Utrwalanie „r” w wyrażeniach i zdaniach.
a) Uzupełnianie zdań brakującymi wyrażeniami. Dziecko czyta zdania, a następnie dobiera brakujące wyrażenia.

O jakie wyrażenie chodzi?
W zeszłym roku zepsuł się ........................................
Gdy jest zimno zakładam ........................................
Mam w domu ........................................
Widziałem nie raz dużo ........................................
Renata dostała bukiet ........................................
........................................dają pyszne mleko.

Wyrażenia do wyboru: czerwonych raków, różowe rękawiczki, stary telewizor, kolorowe kredki, czerwonych róż, zdrowe krowy, szarego królika oraz kolorowe rybki.
b) Wyszukiwanie na ilustracji pt. „Na wiejskim podwórku” osób, zwierząt i przedmiotów z głoską „r” oraz dobieranie do nich określeń z „r” tak, by powstały wyrażenia. Dziecko wyszukuje wyrażenia z głoską „r” i wypowiada je.
Proponowane wyrażenia: strach na wróble, stara marynarka, wyprostowane ręce, brązowa krowa, różowe prosię, kolorowa kura, drobne kurczęta, czerwone wiadro, drewniana drbina, czerwony traktor, czerwone brony, drewniany wiatrak, kręta droga.
III. Zajęcia końcowe:
Podsumowanie zajęć i zadanie pracy domowej. Pracą domową dziecka jest opisanie ilustracji „Na wiejskim podwórku” całymi zdaniami z wykorzystaniem utworzonych wyrażeń, zapisanie ich w zeszycie oraz pokolorowanie obrazka.


4. KONSPEKT ZAJĘĆ LOGOPEDYCZNYCH

TEMAT: Zimowe spotkanie z głoskami dźwięcznymi i bezdźwięcznymi.

GRUPA: dzieci od 4 do 7 lat
CELE:
- Rozwijanie słuchu fonemowego
- Wprowadzenie opozycji głoska dźwięczna – bezdźwięczna
- Usprawnianie narządów artykulacyjnych
- Utrwalanie prawidłowego toru oddychania
- Kształtowanie właściwego nastawienia głosu
- Wdrażanie do koncentrowania uwagi na bodźcach słuchowych
POMOCE LOGOPEDYCZNE: R. Sprawka, J. Graban „Logopedyczne zabawy grupowe dla dzieci od 4 do 7 lat”; M. Malkiewicz „Jarmark logopedyczny. Wybór zabaw wspomagających mowę przedszkolaków”;
PRZEBIEG ZAJĘĆ:
Wprowadzenie w tematykę zajęć: nawiązanie do zimowej pory roku i niedźwiadków, które zapadają w sen zimowy oraz do zbliżających się świąt Bożego Narodzenia.
Zadanie 1. Piosenka na powitanie
Na znaną melodię „Panie Janie” prowadzący śpiewa a dzieci za nim powtarzają:
Hej, dzieciaki! Hej, dzieciaki!
Witam was, witam was.
Dziś się pobawimy, dziś się pobawimy.
To już czas. To już czas
Witaj .......(np. Aniu), witaj .......(np. Aniu)
Jak się masz, jak się masz.
Wszyscy cię witamy, wszyscy cię witamy.
Bądź wśród nas, bądź wśród nas.
Dzieci mogą klaskać i machać ręką do witanej osoby.
Zadanie 2. Gimnastyka buzi i języka.
Prowadzący czyta opowiadanie, dzieci włączają się w określonym momencie, naśladując misie. Naśladujemy misie:
Przed zimą misie przygotowują się do snu. Są bardzo śpiące (ziewamy: a, a,a...) nucą sobie kołysankę (śpiewamy: a, a,a). Misiom jest zimno (wykonujemy motorek ustami), więc muszą się ogrzać (chuchamy na ręce). Misie przeziębiły się (kichamy i kaszlemy z wysuniętym języiem). Mama misia daje lekarstwo, które jest słodkie i smaczne (oblizujemy wargi, mlaskamy przyklejając język do podniebienia). Misie są zadowolone (mruczymy: m, m, m. i chuchamy na ręce mówiąc ch, ch...).
Zadanie 3. Różnicowanie głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych.
Kiedy misie były zadowolone mruczeliśmy: m, m, m, a kiedy było im zimno chuchaliśmy na ręce mówiąc ch, ch...). W czasie wymawiania dźwięku: „m” i „ch” przyłóżcie dłoń do krtani lub czubka głowy i zasłońcie jedno ucho. Czy wyczuwacie różnicę w wymowie tych głosek?
Głoski dźwięczne: m Głoski bezdźwięczne : ch
Drgają struny głosowe Nie drgają struny głosowe
(linia prosta) (linia falowana)
Prowadzący pokazuje szablony: linia falowana, oznaczająca drganie strun głosowych oraz linia prosta, oznaczająca brak drgań strun głosowych.
Zadanie 4. Zabawa słuchowa
Teraz zajrzymy do domku bajkowego „Misia Uszatka”. Pokażę wam pary obrazków z rzeczami, które znajdują się w jego domku. Wy sprawdzajcie, dotykając krtani, czy drgają struny głosowe, gdy wymawiacie pierwsze głoski w nazwach rzeczy. To jest:
Głoski bezdźwięczne Głoski dźwięczne
Nie drgają struny głosowe Drgają struny głosowe
(linia prosta) (linia falowana)
ch (chuchanie) m (mruczenie)
Fotel/Półka/Kanapa/Torba Hulajnoga/Chleb Wanna/bułka/garnek/dywan/miska/młotek

Dzieci nazywają pierwsze głoski w obu wyrazach (bez dodawania y lub e na końcu) i określają, która z nich jest dźwięczna, przykładając dłoń do krtani.
Dzieci dostają te obrazki do kolorowania, pod obrazkami malują linię falistą, jeśli wyczują drganie strun głosowych lub linię prostą, jeśli nie drgają struny głosowe.
Zadanie 5. Zabawa artykulacyjno-ruchowa i ćwiczenia oddechowo-ortofoniczne
Bawimy się w zabawę „Stary niedźwiedź mocno śpi”. Stajemy w kółku, trzymając się za ręce. Jedno dziecko zostaje niedźwiedziem, wkłada maskę, kuca i mruczy. My śpiewamy i recytujemy:
Stary niedźwiedź mocno śpi. My się go boimy, na palcach chodzimy. Jak się zbudzi to nas zje. Pierwsza godzina niedźwiedź śpi, druga godzina niedźwiedź chrapie, trzecia godzina niedźwiedź łapie.
Na hasło niedźwiedź łapie osoba odgrywająca rolę misia łapie dziecko z kręgu i ono w kolejnej rundzie pełni rolę mruczącego misia.
Następnie kładziemy się na podłogę a na brzuszku kładziemy misia maskotkę i wykonujemy wdech nosem, wydech ustami. Przy krótkim wdechu brzuch z maskotką gwałtownie unosi się, podczas długiego wydechu powoli opada. Potem wstajemy i mruczymy raz cicho (szeptem), raz głośno śpiewnie: mu, ma, mo.
Zadanie 6. Ćwiczenia oddechowe: tańczące płatki śniegu
Teraz wyobraźcie sobie, że te waciki to płatki śniegu. Połóżcie waciki na dłoni (wdech nosem) i zdmuchnijcie je. I tak kilka razy.
Zadanie 7. Różnicowanie słuchowe
Prowadzący pyta dzieci, jakie ubrania trzeba wkładać zimą, żeby było ciepło. Dzieci podają propozycje nazw ubrań. Prowadzący pokazuje obrazki z zimowymi ubraniami i rozdaje szablony kółek: z linią falistą (do prawej rączki), prosząc, by dzieci podniosły je, gdy wyczują drgania strun głosowych po wypowiedzeniu pierwszej głoski w nazwach tych ubrań.
NAZWY UBRAŃ:
Głoski bezdźwięczne
Nie drgają struny głosowe
(linia prosta)
Płaszcz/Kurtka/Skarpety/szalik/czapka
Głoski dźwięczne
Drgają struny głosowe
(linia falowana)
Buty/Golf/Rajstopy/ Rękawice/Dżinsy

Zadanie 8. Zabawa artykulacyjno-ruchowa: sanki Mikołaja
Dzieci ustawiają się parami, tworząc zaprzęgi. Jedno dziecko naśladuje stukot kopyt renifera i kląska, drugie dziecko jest Mikołajem i naśladuje dzwonki sań: dzeń, dzeń. Gdy prowadzący mówi stop, wszyscy naśladują śmiech Mikołaja: hoł, hoł, hoł. Dzieci zamieniają się miejscami i ruszają w podróż.

Zadanie 9. Ćwiczenie słuchowe
Dzieci losują ilustracje z Mikołajem lub choinką. Mają za zadanie pokolorować obrazek i przykleić do papierowej choinki (wycięty szablon ok. 1 m.) z prawej strony (głoski bezdźwięczne „ch”) lub z lewej, gdy wyczują drganie strun głosowych („m” jak Mikołaj).
Zadanie 10. Pożegnanie z grupą: Już rozstania nadszedł czas./ Żegnam was, żegnam was.