Zaprojektowani, czyli wykorzystanie metody projektów na lekcjach języka angielskiego - innowacja pedagogiczna o charakterze metodycznym

‘Zaprojektowani’, czyli wykorzystanie metody projektów na lekcjach języka angielskiego’ – innowacja pedagogiczna o charakterze metodycznym.

1. Tytuł innowacji: ‘Zaprojektowani’ , czyli wykorzystanie metody projektów na lekcjach języka angielskiego’

2. Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. Nr 56 z dnia 15 maja 2002r., poz. 506).

3. Miejsce realizacji :
ZSO nr 4, Gimnazjum nr 7
Ul. Rejtana 30

4. Autor innowacji:
Imię i nazwisko: Krystyna Staniek
Wykształcenie: wyższe magisterskie z przygotowaniem pedagogicznym
Zajmowane stanowisko: nauczyciel języka angielskiego
Stopień awansu zawodowego : nauczyciel dyplomowany

Czas realizacji : 01.09.2016 – 31.08.2019

Zakres innowacji: Innowacja przeznaczona jest dla uczniów Gimnazjum nr 7 w Rzeszowie, kontynuujących naukę języka angielskiego na poziomie III.1. Uwzględnia ona założenia obowiązującej Podstawy Programowej i Programu Nauczania do Języka Angielskiego

5. Motywacja wprowadzenia innowacji i oczekiwania z nią związane

Pomysł innowacji powstał w odpowiedzi na poszukiwanie nowych, lepszych metod nauczania, które nie tylko przyspieszą sam proces uczenia się, ale uczynią go też bardziej atrakcyjnym i efektywnym.

Przewidywane efekty/korzyści wdrożenia innowacji to:

dla ucznia

- Podniesienie motywacji do nauki języka angielskiego,
- Poprawa umiejętności współpracy i współdziałania w grupie – zespole projektowym,
- Rozwój twórczego myślenia i kreatywności uczniów,
- Możliwość wykorzystania zdobytej wiedzy w praktyce, dla szkoły
- Poprawa jakości pracy szkoły,
- Wzbogacenie oferty edukacyjnej poprzez uatrakcyjnienie prowadzonych zajęć,
- Budowanie pozytywnego wizerunku szkoły, wśród uczniów i rodziców, jako placówki dbającej o rozwój językowy swoich wychowanków,

Innowacja zakłada również pełniejsze przygotowanie uczniów do realizacji gimnazjalnego projektu edukacyjnego oraz stymuluje ich do szerszej aktywności na poziomie szkolnym, miejskim, wojewódzkim czy międzynarodowym.

6. Założenia innowacji ( treść innowacji)

6.1.Wstęp

W dzisiejszych czasach, kiedy rzeczywistość kształtowana jest przez szybki rozwój postępu technicznego, do nauki nie wystarcza już tylko podręcznik. Konieczne jest zdobywanie wiedzy w sposób całościowy w kontekście szybko zmieniających się realiów. Biorąc także pod uwagę obraz współczesnej szkoły, która często jest krytykowana za swoje oderwanie od życia i małą aktywność uczniów, należy wykorzystywać metody, które są skuteczne i bardziej odpowiadają potrzebom uczniów. Do takich metod należy między innymi metoda projektów, która charakteryzuje się dużą siłą stymulowania aktywności uczniów, dużą różnorodnością i atrakcyjnością, co powoduje zwiększenie motywacji do nauki języków obcych.
Za użyciem metody projektów w nauczaniu przemawia także to, że na pierwszym miejscu stawia ona potrzeby ucznia i jego doświadczenie, stwarza możliwość konfrontacji wiedzy zdobytej na lekcji z rzeczywistością, łączy świat szkoły z realnym życiem oraz daje możliwość uczenia się poprzez działanie.

6.2.Podstawowe założenia innowacji
Proponowana innowacja opiera się na wykorzystaniu metody projektu na lekcjach języka angielskiego , w celu aktywizowania uczniów i łączenia tzw. teorii z praktyką, czyli wykorzystania wiedzy zdobytej na lekcjach w codziennym życiu. W ramach tej innowacji planuje się jest przygotowywanie i prezentowanie przez uczniów projektów w ciągu całego roku szkolnego. Jedna lekcja w miesiącu zostanie poświęcona na prezentacje i omówienie max.2 projektów. W rezultacie każdy uczeń przygotuje jeden projekt w semestrze, więc nie będzie to dużym obciążeniem. Projekty będą realizowane w zespołach 2-3 osobowych, których skład będzie zmieniał się za każdym razem, tak aby każdy uczeń miał możliwość współpracy ze wszystkimi koleżankami i kolegami z grupy językowej. Zrealizowane projekty będą eksponowane w pracowni języka angielskiego jako wystawa prac uczniów, jak również przykład i inspiracja dla innych uczniów tworzących swoje projekty. W tym celu niezbędne będzie zamontowanie w sali nr 28 tablic ściennych odpowiedniej wielkości, umożliwiających prezentację wykonanych przez uczniów plakatów, ulotek, broszur, albumów, opisów, itp. Prezentacje multimedialne i plakaty interaktywne będą prezentowane na stronie internetowej szkoły w przeznaczonej do tego celu zakładce ”Przedmioty”.

6.3.Charakterystyka metody projektów
Znana od dawna metoda projektu aktywizuje uczniów i jest zalecana do stosowania w szkołach. Polega ona na zaplanowaniu samodzielnych działań uczniów w zbieraniu materiałów na określony temat, a następnie jego prezentacji. Ta metoda przygotowuje uczniów do samodzielnego i świadomego kształcenia, w którym rola nauczyciela ogranicza się do obowiązków organizatora i doradcy. Projekt jest niezawodnym sposobem na zwiększenie motywacji uczniów. Możliwość decydowania o sposobie wykonania zadań, samodzielność w podejmowaniu decyzji oraz odpowiedzialność za wykonanie projektu, to czynniki zachęcające do pracy. Udana prezentacja efektów tej pracy daje uczniom wielką satysfakcję.
Oprócz funkcji motywacyjnej metoda projektu ma także funkcję poznawczą, kształcącą i wychowawczą. Uczniowie opanowują metody wyszukiwania informacji, ich porównywania z wykorzystaniem różnych źródeł oraz systematycznego planowania swoich działań. Bardzo ważna jest również funkcja integracyjna projektu. Uczniowie opanowują zasady współpracy zespołowej, uczą się poszanowania czasu własnego i innych, metod dochodzenia do kompromisów, sztuki logicznego myślenia i przekonywania innych do własnego zdania.

Reasumując, dzięki pracy metodą projektów uczniowie:
- modelują, odgrywają i własnoręcznie wytwarzają , a to wszystko mieści się w projekcie;
- stawiają cele spójne z rozwiązywanym problemem i poszukują rozwiązań problemów;
- uczą się w działaniu, co przynosi im trwałe umiejętności;
- zdobytą wiedzę rozumieją w szerszym kontekście;
- nabywają wiadomości głównie w drodze rozumowania a nie zapamiętywania;
- łączą teorię z praktyką:
- uczą się racjonalnie planować, postępować zgodnie z planem i oceniać efekty;
- pracują zespołowo, dzięki czemu mogą budować na potencjale całej grupy realizatorów projektu;
- kształtują postawę aktywnego działania;
- zyskują samodzielność, autonomię i stają się odpowiedzialni za podjęte zobowiązania;
- wykorzystują indywidualne zdolności i zainteresowania, co zwiększa motywację do uczenia się;
- współpracują, co wiąże się z dawaniem sobie wzajemnego wsparcia;
- uczą się refleksji nad własną pracą i oceny efektów;
- doskonalą komunikację i tworzą więzi;
- budują poczucie sprawstwa;

6.4.Cele innowacji

Cele ogólne:

Angażowanie wiedzy i umiejętności uczniów z różnych dziedzin;
Kształtowanie umiejętności wyszukiwania i selekcjonowania informacji;
Kształtowanie umiejętności pracy w zespole;
Rozwijanie twórczego myślenia;
Kształtowanie umiejętności planowania, organizowania i samooceny własnej pracy;
Uczenie prezentowania własnej wiedzy i umiejętności;
Budowanie poczucia odpowiedzialności za powierzone zadania;
Angażowanie wszystkich uczniów- nawet tych słabszych językowo;
Przełamanie rutyny.

Cele szczegółowe:

Integrowanie i rozwijanie wszystkich sprawności językowych: słuchania, mówienia, czytania i pisania;
Przygotowanie uczniów do twórczego wykorzystania współczesnych środków przekazywania informacji;
Osiągnięcie umiejętności poszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł;
Uświadomienie istoty uczenia się języka obcego i wskazanie możliwości wykorzystania go dla pogłębienia rozwoju emocjonalnego i intelektualnego;
Ukształtowanie samodzielności w procesie uczenia się języka obcego;
Poznanie kultury i cywilizacji krajów anglojęzycznych (historia, geografia, literatura, muzyka, kuchnia, tradycje);
Wzbogacenie zasobu słownictwa;
Kształtowanie umiejętności prezentacji własnych dokonań.

6.5. Treści nauczania

Rozwijanie sprawności językowych
Innowacja zakłada rozwijanie sprawności naukowych: słuchania, mówienia, czytania i pisania.
Rozwijanie sprawności słuchania poprzez:
-rozumienie poleceń nauczyciela,
-rozumienie pytań i odpowiedzi,
-rozumienie prezentacji kolegów
Rozwijanie sprawności mówienia poprzez:
-wyrażanie własnych opinii,
-zadawanie pytań i udzielanie odpowiedzi z zakresu omawianego materiału,
-prezentowanie gotowych projektów
Rozwijanie sprawności czytania poprzez:
-globalne i szczegółowe rozumienie autentycznych tekstów,
wyszukiwanie konkretnych informacji w autentycznych tekstach
Rozwijanie sprawności pisania poprzez:
-pisanie tekstów odtwórczych i twórczych,
-pisanie tekstów zadanych w danych projektach

6.6.Tematyka projektów

Podstawą pracy metodą projektów jest zaciekawienie ucznia tematem, co bezpośrednio wpływa na wzrost motywacji do realizacji powierzonego zadania.
Dobry projekt nie tylko odpowiada zainteresowaniom uczniów, ale także pogłębia szkolną edukację i jest powiązany z podstawa programową.

Na tej podstawie można ustalić kręgi tematyczne do realizacji projektowej:

I. Tematyka ze świata doświadczeń uczniów ( kim jestem, moja rodzina, klasa, szkoła, miasto rodzinne , czas wolny, przyjaciele, itp.)
II. Tematyka z kręgu wiedzy o krajach anglojęzycznych ( tradycje, kultura, życie rodzinne, praca, edukacja, transport, podróżowanie, itp.)
III. Tematyka, która w sposób bezpośredni przygotowuje nas na spotkanie z rodzimymi użytkownikami języka angielskiego ( wymiana szkolna, przygotowanie wyprawy klasowej, opracowanie przewodnika turystycznego, zwiedzanie miasta- dworzec, lotnisko)
IV. Tematyka związana z materiałami literackimi w szerszym zakresie: historie kryminalne i przygodowe, krótkie opowiadania, anegdoty, żarty itp.
Oczywiście wybór tematu pracy projektowej ściśle związany jest również z kompetencją językową uczniów.
Efektem końcowym prac projektowych będą: albumy, gazetki, prezentacje multimedialne, plakaty ( w tym także plakaty interaktywne) , prace pisemne (listy, opisy), i wypowiedzi ustne (odgrywanie ról, wykonywanie piosenek, itp.).
Zakłada się, że każdy uczeń wykona i zaprezentuje wybrany projekt jeden raz w semestrze.
Proponowana innowacja, z uwagi na swój charakter, nie zakłada zwiększenia ilości godzin, ani modyfikacji treści wynikających z podstawy programowej.

7. Kontrola i ocena osiągnięć uczniów

Kontrola osiągnięć uczniów będzie zgodna WSO i PSO obowiązującym w Gimnazjum nr 7 w Rzeszowie.
Ocenie podlegać będą prace praktyczne (zarówno pod kątem merytorycznym jak i wizualnym) ,sposób ich prezentacji oraz wkład pracy uczniów.

8. Ewaluacja

W trakcie realizacji innowacji będzie prowadzona bieżąca kontrola osiągnięć uczniów, obserwacja zmian dotyczących przyrostu umiejętności językowych uczniów, jak również stopnia zaangażowania i motywacji do nauki uczniów.
W celu określenia wartości i przydatności innowacji cenne będą opinie uczestników na temat uczenia się nowym sposobem (ankiety, ustne uwagi, indywidualne wywiady). Zebrane wyniki będą prezentowane w formie sprawozdania , raz w roku , na forum Rady Pedagogicznej, jako podsumowanie pracy w danym roku szkolnym.
Wyniki ewaluacji pozwolą na ustalenie mocnych i słabych stron innowacji oraz umożliwią jej ulepszenie poprzez wprowadzenie zmian.
Po zakończeniu innowacji przewiduje się podsumowanie jej realizacji i stopnia wykonania założonych celów.

Jako autor niniejszej innowacji wierzę, że wybrana przeze mnie metoda pozwoli zaktywizować i zmotywować uczniów, a jednocześnie uatrakcyjni zajęcia lekcyjne i stworzy uczniom możliwości zastosowania zdobytej wiedzy w praktyce, bo przecież po to uczymy się języków obcych. Ich znajomość jest we współczesnym świecie koniecznością. To okno na świat nie tylko w sensie technicznym, ale i intelektualnym. Praktyczna znajomość języków obcych zwiększa możliwość globalnego zrozumienia świata, podnosi naszą atrakcyjność na rynku pracy, a co za tym idzie otwiera możliwości znalezienia ciekawszej pracy. Możemy czynnie uczestniczyć w życiu kulturalnym, słuchać muzyki i czytać w języku obcym, mamy lepszy dostęp do świata rozrywki, podróżowanie staje się łatwiejsze i ciekawsze, zawieramy przyjaźnie i znajomości niedostępne bez języka obcego.

Bibliografia :
1. Brudnik E., Moszyńska A., Owczarska B.: Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Kielce 2000
2. Chałas K.: Metoda projektów i jej egzemplifikacja w praktyce. Warszawa 2000
3. Karpeta- Peć B., : Otwarty, aktywny, samodzielny... Alternatywne metody pracy: przewodnik dla nauczycieli języków obcych. Fraszka Edukacyjna Sp. z o. o. , 2008
4. Królikowski J.: Projekt edukacyjny. Warszawa 2000
5. Mikina A., Zając B.: Jak wdrażać metodę projektów? Kraków 2001
6. Niemiec- Knaś M., : Metoda projektów w nauczaniu języków obcych. Kraków 2011
7. Nowacki T. W.: O metodzie projektów. Warszawa 1999
8. Potocka B.: Projekty edukacyjne. Kielce 2002 (79975-977)
9. Projekt edukacyjny i inne formy uczenia się we współpracy. Red. D. Kitowska. Piła 2003
10. Rau K., Ziętkiewicz E.: Jak aktywizować uczniów. Oficyna Wydawnicza 2007
11. Szymański M. S.: O metodzie projektów. Warszawa 2000
12. Uczenie metodą projektów. Red. B. D. Gołębniak. Warszawa 2002