Scenariusze warsztatów DEZ dla uczniów klas VIII i ich rodziców

SCENARIUSZ WARSZTATÓW DEZ DLA UCZNIÓW KL. VIII I ICH RODZICÓW

1. OPIS ZAJĘĆ
Grupy objęte warsztatami to uczniowie klas VII z udziałem rodziców. Zajęcia odbędą się jeden raz w semestrze podczas sobotnich warsztatów. Zajęcia będą zorganizowane na terenie szkoły.
Start od godziny 9.00 do 12.00. Pierwsze dwie godziny zajęć przebiegną z podziałem na dwie grupy: uczniów i rodziców. Następnie grupy zostaną połączone.
Tydzień przed warsztatami wszyscy uczestnicy otrzymają drogą elektroniczną materiały informacyjne* celem wprowadzenia w tematykę zajęć.
*https://padlet.com/kabanska/eaab8yz1mbpq

A. Opis zajęć w grupie uczniów:


ZADANIE 1. Mam – Nie mam...

CELE:
- uświadomienie sobie własnej fizyczności i jej ograniczeń.

FORMA: praca indywidualna.
CZAS: 40 minut.
MATERIAŁY: włożone do koperty kartoniki z wypisanymi czynnościami.

PRZEBIEG:
1. Na dużym arkuszu wypisz w kolejnych kolumnach:
MAM NOGI ŻEBY MAM RĘCE ŻEBY MAM ROZUM ŻEBY
2. W kopercie znajdziesz wiele opisanych czynności. Dopasuj je do umieszczonego w każdej kolumnie początku zdania, na przykład: MAM NOGI, ŻEBY...SPACEROWAĆ.
3. Porozkładaj wszystkie karteczki, tak aby jak najlepiej, twoim zdaniem, pasowały do początku zdania w każdej kolumnie.
4. Przyklej karteczki.
5. Duży arkusz z przyklejonymi kartkami umieść przed sobą, usiądź wygodnie, poświęć chwilę na przemyślenie tego, co przedstawia stworzony plakat.
6. Zapisz na dole arkusza refleksje, jakie przychodzą ci do głowy.
7. Spróbuj zadać sobie pytania:
Do czego potrzebna jest sprawność mojego ciała i umysłu? Czy zdajesz sobie sprawę, jak wielu ludzi nie ma szansy korzystać z takiej sprawności?
Czy masz wyobrażenie, jak ograniczenia wynikające z naszej fizyczności mogą wpływać na wybory życiowe? Czy w swoim życiu doznałeś takiego ograniczenia (choćby chwilowo)? Jaki to miało na ciebie wpływ?


ZADANIE 2. Rozbitkowie na wyspie

CELE:
- sprawienie, by uczestnicy dowiedzieli się czegoś o sobie,
- budowanie zaufania w grupie,
- współpraca w zespole.

FORMA: przełamywanie lodów, symulacja grupowa.
CZAS: 40 minut.
MATERIAŁY: niepotrzebne.

PRZEBIEG:
Zakładamy, że statek idzie na dno i wszyscy są rozbitkami na bezludnej wyspie. Z powodu ograniczeń każdy może zabrać na wyspę tylko jeden przedmiot – coś, co dana osoba lubi lub ceni, na przykład jeśli ktoś jada dużo słodyczy, zabiera tabliczkę czekolady, jeśli ktoś namiętnie słucha muzyki lub gra, może wziąć flet etc. Prowadzący inspiruje uczestników do kreatywności przy wybieraniu przedmiotu. Na początku każdy uczestnik opisuje wybrany przez siebie przedmiot i wyjaśnia grupie, dlaczego właśnie na niego się zdecydował. Następnie losowo dzielimy grupę na kilka mniejszych. Zadaniem każdej z nich jest tak połączyć w dyskusji różne przedmioty, by zwiększyć szanse przeżycia. Gdy grupy osiągną jakieś porozumienie, ich przedstawiciele prezentują swoje przemyślenia pozostałym uczestnikom.

PODSUMOWANIE: Prowadzący prosi aby uczniowie odpowiedzieli na pytania: Czy każdy członek grupy jest w stanie współpracować z pozostałymi? Czy praca zespołowa może zwiększyć szanse przeżycia?


ZADANIE 3. Koszyk z potrzebami

CELE:
- uświadomienie roli, jaką odgrywamy we własnej rodzinie.

FORMA: praca indywidualna, dyskusja.
CZAS: 40 minut.
MATERIAŁY: kartony, małe karteczki, klej.

PRZEBIEG:
Prowadzący wypisuje na tablicy listę potrzeb według Maslowa:
ESTETYCZNE WIEDZY I ROZUMIENIA
SAMOREALIZACJI
DOWARTOŚCIOWANIA
MIŁOŚCI I PRZYNALEŻNOŚCI
BEZPIECZEŃSTWA
FIZJOLOGICZNE
Prowadzący krótko omawia z uczniami wypisane potrzeby, a następnie podaje instrukcję do zadania:
1. Na małych kartkach napisz imiona członków swojej rodziny i siebie (na każdej kartce jedno imię).
2. Duży arkusz papieru podziel na siedem kolumn. U góry każdej z nich wpisz po kolei każdą z wymienionych na tablicy potrzeb.
3. Zastanów się, kto w twojej rodzinie jest odpowiedzialny za realizację potrzeb jej członków. Przy każdej wypisanej potrzebie przyczep imię tej osoby, która twoim zdaniem odpowiada za jej realizację w Twoim domu, na przykład za dostarczenie produktów spożywczych do domu odpowiada twój tata, mama przygotowuje posiłki, oboje zarabiają i ponoszą koszty, do zakupów dokłada się babcia, zatem przy potrzebach fizjologicznych umieszczasz kartki z imionami mamy, taty i babci.
4. Po wykonaniu całego zadania przyjrzyj się uważnie planszy i spróbuj odpowiedzieć na następujące pytania: W realizacji jakich potrzeb Twojej rodziny bierzesz udział? Czy cała Twoja rodzina uczestniczy w tym procesie? Czy są takie potrzeby, które realizujesz sam/-a?

PODSUMOWANIE: Prowadzący zachęca uczniów do wypowiedzi na temat własnych refleksji jaką rolę pełnisz w realizacji potrzeb swojej rodziny.
Zadanie stanowi wprowadzenie do dalszej pracy w grupach połączonych uczeń – rodzic.


B. Opis zajęć w grupie rodziców:

CELE:
- zwrócenie uwagi na zasoby, z jakich dzieci mogą czerpać wiedzę o pracy i zawodach;
- poszerzanie umiejętności rodziców dotyczących wspomagania wyborów dzieci.

FORMA: praca indywidualna, praca w całej grupie.
CZAS: 120 minut.
MATERIAŁY: fotografie osób z rodziny.

PRZEBIEG:
Prowadzący wita rodziców, dziękuje im za przybycie i zaprasza do kręgu. Uczestnicy siadają w kręgu. Prowadzący trzyma piłkę z nici i rzuca ją do jednego z uczestników, wypowiadając swoje imię i wciąż trzymając w ręku koniec nici. Uczestnik łapie piłkę, trzyma nić tak, by była mocno naprężona i rzuca ją do kolejnego uczestnika, wypowiadając swoje imię. Gra jest kontynuowana aż wezmą w niej udział wszyscy uczestnicy, a piłka zostanie rozwinięta. Między uczestnikami jest teraz sieć, rozpoczyna się rzucanie piłki w odwrotnej kolejności, w celu zwinięcia piłki z nici. Każdy uczestnik, począwszy od ostatniego, rzuca piłkę do osoby, od której ją otrzymał, wypowiadając imię tej osoby.
Po zakończeniu zabawy i oklaskach dla wszystkich, rozpoczyna się temat: Powrót do korzeni. Prowadzący poprosił rodziców, aby przynieśli na spotkanie fotografie przodków rodziny – takich, którzy mieli ciekawy zawód, ciekawe zainteresowania, żyli w interesujący sposób, zarobili dużo pieniędzy, dzięki nim rodzina ma własną firmę itp.
Prowadzący rozpoczyna spotkanie od przedstawienia jakiegoś swojego przodka, potem zachęca rodziców do opowiadania o osobach, których fotografie przynieśli.
Na dużym kartonie umieszczamy wszystkie przyniesione fotografie z podziałem na linię męską i żeńską. Rodzice obok zdjęć wypisują: zawód, hobby, zainteresowania lub inną ważną informację o tej osobie. Następnie prowadzący odczytuje wszystkie informacje, po czym inicjuje dyskusję na temat zawodów w rodzinie, mocnych stron, roli mężczyzn w rodzinach, wyjątkowej siły kobiet itd. Rodzice zastanawiają się, jak te informacje mogą wykorzystać, rozmawiając z dziećmi o wyborach zawodowych, dalszej nauce, etosie pracy.

PODSUMOWANIE: Prowadzący zwraca uwagę na zasoby tkwiące w rodzinach. Następnie zaprasza do dalszych zajęć z udziałem drugiej grupy uczestników.


C. Opis zajęć w grupach połączonych:

CELE:
- integracja uczestników,
- wzmacnianie zaufania uczeń – rodzic,
- poszerzenie wiedzy związanej z wykonywanym zawodem,
- tworzenie atmosfery ułatwiającej komunikację.

FORMA: praca w parach uczeń – rodzic, praca w całej grupie.
CZAS: 60 minut.
MATERIAŁY: karteczki z nazwami zawodów.

PRZEBIEG: Zabawa integracyjna Lina. Grupa dzieli się na dwie drużyny. Ich zadaniem jest zrobienie tak długiej liny, żeby uratować przyjaciela, który zsuwa się po stromym zboczu. Linę uczestnicy gry wiążą z własnej odzieży. Po pięciu minutach liny są mierzone.
Kolejna zabawa to Zgadnij, jaki to zawód? Grupy metodą losową zostają podzielone na cztery. W formie kalamburów przedstawiciele poszczególnych grup prezentują wylosowane karteczki z nazwami zawodów. Wygrywa grupa, która odgadnie najwięcej zawodów.


ZAKOŃCZENIE: Zabawa Pomaganie niewidomym. Grę wykonujemy w parach, najlepiej uczeń – rodzic

Prowadzący przedstawia kod:
• dotknięcie prawego/lewego ramienia oznacza skręć w prawo/lewo, kolejne klepnięcie oznacza bardziej,
• dotknięcie pleców oznacza idź przed siebie,
• klepnięcie w plecy oznacza zatrzymaj się,
• dotknięcie palcem karku oznacza idź do tyłu,
• ruch okrężny palca wskazującego po czubku głowy oznacza, że osoba powinna się obracać w danym kierunku, dopóki palec nie przestanie się poruszać, co oznacza zatrzymaj się.
W każdej parze jeden z partnerów będzie miał przewiązane oczy i będzie prowadzony po pokoju wśród innych uczestników. Prowadzi go partner, używając opisanego systemu znaków. Następnie ma miejsce zamiana ról.

PODSUMOWANIE: Prowadzące podkreślają wartość jaką daje zaufanie i słuchanie siebie nawzajem. Oklaski i podziękowania dla uczestników kończą warsztaty. Zabawa w kalambury jest podstawą do rozmów dzieci z rodzicami na temat różnych zawodów.
2. OPIS DZIAŁAŃ I METOD
Wychowawca zrealizuje ten pomysł z pedagogiem szkolnym i rodzicami uczniów. Podczas warsztatów zastosowane zostaną metody aktywne, które pomogą w utrzymaniu koncentracji, a także sprawią, że uczestnicy nauczą się więcej poprzez aktywne zaangażowanie. Zastosowanie lodołamaczy wprowadzi atmosferę sprzyjającą spontanicznym wypowiedziom uczestników. Dobór zabaw w części dla obu grup będzie doskonałym fundamentem do dalszych rozmów i dyskusji na forum rodzinnym.