Netykieta w pełnym wydaniu...czyli uczniowie klas II na zajęciach
„Infoholizm - czy mnie to dotyczy?”
Netykieta - to zbiór zasad kultury obowiązującej wszystkich(!) w Internecie.
Nie jest zbiorem sztywnych nakazów, ale ma na celu uświadomienie, pouczenie i zwrócenie uwagi na pewne zachowania i sytuacje.
Trzy główne zasady netykiety:
• Myśl !
• Nie działaj na czyjąś szkodę!
• Nie nadużywaj !
Do gazetki wykorzystano materiały z pracy magisterskiej Grzegorza Kubas: "Netykieta - Kodeks Etyczny Czy Prawo Internetu?" (czerwiec 2004 r.)
Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Komunikacja elektroniczna
1. E-mail
- Poczty elektronicznej używaj "z głową".
- Odbieraj pocztę codziennie, tak jak zaglądasz codziennie do skrzynki na listy z pocztą tradycyjną. Jeśli jest to niemożliwe, to staraj się to robić jak najczęściej. Natomiast gdy masz zamiar odbierać e-maile raz na miesiąc to albo nie podawaj nikomu swojego adresu, lub przy podawaniu zaznacz, że odbierasz pocztę średnio raz na miesiąc.
- Pisz listy w formacie tekstowym, a nie HTML, chyba że akurat jest to konieczne, ale na pewno nie pisz standardowo (domyślnie) w formacie HTML.
- Używając polskich znaków diakrytycznych (tzw. ogonki np. "ą"), wybierz kodowanie ISO-8859- 2, ew. UTF-8. W innym przypadku - wcale nie korzystaj z polskich literek.
- Nie przesyłaj pocztą plików większych niż 200KB bez uprzedzenia adresata, i lepiej nie przesyłaj tą drogą dużych plików, jeśli to możliwe - lepiej użyć jednego z serwisów do przekazywanie przez sieć dużych plików, jak np. www.wyslijto.pl, czy www.rapidshare.de.
- Załączniki zawsze (chyba że kompresja jest rzędu 1-3%) pakuj przed wysłaniem jakimś programem do kompresji. Najczęściej używanym formatem jest format ZIP
- Nie rozsyłaj łańcuszków szczęścia.
- Jeśli wstawiasz stopkę w swoich emailach, to postaraj się żeby nie była ona dłuższa niż 3-4 linijki. Poprzedzaj ją separatorem np. "-- ".
- Nie cytuj całej wiadomości, chyba że jest to niezbędne. Gdy cytujesz słowa "przedmówcy" to odpowiadaj pod każdym akapitem z osobna - cytuj fragmenty, do których się odnosisz (poniżej) i tak kolejno, jeśli email ma dłuższą treść lub dotyczącą kilku tematów.
- Gdy rozsyłasz pocztę do grupy osób, korzystaj z pola "BCC" czyli "UDW" ("Ukryty do Wiadomości"), gdyż nie każdy musi sobie życzyć by jego adres e-mail został ujawniony pozostałym Twoim adresatom.
- Sprawdzaj swój komputer w celu usuwania wirusów, byś nie przesyłał wirusów innym internautom.
- Nie rozsyłaj spamu (niechcianej poczty: reklam zazwyczaj) - to grozi wyklęciem na wieki, jedno z najbardziej znienawidzonych przez wszystkich niepożądane działanie w Internecie.
- Staraj się pamiętać o tym ażeby nadawać tytuł wysyłanym emailom, najlepiej odzwierciedlający zawartość wiadomości.
- Przed przesłaniem dalej wiadomości powinno się usuwać nadmiar znaczników cytowania, żeby wiadomość nie składała się w 90% ze znaczków ">".
2. Komunikatory jak np. GG
- Nie rozsyłaj łańcuszków szczęścia.
- Gdy ustawiasz status opisowy w programie GG (lub podobnym np. Tlen) postaraj się żeby dawał on jakąkolwiek(!) informację, jeśli masz zamiar w nim pisać o sprawach nikomu(!) nie potrzebnych jak np. "papa!!! :)))))))))", "Elvis żyje", "Eminem the best", "kocham Iksińską". Status opisowy wykorzystuj wtedy, gdy masz coś (niekoniecznie, choć najlepiej) ważnego do przekazania w tej akurat formie jak np. "będę o godzinie 22:00", "tylko w ważnych sprawach", "dziś jestem do 23:00", "chętnie porozmawiam z kimś" itp.
- Jeśli już piszesz do kogoś kto Cię nie zna i rozmawiasz z nim przez ten komunikator pierwszy raz, to wypada się przedstawić, bo ten nieszczęśnik zamiast choćby Twej ksywki widzi tylko Twój numer id (UIN).
- Nie wstawiaj w wiadomości naraz całej galerii emoticon (tzw. buziek) np. 50 na raz, bo kogoś w końcu krew zaleje i poza tym jaki to ma sens? Emoticons mają, jak sama nazwa mówi, wyrażać uczucia, które nie tak łatwo przekazać przez Internet.
- Nie pisz bez potrzeby dużymi literami, gdyż oznaczają one raczej krzyk i nie nadużywaj tego.
3. Forum dyskusyjne
- Nie zadawaj pytania, na które już kiedyś została udzielona odpowiedź na forum i zanim je zadasz sprawdź zawsze czy nie ma na nie odpowiedzi w FAQ tej strony, na której jest forum dyskusyjne, użyj wyszukiwarki na forum, czy przejrzyj co najmniej dwie pierwsze strony forum.
- Pisz rzeczowo i konkretnie, tak żeby każdy Cię zrozumiał.
- Nadawaj tematom tytuły, które krótko i rzeczowo będą odzwierciedlać treść w nich zawartą, po których osoba później szukająca czegoś na forum mogła to odnaleźć.
- Nie używaj w stopce na forum obrazków o dużej wielkości (powyżej około 100 KB), ani nazbyt szerokich czy wysokich (około 150 pikseli), lub zbyt wiele linii tekstu.
Typowo kulturalnie!!!
- Nie obrażaj nikogo, staraj się tego nie czynić publicznie nawet gdy masz ku temu powody. Zanim publicznie kogoś ocenisz w jakikolwiek sposób, przemyśl to na spokojnie i dwukrotnie.
- Zwracaj uwagę raczej bezpośrednio danej osobie niż publicznie (zostanie lepiej odebrana i nie jako atak), chyba że jest to osoba już wyjątkowo łamiąca wszelkie reguły (i robi to też publicznie) i po wcześniej osobiście zwróconej jej uwadze nie zareaguje.
- Jeśli się zwracasz do danej konkretnej osoby raczej pisz zaimki dużą literą: "Ty", "Ci", "Tobie"... a nie "ty" itp.
- Swoje opinie wyrażaj zawsze w sposób kulturalny.
- Pamiętaj zawsze, że nie jesteś sam jeden na świecie i że nie jesteś najważniejszy.
Ku przestrodze!!!
- Pamiętaj, że tak naprawdę w Internecie nikt nie jest anonimowy! Zawsze można dojść do tego kto, skąd, kiedy, gdzie i co.
- Nie ma jako-takich odgórnych czysto prawnych zasad obowiązujących w Internecie, ani "cyberpolicji" na każdym kroku, lecz pamiętaj, że tu społeczność broni się sama i też nieraz mogą Cię spotkać niemiłe konsekwencje ze strony innych użytkowników lub administratorów.
- Zawsze zapisuj sobie swoje hasła żebyś ich nie zapomniał, pilnuj ich i nie udostępniaj nikomu.