OPIS I ANALIZA PRZYPADKU EDUKACYJNEGO- PRACA Z DZIECKIEM ZDOLNYM W PRZEDSZKOLU
I. IDENTYFIKACJA PROBLEMU
W każdym przedszkolu i każdej grupie przedszkolnej można zaobserwować dzieci o różnorodnych charakterach, osobowościach, możliwościach i potencjale rozwojowym. Są dzieci zdolne i te z trudnościami zazwyczaj częściej zauważane i objęte uwagą czy pracą indywidualną przez nauczycieli. Dzieci zdolne raczej nie sprawiają większych problemów ale należy zwrócić na nie uwagę aby je wesprzeć w rozwijaniu wrodzonego potencjału. Praca z dzieckiem zdolnym jest tak samo ważna jak z tym posiadającym trudności.
W mojej grupie przedszkolnej zauważyłam dziewczynkę, która posiadała dużą wiedzę ale była jednocześnie nieśmiała. Dziewczynka nie miała problemów z wykonywaniem zadań, posiadała dość sporą wiedzę jak na czterolatka jednak nie potrafiła czy raczej bała się podzielić swoją wiedzą. Zabierała głos ale tylko wtedy gdy była do tego zachęcona. Była dziewczynką cichą i grzeczną. Rzadko bawiła się z dziećmi wolała rysować przy stoliku. Widać było że sprawia jej to przyjemność a inne dzieci często przyglądały się jej kiedy rysowała. Zauważyłam że jej prace ujawniają rozwiniętą wyobraźnię oraz dość dobrą sprawność manualną. Postanowiłam wykorzystać tę wiedzę i za pomocą działań plastycznych dotrzeć do dziecka i pomóc jej pokonać nieśmiałość oraz rozwinąć jej talent.
II. GENEZA I DYNAMIKA ZJAWISKA
Chcąc pomóc Oliwii przeprowadziłam krótki wywiad z mamą dziewczynki aby lepiej ją poznać i wyznaczyć sobie właściwy kierunek moich działań. Oliwia jest drugim dzieckiem w rodzinie, ma starszą siostrę z zespołem Downa. Relacje panujące w rodzinie są dobre. Ojciec dziecka pracuje a matka opiekuje się domem i dziećmi. Mama dużo czasu poświęca starszej córce z racji jej choroby ale nie zaniedbuje przy tym Oliwii. Każdy wolny czas spędzają razem ale Oliwia najczęściej bawi się z siostra od czasu do czasu spotyka się z dziećmi z sąsiedztwa. Oliwia bardzo lubi filmy przyrodnicze, kocha zwierzaki oraz malowanie i rysowanie. Mama z racji koniecznej opieki nad siostra i widząc zainteresowania dziecka kupuje jej kolorowanki i różne akcesoria plastyczne. Dziewczynka lubi także grać w gry planszowe i układać puzzle co rozwinęło jej logiczne myślenie i spostrzegawczość. Oliwia dużo czasu spędzała tylko z mamą i siostra co spowodowało jej nieśmiałość w kontaktach z innymi dziećmi. Ponieważ bardzo mnie zachwycił talent dziecka postanowiłam go wesprzeć a jednocześnie podnieść jej wiarę w siebie i swoje umiejętności. Zadanie jakie sobie postawiłam było takie zorganizowanie pracy w grupie aby jednocześnie realizując program obowiązujący wszystkie dzieci znaleźć czas na rozwijanie talentu plastycznego Oliwii.
III. ZNACZENIE PROBLEMU.
Nauczyciele na ogół najwięcej swojego czasu i energii poświęcają dzieciom z trudnościami wychowawczymi czy edukacyjnymi uważając , że te zdolne na pewno sobie poradzą. Tymczasem obowiązkiem nauczyciela jest dbać o wszechstronny rozwój osobowości każdego dziecka. Zauważenie potencjału i umiejętne pokierowanie dzieckiem przyczyni się do pełnego rozwoju jego zdolności i w efekcie do odniesienia przez dziecko sukcesu. Dla nauczyciela będzie źródłem satysfakcji że nie zaprzepaścił talentu swojego wychowanka.
IV. PROGNOZA.
a) Negatywna:
W sytuacji zaniechania jakichkolwiek działań może nastąpić:
• zahamowanie rozwoju uzdolnień lub rozwój uzdolnień poniżej możliwości dziecka,
• obniżenie własnej samooceny
• lęk przed autoprezentacją
• obniżenie poziomu motywacji i aktywności dziecka
• brak satysfakcji dziecka
b) Pozytywna:
Podjęcie przemyślanych działań i systematyczna praca spowoduje, że dziecko:
• rozwinie swoje zainteresowania i zdolności,
• wzmocni wiarę we własne możliwości,
• wzrośnie poczucie jego własnej wartości,
• osiągnie sukces w szkole,
• będzie otwarte na nowości,
• będzie brało chętny udział w konkursach,
• będzie miało pozytywny wpływ na innych,
• osiągnie satysfakcję wraz z rodzicami i wychowawcami
V. PROPOZYCJE ROZWIĄZAŃ.
Codzienna praca w przedszkolu odbywa się na poziomie przeciętnym dostosowanym do większości dzieci co nie zawsze daje okazję do wykazania się dzieciom zdolnym dlatego w swoich zaplanowanych działaniach w szczególności uwzględniłam:
• stworzenie okazji do pokonania nieśmiałości Oliwii i odważnego dzielenia się swoją wiedza poprzez zachęcanie do częstych wypowiedzi kierowanych lub spontanicznej rozmowy
• chwalenie dziecka za każdy sukces
• otoczenie Oliwii życzliwą atmosferą i zdobycie jej zaufania
• stworzenie sytuacji gdzie dziewczynka będzie mogła zademonstrować swoje umiejętności i wiedzę
• rozwijanie uzdolnień dziewczynki podczas zajęć indywidualnych oraz kółka plastycznego
• stworzenie sytuacji do częstych rozmów, wypowiedzi
• zachęcanie do udziału w uroczystościach przedszkolnych i konkursach
• angażowanie dziecka do pomocy przy dekorowaniu sali przedszkolnej lub na uroczystości ,np. Dzień Matki
• wypracowanie dobrych relacji z rodzicami ,zachęcanie ich do udzielania wsparcia
VI. WDRAŻANIE ODDZIAŁYWAŃ.
Ponieważ przyczyną blokowania umiejętności i uzdolnień dziecka była niepewność i nieśmiałość oraz brak wiary we własne możliwości moim pierwszym zadaniem było otoczenia dziecka atmosferą zrozumienia i zainteresowania aby poczuło się zauważone i bezpieczne. W każdej wolnej chwili próbowałam nawiązać kontakt z dzieckiem poprzez rozmowę np. na temat wykonywanej pracy plastycznej czy zachęcanie do wspólnego malowania. Dziewczynka chętnie współpracowała ze mną bardzo często prosząc o wspólną zabawę. Zorganizowałam popołudniowe kółko plastyczne na którym Oliwia oraz inne chętne dzieci mogły rozwijać swoje talenty manualne. Starałam się angażować dziewczynkę do pomocy w dekorowaniu sali oraz aktywnego udziału w uroczystościach przedszkolnych. Zauważyłam że te czynności sprawiały dziecku radość. Rozmowa z rodzicami była owocna gdyż mama zadbała o to aby Oliwia również w domu mogła rozwijać swoje talenty. Praca z Oliwią zainteresowanie kółkiem plastycznym wśród dzieci a także moje zainteresowania tym tematem sprawiło że postanowiłam napisać swój program autorski dotyczący działań plastyczno-technicznych „Przedszkolak- mały artysta”, który będę realizowała od nowego roku szkolnego. Zajęcia plastyczne są lubiane wśród dzieci, rozwijają ich sprawność i motorykę oraz są swojego rodzaju terapią dla dzieci nieśmiałych. Pomagają mi i są sprawdzonym sposobem na dotarcie do dziecka i zdobyciu jego zaufania.
VII. PODSUMOWANIE.
Podjęte przeze mnie działania sprawiły ,że Oliwia stała się dzieckiem otwartym i pewnym siebie. Dzieci chętnie się z nią bawią i jest lubiana w grupie. Jej działania były śmiałe a prace plastyczne coraz lepsze. Uważam, że podjęcie dodatkowej pracy z dziewczynka przyniosły zamierzone efekty i pełną satysfakcję zarówno dla Oliwii jak dla mnie jako wychowawcy a program , który napiszę będzie korzystnie wpływał na rozwijanie talentów moich przyszłych wychowanków.