PROGRAM ADAPTACYJNY
DLA DZIECI 2,5, 3, 4 - LETNICH
" Będę przedszkolakiem "
Opracowała: mgr Aleksandra Pobłocka
nauczycielka Gminnego Przedszkola
Samorządowego w Sulęczynie
Sulęczyno, 30 marzec 2018
Wstęp
Adaptacja to przystosowanie się jednostki lub grupy do funkcjonowania w zmienionym środowisku społecznym. Spośród wielu procesów adaptacyjnych, przez jakie przechodzi człowiek proces przystosowania się dziecka do przedszkola, jest niezwykle istotny w jego życiu. Bardzo ważne jest, by te pierwsze doświadczenia dziecka z przedszkolem przebiegały w atmosferze bezpieczeństwa, spokoju i łagodności. Często zdarza się, że osoby dorosłe bardziej przeżywają pójście dziecka do przedszkola niż ono same. Nasuwa się więc pytanie jak pomóc maluchom oraz ich rodzicom, aby przezwyciężyć te trudności. Najważniejszym czynnikiem jest, by nauczyciel zdobył ich zaufanie, by wszyscy wzajemnie dobrze się poznali. Dziecko musi rozstać się z rodzicami i w nowym środowisku poradzić sobie samo z różnymi problemami Dziecko czuje się wyrwane z rodzinnego układu, który gwarantuje mu poczucie stabilności, bezpieczeństwa i rozumienie tego co się dzieje wokół niego. Z dnia na dzień zostaje wprowadzone w nieznane środowisko: nowe otoczenie, przestrzeń, osoby, są konsekwencją tego, że dziecko nie jest w stanie kontrolować sytuacji i odczuwa ją jako zagrożenie. Dzieci na nowe sytuacje reagują: płaczem, wycofaniem, zaburzeniem funkcjonowania, które może prowadzić do lęku a nawet urazu. Dlatego też ważne jest by moment przekroczenia progu dom – przedszkole przebiegał najłagodniej w atmosferze bezpieczeństwa i otworzenia na potrzeby dziecka. Każdy nauczyciel pracujący z dziećmi nowo przyjętymi do przedszkola powinien zdawać sobie sprawę z tego, że te pierwsze dni są dla dzieci naprawdę trudne. Warto wtedy zrezygnować z nadmiernej dyscypliny i przymusów, jak również pozostawić im dużo czasu na swobodną zabawę i proponować zajęcia, które akceptują. Takie postępowanie na pewno przyniesie pozytywne efekty, a nagrodą będzie uśmiech małego przedszkolaka. Żeby proces adaptacyjny przebiegał sprawnie musi zaistnieć ścisła współpraca pomiędzy rodzicami a pracownikami przedszkola Program adresowany jest do: rodziców dzieci przyjmowanych do przedszkola, pracowników placówki i nauczycieli podejmujących pracę w grupie dzieci nowo przybyłych. Jako nauczycielka dzieci 2,5 - 3 letnich jestem szczególnie zainteresowana łagodzeniem stresu adaptacyjnego. Program autorski jaki napisałam pt: "Będę przedszkolakiem" składa się z kilku części. W pierwszej opisane są cele, zadania, metody, środki i formy pracy . Kolejna zawiera scenariusze spotkań adaptacyjnych. Trzecia część to zbiór różnych zabaw ułatwiających integrację z grupą przedszkolną na miesiąc wrzesień.
Cele i zadania programu
Cel główny:
Przystosowanie dzieci do swobodnego funkcjonowania w środowisku przedszkolnym. Stwarzanie warunków do szybkiej i łatwej adaptacji w nowym środowisku.
Nawiązanie współpracy z rodziną dziecka w celu określenia wspólnych działań odnośnie adaptacji i stworzenia atmosfery wzajemnego zaufania i akceptacji.
Cele szczegółowe
W stosunku do dziecka:
Ułatwienie dzieciom przekroczenia progu przedszkola;
Zmniejszenie lęku przed rozstaniem z rodzicami;
Zachęcanie dzieci do udziału w życiu przedszkolnym poprzez zabawę i ciekawe formy pracy dydaktycznej;
Zapoznanie ze zwyczajami i organizacją dnia w przedszkolu;
Poznanie swojej wychowawczyni i innych pracowników przedszkola;
Poznanie sal i otoczenia przedszkola;
Rozwijanie umiejętności społecznych;
Rozumienie i stosowanie norm i zasad życia w grupie;
Wspomaganie dziecka w opanowaniu czynności samoobsługowych;
Nabywanie przez dziecko poczucia własnej wartości.
W stosunku do rodziców:
Pozyskanie informacji od rodziców na temat rozwoju dziecka, zachowania, upodobań, samodzielności;
Poznanie przez rodziców wychowawczyni ich dziecka i personelu przedszkola;
Integracja rodziców między sobą;
Zapoznanie rodziców z ramowym rozkładem dnia oraz pomieszczeniami przedszkola;
Zaproszenie rodziców do współpracy z nauczycielkami budowanie wzajemnej więzi, opartej na zaufaniu.
Zajęcia adaptacyjne w Gminnym Przedszkolu Samorządowym w Sulęczynie będą odbywać się w miesiącu sierpniu poprzedzający rozpoczęcie nowego roku szkolnego, ilość spotkań będzie uzależniona od adaptacji dzieci w grupie.
Program adaptacyjny jest odtwarzany cyklicznie co roku w zależności od potrzeb grupy.
Sala w której będą odbywać się spotkania adaptacyjne powinna być przygotowana do tego na tablicy, drzwiach lub w innym miejscu wybranym przez nauczyciela wypisane imiona dzieci. Zabieg ten jest celowy, ponieważ rodzice poczują pewien rodzaj przynależności ich dziecka do danej grupy, sali, nauczyciela. Bardzo ważnym elementem adaptacji dziecka w przedszkolu jest spokój rodzica, że jego dziecko znajduje się w najlepszym dla niego miejscu. Rodzic często jest zaniepokojony i czuje wiele obaw przed oddaniem swojego dziecka w ręce obcych osób jakimi jest personel przedszkola. Dlatego ważne jest by i rodzic poczuł się spokojny o swoje dziecko, na pewno to będzie rzutować na spokój dziecka.
Dzień pierwszy ½ godziny dzieci wspólnie z rodzicami.
Dzień drugi 1 godz. dzieci wspólnie z rodzicami
Dzień trzeci 1½godz. dzieci wspólnie z rodzicami
Dzień czwarty ½ godz. dzieci same
Dzień piąty od 1 godz. dzieci same
Dzień szósty od 1½ do 2 godz. godz. dzieci same
Dzień siódmy 2 godz. dzieci same
Dzień ósmy 2 godz. dzieci same.
Treści programowe
Formy pracy
Spotkanie informacyjne dla rodziców
Spotkania adaptacyjne z rodzicami
Spotkanie nr.1
Przywitanie w drzwiach rodziców i dzieci. Zachęcanie dzieci do zabawy (ok.10 minut). Zaproszenie wszystkich do koła zabaw „zapoznawczych”:
Nauczyciel wita dzieci:
Witam wszystkich, którzy dzisiaj chętnie przyszli do przedszkola.
Witam tych, którzy trochę nie chcieli przyjść do przedszkola.
Witam wszystkich, którzy mają dobry humor.
Witam wszystkich, którzy mają trochę zły humor.
Witam wszystkich, którzy chcą się z nami bawić.
Wręczenie dzieciom wizytówek. Dziecko wybiera naklejkę (najlepiej naklejka na zeszyt), nauczyciel pyta o imię i pisze go na naklejce, dziecko wskazuje miejsce na ubraniu gdzie chciałoby mieć swoją wizytówkę.
Zabawa nr.1
Gadający balonik– otrzymując balon dziecko mówi swoje imię, rodzic swoje imię i co jego dziecko najbardziej : potrawa, zabawa, zwierzątko.
Zabawa nr.2
Cześć! – witamy się z osobami najbliżej nas, z obu stron (podajemy rękę i mówimy swoje imię).
Zabawa nr.3
Baloniku nasz malutki - zabawa integracyjna.
Wszystkie dzieci biorą się za ręce, tworząc koło. Osoba prowadząca prosi dzieci, aby ustami naśladowały dmuchanie balonika oraz nadal trzymając się za ręce szły do środka kręgu, tworząc zwartą grupkę. W rytm słów wierszyka, wszyscy cofają się do tyłu:
Baloniku nasz malutki,
Rośnij duży okrąglutki,
Balon urósł, że aż strach,
Przebrał miarę, no i traaaach .....
Przy słowach „zrobił trach” wszyscy uczestnicy padają na ziemię. Zabawę tą powtarzamy z maluchami 2-3 razy.
Zabawa nr.4
Zabawa z chustą animacyjną: nadmuchane balony wrzucamy na chustę, dzieci tak wachlują chustą aby wszystkie balony pospadały z chusty. Po czym każde z dzieci znajduje jeden balon i wspólnie z rodzicem ozdabia go wg własnego pomysłu. Nauczyciel rozdaje uczestnikom zabawy mazaki.
Nauczyciel recytuje wiersz o baloniku, trzymając balon opowiada:
Gdy balonik ruszał w tany,
tak był pięknie nadmuchany,
(nauczyciel pokazuje nadmuchany balon)
lecz gdy tańce się skończyły,
nasz balonik opadł z siły.
Syczał głośno,(nauczyciel głośno syczy balonem)
syczał cicho, (nauczyciel lekko spuszcza powietrze)
jego długi głośny syk, (nauczyciel głośno syczy balonem)
zabrzmiał jak rakiety ryk,
i balonik nasz uwierzcie, (nauczyciel puszcza balon tak aby poszybował)
pędził jak rakieta wreszcie.
Spotkanie nr.2
Przywitanie w drzwiach rodziców i dzieci. Zachęcanie dzieci do zabawy (ok.10 minut). Nauczyciel nakleja (wcześniej przygotowaną) naklejkę z jego imieniem. Zaproszenie wszystkich do koła zabaw „zapoznawczych”:
Nauczyciel prosi uczestników o powstanie, wita się z dziećmi piosenką „Wszyscy są” (nagranie CD).
Słowa piosenki:
Wszyscy są , witam Was, zaczynamy już czas,
jestem ja, jesteś Ty, raz, dwa, trzy.
Dzieci wraz z nauczycielem kręcą się po obwodzie koła.
Zabawa nr.1
Zabawa integracyjna: „Baloniku nasz malutki”.
Zabawa nr.2
Zabawa ruchowa : nauczycielka gra na tamburynie, dzieci swobodnie biegają na sygnał podbiegają do rodziców i mocno się przytulają.
Zabawa nr.3
Zabawa orientacyjno-porządkowa „Słonko świeci, deszczyk pada” – na hasło: słonko świeci – wszyscy spacerują, kłaniając się spotkanym osobom, na hasło: deszczyk pada – dziecko biegnie do swojego rodzica i chroni się pod „parasolem”, który robi rodzic.
Zabawa nr.4
Dziecko siedzi przed rodzicem, rodzic robi dziecku masaż rysuje mu na plecach to co pokazuje nauczyciel recytujący wiersz:
Tędy płynie rzeczka, (ruch falisty od głowy do bioder),
idzie pani na szpileczkach, (stukanie palcami wskazującymi wzdłuż kręgosłupa),
tu przebiegły konie - patataj, (stukanie piąstkami wzdłuż kręgosłupa),
tędy przeszły słonie, (klepanie dłońmi ułożonymi w kształcie łódeczki),
a tu idzie szczypaweczka, (leciutkie szczypanie od krzyża do głowy),
zaświeciły dwa słoneczka, (dłonie otwarte, palce złączone, masaż spiralny),
spadł drobniutki deszczyk, (lekkie pukanie wszystkimi palcami),
czy przeszedł cię dreszczyk? (lekkie szczypanie szyi).
Zabawa nr.5
Rodzic nadmuchuje balon i skręca go, nakłada na butelkę wypełnioną mąką ziemniaczaną, razem z dzieckiem przesypuje do balona zawartość butelki i zawiązuje. Nauczyciel rozdaje mazaki, dziecko rysuje oczy, nos i usta, z pomocą rodzica zawiązuje włosy- pompon.
Spotkanie nr.3
Przywitanie w drzwiach rodziców i dzieci. Zachęcanie dzieci do zabawy (ok.10 minut). Nauczyciel nakleja (wcześniej przygotowaną) naklejkę z jego imieniem. Zaproszenie wszystkich do zabaw w kole.
Na stolikach:
ciastolina w różnych kolorach z foremkami i innymi akcesoriami do ciasta;
kolorowanki i kredki bądź mazaki;
klocki Lego;
Nauczyciel wita dzieci piosenką (nagranie CD): „Na dzień dobry”
Na dzień dobry klaszczą (tupią, skaczą, tańczą) dzieci klaszczą (tupią, skaczą, tańczą) raz i dwa
Na dzień dobry klaszczą (tupią, skaczą, tańczą) dzieci
Witam dzieci Was.
Dzieci wykonują ruchy zgodnie z słowami piosenki.
Zabawa nr.1
Dzieci dokonują wyboru koloru balonika, podają go rodzicowi, którego zadaniem jest go nadmuchać. Dzieci dopingują swoich rodziców.
Zabawa nr.2
Dzieci stają naprzeciwko swoich rodziców, każde z nich ma przed sobą nadmuchany balonik. Dzieci dmuchają tak aby balonik przesuwał się w stronę rodzica. Następnie zamiana ról, rodzic dmucha w stronę dziecka.
Zabawa nr.3
Dzieci są kolorowymi motylkami – wykonują polecenia nauczyciela: przebiegają pod chustą, biegają za chustą, siadają na chuście, chowają się pod chustą.
Zabawa nr.4
„Krasnoludek” - Uczestnicy zabawy siedzą w kręgu z zamkniętymi oczami. Prowadzący przykrywa chustą jedną osobę wypowiadając słowa: Jeden, dwa, trzy dzieci zgadują jakiego krasnoludka brakuje? Uczestnicy zgadują imię dziecka które jest pod chustą.
Nauczyciel zadaje dzieciom pytanie: Czy wiecie kto to taki krasnoludek? Zachęcanie dzieci do udzielenia odpowiedzi,. Podsumowanie: Krasnoludki to bajkowe postacie, mieszkające w lesie, mające czerwone szpiczaste czapeczki i kolorowe ubranka.
Zabawa nr.5
Nauczyciel włącza nagranie z piosenką: „Krasnoludki „ zachęca dzieci do śpiewania i pokazywania gestami piosenki.
My jesteśmy krasnoludki,
hopsa sa, hopsa sa,
pod grzybkami nasze budki,
hopsa sa, hopsa sa,
jemy mrówki, żabki łapki,
oj tak tak, oj tak tak,
a na głowach krasne czapki,
to nasz, to nasz znak.
Gdy ktoś zbłądzi, to trąbimy,
trutu tu, trutu tu,
gdy ktoś senny, to uśpimy,
lulu lulu lu,
gdy ktoś skrzywdzi krasnoludka,
ajajaj, ajajaj,
to zapłacze niezabudka,
uuuuu.
My jesteśmy krasnoludki,
hopsa sa, hopsa sa,
pod grzybkami nasze budki,
hopsa sa, hopsa sa,
jemy mrówki, żabki łapki,
oj tak tak, oj tak tak,
a na głowach krasne czapki,
to nasz, to nasz znak.
Gdy ktoś zbłądzi, to trąbimy,
trutu tu, trutu tu,
gdy ktoś senny, to uśpimy,
lulu lulu lu,
gdy ktoś skrzywdzi krasnoludka,
ajajaj, ajajaj,
to zapłacze niezabudka,
uuuuu.
Nauczyciel żegna się z dziećmi piosenką:
Spotkanie nr.4
Przywitanie w drzwiach rodziców i dzieci. Zachęcanie dzieci do zabawy (ok.10 minut). Nauczyciel nakleja (wcześniej przygotowaną) naklejkę z jego imieniem. Zaproszenie wszystkich do zabaw kołowych.
Zabawa nr.1
Rodzic według wskazówek nauczyciela (lub nauczyciel rozdaje instrukcje) wykonuje papierowy statek, dziecko doradza rodzicowi jak go wykonać, obserwuje co się dzieje.
Zabawa nr.2
Sztorm- dzieci wrzucają na chustę statki z papieru, poruszają chustą tak aby statki pływały. Na hasło: Sztorm dzieci wachlują chustą z całych sił.
Zabawa nr.3
Dzieci trzymają chustę na wysokości pasa, kręcą się po obwodzie koła śpiewając piosenkę: Kółko graniaste, czworo kanciaste, kółko nam się połamało cztery grosze kosztowało, a my wszyscy bęc... Na hasło: bęc wszystkie dzieci upadają na chustę.
Zabawę można urozmaicić wprowadzając np. elementy podskoku przy śpiewaniu piosenki jak i dzieci na hasło: bęc mogą schować się pod chustą.
Zabawa nr.4
„Kto się schował” - Uczestnicy zabawy stoją w kręgu z zamkniętymi oczami trzymając chustę na wysokości pasa. Prowadzący wybiera jedną osobę, która wchodzi pod chustę. Następnie wszyscy otwierają oczy i zgadują kto jest pod chustą.
Spotkanie nr.5
Przywitanie w drzwiach rodziców i dzieci. Zachęcanie dzieci do zabawy (ok.10 minut). Nauczyciel nakleja (wcześniej przygotowaną) naklejkę z jego imieniem. Zaproszenie wszystkich do wspólnej zabawy.
Nauczyciel wita dzieci piosenką(nagranie CD):
,,Przywitamy się wesoło"
Przywitajmy się wesoło zaklaszczemy raz, dwa, trzy.
Przywitajmy się wesoło zaklaszczemy ja i ty.
Przywitamy się wesoło zatupiemy raz, dwa, trzy,
Przywitamy się wesoło już tupiemy ja i ty
Hop hop dzień dobry witam wszystkich Was
cwałujemy jak koniki dziś muzyka wita nas.
Dzieci zgodnie z słowami piosenki naśladują ją.
Zabawa nr.1
„Witanie się różnymi częściami ciała” – chodzimy po całej sali na gwizdek dzieci słuchają nauczyciela którą częścią ciała mają się przywitać z sąsiadem.
„Tunel” – rodzice stoją po obwodzie koła robiąc z nóg tunel, dzieci przechodzą kolejno pod tunelem
Rodzic klęka za leżącym na brzuchu dzieckiem, ujmuje jego nogę i ugina w kolanie. Nauczycielka mówi tekst, a dorosły ilustruje go ruchami dłoni na łydce ugiętej nogi (zawsze od pięty do kolana).
Cichutko, cichutko w puszystej kurteczce,
Chodziła raz myszka po gładkiej półeczce (powolne głaskanie)
Znalazła ser żółty, ząbkami go jadła (powolne, lekkie ściskanie, szczypanie)
Strzepnęła okruszki (szybkie klepanie, strzepywanie)
W kąciku usiadła, okruszki zebrała,
Ząbkami je zjadła (powolne ściskanie)
Po gładkiej półeczce chodziła w kurteczce ( głaskanie).
4. Zabawa "Stuk puk czy jest pan kciuk". (kciuk schowany w dłoni najpierw w prawej potem w lewej).
Stuk puk czy jest pan kciuk – ciii pan kciuk śpi (stukamy palcem w zamkniętą dłoń i mówimy szeptem). - powtarzamy tak 3 razy
Stuk puk czy jest pan kciuk – pan kciuk spał ale wstał. (otwieramy dłoń i pokazujemy kciuka).
Pożegnanie. Dzieci i n-l siedzą w kręgu. N-l wymienia imię każdego, kolejnego dziecka i macha ręką wypowiadając:
Do widzenia Bartuś...itd.
Ankieta informacyjna o dziecku
Gminne Przedszkole Samorządowe w Sulęczynie ul. Kaszubska 22, 83-320 Sulęczyno
Tel: (58) 684-40-13 email: przedszkole.suleczyno@op.pl
www.gpsuleczyno.szkolnastrona.pl
ANKIETA INFORMACYJNA O DZIECKU
Niniejsza ankieta umożliwi nam szybsze poznanie Państwa dziecka.
Pozwoli na łatwiejszy kontakt oraz zaoszczędzi wielu pytań.
Imię i nazwisko dziecka........................................
1. Środowisko dziecka
Czy dziecko wychowuje się w rodzinie pełnej?
........................................
Czy dziecko ma rodzeństwo? Jeśli tak to ile i w jakim są wieku.
........................................
Czy dziecko pozostawało już pod opieką innych osób?
........................................
2. Samodzielność
Proszę zaznaczyć stwierdzenia, które opisują Państwa dziecko.
Potrafi samo się ubrać
Ubiera się z niewielką pomocą osób dorosłych
Wymaga pomocy w ubieraniu
Samo radzi sobie z jedzeniem
Wymaga niewielkiej pomocy przy jedzeniu
Pamięta o potrzebach fizjologicznych i radzi sobie samo
Zgłasza swoje potrzeby, ale wymaga pomocy przy pójściu do toalety
Zapomina o zgłaszaniu potrzeb fizjologicznych
Inne informacje, które uznają Państwo za ważne
........................................
........................................
3. Uwarunkowania zdrowotne
Czy dziecko choruje na coś przewlekle? Jeśli tak to na co.
........................................
........................................
Czy dziecko pozostaje pod obserwacją specjalisty? Jeśli tak to jakiego.
........................................
........................................
Czy dziecko miało utraty przytomności, drgawki, omdlenia?
Tak
Nie
Czy w rozwoju dziecka występowały jakieś zaburzenia?
Tak
Nie
Jeśli tak, to jakie?........................................
Gminne Przedszkole Samorządowe w Sulęczynie ul. Kaszubska 22, 83-320 Sulęczyno
Tel: (58) 684-40-13 email: przedszkole.suleczyno@op.pl
www.gpsuleczyno.szkolnastrona.pl
Czy dziecko jest alergikiem?
Tak
Nie
Na co dziecko jest uczulone?........................................
........................................
........................................
(W sytuacji występowania reakcji anafilaktycznych na alergeny wziewne, ukąszenia lub inne prosimy o dostarczenie, najlepiej od lekarza, instrukcji postępowania z dzieckiem.)
4. Inne ważne Państwa zdaniem informacje o dziecku.
........................................
........................................
........................................
........................................
........................................
Serdecznie dziękujemy za wypełnienie ankiety.
Lista obecności
LISTA OBECNOŚCI NA ZAJĘCIACH ADAPTACYJNYCH DZIECI 3-4 LETNICH
NA ROK SZKOLNY ...... -......
IMIĘ I NAZWISKO DZIECKA
PODPIS RODZICA/OPIEKUNA
data
PODPIS RODZICA/OPIEKUNA
data
Informacje dla rodziców
Zanim Wasze dziecko wejdzie do przedszkola...
Rodzice, na początek zadbajcie, by w miłej formie przekazać dziecku informację, że pójdzie do przedszkola.
Może to być rozmowa, spacer pod budynek przedszkola, uroczysty podwieczorek, na którym oznajmicie mu, że wkrótce zostanie przedszkolakiem. Dziecko powinno wówczas usłyszeć, że jest duże, dzielne, potrafi wiele samo zrobić, więc przyszedł czas, by zostało przedszkolakiem. Może otrzymać z tego powodu gratulacje i książeczkę.
O czym musicie pamiętać?
Jako rodzice przyszłego przedszkolaka powinniście zdawać sobie sprawę z tego, że nie możecie przebyć drogi rozwojowej za dziecko, bo ono samo musi zdobywać i doskonalić kolejne umiejętności. Im mniej będzie różniło się od swoich kolegów, tym szybciej poczuje się wśród nich pewnie. Będzie dumne z tego, że potrafi to samo, co inni. Waszym zadaniem w tym okresie jest „sensowne” wspomaganie dziecka, a nie wyręczanie go.
Zatem:
Zadbajcie, by ubranie i obuwie nie sprawiały dziecku kłopotu, np. kupcie mu buty na rzepy i suwaki, spodenki na gumkę w pasie, a podkoszulki i majteczki z wyraźnie określonym przodem, np. aplikacją, obrazkiem; w domu uczcie je, jak rozpoznawać przód i tył w częściach;
uważajcie, by nie wyprzedzać potrzeb dziecka pytaniami, np. „Czy chcesz sikać/jeść/pić?”, „A może nie chcesz już jeść/bawić się?”. Rodzice w takich sytuacjach powinni wykazywać się cierpliwością, poczekać, aż dziecko samo zasygnalizuje potrzebę, i chwalić je za to;
starajcie się nie karmić dziecka w czasie posiłków, lecz stworzyć miejsce do ich samodzielnego spożywania, aby dziecko mogło nabierać wprawy w posługiwaniu się łyżką, widelcem, kubkiem (niech je posiłek bez dopingu bajki z telewizora, książeczki, zabaw typu „jedna łyżka za mamusię, druga łyżka za babusię...”);
pozwólcie mu na samodzielne radzenie sobie w toalecie, by dziecko nauczyło się samo zdejmować i zakładać majteczki, spuszczać wodę, myć ręce; rozmawiajcie z nim, tłumacząc, dlaczego ta czynność jest ważna w życiu;
stwarzajcie sytuacje, by zostawało na jakiś czas pod opieką osób niemieszkających na stałe z wami, pamiętajcie, że nie będziecie mogli zostawać z dzieckiem w przedszkolu, więc stopniowo wydłużajcie czas, który spędza bez was; zawsze jednak informujcie dziecko, kiedy wrócicie, np.: „kiedy zjesz obiadek u cioci” lub „kiedy skończą się bajki na dobranoc” – w ten sposób nabierze ono pewności, że po nie wracacie, i później będzie spokojnie oczekiwać na was w przedszkolu;
zachęcajcie, by w waszym imieniu poprosiło w kiosku o gazetę, zapytało obcą osobę o godzinę, poprosiło kolegę w piaskownicy o pozwolenie pobawienia się jego zabawką – w ten sposób nauczy się wyrażania swoich potrzeb, zwracania się do pani w przedszkolu, a także posługiwania się mową.
zadbajcie, by poznawało rówieśników – niech wasza pociecha bawi się z innymi dziećmi na placu zabaw, chociaż będzie to zabawa „obok siebie”, niech sama podejmuje kontakty, rozwiązuje konflikty spowodowane np. zabraniem zabawki przez inne dziecko, bo o pewnych zachowaniach i regułach obowiązujących w zespole musi się dowiedzieć, zanim wejdzie w grupę przedszkolną;
starajcie się powoli przyzwyczajać dziecko do sprzątania po sobie: zabawek, ubrań, a także do tego, by przestrzegało zawartych z wami umów w powyższych sprawach oraz zasad postępowania wobec was i innych, np. by witało znajomych, mówiło „dziękuję”, nie odchodziło poza wyznaczone miejsce itp.;
rozmawiajcie z dzieckiem o przedszkolu o tym, co w nim zastanie, co będzie robiło, ilu będzie miało kolegów, ile koleżanek, kto będzie się nim opiekował;
chodźcie na spacery w stronę przedszkola, w tym czasie prowadźcie z dzieckiem rozmowy, tłumacząc, że to będzie jego przedszkole, tu będą jego koledzy, jego panie, tu będzie się bawić w ogrodzie itp.;
unikajcie wypowiadania do innych osób w obecności dziecka komentarzy typu: „No wiesz, nie mam innego wyjścia i muszę go oddać do przedszkola”, zwracajcie uwagę, by nie użalać się nad faktem (np. „Trudno, to jedyne wyjście, musi” itp.), ale też nie hodujcie w sobie poczucia winy z tego powodu, że na wasze dziecko spada nowy obowiązek;
czasami zwróćcie się do dziecka trochę głośniej niż zwykle, bo bywa, że kiedy panie w przedszkolu w czasie dużego gwaru muszą coś zakomunikować lub przywołać dziecko stojące zbyt daleko, są zmuszone mówić głośno, a dzieci odbierają to jako krzyczenie „na nie”; dobrze jest dziecku to wyjaśnić.
Zatem rodzice:
Zaufajcie wybranej przez siebie placówce, nie porównujcie jej z innymi, bo każda realizuje ten sam program, ale ma prawo robić to inaczej, tzn. innymi metodami, korzystając z innych pomocy, nauczycielki mogą pracować w innym tempie i innymi metodami, by osiągnąć to samo. Przedszkola różnią się dodatkowymi zajęciami, ale o tym należy dowiedzieć się wcześniej i dokonywać wyboru zgodnie z zainteresowaniami dziecka lub jego i waszymi potrzebami.
Zadbajcie, by wyjście do przedszkola było miłe, spokojne – szczególnie w pierwszych dniach (jeżeli dziecko tego potrzebuje, pozwólcie mu zabrać ulubioną przytulankę), a zawarte z dzieckiem umowy, np. ustalenie, o której je odbierzecie, były rzetelne i respektowane. Jeżeli zauważycie, że dziecko zbyt emocjonalnie reaguje na rozstanie z osobą odprowadzającą, niech odprowadza je ktoś inny, mniej emocjonalnie związany z dzieckiem.
Niech was nie przeraża natłok informacji (zwłaszcza na początku) skierowanych do was w przedszkolu, powoli je uporządkujecie. Uczciwie udzielajcie informacji na temat swojego dziecka (nawyki, braki, choroby itp.) – służą one temu, by wspomagać dziecko, i pozostaną do wyłącznej wiedzy nauczycielek.
Starajcie się być mądrymi partnerami nauczycielek, nie odbierajcie informacji problemowych jako skarg na dziecko, lecz jako troskę i podstawę do rozwiązania wszelkich trudności. Załatwienie spraw dotyczących dziecka rozpoczynajcie od rozmowy z nauczycielkami, ale nigdy w jego obecności.
Respektujcie ustalone zasady postępowania na linii przedszkole-dom, bo dziecko nie może znaleźć się na „huśtawce” różnych opinii i oddziaływań. To źle wpłynie na jego wychowanie i emocje. Pamiętajcie, że to samo obowiązuje nauczycielki.
Liczcie się ze zniszczeniem zabawki zabranej przez dziecko z domu do przedszkola i nie wińcie za to ani jego, ani nauczycielki, bo ona musi pilnować swoich podopiecznych, a nie ich zabawek.
Nie rezygnujcie z posyłania dziecka do przedszkola w przypadku kłopotów z adaptacją; powiedzenie „będzie lepiej, jak będzie starsze” może być mylne i spowodować zdecydowanie większe problemy, niż nam się wydaje. Nigdy nie porównujcie pod względem czasu przystosowania się do przedszkola (ani żadnym innym) waszego dziecka z innymi dziećmi (w tym ze starszym rodzeństwem) i nie wyśmiewajcie się z jego obaw, choćby dla was były błahe.
Życzę Wam drodzy rodzice, aby pierwszy start w dorosłość waszego dziecka obył się bez większych obaw i lęków !
Przykłady zabaw ułatwiających adaptację w grupie przedszkolnej na miesiąc wrzesień
Zabawa nr.1
Dzieci siedzą w kręgu na dywanie, witają się po kolei z osobami najbliżej ich, z obu stron podając rękę i mówiąc: cześć. Zabawę można urozmaicić w kolejnej rundzie mówiąc swoje imię.
Zabawa nr.2
Dzieci swobodnie maszerują po sali w rytm dowolnej muzyki, na przerwę w muzyce czyli zatrzymanie piosenki dzieci witają się ze sobą podając sobie rękę. Zabawę urozmaicamy różnymi formami powitań np. dzieci przybijają sobie „piątkę” czy „żółwika”.
Zabawa nr.3
Dzieci stoją po obwodzie koła, w środku stoi jedno dziecko które jest Adamem, dzieci śpiewają piosenkę :
Adam siedmiu synów miał,
Adam siedmiu synów miał,
Nic nie jedli nic nie pili tylko wszyscy tak robili.
Po zakończeniu piosenki Adam pokazuje ruch który mają wykonać wszystkie dzieci. Po czym wybierany jest kolejny Adam. Zabawę powtarzamy tyle ile jest chętnych dzieci aby być Adamem.
Raz, dwa, trzy Adamem będziesz Ty.
Zabawa nr.4
„Witanie się różnymi częściami ciała” – chodzimy po całej sali na gwizdek dzieci słuchają nauczyciela którą częścią ciała mają się przywitać z sąsiadem.
Zabawa nr.5
Baloniku nasz malutki - zabawa integracyjna.
Wszystkie dzieci biorą się za ręce, tworząc koło. Osoba prowadząca prosi dzieci, aby ustami naśladowały dmuchanie balonika oraz nadal trzymając się za ręce szły do środka kręgu, tworząc zwartą grupkę. W rytm słów wierszyka, wszyscy cofają się do tyłu:
Baloniku nasz malutki,
Rośnij duży okrąglutki,
Balon urósł, że aż strach,
Przebrał miarę, no i traaaach .....
Przy słowach „zrobił trach” wszyscy uczestnicy padają na ziemię. Zabawę tą powtarzamy z maluchami 2-3 razy.
Zabawa nr.6
Dzieci są kolorowymi motylkami – wykonują polecenia nauczyciela: przebiegają pod chustą, biegają za chustą, siadają na chuście, chowają się pod chustą.
Zabawa nr.7
„Krasnoludek” - Uczestnicy zabawy siedzą w kręgu z zamkniętymi oczami. Prowadzący przykrywa chustą jedną osobę wypowiadając słowa: Jeden, dwa, trzy dzieci zgadują jakiego krasnoludka brakuje? Uczestnicy zgadują imię dziecka które jest pod chustą.
Zabawa nr.8
Dzieci trzymają chustę na wysokości pasa, kręcą się po obwodzie koła śpiewając piosenkę: Kółko graniaste, czworo kanciaste, kółko nam się połamało cztery grosze kosztowało, a my wszyscy bęc... Na hasło: bęc wszystkie dzieci upadają na chustę.
Zabawę można urozmaicić wprowadzając np. elementy podskoku przy śpiewaniu piosenki jak i dzieci na hasło: bęc mogą schować się pod chustą.
Zabawa nr.9
„Kto się schował” - Uczestnicy zabawy stoją w kręgu z zamkniętymi oczami trzymając chustę na wysokości pasa. Prowadzący wybiera jedną osobę, która wchodzi pod chustę. Następnie wszyscy otwierają oczy i zgadują kto jest pod chustą.