Program własny: Metoda Ruchu Rozwijającego W. Sherborne. Zajęcia ruchowe dla dzieci i rodziców

PROGRAM WŁASNY

METODA RUCHU ROZWIJAJĄCEGO W. SHERBORNE
zajęcia ruchowe dla dzieci i rodziców

Ewa Skoneczna
nauczycielka Przedszkola w Białej Rawskiej
rok szkolny 2017/2018

SPIS TREŚCI

- CHARAKTERYSTYKA METODY
- GRUPY ĆWICZEŃ W METODZIE W. SHERBORNE
- STRUKTURA ZAJĘĆ
- KORZYŚCI PŁYNĄCE ZE STOSOWANIA METODY W. SHERBORNE
- ZASADY OBOWIĄZUJĄCE NAUCZYCIELA PODCZAS ZAJĘĆ PROWADZONYCH
Z DZIEĆMI METODĄ W.SHERBORNE
- CELE PROGRAMU
- TREŚCI PODSTAWY PROGRAMOWEJ REALIZOWANE PRZEZ NINIEJSZY
PROGRAM
- WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU
- LITERATURA
- PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE

CHARAKTERYSTYKA METODY

Metodę Ruchu Rozwijającego (MRR) opracowała w latach 60 – tych XX w. angielska nauczycielka wychowania fizycznego, tańca i ruchu Weronika Sherborne. Opracowując metodę autorka inspirowała się działalnością R. Labana oraz własnymi doświadczeniami
w pracy pedagogicznej i zetknięciem się z upośledzeniem umysłowym. MRR to system ćwiczeń i zabaw ruchowych skonstruowanych w oparciu o wczesnodziecięce zabawy dzieci z rodzicami, tzw. baraszkowanie. Głównym założeniem tej metody jest posługiwanie się ruchem jako narzędziem we wspomaganiu rozwoju psychoruchowego dziecka. Metoda ta kształtuje świadomość własnego ciała i przestrzeni, daje sposobność do dzielenia przestrzeni z innymi uczestnikami i nawiązywania z nimi bliskich relacji; pozwala na swobodę i spontaniczność oraz służy rozwijaniu umiejętności ruchu kreatywnego
u uczestników zajęć. Wykorzystuje ona ruch i bliski kontakt fizyczny do nawiązywania więzi emocjonalnych i budowania poczucia bezpieczeństwa.

GRUPY ĆWICZEŃ W METODZIE W. SHERBORNE

1. Ćwiczenia prowadzące do poznania własnego ciała.
Ruchy należące do tej kategorii pozwalają na stopniowe poznanie poszczególnych części ciała, co stanowi sprawę kluczową. Szczególne znaczenie mają stopy, kolana, nogi, biodra, gdyż na nich opiera się ciężar ciała oraz stanowią one łącznik między człowiekiem a podłoże. Kontrola nad ruchami tych części pozwala na utrzymanie równowagi. Poznanie własnego ciała i kontrola nad jego ruchami prowadzi do ukształtowania się własnej tożsamości: wyodrębnienia własnego „ja” od otoczenia.

Ćwiczenia prowadzące do poznania własnego ciała to ćwiczenia polegające na tzw. "wyczuwaniu":
• wyczuwanie brzucha, pleców, pośladków,
• wyczuwanie rąk i nóg,
• wyczuwanie twarzy,
• wyczuwanie całego ciała.

2. Ćwiczenia pomagające zdobyć pewność siebie i poczucie bezpieczeństwa w otoczeniu.
Ruch kształtujący związek jednostki z otoczeniem fizycznym. Celem ćwiczeń w tej kategorii ruchu jest wykształcenie orientacji w przestrzeni, dzięki czemu dziecko może czuć się w niej swobodnie, bez lęku, zagrożenia itp. Są to ćwiczenia ściśle związane
z poprzednią grupą. Należy znać siebie, mieć pewność działania, aby nawiązywać kontakty z innymi osobami. Ćwiczenia te wykonywane są wyłącznie na podłodze. Mogą być przeprowadzane indywidualne, w parach lub w grupie.

3. Ćwiczenia ułatwiające nawiązanie kontaktu i współpracy z partnerem i grupą. Ruch wiodący do wytworzenia się związku z drugim człowiekiem.
Zasadniczym celem czynności ruchowych tej kategorii jest zachęcanie uczestników zajęć do nawiązania pozytywnych i znaczących kontaktów z innymi osobami, opartych na wzajemnym poznaniu i zrozumieniu potrzeb partnera oraz na wzajemnym zaufaniu. W ćwiczeniach tych partner "bierny" jest pod opieką osoby aktywnej. Ćwiczenia te są przede wszystkim dobrą zabawą, w trakcie której uchodzą nagromadzone emocje
i napięcia.

Ćwiczenia ułatwiające nawiązanie kontaktu zostały podzielone na następujące grupy:
a) Ruch „z” (with) - ćwiczenia "z" w parach.
Ćwiczenia ruchowe, w których jeden partner jest bierny, drugi zaś aktywny i opiekuńczy względem niego.
b) Ruch „przeciwko” (against) - ćwiczenia "przeciwko" w parach.
Ćwiczenia ruchowe, których celem jest uświadamianie uczestnikom ich własnej siły przy współdziałaniu z partnerem bez elementów współzawodnictwa i agresji. Musi nastąpić zamiana ról z aktywnej (atakujący) na bierną (broniący się) i odwrotnie. Ćwiczenia te umożliwiają wyładowanie nagromadzonych napięć nerwowych
c) Ruch „razem” (shared) - ćwiczenia "razem" w parach i w grupie.
Ćwiczenia ruchowe, które wymagają jednakowego zaangażowania partnerów
i prowadzą one do wytworzenia harmonii i równowagi. Warunkiem osiągnięcia sukcesu w tym zakresie jest wzajemne zaufanie, zrozumienie, współpraca i równy wkład fizyczny.
W ćwiczeniach prowadzących do współdziałania w grupie różnica w porównaniu
z opisanymi powyżej ćwiczeniami dotyczy liczebności uczestników. Jest ona większa
- najpierw ćwiczenia wykonuje się w trójkach, a potem z całą grupą. W ćwiczeniach ruchowych „z” 2 osoby mogą zajmować się trzecią. W ćwiczeniach „przeciwko” kilka osób jednocześnie atakuje jedną, co stosuje się w sytuacjach, gdy jeden z członków grupy jest silniejszy lub cięższy niż pozostali. W ćwiczeniach „razem” współdziała kilka osób.

4. Ćwiczenia twórcze.
Ruch tutaj jest spontaniczny, kreatywny i swobodny. Ćwiczenia te są okazją dla dziecka do twórczego wyrażania „siebie”. Szczególnym rodzajem ćwiczeń twórczych godnych polecenia w pracy z małymi dziećmi są ćwiczenia przy muzyce w formie tańca.

STRUKTURA ZAJĘĆ

Relacje między uczestnikami zajęć MRR podlegają ciągłej dynamice zarówno w trakcie poszczególnych zajęć jak i w ciągu dłuższego cyklu. Na podstawie wieloletniej praktyki
w stosowaniu tej metody prof. Marta Bogdanowicz opracowała schemat sekwencji ilustrujących dynamikę przebiegu zajęć. Wyróżnienie tych sekwencji jest pomocne
w konstruowaniu scenariuszy poszczególnych zajęć oraz długoterminowego planowania całego cyklu sesji MRR.

Poniżej dynamika relacji w grupie podczas zajęć prowadzonych MRR (za M. Bogdanowicz)

I SEKWENCJA - ja - para - mała grupa(3 – 4 osoby) - duża grupa(wszyscy)

II SEKWENCJA - świadomość własnego ciała - świadomość
w przestrzeni - świadomość innych osób

III SEKWENCJA - nisko(na podłodze) - wyżej(nad podłogą)- wysoko(w pozycji stojącej)

IV SEKWENCJA - świadomość ciała i przestrzeni - relacja „z" (relacja opiekuńcza) partner bierny, słaby i partner aktywny, silny - relacja „przeciwko” (relacja mocy i energii) obaj partnerzy aktywni i silni - relacja „razem” (relacja partnerska) współpraca partnerów aktywnych i silnych

SEKWENCJA PODSUMOWUJĄCA - zaufanie do siebie - zaufanie do partnera - zaufanie do grupy - twórcza aktywność

Pierwsza sekwencja określa liczbę osób ćwiczących jednocześnie. Najpierw koncentrujemy się na każdym dziecku z osobna, potem przechodzimy do ćwiczeń
w parach, następnie w małych, 3 – 4 osobowych zespołach, a dopiero na końcu z całą grupą uczestników. Ten schemat wiąże się ściśle z budowaniem coraz większego poczucia bezpieczeństwa dziecka w relacjach z innymi osobami.
Druga sekwencja dotyczy rosnącej świadomości otaczającej przestrzeni.
W pierwszym etapie dziecko koncentruje się na samym sobie, co uczy go świadomości własnego ciała. Stopniowo dziecko staje się świadome otaczającej go przestrzeni, zaczyna czuć się w niej bezpiecznie aż wreszcie w ostatnim etapie nabywa świadomość dzielenia tej przestrzeni z innymi uczestnikami zajęć.
Ściśle z rozwijaniem poczucia bezpieczeństwa związana jest również trzecia sekwencja. Rozpoczynając zajęcia od ćwiczeń na podłodze (w pozycji leżącej czy siedzącej) dajemy dziecku poczucie stabilności. Potem przechodzimy do ćwiczeń nad podłogą (np. na czworakach), a następnie przechodzimy do pozycji potencjalnie budzącej największy lęk czyli do pozycji stojącej czy wręcz w oderwaniu od podłogi (podskoki, podnoszenie do góry, podrzucanie).
Czwarta sekwencja podsumowuje ale i rozwija trzy powyższe. Kiedy dziecko nabędzie świadomości własnego ciała i poczuje się bezpiecznie w otaczającej go przestrzenia może rozpocząć nawiązywanie relacji z innymi uczestnikami zajęć. Rozpoczynamy od relacji opiekuńczej (relacja „z”), w której dziecko pozostaje bierne, pozostaje pod opieka ćwiczącego z nim partnera. W następnym etapie (relacja „przeciwko”) dziecko i partner są aktywni. Dziecko w tej relacji uczy się używać siły bez agresji. Wreszcie w końcowej relacji dziecko uczy się współpracować z partnerem (relacja „razem”). I tutaj obaj partnerzy są aktywni i silni, ale cała energia jest skierowana na współdziałanie.
Piąta, ostatnia sekwencja pokazuje stopniowo kształtujące się coraz większe zaufanie dziecka począwszy od siebie samego, a na grupie kończąc. To pozwala dziecku zaangażować się dziecku w twórcza aktywność, która powinna pojawić się w końcowej części zajęć. Jej warunkiem jest bowiem swoboda, brak zahamowań, spontaniczność.

KORZYŚCI PŁYNĄCE ZE STOSOWANIA METODY W. SHERBORNE

- Daje pozytywne odczucie w kontakcie z innym człowiekiem.
- Wyzwala swobodę zachowań i naturalność.
- Daje okazję do rozładowania energii.
- Jest próbą pokonania własnych zahamowań wynikających z uprzednich doświadczeń.
- Daje radość.
- Wyzwala zaangażowanie.
- Daje możliwość zaspokojenia własnych potrzeb.
- Daje pewność siebie.
- Daje możliwość poczucia się w innej roli niż na co dzień.
- Zbliża do siebie uczestników zajęć.
- Daje radość z działania w grupie.
- Przyjemność dawania innym radości.
- Daje okazję do wspomnień, przypomnienia sobie zdarzeń z dzieciństwa.
- Daje okazję do bliskiego kontaktu fizycznego bez uruchamiania sfery seksualnej.
- Daje poczucie partnerstwa.
- Możliwość odczuwania przyjemnych doznań płynących z własnego ciała.
- Nie jest ograniczona wiekiem uczestników.

ZASADY OBOWIĄZUJĄCE PODCZAS ZAJĘĆ PROWADZONYCH Z DZIEĆMI METODĄ W.SHERBORNE

- Udział dziecka w zajęciach jest dobrowolny (prowadzący zachęca, dodaje mu odwagi, ale nie zmusza);
- Nawiązuje kontakt z każdym dzieckiem, utrzymuje kontakt wzrokowy;
- Zajęcia prowadzi w taki sposób by dla dziecka były przyjemne i dawały możliwość przeżywania radości z aktywności ruchowej, kontaktu z innymi ludźmi, satysfakcji
z pokonywania własnych trudności i lęków, z poczucia większej sprawności fizycznej;
- Ściśle przestrzega praw dziecka do swobodnej, własnej decyzji, aby miało poczucie kontroli nad sytuacją i autonomii;
- Zauważa i stymuluje aktywność dziecka, daje mu szansę na twórcze działanie;
- Chwali dziecko nie tyle za efekt, co za jego starania i wysiłek, a także za każde nowe osiągniecie (pokonanie lęku, wykonanie nowego ćwiczenia);
- Nie krytykuje dziecka
- Wykazuje się poczuciem humoru;
- Zwraca uwagę na samopoczucie dziecka;
- Unika stwarzania sytuacji rywalizacyjnych;
- Rozszerza krąg doświadczeń społecznych dziecka;
- Uwrażliwia uczestników na zachowanie delikatności i opiekuńczości w stosunku do drugiej osoby;
- Większość ćwiczeń, szczególnie początkowych, prowadzi na poziomie podłogi;
- Zaczyna od ćwiczeń prostych, stopniowo je utrudniając;
- Stosuje naprzemienne ćwiczenia dynamiczne i relaksacyjne;
- Zmniejsza udział swojej inicjatywy na rzecz coraz aktywniejszego udziału dziecka;
- Podczas ćwiczeń dokonuje zamiany ról, tak aby dziecko mogło znaleźć się również w pozycji dominującej.

CELE PROGRAMU

Cel główny
Wspomaganie psychoruchowego rozwoju dziecka poprzez zabawy ruchowe stwarzające okazję do poznawania własnego ciała i otaczającej przestrzeni oraz dzielenia jej z innymi osobami i nawiązywanie z nimi bliskiego, przyjacielskiego kontaktu.
Stwarzanie okazji do radosnego, spędzonego w atmosferze zabawy czasu z własnym rodzicem.

Cele szczegółowe
Poprzez ruch dziecko:
- poznaje własne ciało,
- uczy się rozróżniać części ciała,
- rozróżnia stronę lewą i prawą swojego ciała,
- poznaje przestrzeń wokół siebie,
- nabywa pewności siebie,
- zdobywa poczucie bezpieczeństwa w otoczeniu,
- uczy się dbać o bezpieczeństwo swoje i współćwiczących,
- rozładowuje własną energię,
- pokonuje własne zahamowania,
- kształtuje własną sprawność ruchową,
- rozwija swoją wyobraźnię i pamięć,
- rozwija umiejętność koncentracji uwagi,
- nawiązuje kontakt z drugą osobą,
- uczy się współpracy z rodzicem i innymi uczestnikami zajęć,
- przeżywa radość z zabawy z rodzicem i współćwiczącymi,
- rozwija własną inwencję twórczą

TREŚCI PODSTAWY PROGRAMOWEJ (z dn. 14. II. 2017 r.) REALIZOWANE PRZEZ NINIEJSZY PROGRAM

I. Fizyczny obszar rozwoju dziecka
2) wykonuje czynności samoobsługowe: ubieranie się i rozbieranie, w tym czynności precyzyjne, np. zapinanie guzików, wiązanie sznurowadeł;
5) uczestniczy w zabawach ruchowych, w tym rytmicznych, muzycznych, naśladowczych, z przyborami lub bez nich; wykonuje różne formy ruchu: bieżne, skoczne, z czworakowaniem, rzutne;

II. Emocjonalny obszar rozwoju dziecka
1) rozpoznaje i nazywa podstawowe emocje, próbuje radzić sobie z ich przeżywaniem;
2) szanuje emocje swoje i innych osób;
3) przeżywa emocje w sposób umożliwiający mu adaptację w nowym otoczeniu, np. w nowej grupie dzieci, nowej grupie starszych dzieci, a także w nowej grupie dzieci i osób dorosłych;
4) przedstawia swoje emocje i uczucia, używając charakterystycznych dla dziecka form wyrazu;
6) rozróżnia emocje i uczucia przyjemne i nieprzyjemne, ma świadomość, że odczuwają i przeżywają je wszyscy ludzie;
7) szuka wsparcia w sytuacjach trudnych dla niego emocjonalnie; wdraża swoje własne strategie, wspierane przez osoby dorosłe lub rówieśników;
8) zauważa, że nie wszystkie przeżywane emocje i uczucia mogą być podstawą do podejmowania natychmiastowego działania, panuje nad nieprzyjemną emocją, np. podczas czekania na własną kolej w zabawie lub innej sytuacji;
9) wczuwa się w emocje i uczucia osób z najbliższego otoczenia;

III. Społeczny obszar rozwoju dziecka
1) przejawia poczucie własnej wartości jako osoby, wyraża szacunek wobec innych osób i przestrzegając tych wartości, nawiązuje relacje rówieśnicze;
5) ocenia swoje zachowanie w kontekście podjętych czynności i zadań oraz przyjętych norm grupowych; przyjmuje, respektuje i tworzy zasady zabawy w grupie, współdziała z dziećmi w zabawie, pracach użytecznych, podczas odpoczynku;
6) nazywa i rozpoznaje wartości związane z umiejętnościami i zachowaniami społecznymi, np. szacunek do dzieci i dorosłych, szacunek do ojczyzny, życzliwość okazywana dzieciom i dorosłym – obowiązkowość, przyjaźń, radość;
7) respektuje prawa i obowiązki swoje oraz innych osób, zwracając uwagę na ich indywidualne potrzeby
8) obdarza uwagą inne dzieci i osoby dorosłe;
9) komunikuje się z dziećmi i osobami dorosłymi, wykorzystując komunikaty werbalne i pozawerbalne; wyraża swoje oczekiwania społeczne wobec innego dziecka, grupy.

IV. Poznawczy obszar rozwoju dziecka
1) wyraża swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy znajdujących się w bliskim otoczeniu za pomocą komunikatów pozawerbalnych: tańca, intencjonalnego ruchu, gestów, impresji plastycznych, technicznych, teatralnych, mimicznych, konstrukcji i modeli z tworzyw i materiału naturalnego;
14) określa kierunki i ustala położenie przedmiotów w stosunku do własnej osoby, a także w stosunku do innych przedmiotów, rozróżnia stronę lewą i prawą;

WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU

Miejsce i czas realizacji
Program realizowany będzie w Przedszkolu w Białej Rawskiej w roku szkolnym 2017/2018.

Uczestnicy
Zajęcia będą przeznaczone są dla chętnych rodziców i dzieci przedszkolnych. Uczestnikami będą pary rodzic i jego dziecko w liczbie do 15 par maksymalnie.

Organizacja zajęć
Metoda W. Sherbone jest prosta, naturalna i możliwa do zastosowania w każdych warunkach, bez konieczności używania przyrządów.
Zajęcia odbywać się będą w przedszkolnej sali gimnastycznej. Ćwiczymy w skarpetach, bez obuwia w niekrępujących ruchy strojach.
Ćwiczenia będą prowadzone wg własnych scenariuszy opracowanych przez autorkę niniejszego programu w oparciu o dostępną literaturę tematu.

Pomoce i przybory
W metodzie tej w zasadzie nie korzysta się z przyborów do ćwiczeń. Jednakże dla urozmaicenia niektórych ćwiczeń przewiduje się wykorzystanie koca, chusty animacyjnej, ,,tunelu”, piłki. Niektóre z ćwiczeń mogą być również wspomagane przez użycie muzyki.

Organizacja czasu zajęć
Program zakłada przeprowadzenie spotkań uczestników raz w miesiącu, po zakończeniu zajęć przedszkolnych o godz. 16:00. Przed każdym planowanym zajęciem na tydzień wcześniej na tablicy ogłoszeń będzie pojawiała się lista, na którą każdorazowo chętni do uczestnictwa rodzice będą się wpisywać wraz z dzieckiem. Lista uczestników nie będzie zatem stała. Spotkania odbywać się będą w przedszkolnej sali gimnastycznej.

Ewaluacja
Ewaluacja programu będzie prowadzona na bieżąco w czasie kolejnych spotkań poprzez obserwację zachowań uczestników oraz na zakończenie każdego spotkania za pomocą prostych pytań do uczestników spotkania czy też zabawy z tzw. kostką pytań i odpowiedzi (duża kostka do gry oklejona na kolejnych jej sześciu ściankach obrazkami – symbolami zdań do dokończenia – „najtrudniejsze było dla mnie...”, „najbardziej podobało mi się...”, itd.)
Ponadto na zakończenie cyklu spotkań rodzice otrzymają ankietę z kilkoma pytaniami dotyczącymi organizacji i przebiegu spotkań oraz arkusz wywiadu z własnym dzieckiem.
Wyniki ewaluacji pozwolą mi na bieżąco modyfikować i doskonalić scenariusze następujących po sobie spotkań tak, by dawały one jak najwięcej satysfakcji i radości uczestnikom. Ponadto wyniki ewaluacji pozwolą mi uzyskać odpowiedź na pytanie czy zasadnym byłoby zdaniem rodziców i dzieci kontynuowanie gimnastyki w takim kształcie
w kolejnym roku szkolnym.

LITERATURA

- Ruch Rozwijający dla wszystkich. Efektywność metody Weroniki Sherborne, Bogdanowicz M., Kasica A. (2003) Gdańsk: Wyd. Harmonia.
- Opis i planowanie zajęć według Metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne, Bogdanowicz M., Okrzesik D. (2005) Gdańsk: Wyd. Harmonia.
- Ruch rozwijający dla dzieci, Sherborne W. (2012) Wyd. Wydawnictwo Naukowe PWN, tłumacz. Bogdanowicz Marcin
- Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne – Założenia i zastosowanie, Bogdanowicz M., Wojnarowska A. (2011) „Bliżej Przedszkola” Nr 9,120, wrzesień 2011, s. 14-15.
- Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne – Podstawy teoretyczne, Bogdanowicz M., Wojnarowska A. (2011) „Bliżej Przedszkola” Nr 10,121, październik 2011, s. 14-15.
- Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne – Struktura zajęć, Bogdanowicz M., Wojnarowska A. (2011) „Bliżej Przedszkola” Nr 11,122, listopad 2011, s. 15 – 17.
- Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne – Planowanie i organizacja zajęć, Bogdanowicz M., Wojnarowska A. (2011) „Bliżej Przedszkola” Nr 12,123, grudzień 2011, s. 17-19.
- Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne – Uwagi do planowania i realizacji zajęć, Bogdanowicz M., Wojnarowska A. (2012) „Bliżej Przedszkola” Nr 1, 124, styczeń 2012, s. 16-18.
- Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne – Ćwiczenia kształtujące świadomość osoby, Bogdanowicz M., Okrzesik D., Wojnarowska A. (2012) „Bliżej Przedszkola” Nr 2,125, luty 2012, s. 16-17.
- Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne – Ćwiczenia kształtujące świadomość schematu ciała i przestrzeni, Bogdanowicz M., Okrzesik D., Wojnarowska A. (2012) „Bliżej Przedszkola” Nr 3,126, marzec 2012, s. 15-17.
- Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne – Ćwiczenia oparte na relacji opiekuńczej, energii i siły oraz współpracy, Bogdanowicz M., Okrzesik D., Wojnarowska A. (2012). „Bliżej Przedszkola” Nr 4,127, kwiecień 2012, s. 20-22.
- Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne – Propozycje zabaw z rekwizytami, Bogdanowicz M., Okrzesik D. (2012) „Bliżej Przedszkola” Nr 5,128, maj 2012, s. 26-28.
- Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne – O efektywności stosowania metody, Bogdanowicz M. (2012) „Bliżej Przedszkola” Nr 6,129, czerwiec 2012, s. 10-11.
- Materiały z odbytych szkoleń

PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE

Scenariusz 1 zajęć prowadzonych
Metodą Ruchu Rozwijającego W. Sherborne

Prowadzący zajęcia: Ewa Skoneczna – nauczycielka Przedszkola w Białej Rawskiej
Uczestnicy zajęć: dziecko przedszkolne w wieku 3 – 5 lat wraz z jednym z rodziców(do 15 par maksymalnie)
Rekwizyty: brak

PRZEBIEG ZAJĘĆ I ZESTAW ĆWICZEŃ

POWITANIE GRUPY
• ISKIERKA - uczestnicy siedzą w kole (dzieci na przemian z rodzicami), trzymając się za ręce. Prowadząca ściska dłoń siedzącego obok niej dziecka, które ten gest przekazuje swoją drugą dłonią do kolejnego uczestnika zabawy. Gest ten powtarzają wszyscy siedzący w kole do momentu aż powróci on do osoby prowadzącej.

ŚWIADOMOŚĆ OSOBY, SCHEMATU CIAŁA I PRZESTRZENI
• Masowanie dłońmi kolejnych części swojego ciała.
• Grupa swobodnie spaceruje po sali, na sygnał prowadzącej wszyscy uczestnicy witają się nawzajem wskazaną częścią ciała (dłonie, łokcie, kolana, brzuch, plecy, czoło...).
• Dotykanie podłogi wskazanymi przez osobę prowadzącą częściami ciała.
• Rodzic i dziecko spacerują wzajemnie po sali, trzymając się nawzajem dłońmi za wyznaczone przez prowadzącą części ciała.
• BĄCZEK – obracanie się wokół własnej osi, siedząc na podłodze
• Przetaczanie się po podłodze z boku na bok.
• Poruszanie się po sali w siadzie, odpychając się rękoma i nogami
• Poruszanie się po sali ślizgając się na brzuchu.

ĆWICZENIA RELAKSACYJNE
• Leżenie na podłodze na plecach z rękami pod głową – ćwiczenia oddechowe.

ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „z”
• FOTELIK – rodzic siedząc w rozkroku na podłodze, obejmuje siedzące przed nim, zwrócone do niego plecami dziecko i wspólnie kołyszą się na boki.
• WAGONIKI – rodzice siedząc w rozkroku za swoim dzieckiem porusza się z nim w parze po sali. Na sygnał prowadzącej pary łączą się w czwórki i dalej poruszają się po sali. Na kolejny sygnał łącza się ze sobą czwórki i tak do momentu aż powstanie jeden pociąg, który w końcu zabawy kołysząc się na boki przewraca się na podłogę.
• LEŻANKA – rodzic leżąc na plecach na podłodze, obejmuje i kołysze leżące na jego brzuchu dziecko, następnie rodzic kładzie się na brzuchu, a dziecko przytula się do jego pleców i razem się kołyszą.
• KONIKI – rodzic z pozycji LEŻANKI na brzuchu przechodzi do klęku podpartego z leżącym na jego plecach dzieckiem, a następnie porusza się po sali na czworakach.
• WYCIECZKA – rodzic ciągnie dziecko po podłodze, trzymając je za nadgarstki, nie odrywając barków dziecka od podłogi.

ĆWICZENIA RELAKSACYJNE
• Masażyk „Tu płynie rzeczka” za: „Przytulanki, czyli wierszyki na dziecięce masażyki” M. Bogdanowicz – wzajemny masaż z zamianą ról.

ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „przeciwko”
• SPYCHACZ – rodzic i dziecko siedzą w rozkroku na podłodze, odwróceni do siebie plecami. Rodzic przepycha dziecko po podłodze do przodu, odpychając się rękoma i nogami od podłoża, potem następuje zamiana ról. Rodzic ustępuje, gdy poczuje, że dziecko użyło całej swojej siły.
• KULA U NOGI – rodzic porusza się po sali z siedzącym na podłodze dzieckiem obejmującym rękoma i nogami jedną z nóg dorosłego.
• PACZKA – dziecko siedzi na podłodze z mocno splecionymi rękoma
i nogami, przypominając układem ciała „paczkę”. Rodzic z wyczuciem odciąga ręce i nogi dziecka, próbując „rozpakować paczkę”. Raz odklejona ręce i nogi dziecka nie mogą już powracać na swoje miejsce. Potem następuje zamiana ról.
• SKAŁA – rodzic przyklęka na podłodze, stabilnie opierając się o nią dłońmi. Dziecko dąży do przesunięcia rodzica, próbując z różnych stron. Potem następuje zamiana ról.
• KLATKA – rodzic siedząc na podłodze w rozkroku tworzy „klatkę”
– obejmuje dziecko rękoma i nogami. Dziecko, siedząc w rozkroku plecami do rodzica, próbuje uwolnić się z uścisku. Rodzic ustępuje, gdy poczuje, że dziecko użyło całej swojej siły w ćwiczeniu.
• TWIERDZA – grupa 3, 4 rodziców tworzy „twierdzę, stojąc w zwartym kręgu i trzymając się pod ręce. Dzieci siedzące wewnątrz „twierdzy” na sygnał prowadzącej próbują się z niej wydostać.

ĆWICZENIA RELAKSACYJNE
• Robienie nawzajem śmiesznych min.

ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „razem”
• PIŁOWANIE DREWNA – rodzic i dziecko siedzą w rozkroku zwróceni przodem do siebie, trzymając się za dłonie. Nogi dziecka są wyprostowane w kolanach i znajdują się pod nogami rodzica. Partnerzy trzymając się dłońmi kładą się na przemian na podłodze na plecach.
• ROWEREK – rodzic i dziecko leżą na podłodze na plecach z uniesionymi w górę i ugiętymi w kolanach nogami. Dziecko opiera swoje stopy o stopy rodzica. Wspólnie wykonują koliste ruchy nogami, tzw. „rowerek”.
• PRZYKLEJENI – rodzic i dziecko siedzą na podłodze w lekkim rozkroku, odwróceni plecami do siebie. Dziecko porusza się w dowolnym kierunku, a rodzic podąża „przyklejony” do jego pleców za nim. Potem następuje zamiana ról.
• MAŁA KARUZELA – rodzic obejmuje stojące tyłem dziecko pod ramionami, splatając ręce na wysokości jego klatki piersiowej. Rodzic unosi dziecko do góry i obraca się z nim wokół własnej osi w jedną i w drugą stronę.
• CZOŁGANIE SIĘ PO PLECACH – rodzice leżą na podłodze na brzuchu jeden obok drugiego. Dzieci klęczą kolejno z jednej strony leżących rodziców. Dzieci czołgają się w poprzek po dolnej części pleców leżących na podłodze rodziców.
Ćwiczenia relaksacyjne • Masażyk „Rak” za: „Przytulanki, czyli wierszyki na dziecięce masażyki” M. Bogdanowicz – rodzic masuje dziecko.

POŻEGNANIE GRUPY
• Uczestnicy stoją w kole. Do środka koła wchodzą wywołane przez prowadzącą osoby i przybijają tzw. „piątkę” (klaśnięcie w dłoń drugiej osoby)

Scenariusz 2 zajęć prowadzonych
Metodą Ruchu Rozwijającego W. Sherborne

Prowadzący zajęcia: Ewa Skoneczna – nauczycielka Przedszkola w Białej Rawskiej
Uczestnicy zajęć: Dziecko przedszkolne w wieku 3 – 5 lat wraz z jednym z rodziców(do 15 par maksymalnie)
Rekwizyty: Koc dla każdej pary, nagranie dowolnej muzyki tanecznej.

PRZEBIEG ZAJĘĆ I ZESTAW ĆWICZEŃ

POWITANIE GRUPY
• Grupa stoi w kole. Na sygnał prowadzącej witają się ze sobą wywołane osoby (np. z długimi włosami, w czerwonej koszulce, itp.)

ŚWIADOMOŚĆ OSOBY, SCHEMATU CIAŁA I PRZESTRZENI
• Poklepywanie rozłożonego na podłodze koca różnymi częściami ciała.
• Wzajemne naśladowanie ruchów i gestów partnera siedząc na kocu.
• PODRÓŻ – rodzic i dziecko siedzą na kocu i próbują poruszać się po sali w dowolnym kierunku.
• SPACER Z KOCEM – rodzic i dziecko trzymają zrolowany koc pod pachami i spacerują z nim po sali zgodnie z poleceniami prowadzącej(do przodu – do tyłu, w prawo, w bok – w lewo, w bok, w kierunku okna, drzwi...)

ĆWICZENIA RELAKSACYJNE
• Masażyk „Tu płynie rzeczka” – najpierw rodzic masuje dziecko, a potem następuje zamiana ról

ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „z”
• FOTELIK W KOCU - rodzic siedząc w rozkroku na podłodze, obejmuje siedzące przed nim, zwrócone do niego plecami dziecko i wspólnie z dzieckiem okrywa siebie kocem, po czym razem kołyszą się na boki.
• PODRÓŻ – rodzic i dziecko siedzą w rozkroku na zrolowanym kocu i poruszają się po podłodze w dowolnym kierunku.
• SANKI – dziecko siedzi bądź leży na zrolowanym kocu, a rodzic ciągnie je trzymając za koniec koca jak na sankach.
• NALEŚNIKI – dziecko leży wzdłuż jednego z boków koca. Rodzic zawija dziecko w koc, pozostawiając jego głowę na zewnątrz koca, a potem chwyta za wolna krawędź koca i rozwija go, uwalniając dziecko.
• FOCZKI – rodzic zawija dziecko w koc, pozostawiając jego głowę i ręce na zewnątrz, a następnie układa dziecko zawinięte w koc na brzuchu. Dziecko porusza się za swoim rodzicem po podłodze, polegając na sile swoich rąk.

ĆWICZENIA RELAKSACYJNE
• Masażyk wg wierszyka „Pogoda na spacerek” G. Gąsienicy
Bliżej Przedszkola nr 10, 2017 r s. 38

ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „przeciwko”
• Rodzic i dziecko w pozycji siedzącej ciągną koc za jeden jego róg w swoją stronę.
• Rodzic próbuje siedząc na podłodze złożyć koc w kostkę, a dziecko mu w tym przeszkadza, potem następuje zamiana ról.
• Rodzic zawija dziecko w koc, a ono próbuje się z niego samodzielnie uwolnić.
• Zajmowanie przez partnerów jak najwięcej miejsca na rozłożonym kocu, wzajemne przepychanie się ciałami.
• Rodzic siedząc na podłodze ogarnia swoim ciałem koc, a dziecko próbuje wydobyć koc z objęć rodzica.

ĆWICZENIA RELAKSACYJNE
• Naśladowanie min robionych przez partnera, z zamianą ról.

ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „razem”
• Rodzic wraz z dzieckiem składa koc w podawane przez prowadzącą kształty figur geometrycznych.
• KARUZELA – 2 rodziców trzyma koc za rogi, 2 dzieci siedzi na środku koca. Rodzice poruszają się w jedną stronę kręcąc kocem z siedzącymi na nim dziećmi jak karuzelą.
• W WORKU – 2 rodziców, trzymając za rogi koca, „zamyka” siedzące na nim dziecko od góry i unosi je nad podłogę, kołysząc lekko w powietrzu. To samo z kolejnym dzieckiem.
• JASNO – CIEMNO – nakrywanie leżących na kocu dzieci drugim kocem i ich odkrywanie.
• BUJANIE W KOCU – 2 rodziców trzyma koc za jego rogi. Jedno z dzieci leży na kocu, a rodzice kołyszą je na boki. To samo z drugim dzieckiem.
• Turlanie się dzieci i rodziców po rozłożonych przez długość sali kocach.
• KŁADKA – Na podłodze rodzice układają jeden za drugim zrolowane koce, tworząc „kładkę”. Dzieci kolejno asekurowane przez rodziców bądź samodzielnie przechodzą po „kładce”.
• TUNEL – rodzice trzymają koce jeden za drugim rozłożone na całą szerokość nisko nad podłogą, tworząc z nich płaski „tunel”. Dzieci kolejno czołgają się pod kocami z jednej strony „tunelu” na drugą.

ĆWICZENIA TWÓRCZE
• Taniec z kocem w parach (rodzic i dziecko) do muzyki.

POŻEGNANIE GRUPY
• Uczestnicy leżą wokół rozłożonego na podłodze koca. Pod koc wkładają jedną z rąk i chwytają dłoń innego uczestnika, po czym próbują odgadnąć kogo chwycili. Sprawdzają czy odgadli po uniesieniu koca do góry przez prowadzącą.
• Składanie koca w parach zgodnie z instrukcją prowadzącej.

Scenariusz 3 zajęć prowadzonych
Metodą Ruchu Rozwijającego W. Sherborne

Prowadzący zajęcia: Ewa Skoneczna – nauczycielka Przedszkola w Białej Rawskiej
Uczestnicy zajęć: dziecko przedszkolne w wieku 3 – 5 lat wraz z jednym z rodziców(do 15 par maksymalnie)
Rekwizyty: brak

PRZEBIEG ZAJĘĆ I ZESTAW ĆWICZEŃ

POWITANIE GRUPY
• Uczestnicy spacerują swobodnie po sali, na sygnał prowadzącej wszyscy uczestnicy witają jak najwięcej osób wskazaną częścią ciała (dłonie, łokcie, kolana, brzuch, plecy, czoło...).

ŚWIADOMOŚĆ OSOBY, SCHEMATU CIAŁA I PRZESTRZENI
• MOJE... - uczestnicy siedzą w kole na podłodze. Kolejno uczestnicy nazywają wybraną część ciała i jednocześnie wykonują tą częścią jakiś ruch, a pozostali uczestnicy naśladują ten ruch ( masowanie kolan, uderzanie stopami o podłogę, klaskanie...).
• LUSTRO – rodzic i dziecko siedzą naprzeciw siebie. Partnerzy robią do siebie różne miny i naśladują się nawzajem, wykonując polecenia prowadzącej („zrób śmieszną minę”, „zrób groźną minę”, „dotknij językiem brody”...)
• NAPINANIE/ROZLUŹNIANIE MIĘŚNI RĄK I NÓG –na prośbę prowadzącej uczestnicy leżący na podłodze na plecach mocno „przyklejają się” do podłogi głową, rękoma, nogami...
• RAKI – uczestnicy leżą na plecach na podłodze z ugiętymi w kolanach nogami i rękoma wyciągniętymi za głowę. Odpychając się nogami wszyscy przesuwają się na plecach po podłodze i próbują palcami rąk – „szczypcami” złapać inna, poruszającą się w ten sam sposób osobę.
• BĄCZEK – obracanie się wokół własnej osi, leżąc na brzuchu.
• PEŁZANIE – uczestnicy leżąc na brzuchu poruszają się w przód i w tył, opierając się na sile rak.

ĆWICZENIA RELAKSACYJNE
• Masażyk „Tu płynie rzeczka” za: „Przytulanki, czyli wierszyki na dziecięce masażyki” M. Bogdanowicz – najpierw rodzic masuje dziecko, a potem następuje zamiana ról.

ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „z”
• KOŃ NA BIEGUNACH – rodzic siedząc w rozkroku na podłodze, podtrzymuje za uda siedzące przed nim, zwrócone do niego plecami dziecko i przetacza się na plecy.
• WAGONIKI – rodzice siedząc w rozkroku za swoim dzieckiem porusza się z nim w parze po sali. Na sygnał prowadzącej pary łączą się w czwórki i dalej poruszają się po sali. Na kolejny sygnał łącza się ze sobą czwórki i tak do momentu aż powstanie jeden pociąg, który w końcu zabawy kołysząc się na boki przewraca się na podłogę.
• LEŻANKA – rodzic leżąc na plecach na podłodze, obejmuje i kołysze leżące na jego brzuchu dziecko.
• MAŁY SAMOLOT – rodzic leży na plecach na podłodze, z niesionymi w górę i ugiętymi w kolanach nogami. Dziecko lezy brzuchem na podudziach rodzica i trzyma go za ręce. Rodzic, trzymając dziecko za ręce, ruchem nóg unosi je w góre i lekko kołysze.
• WYCIECZKA – rodzic ciągnie dziecko po podłodze, trzymając je za nogi na wysokości kostek

ĆWICZENIA RELAKSACYJNE
• Masażyk „Liście” za: „Przytulanki, czyli wierszyki na dziecięce masażyki” M. Bogdanowicz – najpierw rodzic masuje dziecko, a potem następuje zamiana ról.

ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „przeciwko”
• SPYCHACZ – rodzic i dziecko siedzą w rozkroku na podłodze, odwróceni do siebie plecami. Rodzic przepycha dziecko po podłodze do przodu, odpychając się rękoma i nogami od podłoża, potem następuje zamiana ról. Rodzic ustępuje, gdy poczuje, że dziecko użyło całej swojej siły.
• KULA U NOGI – rodzic porusza się po sali z siedzącym na podłodze dzieckiem obejmującym rękoma i nogami jedną z nóg dorosłego.
• ODKLEJANIE – dziecko leży na plecach, mocno przywierając całym ciałem do podłogi. Rodzic próbuje podnieść („odkleić” od podłogi) kolejne
części ciała dziecka. Potem następuje zamiana ról.
• KŁODA – rodzic siedzi na podłodze z nogami ugiętymi w kolanach, a dziecko leży na brzuchu pod kolanami rodzica. Dziecko próbuje się wydostać spod nóg rodzica. Potem następuje zamiana ról.
• PRZEPYCHANKI – rodzic i dziecko siedzą na podłodze naprzeciw siebie, z ugiętymi w kolanach nogami, podpierając się rękoma z tyłu. Na sygnał prowadzącej każdy próbuje odepchnąć stopy partnera w przeciwną stronę.
• TWIERDZA – grupa 3, 4 rodziców tworzy „twierdzę, stojąc w zwartym kręgu i trzymając się pod ręce. Dzieci siedzące wewnątrz „twierdzy” na sygnał prowadzącej próbują się z niej wydostać.

ĆWICZENIA RELAKSACYJNE
• Robienie nawzajem śmiesznych min - próba rozśmieszenia partnera, przy jego jednoczesnej próbie zachowania powagi.

ĆWICZENIA OPARTE NA RELACJI „razem”
• PIŁOWANIE DREWNA – rodzic i dziecko siedzą w rozkroku zwróceni przodem do siebie, trzymając się za dłonie. Nogi dziecka są wyprostowane w kolanach i znajdują się pod nogami rodzica. Partnerzy trzymając się dłońmi kładą się na przemian na podłodze na plecach.
• ROWEREK – rodzic i dziecko leżą na podłodze na plecach z uniesionymi w górę i ugiętymi w kolanach nogami. Dziecko opiera swoje stopy o stopy rodzica. Wspólnie wykonują koliste ruchy nogami, tzw. „rowerek”.
• MAŁA KARUZELA – rodzic obejmuje stojące tyłem dziecko pod ramionami, splatając ręce na wysokości jego klatki piersiowej. Rodzic unosi dziecko do góry i obraca się z nim wokół własnej osi w jedną
i w drugą stronę.
• OBROTY W LEŻENIU – rodzice na zmianę z dziećmi leżą w jednym kręgu, głowami skierowanymi do jego środka, trzymając się za ręce. Na sygnał prowadzącej wszyscy jednocześnie obracają się w wyznaczonym kierunku.
• TUNEL – rodzice klęczą ciasno jeden obok drugiego, podpierając się rękoma, tworząc w ten sposób „tunel”. Dzieci czołgają się pod klęczącymi rodzicami z jednej strony „tunelu” na drugą.

ĆWICZENIA RELAKSACYJNE
• Masażyk „Rak” za: „Przytulanki, czyli wierszyki na dziecięce masażyki” M. Bogdanowicz .

POŻEGNANIE GRUPY
• Uczestnicy stoją w kole. Do środka koła wchodzą wywołane przez prowadzącą osoby i żegnają się ze sobą przez podanie dłoni.