Mali odkrywcy - eksperymenty i zabawy matematyczne. Scenariusz zajęcia matematycznego wg Gruszczyk Kolczyńskiej dla dzieci 5-6 letnich

Temat kompleksowy; Wszystko rośnie.
Temat obserwacji: Eksperymenty i zabawy matematyczne. Zaspokajanie ciekawości poznawczej dziecka podczas zajęć z edukacji matematycznej.
Temat zajęć :Mali odkrywcy- eksperymenty i zabawy matematyczne.
Cele ogólne;
- doskonalenie umiejętności wnioskowania i przewidywania następstw,
-rozwijanie myślenia przyczynowo- skutkowego,
-rozwijanie umiejętności matematycznych dzieci.
Cele operacyjne, dziecko:
- liczy przedmioty ,
-dodaje i odejmuje w zakresie swoich możliwości
-łączy przyczynę ze skutkiem i przewiduje następstwa, ustala, które zmiany są, a które nie są odwracalne
-klasyfikuje przedmioty według wielkości
-wymienia i nazywa przedmioty, które pływają i te, które toną
-czerpie radość z eksperymentowania,
-rozwiązuje proste zadania z treścią.
Metody:
-oglądowa- pokaz, opis, instrukcja, objaśnienia, rozmowa;
-czynna– samodzielne, praktyczne działania dziecka, zadań stawianych do wykonania;
-słowna– instrukcja słowna nauczycielki, swobodna wypowiedź

Formy:
-indywidualna,
-zbiorowa
Treści z podstawy programowej:
I.5.uczestniczy w zabawach ruchowych, w tym rytmicznych, muzycznych, naśladowczych, z przyborami lub bez nich; wykonuje różne formy ruchu: bieżne, skoczne, z czworakowaniem, rzutne;
II.8. zauważa, że nie wszystkie przeżywane emocje i uczucia mogą być podstawą do podejmowania natychmiastowego działania, panuje nad nieprzyjemną emocją, np. podczas czekania na własną kolej w zabawie lub innej sytuacji;
III.5. ocenia swoje zachowanie w kontekście podjętych czynności i zadań oraz przyjętych norm grupowych; przyjmuje, respektuje i tworzy zasady zabawy w grupie, współdziała z dziećmi w zabawie, pracach użytecznych, podczas odpoczynku;
III.7. respektuje prawa i obowiązki swoje oraz innych osób, zwracając uwagę na ich indywidualne potrzeby;
III.8. obdarza uwagą inne dzieci i osoby dorosłe;
IV 11. wyraża ekspresję twórczą podczas czynności konstrukcyjnych i zabawy, zagospodarowuje przestrzeń, nadając znaczenie umieszczonym w niej przedmiotom, określa ich położenie, liczbę, kształt, wielkość, ciężar, porównuje przedmioty w swoim otoczeniu z uwagi na wybraną cechę;
IV.12. klasyfikuje przedmioty według: wielkości, kształtu, koloru, przeznaczenia, układa przedmioty w grupy, szeregi, rytmy, odtwarza układy przedmiotów i tworzy własne, nadając im znaczenie, rozróżnia podstawowe figury geometryczne (koło, kwadrat, trójkąt, prostokąt);
IV.13. eksperymentuje, szacuje, przewiduje, dokonuje pomiaru długości przedmiotów, wykorzystując np. dłoń, stopę, but;
IV.15. przelicza elementy zbiorów w czasie zabawy, prac porządkowych, ćwiczeń i wykonywania innych czynności, posługuje się liczebnikami głównymi i porządkowymi, rozpoznaje cyfry oznaczające liczby od 0 do 10, eksperymentuje z tworzeniem kolejnych liczb, wykonuje dodawanie i odejmowanie w sytuacji użytkowej, liczy obiekty, odróżnia liczenie błędne od poprawnego;
IV.18. posługuje się pojęciami dotyczącymi zjawisk przyrodniczych, np. tęcza, deszcz, burza, opadanie liści z drzew, sezonowa wędrówka ptaków, kwitnienie drzew, zamarzanie wody, dotyczącymi życia zwierząt, roślin, ludzi w środowisku przyrodniczym, korzystania z dóbr przyrody, np. grzybów, owoców, ziół;
Środki dydaktyczne; sylwety kropli deszczu, szarfy, drewniane klocki, podkładki, woda, miseczki, sól, cukier, cytryna, ołówek, kamień, moneta, klucz, korek, , plastikowy klocek, gwóźdź, spinacz, skruszony steopian, piórko, piłeczkę pinpongową, łupinę od orzecha, , kawałek drewna, papier, plastikowe butelki.
Przebieg zajęć;
1. Wprowadzenie do zajęć wierszem Michał Jankowiak
„WODA” czyli Wszystko zaczyna się w chmurach

Mała chmurka zapłakała,
kropelkami świat zalała,
zasiliła rzeki w wodę,
ożywiła nam przyrodę.

Dzięki wodzie wszystko żyje,
każdy ją na świecie pije,
mały kwiatek, wielkie drzewo,
które rośnie aż pod niebo.

Wodę, piją także dzieci,
taką co ze źródła leci,
i by rosnąć, aby żyć,
trzeba czystą wodę pić.
• Rozmowa do czego potrzeba jest nam woda ?
1. „Deszczowa chmura” - zabawy z kostką – dzieci rzucają kostką, ile oczek wypadnie, tyle kropel deszczu należy umieścić pod sylwetą chmury.
Zabawa dydaktyczna „Deszczyk” – nauczyciel opowiada a dzieci postępują zgodnie z instrukcją, dodając i odejmując do 6 (Chętne dzieci w większym zakresie). Dzieci wykonują działania i przedstawiają za pomocą sylwet kropli.
2. Zabawa „Krople deszczu” – rozsypanie kropel na dywanie, ułożenie dwóch szarf (zbiorów) z symbolicznymi kroplami deszczu- 3 wielkości. Zadaniem dzieci jest zaklasyfikowanie kropel deszczu według wielkości do odpowiednich zbiorów. Następnie dzieci układają krople wg wielkości; rosnąco, malejąco.
3. Zabawa ruchowa „Zrób tyle, ile wystukam”. Dzieci maszerują w dowolnym kierunku, na sygnał , zatrzymują się i wykonują tyle : podskoków, klaśnięć, pajacyków, przysiadów ile uderzeń usłyszą.

LUBIMY DOŚWIADCZENIA- ZABAWY W EKSPERYMENTOWANIE
1. „Jaka jest woda”- burza mózgów, ustalenie właściwości wody.
Przy stoliku stoi pojemnik z wodą i łyżeczki dla każdego dziecka, dzieci kosztują wodę , określają jej smak, zapach, kolor; następnie do pojemnika z wodą wsypujemy sól , (cukier)wspólnie obserwujemy rozpuszczanie się soli w wodzie , kosztujemy , określamy smak, zapach, kolor, wspólnie ustalamy, że nie można soli wydobyć z wody, bo się rozpuściła, dzieci podają podobne przykłady ze swoich doświadczeń np. cukier rozpuszczony w wodzie, farby itp.
2. CO PŁYWA, A CO TONIE
Do miski z wodą wrzucamy różne przedmioty: ołówek, kamień, moneta, klucz, korek, , plastikowy klocek, gwóźdź, spinacz.
Obserwujemy i omawiamy co się dzieje z tymi przedmiotami, wyciągamy wnioski. Następnie dzieci wrzucają ; skruszony steopian, piórko, piłeczkę pinpongową, łupinę od orzecha, , kawałek drewna, papier. Omawiają co się z nimi dzieje.
Po wykonaniu doświadczenia dzieci wymieniają przedmioty, które pływały po wodzie, czyli ołówek, drewniany klocek, plastikowy klocek, piłeczka i z jakich surowców zostały wykonane (drewno, plastik, steropian).Wiedzą, że pływają bo są wykonane właśnie z takich materiałów. , a zatoną przedmioty z metalu: spinacz, moneta, , gwóźdź. Wielkość przedmiotu nie ma wpływu na to czy pływa, czy tonie.
3. CO BY BYŁO GDYBY?
Co by było gdyby nie było wody......
Co by było , gdyby ciągle padał deszcz........
Co by było gdyby..... (dzieci samodzielnie wymyślają różne sytuacje
i znajdują na nie odpowiedź ).
4. Ile JEST WODY W BUTELCE
Na stole stoi zakręcona butelka. Nauczyciel prosi, żeby dziecko sprawdziło, czy jest dokładnie zakręcona i czy woda się nie wylewa. Przyglądamy si wodzie, ile jej jest?. Przewracamy wolno butelkę i obserwujemy co się dzieje z wodą. N. Pyta czy wody jest tyle samo co poprzednio? Wyciągamy wnioski.
5. Zabawa ruchowa przy muzyce „Pada deszczyk”.

6. CZY COŚ SIĘ ZMIENI?
Dzieci losowo wybierają przedmioty i określają jego cechy, podają propozycje zmian np. plastikowa łyżeczka złamana - można ją skleić , ale nie będzie już taka sama, gąbka – można ją zgniatać a ona ciągle jest bez zmian ( taka sama), gnieciona kartka- można ją rozłożyć, ale ciągle jest bez zmian, itp.
wspólnie ustalamy, że niektóre przedmioty czy zjawiska nie mogą powrócić do stanu poprzedniego i należy pamiętać o tych zmianach, by ustrzec się przed nieprzyjemnym doświadczeniem np. gorącą wodą można się oparzyć itp.
7. Podziękowanie dzieciom za zaangażowanie w czasie zajęć.