Program przygotowujący do sakramentu pokuty i I Komunii Świętej

Przygotowanie do Sakramentu Pokuty
I Komunii Świętej

PROGRAM

DLA Klasy III

SZKOŁY PODSTAWOWEJ im. Henryka Sucharskiego w Licheniu Starym

Rok szkolny 2017/2018

Program własny opracowany przez mgr Monikę Zielińską

SPIS TREŚCI:

• Wstęp
• O programie
• Cele programu
• Treści
• Procedury osiągania celów
• Efekty działań
• Ewaluacja programu
• Przykłady rozwiązań praktycznych
• Bibliografia

WSTĘP

Dobre przygotowanie dzieci do sakramentu pokuty i Eucharystii w bardzo dużej mierze przyczynia się do rozbudzenia i wzmocnienia w dzieciach życia religijnego. To przygotowanie jest najlepszym sposobem na późniejsze całe nasze życie duchowe. Najlepszym wiekiem do przyjęcia I Komunii Świętej jest klasa III szkoły podstawowej, czyli 9 lat.
Jest to czas, w którym nie tylko przygotowujemy się bezpośrednio w szkole, ale również poza szkołą, w kościele parafialnym. Poprzez takie spotkania pogłębiamy i rozbudzamy w uczniach świadomość wspólnoty, pogłębia się łączność z Kościołem oraz wzrasta zdolność do współdziałania w grupie.
Poprzez wspólne Msze Święte, różnego rodzaju nabożeństwa liturgiczne, w których uczniowie biorą czynny udział, poprzez słowa, gesty wypowiadane podczas liturgii dziecko przygotowuje się do pełnego uczestnictwa we Mszy Świętej. Ma okazję również doświadczać tego razem ze swoimi rodzicami, rodziną i wszystkimi wiernymi w kościele, aby móc w ten sposób odczuwać przynależność do wielkiej wspólnoty kościoła.

W pracy z uczniami działania katechety powinny być zatem szczególnie nastawione na osiągnięcie takiego stanu jej funkcjonowania, aby,
- zapewnić odpowiednią wiedzę potrzebną do zrozumienia sakramentów, które ma przyjąć,
- tworzyć warunki angażowania się ucznia w życie wspólnoty kościoła,
- pomagać uczniowi utożsamiać się ze wspólnotą kościoła,
- tworzyć warunki rozwijania poczucia łączności z Bogiem,
- zapoznać dzieci z układem Mszy Świętej oraz wyjaśniać gesty i słowa wypowiadane podczas Mszy Świętej od początku do końca
- współpracować z rodzicami podczas całego roku przygotowania do sakramentów.

Spełnienie tych warunków umożliwi wszechstronny rozwój duchowy i emocjonalny dziecka, pamiętając o tym, że sprawy duchowe to naprawdę bardzo delikatna sfera ludzkich przeżyć i emocji. Zwłaszcza sakrament pokuty, który jest niewątpliwie jednym z najbardziej duchowych przeżyć religijnych każdego człowieka.

O PROGRAMIE

Program został przygotowany do realizacji na godzinach pozalekcyjnych obejmujących 12 godzin. Ma on na celu przygotować uczniów do dwóch najważniejszych sakramentów w życiu każdego chrześcijanina. Poniższy program opracowałam w odpowiedzi na potrzeby indywidualne dzieci, a także na potrzeby parafii. Tworząc go, pomyślałam o tym, że nauka w szkole, gdzie program jest przygotowany zgodnie z podstawą programową, potrzeba również przybliżać uczniom sferę religijną w parafii, w kościele, na Mszy Świętej. Nie wystarczą tylko słowa lub wyuczone modlitwy czy opowiedziane tematy. Religia to coś więcej niż słowa. To jest żywa autentyczna wiara poparta doświadczeniem własnego życia, ale nie tylko swojego lecz również innych wiernych. Są to przede wszystkim rodzice, inni ludzie obecni w kościele czy koleżanki i koledzy, którzy już przyjęli te sakramenty.
Dzięki takim spotkaniom w kościele uczniowie mogę sami doświadczać bliskości Boga poprzez Słowo Boże, wypowiadane słowa podczas Liturgii oraz gesty.
Poza tym dzieci poznają bliżej kapłanów pracujących w parafii. To w końcu dzięki Nim uczniowie będą mogli przyjąć sakramenty. Ksiądz Proboszcz poznaje dzieci, naucza ich w sprawach wiary, tłumaczy podczas liturgii Słowo Boże, kształtuje w nim pragnienie spotkania i bliskości z Bogiem.
Poprzez poszczególne nabożeństwa:
- Różaniec w październiku,
- Roraty w grudniu,
- Wielki Post: Droga Krzyżowa i Gorzkie Żale sprawowane w ciągu roku szkolnego dzieci jeszcze bardziej budują wieź ze wspólnotą Kościoła i wspólnotę z Bogiem.
Podstawowymi metodami pracy są: pogadanka, zabawa, wycieczka, udział we Mszy Świętej.
Sądzę, że poniższy program pozwoli moim uczniom jeszcze bardziej przygotować się do przyjęcia Sakramentu Eucharystii i Pojednania.

CEL OGÓLNY PROGRAMU:

1. Doprowadzenie dziecka do I spowiedzi i I Komunii Świętej, czyli do
pełnego uczestnictwa we mszy Świętej.
2. Pogłębienie łączności z Bogiem i Kościołem.

CELE SZCZEGÓŁOWE:

• Rozbudzenie i wzmocnienie życia religijnego dziecka;
• Zapoznanie dzieci z układem Mszy Świętej;
• Wprowadzenie dziecka w życie Kościoła;
• Zapoznanie dzieci z kościołem parafialnym oraz z kapłanami
• Wprowadzenie dzieciom gestów, znaków i symboli, które są obecne podczas każdej Liturgii w kościele
• Współpraca z rodzicami dzieci komunijnych

TREŚCI Tematyczne:

1.UKŁAD MSZY ŚWIĘTEJ.
a) Poznajmy obrzędy wstępne
b) Liturgia Słowa
c) Liturgia Eucharystyczna
d) Obrzędy zakończenia

2.RÓŻANIEC – MIESIĄC SPOTKANIA Z MARYJĄ NA MODLITWIE.
a)Udział w nabożeństwie
b) Praktyczna nauka odmawiania różańca

3.Z CZEGO SKŁADA SIĘ LITURGIA SŁOWA
a)Teksty czytań mszalnych
- I czytanie
- Psalm
- II czytanie
- Ewangelia
- Wyznanie wiary
- Modlitwa wiernych

4.LISTOPAD – MIESIĄC PAMIĘCI O ZMARŁYCH.
a)Udział w nabożeństwie
b) Modlitwa za zmarłych

5.REKOLEKCJE ADWENTOWE W PARAFII.
a)Udział w spotkaniach rekolekcyjnych dla dzieci

6.SPOTKANIE OPŁATKOWE.
a)Spotkanie przed wigilijne
b) Podzielenie się opłatkiem
c)Wspólne śpiewanie kolęd

7.UROCZYSTOŚĆ NIEPOKALENEGO POCZĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY.
a)Udział w nabożeństwie
b) Wyjaśnienie znaczenia święta

8. UROCZYSTOŚĆ OBJAWIENIA PAŃSKIEGO.
a)Wyjaśnienie znaczenia święta Objawienia Pańskiego
b) Udział w nabożeństwie
9.REKOLEKCJE WIELKOPOSTNE W NASZEJ PARAFII.
a)Udział w specjalnych naukach wielkopostnych dla dzieci

10.NABOŻEŃSTWO EUCHARYSTYCZNE.
a)Udział we Mszy Świętej

11. POZNAJEMY KOŚCIÓŁ PARAFIALNY
a) Poznajemy historię naszego kościoła
b) Poznajemy wszystkie przedmioty w kościele

12. NABOŻEŃSTWO PRZYGOTOWUJĄCE DO I SPOWIEDZI ŚWIĘTEJ
a) Udział we Mszy Świętej
b) Wyjaśnienie znaczenia sakramentu Pokuty i Pojednania

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW:

Realizacja zadań programu „Przygotowanie do sakramentu Pokuty i Pojednania” wymaga od katechety i uczniów dużej aktywności i stosowania różnorodnych form i metod pracy. Największe zainteresowanie dzieci,
a co za tym idzie najlepsze wyniki pracy uzyskuje się dzięki tzw. metodom aktywnym, nie należy jednak rezygnować także z metod tradycyjnych.

Proponowane formy pracy:
• Indywidualna
• Zbiorowa
- praca ze wszystkimi osobami w całej grupie dzieci przygotowujących się do sakramentów

Proponowane metody pracy:
• Podające: pogadanka, opowiadanie, anegdota, objaśnienie;
• Problemowe: mini-wykład problemowy;
• Aktywizujące: zabawy ruchowe, gry dydaktyczne, burza mózgów, dyskusja, metoda przypadków, wizualizacja, pantomima, łańcuch skojarzeń, zdania niedokończone, wycieczka.

EFEKTY DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH:

Po realizacji zaplanowanych działań uczeń powinien:

• Umieć tworzyć wspólnotę;
• Wiedzieć, że Msza Święta jest spotkaniem z Panem Jezusem ;
• Znać układ Mszy Świętej;
• Mieć świadomość tego co dokonuje dla nas Pan Jezus podczas mszy Świętej;
• Poznać swojego patrona;
• Znać znaczenie krzyża świętego potrafi go prawidłowo wykonać;
• Rozumieć, ze podczas Mszy Świętej mówi do niego sam Bóg;
• Znać znaczenie znaku krzyża wykonywanego podczas czytania ewangelii na czole, ustach i na sercu;
• Rozumieć wymowne postawy siedzącej, klęczącej i stojącej;
• Znać znaczenie modlitw za zmarłych i potrafi się za nich modlić;
• Znać znaczenie adwentu, podejmować postanowienia adwentowe;
• Znać znaczenie noszenia medalika na szyi;
• Wiedzieć na jaką pamiątkę obchodzone SA święta: Objawiania Pańskiego i Niepokalanego Poczęcia najświętszej Maryi Panny;
• Znać znaczenie i symbolikę Światła;
• Znać znaczenie Wielkiego Postu i podejmuje wiekopostne postanowienia;
• Wiedzieć, czym jest uczta Eucharystyczna;
• Wiedzieć, że ołtarz jest stołem Wieczerzy Pańskiej i miejscem składania ofiar;
• Wiedzieć, czym jest uczta Eucharystyczna;
• Rozumieć, że podczas Komunii Świętej przyjmuje prawdziwe Ciało Chrystusa pod postacią chleba;
• Potrafi nazywać poszczególne naczynia liturgiczne;
• Wiedzieć, gdzie w kościele znajduje się tabernakulum;
• Potrafić nazywać wszystkie kościelne przedmioty oraz wiedzieć gdzie one się znajdują;
• Znać najważniejsze fakty z życia parafialnego kościoła;
• Znać znaczenie sakramentu Pokuty i Pojednania

EWALUACJA

Ewaluacja odbywać się będzie przez:
• obserwacje;
• rozmowy z uczniami, rodzicami;
• monitoring;
• ankieta ewaluacyjna sprawdzająca umiejętności dziecka z zakresu przygotowania do I Komunii Świętej;
• sprawny i owocny przebieg Uroczystości I Komunii Świętej.

PRZYKŁADY ROZWIĄZAŃ PRAKTYCZNYCH:

I. Plan pracy.

Zagadnienia
Cele szczegółowe Termin realizacji

Zapoznanie uczniów z materiałem obejmującym przygotowanie do sakramentów Eucharystii i Pojednania.

1.Podanie uczniom modlitw potrzebnych do zaliczenia.
2. Omówienie poszczególnych modlitw.
3. Zaplanowanie kiedy i jak będziemy zaliczać te modlitwy.
4. Ćwiczenia i zabawy
integrujące grupę.

IX
cały rok
Omówienie istoty Mszy Świętej.
1. Wyjaśnienie istoty Mszy Świętej.
2. Zapoznanie dzieci z podstawowym układem mszy Świętej.
3. Wyjaśnienie, co czyni dla nas Pan Jezus w poszczególnych częściach Mszy Świętej.
4. Wyjaśnienie znaczenie gestów liturgicznych: znak krzyża itp.

X
Cały rok

Omówienie różańca
1. Wyjaśnienie modlitwy różańcowej.
2. Jak odmawiamy Rżaniec – nauka modlitwy
X

Wyjaśnienie Liturgii Słowa
1. Wyjaśnienie, iż słuchając Słowa Bożego podczas Mszy Świętej słuchamy samego Chrystusa.
2. Uświadomienie iż słuchając Słowa Bożego musimy otworzyć swoje serce, aby to Słowo mogło zagościć w naszym sercu.
3. Wyjaśnienie znaczenia gestów podczas Ewangelii: na czole, ustach i na sercu.
4. Wyjaśnienie znaczenia przyjmowanych postaw: siedzącej i stojącej.
X

Modlitwa za zmarłych
1. Modlitwa za zmarłych.
2. Zapalenie zniczy na cmentarzu.

XI

Udział w Rekolekcjach adwentowych w parafii
Udział w rekolekcjach wielkopostnych
1. Udział w naukach rekolekcyjnych.
2. Wspólna modlitwa.
XII

II

Tradycje wigilijne
1.Omowienie tradycji wigilijnych.
2. Wspólne spotkanie opłatkowe.
3. Wspólne śpiewanie kolęd.

XII

Omówienie Uroczystości Niepokalanego Poczęcia NMP Omówienie Objawienia Pańskiego
1. Wyjaśnienie znaczenia święta.
2. Udział w tym nabożeństwie. 3. Wyjaśnienie znaczenia święta.
4. Udział w tej uroczystości.

XII
I

Zapoznanie dzieci z kościołem parafialnym

Omówienie liturgii Eucharystycznej, jako wieczerzy i bezkrwawej Ofiary

1. Przezwyciężanie lęku przed kościołem.

2. Poznanie domu wszystkich wierzących.

1. Wyjaśnienie znaczenia ołtarza podczas sprawowania Mszy Świętej.
2. Wyjaśnienie znaczenia przedmiotów liturgicznych używanych podczas Liturgii

IV

III
Współpraca
z rodzicami. 1.Zapoznanie rodziców
z Programem.
2.Angażowanie rodziców
do pracy na rzecz klasy
i szkoły.
3.Spotkania z rodzicami
(wywiadówki, konsultacje,
spotkania indywidualne).

Cały rok
Przygotowanie do nabożeństwa I spowiedzi Świętej 1. Udział we Mszy Świętej
2. Wyjaśnienie znaczenia sakramentu Pokuty i Pojednania.
V

BIBLIOGRAFIA:

1. Konferencja Episkopatu Polski, Dyrektorium katechetyczne Kościoła katolickiego w Polsce, Kraków 2001
2. Konferencja Episkopatu Polski, Podstawa programowa katechezy Kościoła katolickiego w Polsce, Kraków 2001
3. Nowa wersja Instrukcji o przygotowaniu dzieci do pierwszej spowiedzi i Komunii Świętej opublikowana w" R. Czekalski, Wskazania katechetyczne dla katechetów diecezji płockiej na rok szkolny 2002/ 2003, Płocki Instytut Wydawniczy, Płock 2002
4. Willi Hoffűmmer, Wyjaśniamy dzieciom Mszę świętą w znakach,
opowiadaniach i zabawach, Kielce 2004
5. Witaj Panie Jezu - Materiały pomocnicze do I Komunii Świętej

mgr Monika Zielińska