Kółko odkrywców: Poznajemy właściwości wody.

Scenariusz zajęć dla 5 i 6 latków.

Cel ogólny: interesuje się otaczającym go światem

Cele operacyjne:
- poznaje właściwości wody poprzez obserwację, proste doświadczenia i wyciąganie wniosków
- wie, dlaczego potrzebujemy wodę

Formy: indywidualna, zespołowa, grupowa

Metody:
- słowna: wypowiedzi dzieci, rozmowa z dziećmi
- czynna: doświadczenia, inspirowanie do odkrywania nowych zjawisk
- oglądowa: obserwacja, pokaz

Środki dydaktyczne: szklanka, miska, kubki plastikowe, ręczniki papierowe, woda mineralna, butelki z wodą, monety, słoiki, sól, cukier, ryż, kasza, kakao, piasek, strzykawki lub pipety, lupy, pieprz, płyn do mycia naczyń, miseczki

Przebieg zajęć:

1)Zagadka: "Służy do mycia zębów, służy do mycia
bez niej na ziemi nie byłoby życia?

2)Dzieci otrzymują w szklaneczkach czystą wodę:
- obserwują ją - określają kolor, wygląd, stan skupienia
- wąchają wodę - starają się opisać zapach
- próbują - określają smak (tylko te, które chcą)

Wypowiadają się na temat: do czego potrzebna jest woda i co by się stało gdyby jej zabrakło?

3) "Rozpuści się czy nie?" - doświadczenie.

Potrzebne są: kubki przeźroczyste, łyżeczki, sól, cukier, kasza, ryż, piasek, kakao
Dzieci w parach wykonują doświadczenie:
Napełniają kubek wodą do połowy wysokości, każda para wrzuca łyżeczkę z inną substancją do kubka i miesza, po chwili zespoły oglądają efekty pracy i zastanawiają się jak zachowały się poszczególne substancje.
Sól i cukier rozpuszczają się, a pozostałe substancje osiadają na dnie, a podczas mieszania unoszą się w wodzie? Dlaczego?

Wyjaśnienie: sól i cukier rozpuszczają się, to znaczy, że cząsteczki wody wnikają pomiędzy cząsteczki cukru lub soli. Nie wnikają pomiędzy cząsteczki pozostałych substancji, te substancje nie rozpuszczają się w wodzi.
Tworzą zawiesinę, której cząsteczki osadzają się na dnie pod wpływem siły grawitacji.

4) "Czy woda może być okrągła?" - doświadczenie.

Potrzebna są: miseczki z wodą, strzykawki lub pipety, monety, lupy.
Każda para otrzymuje miseczkę z wodą i monetę. Dzieci nabierają do strzykawki wodę z miseczki i delikatnie wkraplają (nalewają) wodę na monetę. Obserwują jaki woda przybiera kształt, mogą wykorzystać lupy.

Wyjaśnienie: nauczyciel prosi dzieci, by opowiedziały co udało im się zaobserwować. Wyjaśnia, że zaokrąglona powierzchnia wody jest wynikiem przyciągania się cząstek wody i powstałym na jego skutek napięcia powierzchniowego.

5) "Czy woda ma skórę?" - doświadczenie.

Potrzebna są: miseczki z wodą, pieprz, miseczka z płynem do mycia naczyń. Każda para dzieci wsypuje trochę pieprzu do miseczek i obserwuje, co się dzieje. Dzieci nabierają odrobinę płynu do mycia naczyń na palec i dotykają nim powierzchni wody pokrytej pieprzem. Obserwują co się dzieje z pieprzem. Nauczyciel prosi, by opowiedziały co im się udało zaobserwować.

Wyjaśnienie: Wszystko, co nas otacza, przyciąga się nawzajem. Czasem bardzo mocno, tak jak Ziemia przyciąga nas, dlatego możemy chodzić i nie unosimy się w powietrzu - ta siła to grawitacja. Cząsteczki cieczy (wody) też się przyciągają, a w wyniku tego przyciągania na powierzchni powstaje sprężysta błona nazywana błoną powierzchniową (skutek napięcia powierzchniowego).
Płyn do naczyń, mydło, szampon to detergenty - mają za zadanie umycie naczyń, skóry, włosów. Detergenty powodują zerwanie połączeń między cząsteczkami, dzięki czemu brud może wydostać się na powierzchnię, a stamtąd łatwiej go usunąć.

Podziękowanie dzieciom za udział w eksperymentach i zachęcenie do powtórzenia ich w domu przy rodzicach.
Posprzątanie miejsc pracy.

Literatura:
E. Bednarek, K. Nowopolski, "Mały inżynier. Nauka i zabawa" Poznań, wyd. Centrum Edukacji Dziecięcej
www.Kocham przedszkole-doświadczenie. Tropiciele