„Zdrowie to skarb”
Program zajęć dla dzieci klas II
Opracowanie: mgr Joanna Siwiak
nauczyciel wychowawca świetlicy szkolnej
I. WSTĘP
II. CELE EDUKACYJNE PROGRAMU – KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA
III. PROCEDURY OSIĄGNIĘCIA CELÓW SZCZEGÓŁOWYCH:
A. SPOSÓB REALIZACJI PROGRAMU
B. TEMATY DO REALIZACJI
C. FORMY, METODY I ŚRODKI DYDAKTYCZNE
IV. OPIS ZAŁOŻONYCH OSIĄGNIĘĆ UCZNIA: PRZEWIDYWANE EFEKTY
V. EWALUACJA
I. WSTĘP
We współczesnym świecie istnieje wiele zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka. Środowisko naturalne zostało zanieczyszczone, a proponowana żywność jest często niezdrowa, sztucznie modyfikowana, zawierająca dużo trujących składników chemicznych (konserwantów, polepszaczy, substancji rakotwórczych).
W związku ze świadomością tego zjawiska ważne jest, aby już od najmłodszych lat uczyć w szkole dzieci zasad zdrowego odżywiania się. Należy przy tym wyrabiać nawyki higienicznego spożywania pokarmów, wskazywać na znaczenie, występowanie i rolę witamin oraz innych składników odżywczych potrzebnych do życia i wzrostu młodego organizmu.
Proponowany program zajęć został przygotowany właśnie po to, aby pokazać uczniom zalety świadomego odżywiania się, nauczyć ich dokonywania wyboru między tym, co zdrowe i odżywcze, a tym, co szkodliwe, choć smaczne. Jego cele i treści ukierunkowane są między innymi na zapobieganie otyłości u dzieci, co pozwala realizować zadania jednego z aktualnych priorytetów Szkolnego Programu Profilaktyki. Zmierza do tego, aby dzieci rozumiały, że żyć zdrowo, to znaczy między innymi zdrowo się odżywiać.
II. CELE EDUKACYJNE PROGRAMU – KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA
CEL GLÓWNY:
Kształtowanie postaw prozdrowotnych u dzieci, promowanie zdrowego stylu życia.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
przekazywanie podstawowych informacji na temat zdrowia i zachowań prozdrowotnych
kształtowanie postaw i zachowań zgodnych z zasadami wiedzy o zdrowiu
poznawanie zasad właściwego odżywiania
kształtowanie nawyków właściwego odżywiania
zapobieganie otyłości u dzieci
propagowanie form wypoczynku korzystnych dla zachowania zdrowia
Efektem zajęć powinna być nabyta przez uczniów postawa odpowiedzialności za własne zdrowie przejawiająca się we właściwym dokonywaniu wyboru tego, co i jak będą jedli, oraz jak będą się zachowywali, np. spędzając czas wolny.
III. PROCEDURY OSIĄGNIĘCIA CELÓW SZCZEGÓŁOWYCH:
A. SPOSÓB REALIZACJI PROGRAMU
Program przeznaczony jest dla uczniów klas II szkoły podstawowej. Zajęcia będą odbywały się od października do marca, raz w miesiącu w wymiarze 45 minut, w dwóch klasach II.
B. TEMATY I ZAGADNIENIA DO REALIZACJI
1. Produkty zdrowe dla naszego organizmu
- Dlaczego warto prawidłowo się odżywiać?
- Czy to, co jemy, jest zdrowe?
- Podział produktów na roślinne i zwierzęce
- Tworzenie właściwej piramidy żywieniowej
2. Znaczenie mleka i jego przetworów w życiu człowieka
- Definicja mleka
- Produkty spożywcze otrzymywane z mleka
- Prezentacja multimedialna: „Jak powstaje jogurt”
- Degustacja niektórych produktów firmy „Danon”
3. Od A do F – podstawowe wiadomości o witaminach
- Witaminowe abecadło (na podstawie: „Witaminowe abecadło” S. Karaszewskiego)
- Prezentacja niektórych owoców i warzyw: dlaczego są ważne w codziennym
jadłospisie?
- Konkurs: „Owocowo-warzywna kukiełka”
4. Woda – wycieczka do PWiK Września
- Skąd się bierze woda? Jak się ją oczyszcza?
- System biomonitoringu
- Oczyszczalnia wody
- Pokaz pracy w laboratorium
5. Śniadanie to bardzo ważny posiłek
- Jak ważne jest śniadanie? - pogadanka
- Układanie przykładowego jadłospisu na I i II śniadanie
- Zasady higieny przy sporządzaniu kanapek
- Wspólne sporządzenie i konsumpcja kanapek
6. Sport to zdrowie
- Kilka sportowych sposobów na nudę
- Zabawy sportowe w grupie
C. FORMY, METODY I ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Ważnym czynnikiem warunkującym efektywność realizacji każdego programu jest poznanie jego idei oraz dobra znajomość adresata, do którego jest kierowany, w tym przypadku dziecka w młodszym wieku szkolnym. Postawa nauczyciela również nie jest bez znaczenia. Jego zaangażowanie, zapał, pomysłowość, inwencja twórcza, mają znaczący wpływ na osiągnięcie założonych celów.
W pracy z dziećmi w I etapie kształcenia istotne jest, aby pobudzać ich ciekawość poznawczą, motywować do działania, stwarzać sytuacje problemowe wymagające aktywności, umożliwiać manipulowanie konkretami oraz symbolami, skłaniać do wysiłku umysłowego oraz odwoływać się do zdobytych już doświadczeń, ale przede wszystkim umożliwić nabycie umiejętności nadających się do zastosowania w sytuacjach typowych, znanych uczniowi, czy też nowych dla ucznia. Spełnienie tego warunku jest możliwe dzięki zastosowaniu odpowiednich strategii, metod nauczania i form organizacyjnych.
Program „Zdrowie to skarb” ma przede wszystkim charakter czynnościowy. Powinien aktywizować uczniów do jak największej samodzielności. Zajęcia prowadzone będą głównie metodami aktywizującymi, wymuszającymi działania ucznia i nauczyciela, tak aby każde dziecko miało możliwość wykazania się inicjatywą, zaangażowaniem i kreatywnością.
Często stosowane będą ćwiczenia praktyczne, które na pewno uatrakcyjnią zajęcia, będą motywowały uczniów do działania, nauczą współdziałania i komunikowania się w grupie.
1. Formy pracy przewidywane w czasie realizacji programu
- praca indywidualna
- praca z grupą
2. Metody pracy
metody podające:
- mini wykład
- pogadanka
- opis sytuacji, zdarzenia
- opowiadanie
- czytanie i słuchanie czytanego tekstu
- pokaz multimedialny
- obserwacja
metody problemowe:
- rozmowa problemowa (dyskusja)
- burza mózgów
metoda zajęć praktycznych:
- rymowanki
- prace plastyczne
- przygotowanie kanapek
3. Środki dydaktyczne
- materiały papiernicze i piśmiennicze
- kolorowanki tematyczne
- utwory literackie: wiersze, opowiadania
- krzyżówki
- zagadki
- narzędzia i składniki spożywcze potrzebne do zrobienia kanapek
- projektor, prezentacja
IV. OPIS ZAŁOŻONYCH OSIĄGNIĘĆ UCZNIA: PRZEWIDYWANE EFEKTY
Stosowanie różnorodnych metod i technik opartych na działaniach pozwoli dzieciom na przyswojenie podstawowej wiedzy o zdrowym odżywianiu jako niezbędnym elemencie zdrowego stylu życia. Dziecko kończące udział w programie będzie potrafiło odwołać się do piramidy żywności i powiedzieć, jakie produkty żywnościowe powinny znaleźć się w jego codziennej diecie, jakich natomiast unikać lub sięgać po nie bardzo rzadko. W drodze nabytego podczas zajęć doświadczenia będzie potrafiło samodzielnie przygotować sobie niektóre składniki zdrowego śniadania. Rozwinie przy okazji swoją umiejętność pracy w zespole, a w przyszłości będzie twórczo i świadomie podchodziło do zagadnień i problemów dotyczących zdrowia oraz zagrożenia otyłością. Doceniając rolę aktywności fizycznej, zadba w codziennym życiu o regularny ruch na świeżym powietrzu lub uprawianie wybranej dyscypliny sportu.
V. EWALUACJA
W działaniach ewaluacyjnych prowadzonych przez nauczyciela najważniejsze będzie dziecko. Charakter programu wymaga przede wszystkim oceniania aktywności dzieci oraz ich umiejętności nabytych w trakcie wykonywania zadań, toteż podstawą kontroli osiągnięć będą konkretne działania i zachowania oraz zmiany zachodzące w dziecięcych postawach, umiejętnościach i wiedzy. Ważnym elementem będą prace wykonane przez dziecko.
Ewaluacja programu będzie prowadzona na bieżąco. Stopień opanowania wiedzy o zdrowiu zostanie zbadany w formie ankiet, quizów, konkursów. Pozwoli to w przyszłości poprawić ewentualne niedociągnięcia i rozbudować lub zmienić poruszaną tematykę w taki sposób, aby była atrakcyjna dla uczniów. Postępy uczestników zajęć zostaną nagrodzone dyplomami, medalami i upominkami rzeczowymi.
Do zdiagnozowania osiągnięć uczniów służyć będą wzajemnie uzupełniające się metody i narzędzia takie jak:
- obserwacja działań, ich efektów oraz zachowań uczestników programu
- rozmowy z uczniami, quizy
- analiza prac konkursowych
- ankiety dla uczniów
- ankiety dla rodziców.