Wielkanoc w Krakowie. Tradycyjne obrzędy świąteczne. Scenariusz zajęć otwartych dla rodziców

KONSPEKT ZAJĘĆ OTWARTYCH
DLA RODZICÓW DZIECI W V GRUPIE
zorganizowanych dn. 22.03.2018 r.
Miejsce, uczestnicy :
Samorządowe Przedszkole Nr 62 „Radosna Kraina, ul. Prądnicka 72 b, Kraków
Grupa dzieci 5,6 - letnich wraz z rodzicami
Prowadząca:
mgr Izabela Karoń

„Wielkanoc w Krakowie. Tradycyjne obrzędy świąteczne”

Cele ogólne:
• wprowadzenie nastroju oczekiwania na zbliżające się Święta Wielkanocne,
• poznawanie zwyczajów związanych z obchodami Świąt Wielkanocnych, ze szczególnym zwróceniem uwagi na te charakterystyczne dla Krakowa: Emaus, Rękawka,
• rozwijanie zasobu słownictwa i umiejętności budowania wypowiedzi poprawnych pod względem gramatycznym,
• doskonalenie umiejętności dodawania i odejmowania liczb w zakresie 9,
• utrwalenie poznanych liter, odczytywanie wyrazów i prostych zdań,
• rozwijanie umiejętności wyrażania muzyki ruchem, myślenia przyczyno – skutkowego, inwencji twórczej,
• stwarzanie dzieciom i rodzicom możliwości kontaktu w sytuacjach zabawowych,
• integrowanie grupy przez wytworzenie radosnej, serdecznej atmosfery.
Cele szczegółowe:
Dziecko:
• rozwiązuje zagadki słowne,
• wie, jakie symbole kojarzą się ze świętami wielkanocnymi,
• potrafi sprawnie dodawać i odejmować w zakresie 9,
• dokonuje syntezy wzrokowej i słuchowej na bazie sylaby,
• czyta proste zdania, dopasowuje napisy do obrazków,
• rozwija umiejętność koncentracji uwagi, słucha, rozumie,
• kształtuje umiejętność wyrażania muzyki i ilustruje ją ruchem,
• układa we właściwej kolejności historyjkę obrazkową: czteroelementową,
• prawidłowo reaguje na sygnały słowne i dźwiękowe,
• stosuje się do umów i reguł w proponowanych zabawach,
• wspólnie z rodzicem wykazuje się kreatywnością realizując własny pomysł podczas
tworzenia wielkanocnej palmy.
Metody:
• czynne: samodzielnych doświadczeń, kierowania aktywnością poprzez zabawy dydaktyczne,
• aktywizujące: mapa mentalna, drama,
• oglądowe: prezentacja ilustracji nawiązująca do prezentowanego tematu, przykład osobisty nauczyciela,
• podające (słowne): opowiadanie, rozmowy z dziećmi, instrukcje i objaśnienia, śpiew,
• pedagogika zabawy Klanza.
Forma aktywności dziecka:
• praca indywidualna,
• praca z całą grupą,
• praca w parach (dziecko z rodzicem).
Środki dydaktyczne:
magnetofon, tamburyno, pendraive z muzyką (wersja instrumentalna piosenki: „Chodźcie wszyscy tu do koła”, piosenka: „Szaraczek zając”, wersja instrumentalna przebojów KLANZY, utwór M. Musorgskiego „Kurczątka i kury” z cyklu „Taniec kurcząt w skorupkach”), koperta z zagadkami związanymi z symboliką Świąt Wielkanocnych, koperta z działaniami matematycznymi, na tablicy: kartoniki z wynikiem z przodu / z tyłu z literą; kartoniki z sylabami, ilustracje związane z Wielkanocą, koperty (podpisane imieniem dzieci w grupie), w których znajdują się proste zdania, emblematy z literami K (kurki) i Z (zajączki) dla dzieci, cztery obrazki przedstawiające kolejne wydarzenia w historyjce pt.: „Przygotowania do Wielkanocy”, sylwety pisanek dla każdego dziecka, treść opowiadania własnego nauczyciela, książka „Cztery pory dzieci. Wiosna” aut. Ł. Dębski, 2014; duże sylwety jaj wycięte z szarego papieru dla każdej pary: rodzic + dziecko, materiał plastyczno – konstrukcyjny (bazie, bukszpan, kokardy, bibuła w różnych kolorach, papier, klej, nożyczki i inne)
Przebieg zajęć:
1. Powitanie przybyłych rodziców, dzieci:
• zabawa integracyjna na rozpoczęcie „Dzień dobry”,
• zabawa powitalna przy piosence: „Chodźcie wszyscy tu do koła” z ruchem wg. pedagogiki zabawy Klanza. (Załącznik Nr 1)
2. Rozwiązywanie przez dzieci zagadek związanych z symboliką Świąt Wielkanocnych. (Załącznik Nr 2)
3. Nauczycielka zadaje dzieciom pytanie: „Z czym się wam kojarzą wszystkie rozwiązania zagadek? Z jakimi świętami są związane?”
Dzieci losują kartonik, na którym umieszczone jest działanie matematyczne. Rozwiązują działanie i podają wynik, a następnie odwracają umieszczony na tablicy kartonik z podanym przez siebie wynikiem. Stopniowo odsłaniane jest hasło WIELKANOC. Wszyscy wspólnie odczytują hasło. (Załącznik Nr 3)
4. „Narodziny kurczątka” – zabawa z elementem dramy.
Dzieci dobierają się parami. Jedno dziecko wciela się w rolę kurczątka znajdującego się w jajku, drugie – kury, jego mamy oczekującej na narodziny swojego dziecka. Odgrywają scenki przedstawiające opiekę kury nad jajkiem, wykluwanie się kurczaczka i powitanie dziecka z matką (bez użycia słów lub z krótkimi dialogami, zgodnie z pomysłami dzieci).
5. „Układanka sylabowa”- zabawa dydaktyczna.
Na tablicy przypięte są kartoniki z sylabami. Dzieci układają z rozsypanki sylabowej wyrazy związane z Wielkanocą. Kolejno dobierają odpowiedni obrazek i przypinają go wokół wyrazu WIELKANOC, tworząc w ten sposób mapę mentalną. (Załącznik Nr 4)
6. Odczytywanie zdań i przyporządkowanie ich do poszczególnych obrazków z tablicy.
Nauczycielka rozkłada koperty dla każdego dziecka na dywanie. Zadaniem przedszkolaków jest odnaleźć dla siebie właściwą – podpisaną swoim imieniem. W kopercie, na kartce umieszczone jest zdanie. Dzieci odczytują je głośno, przyporządkowują je do wybranych obrazków, bądź wkładają do koperty – jeśli nie pasują.
(Załącznik Nr 5)
7. „Zając”- zabawy przy piosence.
• Słuchanie piosenki.
• Rozmowa na temat piosenki. Wypowiedzi dzieci dotyczące nastroju, tempa, powtarzających się elementów; zwrócenie uwagi na występujące postacie i treść ich rozmowy.
• Zabawa rytmiczna „Nasz szaraczek”
Dzieci skaczą jak zajączki w różnych kierunkach. Kiedy usłyszą melodię piosenki, zatrzymują się, rytmizują tekst: Nasz szaraczek zając przykicał w Wielkanoc – wystukując rytm o podłogę. Długie uszka, uszka miał – w pozycji stojącej klaszczą nad głową; i koszyczek pełen jaj – tworzą przed sobą koszyczek z rąk, rytmicznie kołyszą się na boki.
• Zabawa ułatwiająca zapamiętanie melodii i słów piosenki – „Kurki i zajączki”.
Prowadząca dzieli dzieci na dwie grupy: kurek i zajączków, oznacza je emblematami z literami K (kurki) i Z (zajączki). Dzieci poruszają się po sali przy melodii piosenki. Podczas przerwy zajączki podchodzą do kurek, klaszczą w ręce i rytmicznie powtarzają tekst: Kurko, kurko, kurko ma, daj mi jajka, jajka dwa. Kurki im odpowiadają: Nie dam jajek, nie dam ci, bo kurczaczków braknie mi, wykonując przed sobą palcem wskazującym ruch przeczenia.
8. „Przygotowania do Wielkanocy” – układanie historyjki obrazkowej.
Nauczyciel rozkłada na dywanie w przypadkowej kolejności cztery ilustracje przedstawiające kolejne wydarzenia :
• Pierwsza ilustracja – Zajączek rozmawia z mamą, która krząta się w fartuszku po kuchni i przygotowuje babę wielkanocną.
• Druga ilustracja – Zajączek rozmawia z tatą Zającem, który właśnie wyjechał z kurnika z taczkami i wiezie na nich jajka.
• Trzecia ilustracja – Zajączki malują pisanki przy stole.
• Czwarta ilustracja – cała rodzina Zajączków biesiaduje przy wielkanocnym stole.
Zadaniem dzieci jest przyglądnąć się ilustracjom i uporządkować je chronologicznie.
9. „Wielkanocne zajączki” – zabawa ruchowa z elementem orientacji.
Nauczycielka zamienia dzieci w „zajączki” słowami: „Hokus – pokus, ecie – pecie, zajączkami zostaniecie! Już zajączków cały tłum skacze zwinnie: szur, szur, szur.!”. Kolejno, rozkłada na dywanie sylwety pisanek między którymi dzieci będą się poruszać podczas muzyki. Tłumaczy, że na przerwę w muzyce – stają: na pisance, przed pisanką, za pisanką.
8. Zwyczaje i tradycje wielkanocne – rozmowa kierowana pytaniami.
Nauczycielka inicjuje rozmowę, zachęca do swobodnych wypowiedzi dzieci zadając im pytania pomocnicze. Kolejno, uzupełnia wypowiedzi dzieci własnym opowiadaniem na temat tradycji wielkanocnych. (Załącznik Nr 6)
9. Wysłuchanie opowiadania popartego ilustracjami o zwyczajach i tradycjach związanych z Wielkanocą charakterystycznych dla Krakowa: EMAUS, RĘKAWKA na podstawie książki „Cztery pory dzieci. Wiosna” aut. Ł.Dębski.
10. „Taniec kurcząt w skorupkach”– taniec dzieci i rodziców przy utworze
M. Musorgskiego „Kurczątka i kury” z cyklu „Taniec kurcząt w skorupkach”.
Dziecko z rodzicem biorą się za ręce i tańczą na dużej sylwecie jajka wyciętej z szarego papieru.
11. „Palma Wielkanocna” – zabawa plastyczna.
Wykonanie palmy wielkanocnej – jednego z ważniejszych symboli Świąt Wielkanocnych; wspólnie z rodzicem na zbliżającą się Niedzielę Palmową.
12. Podziękowanie dzieciom za aktywny udział w zabawach oraz rodzicom za przybycie. Zakończenie spotkania: pamiątkowe zdjęcie, składanie sobie życzeń świątecznych.
........................................

Załącznik Nr 1
Zabawa integracyjna na rozpoczęcie
,,W kole wszyscy już stoimy, każdy czyjąś rękę trzyma.
I dzień dobry już mówimy - tak zabawa się zaczyna.”
Zabawa powitalna przy piosence: „Chodźcie wszyscy tu do koła” z ruchem
wg. pedagogiki zabawy Klanza
„Chodźcie wszyscy tu do koła, zabawimy się wesoło.
Witamy się wszyscy wraz, na zabawę nadszedł czas.
Jedna ręka, druga ręka. Jedna noga, druga noga, cały tułów oraz głowa - witamy się.”
........................................

Załącznik Nr 2
Zagadki związane z symboliką Świąt Wielkanocnych
(1)
„Ma długie uszy i pięknie skacze, lubi marchewkę oraz sałatę” (zając)
(2)
„Na stole stoi kosz, a w nim leżą białe, żółte, nakrapiane, na Wielkanoc malowane” (pisanki)
(3)
„Świecimy je na tydzień przed Wielkanocą. Są barwne, kolorowe zrobione z gałązek wierzby, bazi lub sztucznych kwiatów” (palma wielkanocna)
(4)
„Żółciutkie kuleczki za kurką się toczą. Kryją się pod skrzydła, gdy wroga zobaczą” (kurczątka)
(5)
„Ma mięciutką wełnę i złociste różki, a w Wielkanoc siedzi na łące z rzeżuszki” (baranek)

(6)
„Na wierzchu skorupka, w środku żółto-białe, można z nich zrobić pisanki wspaniałe” (jajka)
(7)
„Wiklinowy i pleciony na święconkę przeznaczony” (koszyk)
........................................

Załącznik Nr 3
Działania matematyczne na kartonikach, odsłonięcie hasła: WIELKANOC
2-1=? 1 W
4-2=? 2 I
6-3=? 3 E
1+3=? 4 L
2+3=? 5 K
8-2=? 6 A
4+3=? 7 N
3+5=? 8 O
5+4=? 9 C
........................................

Załącznik Nr 4
„Układanka sylabowa”- zabawa dydaktyczna
BA RA NEK
PI SA NKI
PAL MA
KUR CZAK
ZA JĄC
........................................

Załącznik Nr 5
Zdania umieszczone w kopertach
dla przykładu:
TO KOLOROWA PALMA.
ALA MA PSA.
TO BARWNE PISANKI.
WIELKANOCNY ZAJĄC.
........................................

Załącznik Nr 5
Zwyczaje i tradycje wielkanocne: pytania pomocnicze dla przykładu:
• Jak przygotowujemy się do Świąt Wielkanocnych? (porządki przedświąteczne, wysyłanie kartek świątecznych, święcenie palmy wielkanocnej)
• Jakie znacie tradycje Świąt Wielkanocnych? (święcenie koszyka z pokarmami, robienie pisanek, biały obrus, wielkanocne śniadanie, śmigus-dyngus)
Zwyczaje i tradycje wielkanocne: opowiadanie własne
Kiedy, wasi pradziadkowie byli młodzi, święta Wielkiej Nocy obchodzono bardzo uroczyście. Czekano na nie bardzo długo 40 dni. Ten czas i dziś nazywamy Wielkim Postem. Nie urządzano tańców, nie zapraszano gości na przyjęcia, nie jedzono dobrych rzeczy. Dawniej w czasie postu ludzie jedli i pili naprawdę niewiele, za to święta jedli bardzo dużo i smacznie - niektórych aż bolały brzuchy! W ostatnim przedświątecznym tygodniu, zwanym Wielkim Tygodniem, szykowano szynki, kiełbasy, wielkie baby wielkanocne i lukrowane mazurki.
W przeddzień świąt, czyli w sobotę niesiono te rzeczy w wielkich koszykach do kościoła, aby tam zostały poświęcone. W niedzielę wielkanocną, po mszy rezurekcyjnej, wszyscy, tak samo jak dziś, gromadzili się przy pięknie nakrytym stole, na którym stał baranek z cukru albo masła i rozpoczynali śniadanie od podzielenia się jajkiem. W Poniedziałek Wielkanocny chłopcy oblewali dziewczęta wodą wołając „ Śmigus - Dyngus ". W świąteczne dni dzieci wycinały z tektury lub drewna kolorowego kogutka i umieszczały go na wózku. Z tym wielkanocnym kurkiem wstępowali do domów i śpiewali piosenki, życząc gospodarzom dobrych plonów i zdrowia. W nagrodę dostawali przysmaki.W okresie wielkanocnym istniał również zwyczaj chodzenia z gaikiem - maikiem. Niosąc wysoko zielone gałęzie przystrojone wstążkami, śpiewano wesoło: „Gaiczek zielony, pięknie przystrojony, w zielone listeczki, czerwone wstążeczki. A ten gaik z lasu idzie, dziwują się wszyscy ludzie”.
........................................