Projekt edukacyjny dla dzieci 5, 6- letnich "Kraków - nasze miasto"

1. Projekt edukacyjny jako metoda nauczania.
2. Uzasadnienie wyboru tematu realizowanego projektu.
3. Określenie celów projektu.
4. Metody i formy realizacji projektu. Narzędzia służące bieżącemu monitorowaniu projektu.
5. Współpraca ze środowiskiem w realizacji projektu.
6. Opracowanie harmonogramu działań projektu.
7. Ewaluacja. Podsumowanie przeprowadzonego projektu.

PROJEKT EDUKACYJNY JAKO METODA NAUCZANIA

Projekt edukacyjny jest metodą nauczania, w której dzieci prowadzą pogłębione badania na określony temat. Przy jego wyborze istotną rolę odgrywają zainteresowania dzieci. Temat musi być bliski i ważny dla dzieci. Powinien odwoływać się w sposób naturalny do ich wcześniejszych doświadczeń oraz opierać się w znacznym stopniu na bezpośrednim doświadczeniu i autentycznych obiektach, dając małym badaczom okazję do posłużenia się nimi.
Praca metodą projektu edukacyjnego daje szanse wyboru aktywności dzieciom na różnym poziomie rozwoju. Uczy zastosowania nowo nabytej wiedzy w praktyce i dzielenia się informacjami z innymi a także uczy pracy zespołowej i pobudza do myślenia. Niewątpliwie ważne dla dzieci jest uczenie poprzez działanie, bezpośrednie doświadczanie. Dzieci muszą przeżyć daną sytuację, a nie tylko o niej posłuchać lub zobaczyć ją w książce.
Wspólnie z nauczycielem wybierają temat badań, planują miejsca zajęć terenowych oraz współdecydują o przebiegu projektu i jego zakończeniu.

Każdy projekt składa się z trzech etapów:
W I etapie następuje wybór tematu, analiza wyjściowego stanu wiedzy i umiejętności dzieci. Na tym etapie rozpoczyna się dyskusja, czyli tzw. „spotkania w kręgu”, dzieci mają okazję dzielić się tym, co je interesuje i tym, co chciałyby głębiej zbadać.
II etap to głównie faza badawcza, zarówno na miejscu w przedszkolu, jak i w terenie.
Na tym etapie dzieci dzielą się swoimi przeżyciami lub doświadczeniami dotyczącymi wybranego tematu. Podczas działań badawczych dzieci uczą się wielu umiejętności, m.in.: prezentowania i dzielenia się swoją wiedzą, doświadczeniami i spostrzeżeniami na forum grupy, przewidywania i weryfikowania przewidywań, dociekliwości, wytrwałości w dążeniu do rozwiązania problemu, formułowania i zadawania pytań osobom dorosłym.
III etap to podsumowanie i podzielenie się nabytą wiedzą i nowymi umiejętnościami.
Po zdobyciu doświadczeń i weryfikacji hipotez stawianych przez dzieci, następuje podsumowanie oraz prezentacja wyników projektu.

UZASADNIENIE WYBORU TEMATU REALIZOWANEGO
PROJEKTU EDUKACYJNEGO

Edukacja regionalna, której zadaniem jest kształtowanie pozytywnego stosunku „do małej ojczyzny ” powinna odgrywać znaczącą rolę w przedszkolnym systemie wychowania. Stąd też, podczas uświadamiania dzieciom wartości etycznych należy odwoływać się do ich najbliższego otoczenia. Dlatego też, chcę zainteresować wychowanków ich własnym regionem , rozbudzić poczucie więzi z małą ojczyzną poprzez zapoznanie ich z tradycjami, legendami, zabytkami wykorzystując i ukierunkowując nieograniczoną wprost aktywność poznawczą dzieci w tym wieku.
Doświadczenia z lat ubiegłych pokazują, że przedszkolaki interesują się szeroko rozumianą tematyką związaną z miastem Kraków. Chętnie uczestniczą w organizowanych wycieczkach, zajęciach o charakterze regionalnym. Zależy mi na tym, aby dzieci same mogły dostrzec, jakie bogactwo tkwi w zabytkach naszego miasta, kulturze i tradycjach regionu. Czynniki te zainspirowały nas do opracowania projektu edukacyjnego „Kraków – Nasze Miasto” w grupie, w której pracuje. Wdrażając projekt do codziennego rozkładu zajęć w przedszkolu chciałabym przede wszystkim usystematyzować i utrwalić nabyte przez dzieci wiadomości o ich własnym regionie.

OKREŚLENIE CELÓW PROJEKTU EDUKACYJNEGO

Cele ogólne:
• kształtowanie uczuć patriotycznych, poczucia własnej tożsamości regionalnej,
• rozbudzanie zainteresowań miastem, w którym mieszkamy,
• kształtowanie umiejętności dostrzegania piękna i oryginalności regionu krakowskiego,
• poznanie krakowskich tradycji poprzez kontakt ze sztuką ludową,
• zachęcenie do zwiedzania ciekawych miejsc i korzystania z dóbr kulturalnych miasta Krakowa,
• wyrabianie szacunku do budowli zabytkowych i tradycji,
• integracja ze środowiskiem, wyrabianie postawy otwartej na potrzeby środowiska.

Cele szczegółowe:
Dziecko:
• wskazuje samodzielnie Kraków na mapie Polski,
• zna symbole miasta Krakowa,
• wymienia najważniejsze zabytki, miejsca historyczne w Krakowie oraz wskazuje je na planie miasta,
• wymienia tradycyjne zwyczaje krakowskie,
• rozumie znaczenia słowa „folklor”, wymienia cechy charakterystyczne krakowskiego folkloru (język, muzyka, strój krakowski),
• z pomocą nauczyciela potrafi opowiedzieć własnymi słowami legendy Krakowa, zna i różnicuje bohaterów pozytywnych i negatywnych,
• zna niektóre postacie ważne dla historii Krakowa, dzieli się tą wiedzą z innymi (uczy się szacunku do osób i ważnych miejsc),
• zna wybrane zwyczaje swojego miasta,
• zna niektóre nazwy ulic, szczególnie te w najbliższej okolicy swego miejsca zamieszkania, Przedszkola, do którego uczęszcza,
• potrafi być uważne, zachowywać się kulturalnie i bezpiecznie na ulicach dużego miasta,
• doświadcza dumy i radości z przebywania wśród bogatej i pięknej architektury starego a zarazem nowoczesnego miasta Krakowa.

METODY I FORMY REALIZACJI PROJEKTU EDUKACYJNEGO.
NARZĘDZIA SŁUŻĄCE BIEŻĄCEMU MONITOROWANIU
PROJEKTU EDUKACYJNEGO

W trakcie realizacji projektu stosowane będą metody oraz formy, które umożliwią dzieciom przyswojenie oraz utrwalenie wiadomości i umiejętności.

Metody czynne:
• samodzielnych doświadczeń,
• kierowania własną działalnością dziecka,
• metoda zadań stawianych dziecku
• metoda ćwiczeń
• wycieczki i spacery.

Metody percepcyjne:
• obserwacji i pokazu,
• przykładu.

Metody słowne:
• rozmowy, opowiadania, zagadki,
• objaśnienia i instrukcje,
• żywe słowo.

Formy:
• indywidualna,
• grupowa (zadanie wykonywane jest w 3 - 6 osobowych zespołach, których uczestnicy
wzajemnie się uzupełniają i wspierają)
• zbiorowa.

Podstawowe formy pracy wykorzystane w pracy z grupą:
• wycieczki,
• obserwacje,
• prezentacje,
• zabawy w role, tematyczne,
• zabawy plastyczne i konstrukcyjne,
• zabawy muzyczne, ruchowe.

Narzędzia służące bieżącemu monitorowaniu projektu:
• obserwacja dzieci podczas wycieczek po mieście, wizyt w muzeach; prowadzonych zabaw, zajęć dydaktyczno - wychowawczych w budynku przedszkola,
• notatki, zdjęcia,
• wykonanie z grupą albumu o Krakowie,
• przeprowadzenie rodzinnego konkursu fotograficznego pt.: „W rodzinnym obiektywie”,
• zorganizowanie w sali „Krakowskiego Kącika”: gromadzącego w swej zawartości książki, przedmioty związane z Krakowem,
• przygotowanie dwóch spektakli teatralnych:
- przedstawienie pt.: „Poczuć magię Świąt, czyli Kraków w oczekiwaniu na Boże
Narodzenie” - „Jasełka Bożonarodzeniowe” (20.12.2017 r.)
- inscenizacja legendy pt.: „O smoku wawelskim i mądrym szewczyku” - „Dzień Babci i Dziadka” (26.01.2018 r.)
• zorganizowanie w grupie quizu o Krakowie jako podsumowanie prowadzonego projektu.

WSPÓŁPRACA ZE ŚRODOWISKIEM W REALIZACJI PROJEKTU EDUKACYJNEGO
Przedszkole jako instytucja wychowawczo - dydaktyczna stara się aktywnie współpracować ze środowiskiem lokalnym w celu promocji i uatrakcyjnienia podejmowanych działań wychowawczych i edukacyjnych. Kolejno, dając dzieciom możliwość bezpośredniego kontaktu z rzeczywistością, co z kolei przyczynia się do chęci poznawania przez nie świata, umiejętności funkcjonowania w środowisku oraz komunikowania się z nim.
Realizując projekt edukacyjny: „Kraków – Nasze Miasto” grupa aktywnie współpracowała ze środowiskiem lokalnym:
• Krowoderska Biblioteka Publiczna w Krakowie, ul. Opolska 37
- warsztaty czytelnicze pt.: „Kraków – nasze miasto” (16.10.2017 r.)
- Warsztaty czytelnicze pt.: „Legendy krakowskie” (13.11.2017 r.)
- warsztaty czytelnicze pt.: „Tradycje i obrzędy świąteczne – Boże Narodzenie w Krakowie” (11.12.2017 r.)
Grupa aktywnie uczestniczyła w warsztatach tematycznych poświęconych zagadnieniom miasta Krakowa, jego historii oraz tradycji. W trakcie ich trwania dzieci wysłuchały fragmentów popularnych legend związanych z Krakowem J. Adamczewskiego ( „O smoku wawelskim”, „O mariackim hejnale”) oraz wypożyczyły literaturę dziecięcą:
1. Mieczysław Czuma „Krakowskie abecadło”
2. Edyta Wygonik „Legendy Krakowskie” wyd. Zielona Sowa
3. Łukasz Dębski „Kierpce, wianki, obwarzanki, czyli wędrówki po Małopolsce”
4. Barbara Paluchowa „Za co babcia kocha Kraków”
• Muzeum Etnograficzne w Krakowie przy ul. Krakowskiej, na Placu Wolnica 1
Udział grupy w warsztatach zatytułowanych :
- „Gdzie mieszkali Krakowiak i Krakowianka” (05.10.2017 r.)
Podczas spotkania dzieci zobaczyły jak wyglądał dawny dom i jego mieszkańcy na terenie Krakowa i okolic. Kolejno, przeniosły się w czasie i złożyły wizytę w izbie krakowskiej. Tam zapoznały się z niezwykłymi opowieściami związanymi z historią rodziny sprzed stu lat. Zobaczyły jak dawniej mieszkali Krakowiacy, jak ozdabiali domy, gdzie chowali ważne rzeczy i ubrania; czym się zajmowali, jak wyglądały ich odświętne stroje. W trakcie ciekawych zajęć chętni przymierzyli dawne stroje oraz poznali nazwy ich poszczególnych części. Na koniec wszyscy własnoręcznie namalowali piękne kwiaty, wzorując się na tych, które były ozdobą sufitów w dawnych domach. Wszystkim wycieczka bardzo się podobała, a dzieci zyskały wiele nowych, ciekawych informacji i doświadczeń.
- „Choć opowiem Ci legendę” w dniu (06.11.2017 r.)
Przedszkolaki poznały opowieści magicznego Krakowa tworzone słowem, ruchem, dźwiękiem i obrazem. Radość wspólnego opowiadania i przeżywania historii przy pomocy różnych zmysłów wszystkim bardzo się spodobała. Dzieci w aktywny, sposób przypomniały sobie najważniejsze krakowskie legendy. Nie brakowało zabaw ruchowych i aktywności plastycznej.
• Wycieczka na Wzgórze Wawelskie. Zwiedzanie „Smoczej Jamy”, kolejno spacer do Rynku Głównego i udział w spotkaniu z właścicielką dorożki.
Dnia 18.10.2017 r. przedszkolaki wybrały się na wycieczkę na Wzgórze Wawelskie. Na szczycie, wszyscy z zapartym tchem podziwialiśmy panoramę naszego pięknego miasta Krakowa. Kolejno, udaliśmy się do „Smoczej Jamy”. Jej zwiedzanie rozpoczęliśmy z terenu wzgórza wawelskiego. Podekscytowani wyprawą, krętymi schodkami, pomalutku, noga za nogą, w wielkim skupieniu schodziliśmy coraz niżej, niżej. Pokonaliśmy 135 stopni i znaleźliśmy się w mieszkaniu smoka. W jaskini było prawie ciemno. Miejscami świeciły słabe światełka, które co chwilę lekko przygasały. Pooglądaliśmy wszystkie dostępne zakamarki. Smoka nie spotkaliśmy, ale wyraźnie słyszeliśmy jego chrapanie. Z jaskini wyszliśmy na wiślane bulwary i stanęliśmy przed rzeźbą „Smoka Wawelskiego” - jednej z turystycznych atrakcji Krakowa. Następnie, udaliśmy się do Rynku Głównego, gdzie czekała na nas właścicielka dorożki, która opowiedziała dzieciom ciekawostki o swojej pracy. Wszystkim wycieczka bardzo się spodobała. Jeszcze długo po powrocie, dzieci dzieliły się wrażeniami.
• Żywe Muzeum Obwarzanka w Krakowie przy ul. I. Paderewskiego 4.
W dniu 04.01.2018 r. przedszkolaki wybrały się na wycieczkę do Żywego Muzeum Obwarzanka w Krakowie przy ul. I. Paderewskiego 4. Podczas pokazu poznali wszystkie sekrety obwarzanka krakowskiego, historię oraz unikatowy proces produkcji. Kolejno, dzieci spróbowały swoich sił w roli piekarza i stworzycie własnego obwarzanka.
• Zamek Królewski na Wawelu. Udział w warsztatach pt.: „Legendy wawelskie”
Dnia 23.01.2018 r. przedszkolaki wzięły aktywny udział w warsztatach na Wawelu pt.: „Legendy Wawelskie”. Podczas zwiedzania komnat zamkowych dzieci poznały dzieje Wawelu na podstawie wybranych legend: „O królu Kraku i królewnie Wandzie”, „O smoku wawelskim”, „O Stańczyku, co nawet z królem żartował”, „O głowie wawelskiej”. Wawel okazał się miejscem przyjaznym, ciekawym, zachęcającym do poznawania historii.
• Wycieczka do Muzeum Historycznego Miasta Krakowa – Celestat na pokonkursową wystawę „Szopek Krakowskich”
Przedszkolaki w styczniu wybrały się na wycieczkę do Muzeum Historycznego Miasta Krakowa – Celestat na pokonkursową wystawę „Szopek Krakowskich”. Podczas zwiedzania wszyscy z zachwytem podziwialiśmy różnorodność pomysłów i materiałów, z których wykonane były szopki. Zobaczyliśmy zarówno wielkie, ruchome szopki, będące przenośnymi teatrzykami jak i miniaturowe, wykonane z tradycyjnych materiałów: kolorowej folii aluminiowej, bibułki, kartonu i papieru.

OPRACOWANIE HARMONOGRAMU DZIAŁAŃ PROJEKTU EDUKACYJNEGO

BLOK TEMATYCZNY
ZAGADNIENIE
POŻĄDANE UMIEJĘTNOŚCI DZIECKA
SPOSÓB REALIZACJI
CZAS REALIZACJI
(Tabela)

I
„Historia i tradycje miasta Krakowa”
1.
„Kraków - dawna stolica Polski”

2.
„Życie codzienne w dawnym Krakowie”

• zna i wskazuje położenie Krakowa na mapie Polski,
• zna nazwę rzeki przepływającej przez miasto Kraków,
• wskazuje na planie Krakowa położenie dzielnicy w której mieszka,
• zna ,rozpoznaje, koloruje herb miasta,
• zna i wymienia symbole krakowskie (Lajkonik , hejnał , gołębie, krakowskie kwiaciarki),
• zna podstawowe fakty z historii miasta,
• zna i rozpoznaje :
strój
krakowski,
taniec
regionalny –
Krakowiak.

• zna cechy charaktery - styczne chaty i izby krakowskiej,
• wie jak wyglądał dawniej Kraków i życie jego mieszkańców,
• rozumie znaczenie słowa: folklor.

• słuchanie podań, opowiadań przez nauczyciela, panią bibliotekarkę o historii miasta,
• oglądanie albumów, zdjęć o Krakowie,
• praca z mapą Polski i planem miasta Krakowa,
• kolorowanie herbu miasta,
• omówienie symboli będących wizytówką miasta,
• kolorowanie stroju krakowskiego,
• wykonywanie podstawowych kroków tańca regionalnego - Krakowiaka.

• wycieczka do Muzeum Etnograficznego w Krakowie
i zwiedzanie ekspozycji,
• utrwalenie cech charakterystycznych stroju krakowskiego, poznanie muzyki, wystroju izby krakowskiej, stylu życia ludzi w dawnych czasach.

Wycieczka na Wzgórze Wawelskie. Zwiedzanie „Smoczej Jamy”, kolejno spacer do Rynku Głównego i udział w spotkaniu z właścicielką dorożki
18.10.2017 r.

listopad 2017 r.

grudzień 2017 r.

05.10.2017 r.
06.11.2017 r.

okazjonalnie
w trakcie realizacji projektu

II
„Szlakiem krakowskich legend”
1.
„Piękny, prastary Kraków w popularnych legendach”

2.
„O popularnych krakowskich zabytkach w legendach”
• zna i z pomocą nauczyciela potrafi opowiedzieć legendy krakowskie, wymienić ich bohaterów,

• umie wskazać zabytki, z którymi związane są omówione legendy,
• ilustruje wybraną legendę.

• zapoznanie dzieci z legendami :
„O Kopcu Krakusa i o Rękawce”,
„O podziemnym zamku na Wawelu i o śpiących rycerzach”,
„ O hejnale z mariackiej wieży” , „O dwóch wieżach i dwóch braciach”,
„Smoku Wawelskim i mądrym Szewczyku”.

• odszukiwanie na planie miasta zabytków związanych z legendami,
• wycieczka na Wawel połączona ze zwiedzaniem Smoczej jamy,
• ilustrowanie wybranej legendy.

okazjonalnie
w trakcie realizacji projektu,

wizyty w Krowoderskiej Bibliotece Publicznej w Krakowie, ul. Opolska 37
(16.10.2017 r.,
13.11.2017 r.,
11.12.2017 r.)
Zamek Królewski na Wawelu. Udział w warsztatach pt.: „Legendy wawelskie”
23.01.2018 r.

III
„Kraków - miasto kultury i sztuki”

1.
„Kraków w literaturze”

2.
„Kraków w muzyce”
• uważnie, ze zrozumieniem słucha legend, podań, opowiadań oraz wierszy o Krakowie; bierze udział
w rozmowach kierowanych, dyskusjach, szczegółowej analizie tekstu.

• słuchanie wybranych utworów muzycznych związanych z Krakowem
• śpiewa („Hej na Krakowskim Rynku”, „Krakowiaczek jeden”)oraz tańczy: indywidulanie oraz z grupą
• uczestniczy w zabawach muzycznych o tematyce Krakowa.
• zgromadzenie w sali książek o Krakowie,
• udział w warsztatach w bibliotece poświęconych zagadnieniom miasta Krakowa, jego historii, tradycji,
• wypożyczenie literatury dziecięcej o Krakowie w ramach współpracy z Krowoderską Biblioteką Publiczną w Krakowie, ul. Opolskiej 37
• wysłuchanie legend, podań, opowiadań oraz wierszy o Krakowie.

• aktywne słuchanie piosenek o Krakowie,
• nauka wybranych utworów o mieście Kraków,
• wspólne tańce, zabawy muzyczne z uwzględnieniem piosenek, melodii o tematyce krakowskiej.

Okazjonalnie w trakcie realizacji zadań

Okazjonalnie w trakcie realizacji zadań

Działania okołoprojektowe szczegółowe
Podczas codziennych sytuacji zabawowych i edukacyjnych starano się organizować zabawy tematyczne, plastyczne, pantomimiczne, umożliwiające bezpośrednią realizację zamierzonych działań.

Działania szczegółowe
1. Zgromadzenie literatury i pomocy służących realizacji projektu edukacyjnego:
• Jan Adamczewski „Legendy starego Krakowa”,
• Mariusz Wollny „Tropem smoka. Krakowskie legendy, tradycje i ciekawostki- bajeczny przewodnik po magicznym Krakowie dla dzieci i młodzieży”,
• Marta Springardi „Kraków dla młodych podróżników”,
• Mieczysław Czuma „Krakowskie abecadło”,
• Edyta Wygonik „Legendy Krakowskie” wyd. Zielona Sowa,
• Łukasz Dębski „Kierpce, wianki, obwarzanki, czyli wędrówki po Małopolsce”,
• Barbara Paluchowa „Za co babcia kocha Kraków”.
2. Sporządzenie szczegółowego planu wyjść, spacerów oraz wycieczek.
3. Stworzenie w sali „Krakowskiego Kącika ”przy współpracy rodziców dzieci z grupy.
4. Opracowanie treści z zakresu realizacji projektu edukacyjnego.
Dla przykładu:
• poznawanie i nauka tańca ludowego „krakowiak”,
• zapoznanie z herbem, strojami, miejscami charakterystycznymi dla Krakowa,
• rozwiązywanie zagadek słownych dotyczących treści legend krakowskich oraz postaci w nich występujących,
• słuchanie piosenek ludowych, innych utworów muzycznych związanych z kulturą naszego regionu, zabawy ruchowe do piosenek „Krakowiaczek jeden”, „Hej na Krakowskim Rynku”,...
• układanie puzzli „Krakowskie budowle”.
5. Zorganizowanie rodzinnego konkursu fotograficznego: „W rodzinnym obiektywie: Kraków – moje miasto”.
6. Przeprowadzenie quizu o Krakowie jako podsumowanie udziału grupy w realizacji projektu edukacyjnego.

EWALUACJA. PODSUMOWANIE PRZEPROWADZONEGO
PROJEKTU EDUKACYJNEGO
Dzieci chętnie wzięły udział w proponowanych działaniach edukacyjnych, motywując mnie tym samym do dalszej pracy. Podjęcie tego zagadnienia okazało się niezwykle trafnym, gdyż przedszkolaki miały możliwość zobaczenia, nieraz po raz pierwszy wielu zabytków, wystaw i muzeów oraz poznania historycznych faktów z życia miasta Krakowa, w którym mieszkają.
Do pozytywnych efektów wychowawczych zaliczam przede wszystkim to, że udało mi się zaangażować dzieci do działania, a także wykształcić u nich właściwe zachowania się w miejscach publicznych oraz kultywowanie tradycji związanych z miastem Kraków. Podjęte działania miały istotny wpływ na doskonalenie mojej pracy własnej oraz podniesienie jakości procesu dydaktyczno – wychowawczego w Przedszkolu poprzez zdobycie doświadczeń w organizowaniu i planowaniu wycieczek, kształtowanie wrażliwości dzieci i zainteresowania historią, kulturą Krakowa.

Wnioski:
- czynne zdobywanie wiedzy o mieście,
- promowanie i kultywowanie krakowskich tradycji w środowisku lokalnym,
- budowanie więzi emocjonalnych ze swoją „małą ojczyzną”,
- wspieranie zainteresowania miastem Kraków poprzez podejmowanie aktywnej i twórczej działalności u wychowanków,
- podnoszenie jakości pracy przedszkola poprzez promocję w szerszym środowisku.