I Blok tematyczny: Po czym poznasz, że idzie wiosna?
Cele ogólne:
- rozwijanie umiejętności kojarzenia i wnioskowania,
- poznanie i kultywowanie dawnych zwyczajów.
Cele szczegółowe:
Uczeń:
- wie jakie zmiany zachodzą w przyrodzie w różnych porach roku,
- umie pisać poznane części mowy w odpowiedniej formie,
- potrafi wypowiedzieć się na temat przeczytanego tekstu,
- potrafi zaśpiewać piosenkę na znaną melodię.
Metody: słowna, zabawowa, aktywizująca, praca z tekstem.
Formy: zbiorowa, indywidualna, grupowa.
Środki dydaktyczne:
- tekst dla każdego ucznia: „Pożegnanie zimy”,
- kartoniki z wyrazami,
- arkusze tematyczne: "Wiosna" i "Zima"
- karty pracy,
- płyta i odtwarzacz CD,
- wiersz Wandy Chotomskiej "Marzanna"
II Tok lekcji
1. Powitanie.
2. Rozmowa nawiązująca.
3. Zaśpiewanie piosenki „Wiosenne Roztopy”.
4. Zabawa „Skojarzenia” (grupowanie rzeczowników wg tematów : wiosna – zima). Uczniowie przyczepiają do plansz „Wiosna” i „Zima” kartoniki z wyrazami kojarzącymi się z tą porą roku.
5. Zabawa „Zima, czy wiosna”.
Wypowiedzi n. temat pory roku, którą dzieci bardziej lubią. Każde dziecko posiada zielony listek i śniegową gwiazdkę. Daje punkt zimie lub wiośnie uzasadniając wypowiedź:
Lubię zimę, bo....
Lubię wiosnę, bo...
Następnie liczone są punkty. Uczniowie śpiewają dowolną piosenkę na cześć zwycięskiej pory roku.
6. Przeczytanie tekstu Pożegnanie zimy (załącznik nr 1).
7. Rozmowa na temat przeczytanego tekstu.
8. Układanie i pisanie na dużym arkuszu listy niepowodzeń szkolnych i złych zachowań, które dzieci chcą pożegnać razem z zimą.
9. Czytanie wiersza W. Chotomskiej pt.: „Marzanna” (załącznik nr 2). Dopasowanie do wiersza melodii krakowiaka.
10. Wspólne zaśpiewanie piosenki oraz zatańczenie krakowiaka.
III. Podsumowanie. Uzupełnienie karty pracy (załącznik nr 3).
Załącznik 1
Pożegnanie zimy
21 marca na półkuli północnej obchodzony jest pierwszy dzień wiosny. Wtedy to dzień i noc są sobie równe – mają po 12 godzin. Jednym z najstarszych, ludowych zwyczajów związanych z pożegnaniem zimy i powitaniem wiosny jest topienie marzanny, które ma symbolizować odejście zimy.
Żeby pożegnać zimę, przygotowano kukłę ze słomy. Strojono ją w kolorowe spódnice, falbany, wstążki i kokardy. Na głowę zakładano jej wianek. Kukła miała symbolizować wszystkie choroby i zło, które dokuczało ludziom w zimie. W pierwszy dzień wiosny niesiono marzannę zatkniętą na długi kij przez wieś lub miasteczko nad wodę. Tam wśród tańców i śpiewów topiono kukłę. Zaczynało się nowe życie.
Załącznik 2
Wanda Chotomska „Marzanna”
Ruszamy gromadą,
wesołym pochodem,
niesiemy Marzannę
nad zieloną wodę.
Płyń sobie, Marzanno,
szumiącym potokiem,
na morze szerokie,
na morze głębokie.
Zgiń, przepadnij, zimo,
i nie wracaj do nas,
na przyjecie wiosny
otwórzmy ramiona.
A teraz, gdy zima
poszła już daleko –
zatańcz z nami, wiosno,
nad zieloną rzeką.
Załącznik 3
Karta pracy
Przeczytaj i zaznacz poprawną odpowiedź.
1. Wiosna zaczyna się:
a 20 lutego
b 21 marca
c 11 marca
2. Zwyczaj ludowy związany z pożegnaniem zimy to:
a topienie Marzanny
b śpiewanie kolęd
c puszczanie wianków na wodzie
3. Gaik – maik to:
a jodełka przybrana bombkami i łańcuchami
b przystrojona wstążeczkami gałązka jodły lub świerku
4. Marzanna to:
a zamarznięta kasza manna
b przystrojona kukła ze słomy
5. Narysuj kukłę Marzanny lub gaik – maik.