Spis treści
Wstęp 2
Rozdział I Pojęcie zabawy w literaturze 5
I.1 Definicje zabawy 5
I.2 Rodzaje zabaw........................................6
I.3 Funkcje zabawy ........................................8
Rozdział II- Zabawa i nauka w kręgu baśni 10
II.1 Prezentacja metody „Baśniowych spotkań” 10
II.2 Przykładowy scenariusz zajęć prowadzonych metodą „Baśniowych spotkań” 13
Zakończenie ........................................ 21
Bibliografia ........................................ 22
Wstęp
„Zabawa to życie dziecka w wieku przedszkolnym, opierajcie więc na niej waszą działalność wychowawczą, osłaniajcie zabawę i kierujcie nią (...).
Wolność zabawy to prawo najpierwsze. Troskliwe wychowanie dziecka pozostawia mu wolność spokojnego, a samoistnego bawienia się dopóki zechce”.
Friedrich Wilhelm Froebel
Zabawa jest jedną z podstawowych ludzkich aktywności. W każdym miejscu na ziemi ludzie odczuwają potrzebę zabawy, niezależnie od wieku, warunków życia czy rasy. Johan Huizinga w swojej książce nazywa człowieka „homo ludens”- człowiek bawiący się. Na każdym etapie naszego życia poświęcamy zabawie określoną ilość czasu. Małe dziecko właściwie bawi się przez cały dzień, dzieci w wieku szkolnym poświęcają część uwagi na naukę, a po niej następuje swobodna zabawa dziecka, która wypełnia mu resztę dnia.
Zabawa uważana jest za coś tak oczywistego w życiu dziecka , że zazwyczaj nie zastanawiamy się jak ważną funkcję pełni ona w dziecięcym rozwoju. Sama także nie zdawałam sobie z tego do końca sprawy. Ale odkąd zostałam mamą, wiem, że zabawa towarzyszy moim dzieciom praktycznie cały czas. Jest ona istotnym czynnikiem rozwoju psychicznego, formą poznania rzeczywistości i uczenia się w przyjemnej atmosferze. Zabawa niesie z sobą bogactwo treści społecznych i psychicznych. Posiada ona wieloraki sens i spełnia ważną rolę w życiu człowieka . Zabawa sprawia, że życie dziecka jest radosne, daje mu uczucie odprężenia, mobilizuje do wysiłku, sprzyja ogólnemu wychowaniu. Podczas zabawy dziecko zdobywa nową wiedzę, którą coraz lepiej rozumie, oraz opanowuje różne umiejętności .
Rozdział I mojej pracy poświęcony jest zabawie w ujęciu literatury. Opisałam w nim definicje zabawy, jej rodzaje i funkcje, które pełni. W rozdziale II przedstawiłam fantastyczną moim zdaniem metodę pracy z dziećmi- metodę Baśniowych Spotkań. Zamieściłam także przykładowy scenariusz zajęć prowadzonych tą metodą, który powstał na kursie doskonalącym pt.: Baśniowe spotkania- radosna nauka, twórczy rozwój ucznia i nauczyciela w Siedlcach w maju 2004r.
Rozdział I Pojęcie zabawy w literaturze
1.1 Definicje zabawy.
W literaturze istnieje wiele definicji pojęcia zabawa. W. Okoń definiuje to pojęcie w następujący sposób. Zabawa to wg niego działalność wykonywana dla przyjemności, którą sama sprawia. Obok pracy, której celem jest zmiana otaczającej rzeczywistości, i uczenia się mającego na celu zmianę podmiotu- trzeci podstawowy rodzaj działalności ludzkiej. Zabawa jest główną formą aktywności dzieci, młodzież i dorośli zajmują się nią w czasie wolnym od nauki i pracy .
Z kolei Karl Gross twierdzi, że „ zjawisko zabawy występuje wtedy, gdy wzrastający osobnik uaktywnia i rozwija swoje naturalne zdolności z własnej wewnętrznej podniety i bez żadnego celu zewnętrznego” . Lew Wygotski dodaje, że „zabawa jest (...) przebiegającą w wyobraźni iluzoryczną realizacją nie dających się zrealizować życzeń . (...) z punktu widzenia rozwoju w okresie przedszkolnym zabawa nie jest dominującą formą działalności, ale najważniejszą linią rozwoju dziecka” .
Współczesna pedagogika i psychologia zwracają uwagę na kilka zasadniczych aspektów zabawy:
1. Zabawa jest działaniem dobrowolnym pozbawionym przymusu z zewnątrz. Dziecko podejmuje ją dla własnej przyjemności.
2. Zabawa dziecka odzwierciedla poznaną przez niego rzeczywistość.
3. Działalność zabawowa na historyczny charakter, tzn. zmienia się i kształtuje zależnie od warunków historyczno-społecznych w jakich wychowanek żyje.
1.2 Rodzaje zabaw
Istnieje bardzo wiele rodzajów zabaw w zależności od występujących w nich cech charakterystycznych. W literaturze najczęściej można spotkać następujący podział zabaw: manipulacyjne, konstrukcyjne, tematyczne, dydaktyczne i ruchowe.
Zabawy manipulacyjne- warunkiem rozwoju tego typu zabaw jest udostępnienie dzieciom zabawek lub innych przedmiotów nadających się do manipulowania. Występują u dzieci już w okresie 4-5 miesiąca życia. Początkowo są mimowolne, potem stopniowo stają się zamierzone. Dziecko ogląda, obserwuje, uczy się poznawać przedmioty po wyglądzie.
Zabawy konstrukcyjne to takie, w których zasadniczym elementem jest układanie, lepienie, budowanie z klocków, patyczków, pudełek, piasku itp. W tym rodzaju zabawy chodzi o wytworzenie czegoś, produkt.
W zabawach tematycznych elementem zasadniczym jest przyjęcie przez dziecko określonej roli. Tu olbrzymie znaczenie ma wyobraźnia dziecka, które buduje swój odrębny, własny świat. Dziecko żyje w nim podczas zabawy, ale ma przez cały czas poczucie realności i jest w stanie powrócić do realnego świata. Charakterystyczne jest też nadawanie różnych znaczeń przypadkowym przedmiotom używanym w zabawie. Dziecko naśladuje najczęściej czynności dorosłych, występujące między nimi relacje, stosunki społeczne, a także sytuacje znane z książek, filmów czy bajek.
W zabawach ruchowych czynnikiem dominującym jest ruch. Chodzi w nich o działanie dużych grup mięśniowych, a nie, jak w zabawach manipulacyjnych, o ruchy rąk i palców. Są to więc: bieganie, skoki, ślizganie się, huśtanie, turlanie, itp. Celem zabaw ruchowych jest rozwijanie sprawności fizycznej dziecka. Dziecko ćwicząc nie tylko usprawnia swoje ciało, ale także umysł.
Zabawy dydaktyczne- służą procesowi nauczania i uczenia się dziecka. Ich inspiratorem i organizatorem jest zwykle dorosły. Ich charakterystyczną cechą jest to, ze dziecko musi podporządkować się określonym, narzuconym z góry regułom i przepisom. Zabawy te przyczyniają się do zdyscyplinowania dzieci, mają na celu utrwalenie i uporządkowanie wiadomości, ćwiczą logiczne myślenie i mowę.
Poza wyżej wymienionymi rodzajami zabaw istnieje jeszcze szereg innych form, które można nazwać zabawą. Na przykład każdego rodzaju twórczość dziecięca. Przeważnie jest to twórczość plastyczna: lepienie z plasteliny, wydzieranki, rysowanie, malowanie, itp.
Rodzaje zabaw ze względu na liczbę uczestników
Osobno należy wyodrębnić trzy grupy zabaw ze względu na liczbę uczestników biorących w niej udział. Są to zabawy :
- indywidualne,
-grupowe,
- zbiorowe.
W rozrywkach indywidualnych bierze udział oczywiście jeden uczestnik. Zaliczyć tu można: pasjanse, gry komputerowe, oglądanie telewizji, słuchanie muzyki, pływanie, zbieranie znaczków.
Zabawy grupowe zakładają istnienie grupy, która jest w jakiś sposób spójna wewnętrznie. Ma ona z reguły podobny cel, formalnego bądź nieformalnego przywódcę, jakieś oznaczenia uczestników, czy to w formie ubrania, czy w formie hasła, zawołania, sposobu zachowania. Uczestnicy zabawy znają się dzięki zachodzącym relacjom „twarzą w twarz”. Grupy mogą być tworzone na stałe lub na czas zabawy.
Rozrywki zbiorowe to te, w których uczestniczy jednocześnie duża zbiorowość. Ludzie, którzy są w tym samym miejscu, ale się nie znają. Zabawa nie polega na wzajemnych relacjach, tam uczestnicy się nie integrują ze sobą. Dzieje się tak np. z widzami na arenie w cyrku, podczas koncertów.
Funkcje zabawy
Zabawa jako jedna z najważniejszych aktywności spełnia wiele funkcji. Oprócz tego, że dostarcza dzieciom radosnych przeżyć, jest niezbędna dla prawidłowego rozwoju psychicznego. Pełni też inne ważne funkcje.
Nazwa funkcji Znaczenie zabawy
kształcąca,
dydaktyczna
stymulująca,
edukacyjna • służy rozwojowi wszystkich procesów poznawczych, kształceniu zmysłów, doskonaleniu sprawności;
• powoduje rozwój uczuć intelektualnych: ciekawości, zainteresowań, przyjemności, zadowolenia, itp.;
• przyczynia się do wzbogacenia wiedzy dziecka o świecie;
• daje dziecku możliwość poznania samego siebie;
• rozwija osobiste zainteresowania;
wychowawcza • stwarza warunki do nawiązywania kontaktów społecznych;
• uczy przestrzegania obowiązujących w grupie umów, norm, zasad, reguł postępowania społecznego;
• rozwija takie cechy osobowości jak: odpowiedzialność, zaradność, wytrwałość, odporność na niepowodzenia;
• rozwija poczucie własnej wartości;
• przyczynia się do określenia pozycji dziecka w grupie;
• przygotowuje do pełnienia przyszłych ról społecznych;
terapeutyczna,
korekcyjna, lecznicza,
naprawcza, wyrównawcza, kompensacyjna,
kataraktyczna • usprawnia zaburzone funkcje, przyczyniając się do harmonijnego rozwoju;
• uwalnia od napięć, zahamowani, rozładowuje negatywne emocje;
• eliminuje ewentualne braki w opanowaniu określonych czynności;
• zastępuje to, czego nie dokonało realne życie;
• kompensuje braki „zwykłego” życia, jego ujemne strony, niedomagania, ograniczoność;
• umożliwia przezwyciężanie własnych słabości;
projekcyjna • daje możliwość obserwowania dziecka, jego sposobów reagowania na różne sytuacje;
• sprzyja poznaniu poziomu rozwoju emocjonalnego dziecka;
• ułatwia dostrzeganie wewnętrznych problemów dziecka i ich niwelowanie;
diagnostyczna • pozwala na dokładne poznanie możliwości i cech rozwojowych każdego dziecka oraz na stworzenie optymalnych warunków dla jego indywidualnego rozwoju;
• służy zwiększeniu skuteczności oddziaływań pedagogicznych;
przygotowująca do życia • służy wielostronnemu rozwojowi człowieka, przygotowaniu go do życia, uczenia się, pracy, działalności społecznej;
• przyczynia się do gromadzenia i rozszerzania doświadczeń;
relaksacyjna • daje poczucie przyjemności;
• wypełnia codzienną rzeczywistość;
• poprzez swoją różnorodność daje możliwość regulowania zmęczenia i odpoczynku
Rozdział II- Zabawa i nauka w kręgu baśni
II.1. Prezentacja metody „Baśniowych spotkań”
Autorką metody „Baśniowych spotkań’ jest prof. dr hab. Joanna Głodkowska. W swojej działalności naukowej pani profesor koncentrowała się na problematyce sytuacji edukacyjnej dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim. To właśnie z myślą o nich stworzyła „ Zabawę i naukę w kręgu baśni- Baśniowe spotkania”. Koncepcja wykorzystania baśni w procesie rehabilitacji wynikała z poszukiwań naturalnych czynników rozwoju dziecka lekko upośledzonego umysłowo. Baśń okazała się naturalnym, prostym i bliskim dziecku środkiem do wzbudzenia i wspomagania jego rozwoju.
Metoda „Baśniowych spotkań” doskonale sprawdza się także w pracy z dziećmi zdrowymi. Nauczyciel, pracując tą metodą, wnikliwie i systematycznie obserwuje dziecko, dając mu możliwość samodzielnej, indywidualnej pracy. Stwarza odpowiednią, przyjazną uczeniu się dziecka atmosferę, wzbudza zainteresowanie i chęć do podejmowania przez dziecko różnych działań.
Podczas „Baśniowych spotkań” nauczyciel powinien kierować się następującymi zasadami :
- Bezwzględnej akceptacji dziecka- stwarzania atmosfery życzliwości, ciepła, opieki, dobrego samopoczucia i radości.
- Racjonalnego wykorzystania „mocnych stron” dziecka.
- Podejmowania działań na miarę możliwości dziecka, dostosowania słownictwa, trudności zadań, czasu i tempa zajęć do możliwości psychofizycznych.
- Aktywnego uczestnictwa w spotkaniach- stwarzania sytuacji, w których dziecko gromadzi doświadczenia, manipuluje, jest badaczem i sprawcą.
- Wzmacniania zachowań dziecka- stwarzania sytuacji sukcesu, poczucia osiągnięć.
- Pomocy i przykładu- udzielania pomocy, dostarczania przykładu w sytuacjach trudnych dla dziecka.
Oddziaływanie pedagogiczne w trakcie „ baśniowych spotkań” opiera się na nakreślonym kręgu, ośrodku, jakim jest treść bajki. Jest to takie uczestniczenie w przygodzie, która angażuje dziecko emocjonalnie i poznawczo, a jednak jest dla niego bezpieczna psychicznie. Baśniowy bohater nie jest ani mądrzejszy, ani odważniejszy od dziecka. Dlatego też można mu pomagać, co daje poczucie siły, wiary we własne możliwości i umiejętności. Dzięki temu wzrasta odporność emocjonalna dziecka, jego samoocena i poczucie bezpieczeństwa. Są to istotne zalety baśniowego kręgu sytuacji, w jakie wprowadzamy dziecko podczas zajęć.
Metoda „Baśniowych spotkań” jest zorganizowanym, systematycznym, celowym działaniem ukierunkowanym na wspomaganie rozwoju dziecka zarówno zdrowego jak i niepełnosprawnego indywidualnie. Profesor Głodkowska wyróżniła jej cztery ogniwa:
1. Zaciekawienie
2. Prezentacja
3. Zabawa i nauka w kręgu baśni
4. Podziękowanie
Celem ogniwa pierwszego (zaciekawienia) jest nawiązanie kontaktu z dzieckiem, wzbudzenie w nim zaufania do prowadzącego, a także wprowadzenie w problematykę zajęć i zaciekawienie kręgiem aktualnego spotkania. Ten etap przybiera najczęściej formę zabawy wprowadzającej, piosenki, inscenizacji ruchowej lub rozmowy wprowadzającej w tematykę baśni.
Drugim ogniwem „baśniowych spotkań” jest prezentacja treści bajki lub baśni. Celem tej części zajęć jest:
- zapoznanie z treścią baśni lub jej przypomnienie oraz wzbudzenie zainteresowania zdarzeniami baśniowymi,
- doskonalenie umiejętności słuchania ze zrozumieniem, skupienia uwagi, obdarzania uwagą nauczyciela,
- wyrabianie umiejętności rozumienia tekstu, zapamiętywania najważniejszych faktów baśniowych,
- kształtowanie umiejętności wyrażania myśli, wypowiedzi na zadany temat baśniowy, wdrażania do wypowiedzi swobodnych oraz kierowanych pytaniami nauczyciela.
Treść baśni może być czytana przez nauczyciela, odtwarzana z taśmy lub opowiadana na podstawie ilustracji, historyjek obrazkowych lub wyświetlanych obrazów. Może być również modyfikowana, także „wymyślana” przez nauczyciela, rozbudowywana w zależności od zaplanowanych ćwiczeń. W tym ogniwie pracy nauczyciel powinien zwracać uwagę na swobodne wypowiedzi dziecka, jego stosunek emocjonalny do treści bajki, do poznawanych bohaterów.
Kolejnym etapem tej metody jest zabawa i nauka w kręgu baśni. Jest to główne ogniwo „baśniowych spotkań”. Jego podstawowym celem jest zaproszenie ucznia do uczestniczenia w jego przygodzie baśniowej. Zabawy, gry i różne ćwiczenia mają wspomagać rozwój dziecka. Powinny kształtować analizę i syntezę wzrokową i słuchową, spostrzeganie, koordynację wzrokowo-ruchową oraz rozwijać sprawność manualną.
Przebieg zajęć może być bardzo różny, w zależności od wyobraźni i kreatywności prowadzącego. Może mieć formę zabawy, ćwiczeń o charakterze orientacyjno-porządkowym, układania historyjek obrazkowych, różnorodnych zajęć manualnych ( rysowanie, lepienie, cięcie, kolorowanie, wydzieranie). Dziecko może również podczas tego etapu rozwiązywać różne zagadki, labirynty, może naśladować dźwięki otoczenia, układać rozsypanki, itp.
Ostatnim etapem pracy korekcyjno- usprawniającej w przebiegu metody „baśniowych spotkań” jest podziękowanie. Takie podsumowanie zajęć, gdzie prowadzący dziękuje dziecku za wykonywanie poleceń i podkreśla jego osiągnięcia oraz nagradza. Etap ten może przybrać formę zabawy końcowej- rozluźniającej. Jest to bardzo ważne ogniwo tej metody, ponieważ jego przebieg pozostawia świeżą pamięć o odbytych zajęciach i niewątpliwie wpływa na chęci dziecka do uczestniczenia w zajęciach następnych.
Programy oparte na metodzie „baśniowych spotkań” oparte są na wnikliwej diagnozie dzieci niepełnosprawnych intelektualnie.
W pracy z pozostałymi dziećmi spokojnie można wykorzystać jej elementy bez przeprowadzania jakichś szczególnych badań.
III. 2 Przykładowe scenariusze zajęć prowadzonych metodą „Baśniowych spotkań”
Bajka „ Złotowłosa i trzy misie”
1. Zabawa wprowadzająca
Cele:
• zaciekawienie dzieci nową porą roku- wiosną,
• kształtowanie umiejętności uważnego słuchania i poprawnego wykonywania poleceń nauczyciela,
• kształtowanie narządów artykulacyjnych,
• doskonalenie orientacji przestrzennej: w prawo, w lewo,
• zachęcanie dzieci nieśmiałych do wspólnej zabawy
„Zgaduj- zgadula”
Nauczyciel pokazuje dzieciom lustracje z rysunkiem misia i dziewczynką lub pluszowego misia i lalkę. Pyta: Jak myślicie, o czym będzie opowiadać dzisiejsza bajka? Może znacie jej tytuł?
Zabawa ruchowa do piosenki „Miś Uszatek”- dzieci odtwarzają ruchem i gestem słowa piosenki
Na dobranoc, Dobry wieczór
Miś pluszowy śpiewa Wam.
Mówią o mnie Miś Uszatek
Bo klapnięte uszko mam.
Jestem sobie mały Miś, śmieszny Miś.
Znam się z dziećmi nie od dziś.
Jestem sobie mały Miś, gruby Miś.
Znam się z dziećmi nie od dziś.
II. Prezentacja bajki
Cele:
• Zapoznanie z treścią bajki
• doskonalenie umiejętności uważnego słuchania
• aktywizowanie myślenia dzieci
• kształcenie umiejętności układania zdań
• ukazywanie właściwych i niewłaściwych sposobów zachowywania się
• wzbudzenie zainteresowania zdarzeniami bajkowymi
„ Złoty Loczek i trzy misie”- R. Deverell
Dawno temu żyły sobie trzy misie, które mieszkały w domku, w lesie. Był to Tata Miś, Mama Misiowa i Mały Miś. Każdy z nich miał swoją miskę na owsiankę. Mała miska należała do Małego Misia, średnia była dla Mamy Misiowej a wielka dla Taty Misia. Każdy z nich miał swoje krzesełko. Mały Miś miał najmniejsze krzesełko, Mama miała średnie a Tata Miś największe. Każdy z misiów miał także swoje łóżko do spania. Mały Miś miał małe łóżeczko, Mama Misiowa średnie a Tata Miś największe łóżko/
Pewnego dnia, po przygotowaniu owsianki na śniadanie, misie postanowiły wyjść do lasu, żeby owsianka ostygła.
Kiedy byli na spacerze, obok ich domu przechodziła mała dziewczynka, którą nazywano Złoty Loczek. Nie była do dobra, grzeczna dziewczynka, zaglądała przez okno i dziurkę od klucza do domku. Kiedy zobaczyła, że w domku nikogo nie ma, podniosła zasuwkę na drzwiach i weszła do środka.
Na stole zobaczyła miski z owsianką, a że jeszcze nic nie jadła, postanowiła się ugościć. Spróbowała owsiankę Taty Misia, ale była za słona. Potem spróbowała owsiankę Mamy Misiowej, ale była za słodka. Natomiast owsianka małego Misia była w sam raz i dziewczynka wszystko zjadła.
Potem Złoty Loczek usiadła na krześle Taty Misia, ale było za twarde. Usiadła na krześle Mamy Misiowej, ale było za miękkie. Krzesełko Małego Misia było w sam raz. Ale kiedy dziewczynka na nim usiadła, noga się złamała i Złoty Loczek upadła na podłogę.
Dziewczynka weszła na górę, mając nadzieję, że znajdzie tam wygodne łóżko. Położyła się w łóżku Taty Misia, ale było za twarde. Spróbowała łóżko Mamy Misiowej, ale było za miękkie. Położyła się na łóżeczku Małego Misia, które było w sam raz, przykryła się kołderką i szybko zasnęła.
Kiedy dziewczynka spała, trzy misie wróciły do domu na śniadanie. Złoty Loczek zostawiła duży bałagan na stole.
- Kto jadł moją owsiankę?-zagrzmiał grubym głosem Tata Miś
-Kto jadł moją owsiankę?- powiedziała gniewnym głosem Mama Misiowa.
- I kto zjadł moją owsiankę?- zapytał płaczliwym głosem Mały Miś.
Rozejrzeli się po pokoju i zobaczyli, że meble były poprzesuwane.
-Kto siedział na moim krześle?- zagrzmiał grubym głosem Tata Miś.
-Kto siedział na moim krześle? -zapytała rozgniewanym głosem Mama Misiowa
-I kto siedział na moim krześle?- zapytał Mały Miś zalewając się łzami.
Wszystkie misie weszły na górę. Najpierw podeszły do łóżka Taty Misia.
- Kto leżał w moim łóżku?- zagrzmiał grubym głosem Tata Misiu, bo dziewczynka leżąc w nim pogniotła prześcieradło. Złoty Loczek zrzuciła miękkie poduszki na podłogę i zostawiła brudne ślady na pięknej kanapie.
-A kto śpi w moim łóżeczku?- zapytał poprzez łzy piskliwym głosem Mały Miś. Popatrzcie! Zjadła moją owsiankę, zrobiła straszny bałagan w naszym domu, a teraz śpi sobie w moim łóżeczku.
Nagle Złoty Loczek przebudziła się i zobaczyła nad sobą trzy rozgniewane misie, które się w nią wpatrywały. Wyskoczyła z łóżeczka i zbiegła na dół po schodach. Wybiegła z domku i uciekła do lasu. Trzy misie słyszały, jak dziewczynka głośno krzyczała.
- W lesie są misie! Na pomoc! Ratunku! W lesie są misie!
Wkrótce wołanie ucichło a dziewczynka już nigdy nie niepokoiła misiowej rodziny.
• Zabawa dydaktyczna „Odszukaj bohatera”
Nauczyciel rozkłada przed dziećmi ilustracje przedstawiające znane postacie z bajek. Zadaniem dzieci jest wyszukanie obrazka przedstawiających bohaterów tej bajki.
III. Zabawa i nauka w kręgu baśni
„Misie w kuchni”
Cele:
• Rozwijanie inwencji twórczej dziecka i jego pomysłowości,
• Usprawnianie czynności manualnych rąk,
• Wdrażanie do różnicowania artykułów spożywczych.
• Kształcenie umiejętności globalnego czytania ze zrozumieniem.
• Kształcenie wyobraźni i wrażliwości słuchowej.
• Utrwalenie pojęć matematycznych; duży-mały.
• Kształtowanie precyzji ruchów małej i dużej motoryki.
• Rozwijanie umiejętności dziecięcego przeliczania w miarę możliwości dzieci.
• Wzbogacenie wrażeń dotykowych.
„Bajkowy obrus”- projekt
Nauczycielka mówi do dzieci: Przygotujemy misiom niespodziankę i wykonamy dla nich bajkowy obrus. Każda grupa otrzymuje duże arkusze papieru i różne przybory (farby plakatowe, gazety, pastele, papier kolorowy, klej, itp.). Dzieci projektują i dekorują obrus wg własnego pomysłu.
„Nakrywamy do stołu”
Nauczyciel- Pomożemy misiom nakryć do stołu. Dzieci otrzymują plastikowe kubeczki, talerzyki, miseczki i łyżeczki. Nakrywają do stołu wg obowiązujących zasad.
„Gotujemy zupę”
Dzieci otrzymują groch, fasolę, kaszę, makaron, itp. Nauczycielka mówi: Pomożemy misiom ugotować zupę. Dzieci po dotyku określają wielkość produktu, kształt. Następnie wrzucają produkty do garnka. Można także naśladować ruchy mieszania zupy: w lewo lub w prawo.
„Misiowe rogaliki”
Nauczycielka mówi: Przygotujemy misiom rogaliki.
Nauczycielka podaje przepis na rogaliki. Dzieci otrzymują rozsypankę wyrazową. Wyrazy to nazwy składników potrzebnych do upieczenia rogalików. Ale nie tylko. Niektóre wyrazy znalazły się tam przypadkiem. Zadaniem dzieci jest wybranie prawidłowych nazw.
Po prawidłowym wyborze nauczyciel pokazuje dzieciom globalne napisy wyrazów oraz poszczególne produkty: mąka, sól, cukier, woda, jajka, drożdże, masło, aromat waniliowy. Dzieci wybierają produkty i kolejno wykonują czynności (zaczyn drożdżowy, łączenie mąki, soli, ucieranie jaj, następnie dodają masło i zagniatają. W trakcie obserwują jak rośnie ciasto drożdżowe. Następnie robią kwadraty z ciasta i formują rogaliki. Razem z nauczycielką pieką ciastka w prodiżu.
„W kuchni Mamy Misiowej”
Dzieci słuchają dźwięków odtwarzanych z płyty, które możemy słyszeć w kuchni ( gwizd czajnika, spadająca łyżka, brzdęk talerzy, bulgotanie wody, stukanie łyżka w talerz). Dzieci rozpoznają je i poprawnie nazywają.
„Wkręć żarówkę”
Wspólnie z Misiami „wkręcamy żarówki”- dzieci wspinają się na palcach, wyciągają ręce do góry i udają, że wkręcają żarówki.
„Wyczyść podłogę”
Dzieci pantomimicznie naśladują czynność pastowania podłogi (ruchami okrężnymi lewej i prawej ręki).
„Misie spacerują po lesie”
Cele:
• Doskonalenie sprawności narządów mowy.
• Kształtowanie sprawności ruchowej.
• Ćwiczenie pamięci.
• Kształtowanie orientacji przestrzennej.
• Kształtowanie sprawności wzrokowej.
„Misie szukają miodu”
Dzieci naśladują chód niedźwiedzia. Na sygnał zatrzymują się, wspinają na drzewo w poszukiwaniu miodu. Potem oblizują łapki, pyszczki.
„Dorysuj brakujące elementy”
Nauczycielka rozdaje dzieciom kart pracy z narysowaną w połowie postacią misia. Dzieci dorysowują brakujące elementy.
„Składanie obrazka z części -Leśne zwierzęta”
Nauczycielka rozdaje dzieciom koperty, w których znajdują się pocięte na części obrazki leśnych zwierząt (niedźwiedzia, jeża, wiewiórki, sowy, lisa, itp.). Zadaniem dziec jest poprawne złożenie obrazków, rozpoznanie i nazwanie zwierząt.
„Złotowłosa w domu misiów”
Cele:
• Aktywizowanie myślenia dzieci.
• Rozpoznawanie różnych struktur powierzchniowych.
• Ćwiczenia orientacji w przestrzeni i na kartce papieru.
• Kształtowanie koncentracji uwagi.
„Twarde czy miękkie”
Nauczycielka prezentuje dzieciom materiały o zróżnicowanych fakturach (papier ścierny, aksamit, deska, lustro, miś, rurka metalowa, gąbka). Dzieci opisują fakturę, dotykają.
„Co robi Złotowłosa”
Dzieci ruchem przedstawiają czynności występujące w bajce. Pozostałe dzieci odgadują, o co chodzi.
„Złotowłosa podlewa kwiaty”
Dzieci otrzymują karty pracy, na których są narysowane kwiaty- obok są liczby. Dzieci malują tyle kwiatów, ile wskazuje liczba.
„Tak wygląda mój dom”
Dyktando rysowane. Dzieci słuchają nauczycielki i jednocześnie rysują dom i jego otoczenie. Nauczyciel używa pojęć określających przestrzeń: nad, pod, lewa, prawa, przed, na, daleko, blisko, itp.
IV. Podziękowanie
Nauczyciel przypomina wcześniejsze zabawy, dzieci opowiadają, które podobały im się najbardziej. Nauczyciel chwali dzieci za sprawne wykonywanie poleceń i ćwiczeń. Na koniec spotkania z bajką zaprasza do wspólnego tańca z misiami.
Bibliografia
1. Bronikowski M., Muszkieta R., Zabawy i gry ruchowe w wychowaniu fizycznym, Wydawnictwo Akademii Wychowania Fizycznego, Poznań, 2000
2. Brzezińska A., Aktywność zabawowa i jej znaczenie w rozwoju dziecka w wieku przedszkolnym, w: Psychopedagogiczne problemy edukacji przedszkolnej, Poznań, 1985
3. Brzezińska A., Dziecko w zabawie i świecie języka, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 1995
4. Dymara B., Dziecko w świecie zabawy. O kulturze, cechach i wartościach ludycznej edukacji, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków, 2009
5. Głodkowska J., Zabawa i nauka w kręgu baśni, Wydawnictwo Akademii Pedagogik Specjalnej, Warszawa, 2001
6. Karczewska J., Kwaśniewska M.(red.), Dziecko sześcioletnie w szkole, Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP, Kielce, 2009
7. Kot S., Historia wychowania, t. II, Wydawnictwo „Żak” ,Warszawa, 1996
8. Kuźma J., Morbitzer J.,(red.), Edukacja-szkoła-nauczyciele. Promowanie rozwoju dziecka, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków, 2005
9. Okoń W., Nowy słownik pedagogiczny, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2001
10. Okoń W., Zabawa a rzeczywistość, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa, 1995
11. Pieta J., Pedagogika czasu wolnego, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej, Warszawa 2004
12. Szkoda E., Kompetencje ludyczne nauczycieli wczesnej edukacji w ich samoocenie, w: (red. T. Paleczny, R. Kantor, M. Banaszkiewicz, Kultura zabawy, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012
13. Truskolaska J., Osoba i zabawa, Wydawnictwo KUL, Lublin, 2007
14. Tyborowska K.,