Zwierzyniec. Autorski program edukacji przyrodniczej dla dzieci 6-letnich

SPIS TREŚCI

1. WSTĘP
2. GŁÓWNE ZAŁOŻENIA PROGRAMU
3. CELE PROGRAMU EDUKACJI EKOLOGICZNEJ
a. CELE OGÓLNE PROGRAMU
b. CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU
4. FORMY I METODY PRACY
5. TREŚCI PROGRAMOWE
6. EWALUACJA PROGRAMU
7. LITERATURA

Kto jest okrutny w stosunku do zwierząt,
ten nie może być dobrym człowiekiem.
/Arthur Schopenhauer/

1. WSTĘP
Dzisiejszy konsumpcyjny styl życia wymuszony tempem szarej codzienności nie pozostawia nam zbyt wielu momentów na refleksję nad własnym życiem, a co dopiero nad losem zwierząt w ówczesnym świecie. Niestety coraz częściej słyszymy o ludzkiej bezwzględności i okrucieństwie wobec zwierząt, ale w rezultacie nie robimy z tą informacją nic więcej. Dalej ślepo pochłonięci jesteśmy swoimi sprawami i coraz częściej nasza obojętność to efekt wygody, bo lepiej nie wiedzieć, nie słyszeć, bo nie mamy czasu, pieniędzy, bo co inni powiedzą, bo to nie moja sprawa, sami nie zbawimy świata itd. Pracując, jako nauczyciel spotkam się z różnymi postawami i poglądami wśród dzieci i rodziców. Dorosłym ciężko się zmienić, odrzucić stereotypy, ale jest nadzieja, ta nadzieja to dzieci. Dziecko rodzi się wolne od nienawiści, agresji, z natury jest dobre i to dobro właśnie może przekazywać dalej. To one, kiedy dorosną, będą tworzyć nową rzeczywistość, lepszy świat, przekazywać swoje postawy kolejnym pokoleniom. Wierzę, że moja praca skupiona na niekrzywdzeniu zwierząt może w jakiś mikroskopijny sposób wpłynąć na humanitarny sposób traktowania świata zwierząt przez moich wychowanków. Wierzę, że empatia nie będzie tylko pustym słowem, lecz żywym odczuciem mieszkającym w sercach każdego z nich. Marzę o tym, aby obudzić się pewnego dnia w świecie, w którym nie zabija się bezbronnych zwierząt, gdzie zwierzęta traktuje się z szacunkiem i godnością, gdzie człowiek nauczył się w końcu żyć w symbiozie z przyrodą.

2. GŁÓWNE ZAŁOŻENIA PROGRAMU
Program edukacji przyrodniczej ZWIERZYNIEC przeznaczony jest do realizacji w najstarszej grupie wiekowej w Przedszkolu Publicznym „Pod Kasztanem” nr 66 w Szczecinie z uwzględnieniem potrzeb, zainteresowań i możliwości dzieci. Niniejszy program został opracowany zgodnie z założeniami Koncepcji Pracy Przedszkola oraz nową Podstawą Programową Wychowania Przedszkolnego z 14 lutego 2017 roku i będzie realizowany od września do czerwca w roku szkolnym 2017/2018.
Głównym założeniem programu jest zbliżenie dziecka do świata zwierząt, zrozumienia go, rozbudzanie w dziecku odpowiedzialności wobec zwierząt, które oswoiliśmy, a także uwrażliwienie na ich krzywdę i cierpienie. Program pozwala na stwarzanie przez nauczyciela dogodnych sytuacji poznawczych pozwalających dziecku, poprzez jego naturalne dążenie do odkrywania otaczającej go rzeczywistości, doświadczać prawdy, dobra i piękna.
Program umożliwia nabywanie przez dziecko opiekuńczego stosunku do świata zwierząt, kształtowanie mądrego i umiejętnego współżycia człowieka z przyrodą, rozwijanie poczucia troski i odpowiedzialności o obecną, ale i przyszłą jakość życia fauny i flory.
Zgodnie z nową Podstawą Programową program ZWIERZYNIEC zapewnia prawidłową organizację warunków sprzyjających nabywaniu przez dzieci doświadczeń, które umożliwiają im ciągłość procesów adaptacji oraz pomoc dzieciom rozwijającym się w sposób nieharmonijny, wolniejszy lub przyspieszony. Wspiera aktywności dziecka podnoszącej poziom integracji sensorycznej i umiejętności korzystania z rozwijających się procesów poznawczych.
Najważniejszym zadaniem podczas realizacji treści zawartych w programie ZWIERZYNIEC jest ich opracowanie, tak aby potrzeba poznania świata zwierząt i ich ochrona wynikała z zainteresowania samych dzieci. Poznawanie świata za pomocą działania i zmysłów jest dla przedszkolaków sprawą naturalną. Realizacja programu zachęci dzieci do spontanicznego, aktywnego badania i odkrywania rzeczywistości, do doświadczania i przeżywania, a w efekcie do rozwijania prawidłowych zachowań moralnospołecznych. Gdyż wiedza zdobyta poprzez własne doświadczenia jest zawsze najtrwalsza i najwartościowsza.

3. CELE PROGRAMU

A. CELE GŁÓWNE:

1. Kształtowanie umiejętnego współżycia człowieka z fauną i florą.
2. Nabywanie opiekuńczego stosunku do świata zwierząt.
3. Ukazywanie zagrożeń jakie niesie działalność człowieka dla świata zwierząt i przyrody, a tym samym dla niego samego.
4. Kształtowanie gotowości i umiejętności działania w zakresie ochrony zwierząt.

B. CELE SZCZEGÓŁOWE:

1. Budzenie empatii i odpowiedzialności wobec zwierząt.
2. Budzenie wrażliwości na piękno, dobro i prawdę otaczającej nas przyrody.
3. Stworzenie sytuacji do bezpośredniego obcowania ze zwierzętami i przyrodą.
4. Zapoznanie z wybranymi problemami zwierząt domowych, hodowlanych oraz dzikich.
5. Zapoznanie dzieci z podstawowymi zasadami ochrony zwierząt (rozumienie pojęć tj.: zwierzę chronione, rezerwat, okres chroniony) i środowiska naturalnego (m.in. znaczenia leśnej szaty roślinnej dla zwierząt).
6. Zapoznanie z problemem bezdomności zwierząt.
7. Rozumienie potrzeby pomagania zwierzętom w czasie zimy, dokarmianie ptaków.
8. Zrywanie ze stereotypami na temat zwierząt.
9. Rozwijanie zainteresowań dzieci ruchem na rzecz zwierząt (Viva, TOZ) i rozumienie, że podobne działania ich ochrony podejmują dzieci i dorośli na całym świecie.

4. FORMY I METODY PRACY

Zarówno formy jak i metody pracy zawarte w programie są różnorodne, dostosowane do wieku, poziomu rozwoju, wiedzy i możliwości dzieci z uwzględnieniem określonych dysfunkcji, a także ich doświadczeń życiowych oraz nawyków wyniesionych z domu itp.

FORMY:

• zajęcia z całą grupą z zastosowaniem aktywnych metod pracy

• zajęcia w zespołach

• zajęcia indywidualne wyzwalające swobodną ekspresję

• zabawa oraz inne formy działalności dzieci pozwalające na rozwijanie własnej inicjatywy

• spacery, wycieczki, warsztaty, prelekcje z wolontariuszami TOZ, zajęcia z dogoterapii, akcje organizowane w przedszkolu (w tym akcje charytatywne – zbiórka karmy dla bezdomnych zwierząt), konkursy

METODY:

• metoda oglądowa: obserwacja, pokaz, prezentacje multimedialne

• metoda słowna: pogadanka, dyskusja, opis, opowiadanie, wiersz, gry dydaktyczne, inscenizacje

• metoda praktyczna (badawcza): spacery, wyjścia, wycieczki, zajęcia w terenie, doświadczenia

5. TREŚCI PROGRAMOWE

I. WRZESIEŃ
• Rodzinny konkurs plastyczny „Plakat z okazji Światowego Dnia Zwierząt”
• Wycieczka do parku Żeromskiego – obserwacja ptaków i owadów (zbieranie darów natury)
• Tworzymy Kalendarium na rok 2017/18
• Zwierzęta domowe

II. PAŹDZIERNIK
• 4 października – galeria prac konkursowych
• „1 puszka na futrzaka” – zbiórka dla rezydenta przedszkolnego podwórka (wszystkie grupy)
• Z wizytą w gabinecie weterynaryjnym
• Stworzenie Kodeksu Przyjaciela Zwierząt
• „Pokaż mi swego przyjaciela” – galeria zdjęć z pupilem
• Bal na leśnej polanie (Urodziny Marchewki)

III. LISTOPAD
• Zbiórka karmy dla TOZ (wszystkie grupy)
• Zajęcia z dogoterapii
• Nietoperz - nie taki straszny. (Nela mała reporterka.)
• Dokarmiajmy ptaki mądrze
• Gromadzenie pokarmu dla ptaków w kąciku przyrody
• Systematyczne dokarmianie skrzydlatych przyjaciół podczas zimy

IV. GRUDZIEŃ
• Spotkanie z wolontariuszem z TOZ „Zwierzak - to nie prezent, to nie zabawka! ”
• Przekazanie karmy dla TOZ
• Nie taki wilk straszny jak go malują! Stereotypy i ich znaczenie. Obalamy mity o zwierzętach.
• Renifery z krainy wiecznych śniegów

V. STYCZEŃ
• Warsztaty dla rodziców „Eko karmnik dla ptaków”
• Bal karnawałowy „Zwierzyniec” (wszystkie grupy)
• Spotkanie z leśniczym – pogadanka
• Zwierzęta mają uczucia tj.: strach, tęsknota czy radość i tak samo jak ludzie chorują i odczuwają ból

VI. LUTY
• Rodzinny konkurs plastyczny z origami „Ulubione zwierzątko”
• Zwierzęta hodowlane

VII. MARZEC
• Pierwszy dzień Wiosny – ptasie odgłosy – szukanie wiosennych zwiastunów
• Rodzinny konkurs majsterkowicza „Lęgnik dla ptaków” (wszystkie grupy)
• Dzikie zwierzęta
• Cyrk wolny od zwierząt

VIII. KWIECIEŃ
• Zajęcia z dogoterapii
• Międzyprzedszkolny konkurs recytatorski „Wierszem o zwierzątkach”
• Świat owadów - pająki

IX. MAJ
• Międzygrupowy konkurs piosenki „Łapy, łapy cztery łapy”
• Wycieczka do gospodarstwa agroturystycznego w Tanowie
• Organizacje na rzecz zwierząt – i TY możesz zostać wolontariuszem
• Warsztaty tematyczne Akademia Rolnicza

X. CZERWIEC
• Prezentacja multimedialna „Zwierzyniec” – podsumowanie
• Quiz i zabawy tematyczne
• Wręczenie Dyplomów Przyjaciela Zwierząt

6. EWALUACJA PROGRAMU

Istotnym elementem w pracy pedagogicznej jest ewaluacja. Współczesne rozumienie ewaluacji to nie tylko kontrola, ocena czy zbieranie danych, to przede wszystkim refleksja ukierunkowana na rozwój. Kryterium oceny nie jest stan wiedzy dziecka w danym momencie, ale jego praca, zaangażowanie i postępy.

SPOSOBY EWALUACJI:

• obserwacja aktywności dzieci w trakcie zabaw, zajęć, wycieczek, warsztatów
• fotorelacja dzieci z udziałów w zaplanowanych w programie działaniach
• rozmowy z dziećmi i rodzicami; dyskusje
• prace i wytwory dzieci
• udział i zaangażowanie dzieci oraz rodziców w akcjach na rzecz zwierząt
• scenariusze zajęć
• ankieta dla rodziców (kwestionariusz ankiety)
• ocena realizacji programu na Radzie Pedagogicznej

7. LITERATURA

1. Nela mała reporterka. Seria książek przyrodniczych.
2. Albumy przyrodnicze, slajdy, plansze edukacyjne.
3. Źródła internetowe.