Scenariusz lekcji "Poznajemy podstawowe zjawiska fizyczne występujące w przyrodzie"

Cel ogólny:
Wprowadzenie pojęcia -oddziaływanie. Zapoznanie uczniów z rodzajami oddziaływań występujących w przyrodzie.
Cele szczegółowe lekcji:
A. Zapamiętanie wiadomości.
Uczeń : - wyjaśnia pojęcie oddziaływania,
- wymienia rodzaje oddziaływań.
B. Zrozumienie wiadomości.
Uczeń :
- podaje rodzaje oddziaływań,
- wskazuje przyczynę występowania oddziaływań.
C. Stosowanie wiadomości w sytuacjach typowych.
Uczeń potrafi:
- wyciągać wnioski z przeprowadzonych doświadczeń.
D. Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych.
Uczeń potrafi:
-rozpoznawać rodzaje oddziaływań między ciałami,
-
przedstawić doświadczenie obrazujące typy oddziaływań.
E. Wartościowanie.
- przekonanie o konieczności dostrzegania zjawisk fizycznych występujących w przyrodzie,
- odczuwanie potrzeby pogłębiania wiedzy przyrodniczej,
- przejawianie aktywnej postawy w zdobywaniu wiedzy.
Metody pracy:
Obserwacja bezpośrednia, instrukcja-praktyczne rozwiązywanie zadań, dyskusja, pokaz.
Formy pracy:
Praca w grupach 2- osobowych, praca zespołu klasowego i indywidualna.
Pomoce dydaktyczne:
Piłeczki, linijka, drobne karteczki, sprężyna, magnesy sztabkowe, lub podkowiaste, szpilki, podręcznik przedmiotowy, instrukcja.
Typ lekcji:
Lekcja w całości poświęcona opracowaniu nowego materiału.
Literatura:
Kaczorowska A., 1996, Fizyka. Wydawnictwo Żak Warszawa
Przebieg zajęć
I. Faza wprowadzająca.
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nauczyciel wyjaśnia cele lekcji i zapisuje temat.
3. Wprowadzenie.
II. Faza realizacyjna.
Nauczyciel rozdaje uczniom instrukcję (1a), ukierunkowuje ich na sposób wykonywania zadań. Uczniowiezapisują spostrzeżenia, wnioski i wykonują rysunki wg instrukcji (1a).
III. Faza podsumowująca.
Uczniowie wyjaśniają pojęcie oddziaływania, oraz wymieniają rodzaje oddziaływań i podają przykłady.
IV. Praca domowa
Uczniowie wykonują zadania wg instrukcji (1b).

Uwagi i wnioski po przeprowadzeniu lekcji.
Przeprowadzone doświadczenia pozwoliły uczniom bezpośrednio zaobserwować rodzaje oddziaływań między ciałami i dostrzegać je w przyszłości, w środowisku przyrodniczym.



.................................

imię i nazwisko
Instrukcja 1a

Zadanie 1.
Nauczyciel wyrzuca piłeczki z koszyka, uczeń upuszcza książkę i długopis.
A.Dlaczego rzeczy te spadły na ziemię a nie unoszą się w powietrzu?
Zapisz spostrzeżenia.
..........................................................................
B. Podaj trzy przykłady potwerdzające istnienie siły grawitacyjnej:
..........................................................................
C. Uzupełnij zdania.
Każde ciało wyrzucone w górę po pewnym czasie spada, ponieważ
..............................................................
Piłka wyrzucona z balkonu spada na ziemię, ponieważ
..............................................................
Rzeki płyną z gór do morza, ponieważ
..........................................................................
Zadanie 2.
Pocieraj plastykową linijką o ubranie, a następnie przybliż ją do drobnych karteczek znajdujących się na ławce.
A. Z jakim rodzajem oddziaływania mamy do czynienia?
.........................................................................
B. Aby naelektryzować ciało należy...................................... kawałkiem wełny.
C. Jaki wniosek wypływa z faktu, że dwa naelektryzowane ciała przyciągają się?
.........................................................................
.........................................................................
Zadanie 3.
Jak myślicie, jaki rodzaj oddziaływań obserwujemy patrząc na skaczącego na batucie cyrkowca, lub napinającego cięciwę łuku i wypuszczającego cięciwę łucznika?
Uczeń zawiesza sprężynę na stojaku i zakłada na nią odważniki.
Następnie po kilku minutach zdejmuje odważniki, a sprężyna powraca do wyjściowej postaci.
A. Z jakim rodzajem oddziaływań mamy tutaj do czynienia?
.........................................................................
B. Spośród ciał fizycznych wymienionych niżej podkreśl te, które ulegają oddziaływaniu sprężystemu.
Ciała fizyczne: tektura. sprężyna, guma pasmabteryjna, miedziany drut, trampolina, szklanka, tyczka do skoku wzwyż, ołówek.
Zadanie 4.
Połóz na ławce magnes sztabkowy a obok niego szpilki i spinacze biurowe.
Zbliż do siebie dwa magnesy.
A. Co zaobserwowałeś?
........................................................................
B. Wyjaśnij zaobserwowane zjawisko:........................................
........................................................................
C. Jak nazywamy taki rodzaj oddziaływania? .............................
E. a.Jakie oddziaływanie występuje między magnesami ustawionymi biegunami jednoimiennymi?...............................
........................................................................
b. Jakie oddziaływanie występuje między magnesami ustawionymi biegunami różnoimiennymi?
................................
........................................................................


.......................................
imię i nazwisko
Instrukcja 1 b
Zadanie domowe.
1. Podaj trzy przykłady ciał, które magnes:
a.przyciąga.............................................................
b. nie przyciąga ...................................................
2. Podaj po dwa przykłady(inne niż na lekcji)związane z poznanymi przez
ciebie oddziaływaniami.
........................................................................
3. Zastanów się i zapisz trzy przykłady zastosowania oddziaływania magnetycznego.
a.
........................................................................
b.
.......................................................................
c.
.......................................................................