Zabawy wspomagające rozwój językowy

Opanowanie przez dziecko języka i mowy to proces, który odbywa się stadialnie. Koncepcję taką przedstawił na początku lat czterdziestych dwudziestego wieku wybitny językoznawca Roman Jakobson. Określenie - rozwój stadialny mowy dziecka oznacza, że proces rozwoju mowy, jego poszczególne stadia jest podobny u wszystkich dzieci, nawet u tych, u których z jakichś powodów jest on zakłócony, ale jednocześnie tempo tego rozwoju jest zróżnicowane i zależy od różnych czynników zarówno psychofizycznych jak i społecznych.
Zatem aby stymulować, wspierać i pobudzać ten indywidualny u każdego dziecka proces, można stosować szereg różnego rodzaju atrakcyjnych zabaw i ćwiczeń, tak by uzyskać optymalne warunki rozwijania aparatu mowy oraz kompetencji komunikacyjnych.

Oto wybrane propozycje zabaw i ćwiczeń:

1. Zbieranie przedmiotów.
Posługujemy się tu przedmiotami, które dziecko jest w stanie rozpoznać. Może to być zabawka lub inny znany przedmiot. Umieszczamy go w pewnej odległości lub nawet w innym pomieszczeniu i prosimy o przyniesienie go. Stopniowo zwiększamy stopień trudności, dodając kolejne przedmioty oraz utrudniając ich lokalizację na przykład umieszczając pod krzesłem, na półce. To jednocześnie będzie kształtowało orientację przestrzenną.

2. Zabawa w dmuchanie.
Robiąc to, ćwiczy się mięśnie ust, co przydaje się bardzo w trakcie nauki mowy.Możemy tu wykorzystać:
- dmuchanie powietrza przez słomkę,
- dmuchanie bąbli w dużym kubku z wodą,
- dmuchanie na palce,
- dmuchanie na jeden palec,
- dmuchanie do papierowej torby,
- dmuchanie balonika,
- zdmuchiwanie piórka, listka,
- dmuchanie na lekką piłeczkę ustami, przez słomkę,
- dmuchanie na kwiaty, źdźbła trawek itp.

3. Bieg do..
Najlepiej wykonywać te ćwiczenia na powietrzu, wówczas w dwóch, trzech miejscach - na drzewie, ławce, latarni, wiążemy kolorowe wstążeczki i biegamy do oznaczonych miejsc za każdym razem komunikując, co robimy, możemy zwiększać stopień trudności prosząc o samodzielne wykonywanie ćwiczenia, wykorzystania wielu kolorowych wstążek.

4. Zabawa ,,Gdzie jest..."
W zabawie tej opiekun chowa się i naśladuje odgłosy jakiegoś zwierzątka np.: kota i prosi o znalezienie siebie jako miauczącego kotka, następnie wprowadzamy odgłosy innych zwierząt i zamieniamy się rolami, proponując by dziecko samo chowało się, naśladując, nazywając zwierzątko i prosząc o odnalezienie.

5.Zabawa pacynkami.
W tym ćwiczeniu bawimy się na wiele sposobów. Prosimy dziecko o przedstawienie się, opowiedziało o konkretnej sytuacji, przeżyciu ucząc nazywania emocji, słuchania, odpowiadania na konkretne pytania. Możemy również zamienić się rolami, wówczas dziecko będzie kierowało zabawą poprzez pacynką. Co da nam również pewne wiadomości diagnostyczne.

6. zabawy z latarką.
W zaciemnionym pomieszczeniu prosimy o nazywanie przedmiotów na które pada światło. Zwiąkaszając stopień trudności prosimy, by dziecko samo kierowało światłem latarki i nazywało wybrane obiekty.

7. Śpiewanie
Muzyka sprawia zawsze wiele radości, dlatego staramy się dobrać muzykę, taką jaką dziecko lubi. Następnie nucimy melodię, opuszczamy wybrane słowa tak by dziecko mogło je uzupełnić, śpiewamy cicho, głośno. Wariantów jest bez liku.

To tylko garść propozycji, jakie możemy wykorzystać w pracy nad rozwojem językowym dziecka. Możemy wprowadzać na tej bazie własne pomysły i modyfikację, pamiętając jednak by miały one jak najbardziej atrakcyjną formę i by stawały się znakomitą zabawą dla naszych podopiecznych.