Rozbudzanie zainteresowania światem książek wśród dzieci niepełnosprawnych intelektualnie. Scenariusz zajęć i imprezy "Cała Polska czyta dzieciom"

Książka pełni w życiu człowieka ogromną rolę. Wiemy o tym wszyscy. Publikacje, artykuły, media głoszą, jak wielkie znaczenie dla rozwoju dziecka ma czytanie. Naukowcy podkreślają, aby czytać jak najwcześniej i jak najwięcej. I nie sposób się z tym nie zgodzić. Czytanie rozwija bowiem wyobraźnię, wzbogaca słownictwo, wspiera rozwój psychiczny, intelektualny i moralny dziecka, uczy samodzielnego myślenia, koncentracji, kształtuje pozytywne postawy i zachowania, uwrażliwia. Czytanie jest tak samo ważne dla chłopca jak i dziewczynki, dla jedynaka jak i dziecka wychowującego się w rodzinie wielodzietnej, dla dziecka mieszkającego w wielkiej miejskiej aglomeracji jak i w odosobnionym domku w maleńkiej wsi, dla właściwie rozwijającego się maluszka jak i dziecka z pewnymi dysfunkcjami rozwojowymi.
Ja w swej codziennej pracy w Ośrodku Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczym często podejmuję na zajęciach tematy związane z czytaniem, rozpowszechnianiem i uwrażliwianiem na piękno literatury. Do zajęć zachęcam też rodziców czy dziadków dzieci, bowiem ich bliskość ma tu ogromne znaczenie: dzieci czują, że w danej chwili ich bliscy poświęcają się właśnie i wyłącznie im.
Poniżej przedstawiam propozycje zajęć związanych z tą tematyką. Chcę się podzielić dwoma przykładami zajęć: zajęciami w grupie rewalidacyjnej, jak i imprezą okolicznościową „Cala Polska czyta dzieciom”. Może moje propozycje okażą się dla kogoś z Was przydatne i wartościowe.

SCENARIUSZ ZAJĘĆ REWALIDACYJNO-WYCHOWAWCZYCH W GRUPIE II

Nauczyciel prowadzący: Renata P.
Rodzaj zajęć: rewalidacyjne grupowe
Data: 10.11.2017
Czas trwania: 2 godziny
Temat zajęć: Usprawnianie funkcji słuchowych – bajkoterapia.
Cele główne:
- stymulacja słuchowa;
- wzbudzanie aktywności własnej dziecka;
- doskonalenie kontaktu i współpracy z nauczycielem;
- stymulacja dotykowa;
- stymulacja i usprawnianie dłoni (chwyt i manipulacja);
- doskonalenie umiejętności koncentrowania uwagi na przedmiocie;
- kształtowanie umiejętności zabawy przedmiotem;
- kształtowanie umiejętności komunikacyjnych (reagowania na proste polecenia);
- czerpanie radości z zabawy;
Cele operacyjne:
- słucha piosenki powitalnej i kojarzy ją z początkiem zajęć;
- słucha czytanej bajki;
- ogląda i dotyka piasek, muszelki, kamyki;
- współpracuje podczas wykonania rysunku na piasku oraz kartki z nad morza;
- usprawnia motorykę małą: przesypuje piasek w dłoniach, rozsmarowuje klej palcami, bierze muszle w palce i nakleja je na kartkę;
- współpracuje podczas mycia i wycierania dłoni ;
- kojarzy słyszaną piosenkę pożegnalną z końcem zajęć;
Metody:
czynnościowe,
praktycznego działania,
techniki relaksacyjno – rozluźniające,
naśladownictwa,
obserwacji,
pokazu,
Formy pracy:
indywidualna,
grupowa.

Planowane środki dydaktyczne:
bajka pt.:,, Mała Syrenka’’,
zabawka dźwiękowa naśladująca odgłos fal oceanu,
muszelki, piasek, kamyki,
kartka papieru, klej,
płyta z piosenkami,

Przebieg zajęć:

Część wprowadzająca:
Cel zajęć: Dziecko potrafi witać się, kojarzy piosenkę powitalną z początkiem zajęć, nawiązuje kontakt z nauczycielem.
Zadania do realizacji: Dostarczenie wrażeń słuchowo-dotykowych: powitanie piosenką ”Witaj ...., jak się masz?”
Uwagi o realizacji: Nauczyciel wita każde dziecko z osobna, wypowiadając jego imię i podając rękę.

Część rozwijająca:
Cel zajęć:
1. Zapoznanie z treścią bajki.
2. Ćwiczenie wrażliwości słuchowej.
3. Usprawnianie manualne.
4. Uczeń usprawnia motorykę małą.
5. Uczeń współpracuje podczas mycia i wycierania dłoni lub wykonuje to samodzielnie.
Zadania do realizacji:
1. Dostarczanie wrażeń słuchowych : słuchanie bajki pt. „Mała Syrenka”.
2. Dostarczanie wrażeń słuchowych: nasłuchiwanie szumu fal, postukiwanie o siebie muszlami.
3. Zabawa manualna „ Rysunki na piasku”.
4. Usprawnianie umiejętności w zakresie motoryki małej: wykonanie kartki z pozdrowieniami z nad morza.
5. Wdrażanie do dbania o higienę oraz kształtowanie współpracy z nauczycielem podczas mycia i wycierania dłoni.
Uwagi o realizacji:
1. Dzieci siedzą na wózkach/ leżą na materacach i słuchają czytanej bajki.
2. Dzieci siedzą na wózkach/ leżą na materacach, słuchają odgłosu fal oceanu oraz postukujących o siebie muszelek.
3. Wszyscy siedzą przy stole, na którym przygotowano tace z piaskiem. Każde dziecko z pomocą nauczyciela rysuje palcem po piasku. Następnie nauczyciel dorzuca do piasku kamyki i muszle i „tworzy” wraz z dzieckiem morską plażę.
4. Wszyscy siedzą przy stole, na którym leżą przygotowane wcześniej przez nauczyciela kartki, klej, muszelki. Każde dziecko z pomocą nauczyciela smaruje klejem swoją kartkę i przykleja do niej muszle.
5. Nauczyciel przynosi miskę z wodą z mydłem i myje dłonie dzieci przy ich współpracy.

Część podsumowująca:
Cel zajęć:
1. Uczeń słucha muzyki relaksacyjnej: odgłosy morza.
2. Uczeń kojarzy słyszaną piosenkę pożegnalną z końcem zajęć.
Zadania do realizacji:
1. Dostarczanie wrażeń słuchowych, nauka odpoczynku, relaksacji.
2. Wyrabianie kojarzenia wykonywanej czynności z ostatnim etapem zajęć.
Uwagi o realizacji:
1. Dzieci siedzą na wózkach/ leżą na materacach, słuchają muzyki, relaksują się.
2. Nauczyciel śpiewa piosenkę na zakończenie zajęć. Podchodzi do każdego dziecka i podaje mu dłoń.


SCENARIUSZ Z IMPREZY OKOLICZNOŚCIOWEJ „CAŁA POLSKA CZYTA DZIECIOM”

Osoby prowadzące: Renata P., Joanna M., Paweł B., Robert M.,
Data: 20.11.2017
Miejsce: Ośrodek Rehabilitacyjno – Edukacyjno - Wychowawczy
Czas trwania imprezy: 10:30-12:30
Cele:
- integracja społeczności OREW
- przybliżanie dzieciom języka literatury pięknej i przyswajanie przez nie kultury żywego słowa
- rozwijanie początków świadomego czytelnictwa u dzieci poprzez rozbudzenie zainteresowania światem książek
- rozwijanie wyobraźni
- stworzenie warunków do różnej aktywności dzieci poprzez aktywny udział w zabawach i konkursach
- wdrażanie umiejętności współdziałania w grupie
- próby globalnego odczytywania tytułów bajek

Przebieg imprezy:
1.Powitanie wszystkich zebranych.
Witamy wszystkich bardzo serdecznie. Spotkaliśmy się tu w ramach ogólnopolskiej akcji „Cała Polska czyta dzieciom.” Przeniesiemy się dziś z Wami do krainy bajek i baśni. Znamy bardzo wiele bajek z opowiadań dziadków i rodziców. My na dzisiejszą okazję zaprosiliśmy Wasze ukochane babcie, które wspólnie przeczytają Wam piękna baśń. Czytanie bajek przez nasze babcie kojarzy nam się z jedynym w swoim rodzaju czasem wzajemnej bliskości i wspólnego szybowania w świat wyobraźni. Babcine czytanie to poczucie beztroski, ciepła i bezpieczeństwa. Ma smak malinowej herbaty i zostaje w uszach jak szelest liści po spacerze po jesiennym lesie. Co przeczytają Wam nasze babcie – posłuchajcie piosenki.
2. Słuchanie piosenki pt. „Królewna Śnieżka”.
3. Czytanie baśni pt. „Królewna Śnieżka” przez zaproszone babcie.
Zapraszamy na scenę babcię Marcina Ł., babcię Bartka D. oraz babcię Natalki K.
Czytanie baśni.
Podobała Wam się baśń? Nagródźmy więc babcie wielkimi brawami.
Na pewno znacie jeszcze wiele innych bajek. Przygotowaliśmy dla Was kilka bajkowych zagadek.
4. Konkursy dla dzieci.
a) bajkowe zagadki
Gdy potarł lampę zakurzoną, od razu miał rzecz wymarzoną (Alladyn)
Jaka to dziewczynka ma roboty wiele, a na pięknym balu gubi pantofelek? (Kopciuszek)
Z płatka róży kołderka, a kołyska z orzecha. Taka mała drobinka, tyle przygód ją czeka. (Calineczka)
Bardzo wiele przygód miała drewniana chłopczyna, zanim z ojcem się spotkała w brzuszku rekina. (Pinokio)
b) bajkowe puzzle
Kto chciałby ułożyć bajkowe puzzle? Zapraszamy trzy chętne osoby.
Układanie pociętych obrazków: Królowa Śniegu, Czerwony Kapturek i Calineczka.
c) skojarzenia
Świetnie sobie poradziliście. Ciekawe, jak Wam teraz pójdzie. Z jaką bajką kojarzą Wam się dane słowa:
− pierniki, chatka (Jaś i Małgosia)
− buty, ogon, kapelusz, mówiący kot (Kot w butach)
− czerwona czapeczka, wilk (Czerwony Kapturek)
− wrzeciono, zła wróżka, bardzo długi sen (Śpiąca Królewna)
− zła macocha, czarodziejskie lusterko, krasnoludki (Królewna Śnieżka)
d) historyjki obrazkowe
Teraz pora na trudniejsze zadanie. Zapraszamy na scenę trzy kolejne osoby, które zmierzą się z ułożeniem historyjki obrazkowej: Kaczka Dziwaczka.
Przypomnijmy sobie wiersz „Kaczka Dziwaczka”, który z pewnością ułatwi wam ułożenie tej historyjki.
Nad rzeczką opodal krzaczka
Mieszkała kaczka-dziwaczka
Lecz zamiast trzymać się rzeczki
Robiła piesze wycieczki
Raz poszła więc do fryzjera:
"Poproszę o kilo sera!"
Tuż obok była apteka:
"Poproszę mleka pięć deka."
Z apteki poszła do praczki
Kupować pocztowe znaczki
Gryzły się kaczki okropnie:
"A niech tę kaczkę gęś kopnie!"
Znosiła jaja na twardo
I miała czubek z kokardą,
A przy tym, na przekór kaczkom,
Czesała się wykałaczką
Kupiła raz maczku paczkę
By pisać list drobnym maczkiem
Zjadając tasiemkę starą
Mówiła, że to makaron
A gdy połknęła dwa złote
Mówiła, że odda potem
Martwiły się inne kaczki:
"Co będzie z takiej dziwaczki?"
Aż wreszcie znalazł się kupiec:
"Na obiad można ją upiec!"
Pan kucharz kaczkę starannie
Piekł, jak należy, w brytfannie
Lecz zdębiał obiad podając
Bo z kaczki zrobił się zając
W dodatku cały w buraczkach
Taka to była dziwaczka!
e) odgadnięcie tytułu bajki na podstawie jej fragmentu
Jak zwykle super sobie radzicie. Teraz przeczytamy Wam fragment bajki, a Wy na jego podstawie odgadniecie tytuł bajki i wskażecie odpowiednią ilustrację. Kto zna odpowiedź ręka do góry!

Kot w butach
Pewien młynarz pozostawił dzieciom w spadku wszystkie swoje dobra. A miał on tylko młyn, osła i kota. Dzieci prędko tym się podzieliły, nie wzywając sędziego ani notariusza. Ci bowiem zjedliby do cna ich ubogi spadek.
Syn najstarszy wziął młyn, średni osła, a dla najmłodszego pozostał kot. Najmłodszy był niepocieszony, że mu przypadł taki lichy udział.
- Moi bracia - powiedział - będą mogli we dwóch zarobić na przyzwoity kawałek chleba. Ja zaś, gdy zjem tego kota, a jego skórkę wyprawię na zarękawek, mogę tylko umrzeć z głodu.
Kot, słysząc tę przemowę, rzecze statecznie i poważnie:
- Nie trap się, gospodarzu. Daj mi tylko wór i każ mi uszyć parę butów, abym mógł łazić po zaroślach, a zobaczysz, że twój udział w spadku nie jest taki marny, jak sądzisz.
Zapraszamy dziecko do odnalezienia ilustracji odgadniętej bajki.

Kubuś Puchatek
Kłapouchy, poczciwy, bury Osioł, stał nad brzegiem strumienia i patrzył na swoje odbicie w wodzie.
- Imponujące - mówił. - To jest właśnie to słowo. Imponujące. Obrócił się i powoli poszedł w dół strumienia. Potem z pluskiem przebrnął w bród wodę i zaczął iść z powrotem drugim brzegiem strumienia. I znowu spojrzał na swoje odbicie w wodzie.
- Tak jak przewidywałem - powiedział. - Wcale nie lepsze z tej strony. Ale mniejsza o to. Co komu do tego. Imponujące, i basta.
Nagle coś zaszeleściło w zaroślach i spośród wysokich paproci wyszedł Puchatek.
Zapraszamy dziecko do odnalezienia ilustracji odgadniętej bajki.

Pinokio
Kiedy Dżeppetto wymyślił już imię dla pajaca, energicznie zabrał się do pracy. Wyrzeźbił włosy, czoło i oczy. Jakież było jego zdziwienie, gdy wystrugane przed chwilą oczy zaczęły się poruszać i przyglądać uważnie majstrowi.
Dżeppetto poczuł na grzbiecie gęsią skórkę, ale głosem pełnym animuszu rzekł:
- Drewniane oczyska, dlaczego wbijacie się we mnie jak sroka w kość?
Odpowiedzią była cisza.
Potem Dżeppetto wystrugał nos pajaca. Nos zaczął gwałtownie rosnąć, aż po kilku minutach stał się wielkim nochalem. Majster usiłował go skrócić, ale im bardziej go przycinał, tym bardziej się wydłużał ów pewny siebie nos.
Zapraszamy dziecko do odnalezienia ilustracji odgadniętej bajki.

5. Wręczenie dyplomów.
Widzę, że nie ma dla was zagadki nie do odgadnięcia. Myślę, że zasługujecie na tytuł „Wzorowego znawcy bajek”. Każda grupa otrzyma dyplom, który będzie zawsze wam o tym przypominał. Nasze wspaniałe babcie w podziękowaniu za poświęcony czas również otrzymają dyplom Super Babci.
Następuje wręczenie dyplomów.
6. Podziękowanie za wspólną zabawę i zakończenie.
Mamy nadzieję, że po dzisiejszym spotkaniu wszyscy zapamiętacie, iż wspólne czytanie to rytuał, który zbliża rodzinę. Książka jest jak ognisko, przy którym każdy z nas może się ogrzać, którą każdy z nas może oświetlić swoje życie. Rozświetlić problemy. Rodzinne czytanie jest najlepsze na przetrwanie trudnych chwil. Na ocieplenie relacji. To czas na bliskość i przytulanie.