Podstawa programowa:
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Zaciekawienie światem przyrody.
Uczeń stawia pytania dotyczące zjawisk zachodzących w przyrodzie, prezentuje postawę badawczą w poznawaniu prawidłowości świata przyrody.
III. Praktyczne wykorzystanie wiedzy przyrodniczej.
Uczeń orientuje się w otaczającej go przestrzeni przyrodniczej i kulturowej; rozpoznaje sytuacje zagrażające zdrowiu i życiu.
V. Poszanowanie przyrody.
Uczeń zachowuje się w środowisku zgodnie z obowiązującymi zasadami;
Treści nauczania – wymagania szczegółowe:
4. Najbliższa okolica
Uczeń obserwuje i nazywa typowe organizmy lasu, łąki.
9. Zdrowie i troska o zdrowie
Uczeń podaje przykłady negatywnego wpływu wybranych gatunków zwierząt, roślin, grzybów, bakterii i wirusów na zdrowie człowieka.
Cele lekcji:
Szczegółowe cele kształcenia:
Wiadomości
Uczeń:
wie, że grzyby jako destruenci odgrywają ważną rolę w środowisku
zna przykłady grzybów jadalnych i trujących
podaje przykłady korzystnego i niekorzystnego wpływu grzybów na człowieka
Umiejętności
Uczeń:
potrafi wykorzystać wcześniej zdobyte wiadomości w nowej sytuacji
ocenia rolę grzybów w przyrodzie i życiu człowieka
odszukuje informacje w różnych źródłach
Szczegółowe cele wychowania:
Uczeń:
potrafi współpracować w grupie
wie, jak należy zachować się w lesie
Sposoby osiągania celów:
prezentacja zdjęć oraz praca w grupach
Metody i techniki
metoda 6 myślowych kapeluszy, prezentacja zdjęć, praca z podręcznikiem i zeszytem ćwiczeń,
Środki dydaktyczne
komputer i ekran, zdjęcia grzybów, podręcznik, barwne kapelusze dla każdej grupy
oraz nauczyciela (z kartonu do przypięcia), karty pracy w 5 kolorach
Przebieg lekcji:
A. Czynności organizacyjne
B. Nawiązanie do lekcji:
Wiemy już, że królestwo grzybów odznacza się dużą różnorodnością. Mówiliśmy o tym, w jakich warunkach lubią żyć grzyby i jak są zbudowane. Dzisiaj zastanowimy się, jaka jest ich rola w środowisku oraz w życiu ludzi.
C. Tok lekcji
1. Pokaz zdjęć i krótki wykład nauczyciela o grzybach. Zdjęcia przedstawiają m in.: trufle, babkę drożdżową, grzybicę skóry, pleśń na owocach , penicylinę, ser pleśniowy, kadr z gry komputerowej o grzybach.
2. Podział klasy na 5 grup, przydział kapeluszy oraz poleceń do wykonania (załącznik 1). Przypomnienie uczniom, na czym polega metoda 6 kapeluszy.
3. Praca w grupach.
4. Prezentacja wyników pracy każdej z grup: zaczyna „kapelusz biały”, który podaje fakty na temat grzybów, „kapelusz czerwony” określa jakie emocje i uczucia wzbudzają w nas grzyby, „kapelusz żółty” widzi tylko korzystne znaczenie grzybów dla przyrody i człowieka, „kapelusz czarny” dostrzega same negatywne strony grzybów , a „kapelusz zielony” poszukuje nowych możliwości wykorzystania grzybów przez człowieka. Nauczyciel z „niebieskim kapeluszem” kieruje całością.
5. Sformułowanie wniosków z pracy poszczególnych grup i zapisanie ich do zeszytu.
6. Wykonanie zadania w karcie pracy (uzupełnienie schematu dotyczącego znaczenia grzybów dla człowieka – wydawnictwa Nowa Era)
6. Zebranie kart pracy i ocena.
D. Ewaluacja
Dokończ zdanie: Dzięki tej lekcji ....
Załącznik 1 Karty w 5 kolorach z poleceniami do wykonania dla grup
ZIELONY KAPELUSZ – możliwości
Dokończcie zdania według własnego pomysłu i zaproponujcie inne, nowe możliwości wykorzystania grzybów przez człowieka:
1. Skoro Aleksander Fleming odkrył bakteriobójcze działanie pleśni, co pozwoliło na stworzenie antybiotyku penicyliny, to możliwe, że ..............
2. Trufle to bardzo smaczne i najdroższe grzyby świata. Gdyby zacząć je hodować w Polsce ......
3. Grzyby mogą stać się inspiracją dla .............................
4. Naszym zdaniem w przyszłości dzięki grzybom ....
a)
b)
c)
ŻÓŁTY KAPELUSZ – optymizm
Podajcie jak najwięcej argumentów za tym, że grzyby mają pozytywny wpływ na środowisko i życie człowieka, np.
1. Grzyby są pięknym elementem krajobrazu leśnego.
2. Jako destruenci ....
3.
CZARNY KAPELUSZ – pesymizm
Narysujcie na otrzymanych „chmurkach” sytuacje, świadczące o tym , że grzyby to nasz wróg ( np. pleśń niszcząca owoce). Następnie przyklejcie rysunki na czarną kartkę. Przygotujcie krótką wypowiedź o waszych rysunkach.
GRZYBY – NASZ WRÓG
CZERWONY KAPELUSZ – uczucia, wrażenia
Dokończcie zdania (napiszcie,co czujecie w tych sytuacjach, jakie towarzyszą wam emocje). Możecie dodać swoje własne pomysły w kolejnych punktach.
1. Gdy widzę w lesie piękny grzyb to ................
2. Ściana budynku pokryta grzybem wywołuje .......
3. Widok chorej skóry i paznokci, zaatakowanych przez grzybicę jest ..............
4. Babka drożdżowa z rodzynkami pachnie i smakuje tak, że .........
5. Gdy na stole wigilijnym pojawia się zupa grzybowa lub uszka z grzybami ........
BIAŁY KAPELUSZ – informacje, fakty
Uzupełnijcie zdania zawierające informacje o grzybach:
Wpływ grzybów na środowisko:
1. Grzyby są destruentami , to znaczy ...
2. Niektóre grzyby pasożytują na innych organizmach, wywołując ....
Grzyby pasożytnicze to na przykład: ............................., .............................
3. Dla niektórych zwierząt np. ślimaków grzyby są ...............................
4. Współpracują z glonami tworząc ..............................., które są organizmami
pionierskimi i mają udział w tworzeniu ..........................
Rola grzybów w życiu człowieka:
1. Owocniki grzybów jadalnych np. .................................., ..................................
są cennym źródłem ...
2. Grzyby trujące np. ........................................, .......................................
mogą spowodować ...
3. Źle przechowywane produkty spożywcze .....
4. Nieprzestrzeganie zasad higieny np. korzystanie z czyjegoś ręcznika naraża
nas na ........................................