Poznajemy wodorotlenki na przykładzie wodorotlenku sodu

1. Temat lekcji: Poznajemy wodorotlenki na przykładzie wodorotlenku sodu.

2. Cele lekcji:
-uczeń powinien wiedzieć: jak zbudowane są wodorotlenki, jaki jest wzór ogólny wodorotlenków oraz wzór sumaryczny i strukturalny wodorotlenku sodu, jak barwią się poznane wskaźniki kwasowo-zasadowe w roztworach wodorotlenków, gdzie stosuje się wodorotlenek sodu, jak bezpiecznie posługiwać się sodem i wodorotlenkiem sodu, jak otrzymuje się wodorotlenek sodu
-uczeń powinien umieć: omówić właściwości wodorotlenku sodu, odróżnić wodorotlenek od zasady, ułożyć równanie reakcji otrzymywania wodorotlenku sodu

3. Metoda nauczania: doświadczenie, pogadanka, praca indywidualna z podręcznikiem

4. Środki dydaktyczne: wodorotlenek sodu, papierek wskaźnikowy, fenoloftaleina, modele kulkowe cząsteczek, szkło laboratoryjne, sód metaliczny.

5. Przebieg lekcji:

-część organizacyjna
-część postępująca:

a) Pokaz wodorotlenku sodu i omówienie jego właściwości:
-stan skupienia
-barwa
-rozpuszczalność w wodzie (doświadczenie)- uczniowie sprawdzają czy wodorotlenek sodu rozpuszcza się w wodzie i czy probówka zmienia swoją temperaturę
-reakcja z parą wodną z otoczenia- higroskopijność
-właściwości żrące- zasady bezpiecznego posługiwania się wodorotlenkiem sodu

b) Badanie odczynu wodnego roztworu wodorotlenku sodu przy pomocy papierka uniwersalnego i fenoloftaleiny.
Wniosek: Związki, których wodne roztwory barwią papierek uniwersalny na zielono, a fenoloftaleina zabarwia się na malinowo to wodorotlenki.

c) Wyjaśnienie różnicy pomiędzy pojęciami wodorotlenek i zasada:
Wodorotlenek to ciało stałe. Zasada to wodorotlenek rozpuszczony w wodzie (wodny roztwór wodorotlenku). Nie każdy wodorotlenek rozpuszcza się w wodzie, więc nie każdy wodorotlenek jest zasadą.

d) „Rozszyfrowanie” nazwy nowej grupy związków oraz ustalenie wzoru sumarycznego wodorotlenku sodu. Budowa modelu cząsteczki NaOH.

e) Ustalenie wzoru ogólnego wodorotlenków.

f) Otrzymywanie wodorotlenku sodu w wyniku reakcji sodu z wodą w obecności fenoloftaleiny (wyjaśnienie dlaczego sód przechowuje się w nafcie, zasady BHP przy posługiwaniu się sodem). Identyfikacja gazu otrzymanego podczas reakcji przez zbliżenie palącego się łuczywa.

-część rekapitulacyjna: praca z książką - Jakie zastosowanie ma wodorotlenek sodu?