Scenariusz warsztatów plastycznych dla nauczycieli przedszkola

Temat: TWÓRCZOŚĆ PLASTYCZNA MAŁEGO DZIECKA

Cele:
· Przypomnienie ważnych informacji o twórczości małego dziecka
· Doświadczenie przez nauczycielki kilku technik plastycznych, które można wykorzystać w rozwijaniu twórczości małego dziecka
· Rozwijanie własnej twórczości nauczyciela

Krótkie wprowadzenie

Na rozwój twórczej ekspresji dziecka wpływa w dużym stopniu otoczenie, w którym ono codziennie przebywa, z którym codziennie się styka. W warunkach monotonii i szarzyzny, w otoczeniu nieestetycznym, pozbawionym elementów piękna pielęgnowanie i rozwijanie delikatności uczuć dziecka, bywa bardzo trudne. Dlatego w toku pracy w przedszkolu należy starać się w otoczenie wprowadzać okruch estetyki i piękna. Dziecko w okresie przedszkolnym żywo odbiera piękno i grozę krajobrazu, lecz chłonie to przede wszystkim w czynnym kontakcie z przyrodą.
U dzieci w wyborze tematu i sposobie jego plastycznego wyrażania dominuje postawa uczuciowa. Musi najpierw odczuci i przeżyć to, co widzi by się twórczo i ciekawie wypowiedzieć. Dla starszych przedszkolaków malowanie czy rysowanie to nie tylko zabawa, ale także pożyteczna i poważna czynność umożliwiająca wyrażenie przeżyć i wiedzy o świecie. Choć często wytwory dziecka nie odpowiadają rzeczywistości, stanowią jednak odzwierciedlenie twórczej wyobraźni dziecka, a to jest najważniejsze. Dzieci malują, rysują najchętniej
z przypomnienia, bez modelu, bo mają własny model świata we wspomnieniu. Zestawienia form i barw żyją w ich pamięci świeżością pierwszego olśnienia, które się odradza podczas pracy.
Rysunek dziecka jest wyrazem jego przeżyć i wiedzy o świecie. Małe dziecko zwykle pod koniec 3 roku życia, gdy tylko może utrzymać w ręce ołówek, chętnie wodzi nim po papierze. Początkowo są to tylko różne linie proste i faliste. Takie rysunki nie wyrażają żadnych konkretnych rzeczy, są bezprzedmiotowe. Dziecko stara się zapełnić całą płaszczyznę papieru. Takie rysunki niejednokrotnie posiadają walory plastyczne, przedstawiają układy, rytm (oczywiście przypadkowy) – nazywamy bazgrotami. W okresie bazgrot nie jest jeszcze ważne dla dziecka co ono rysuje, ważne jest to, że rysuje. Bazgroty są ulubioną formą zabawy, przy tym zabawy pożytecznej, gdyż dziecko w ten sposób przygotowuje się do sztuki rysowania i pisania, do wyrażania w sposób graficzny swoich przeżyć i obserwacji, swojej wiedzy o świecie.
Wkrótce jednak, po opanowaniu najprostszych kształtów graficznych, zaczyna nadawać swoim bazgrotom jakieś znaczenie przy czym to znaczenie może się zmieniać zależnie od chwilowych wyobrażeń i skojarzeń. Z tą chwilą dziecko zaczyna wkraczać w fazę tzw. „schematu rysunkowego”.
Z biegiem czasu te początkowo bardzo ubogie schematy rysunkowe (np. głowonogi) zaczynają upodabniać się swoimi konturami do rzeczywistych przedmiotów, przejawiają coraz lepsze proporcje, bogacą się w coraz większą ilość szczegółów, by dojść do schematu możliwie w pełni rozwiniętego tzn. zawierającego jak najwięcej charakterystycznych dla danego przedmiotu elementów.
Im bogatsze, pełniejsze są spostrzeżenia dziecka o przedmiotach i zjawiskach dotyczącego je świata, tym dokładniej ta wiedza o świecie będzie się odbijała w jego twórczości plastycznej.
U dzieci nie widzimy stopniowania trudności w rysowaniu form przedmiotów. Przedmiotowe rysowanie zaczynają od rysowania człowieka. Dla małego dziecka najbliższą osobą jest matka i ją też stara się najpierw narysować w postaci głowonoga.
Po okresie rysowania głowonogów następuje okres rysowania tzw. „Ludzików”. „Ludziki” mają już tułów, prawie zawsze ozdobiony pionowym rzędem guzików. Schematy postaci ludzkich są jednakowe, a przez dodanie im cech drugorzędnych, tzn. bez zmiany zasadniczych proporcji, dziecko stara się przedstawić różnych ludzi. Postacie ludzkie początkowo wyrażane są w widoku frontalnym, są sztywne, bez ruchu, bardzo statyczne.
Bardzo bliski jest dziecku dom rodzinny, a podczas spacerów obserwuje też inne domy. Lubi je rysować wg. Własnych schematów. Najpierw dzieci przedstawiają dom o jednej frontowej ścianie z oknami drzwiami. Dom jest przykryty dachem z kominem, z którego bucha ogromny, gęsty dym. Przedmiotowe rysowanie zaczynają od rysowania człowieka. Dla małego dziecka najbliższą osobą jest matka i ją też stara się najpierw narysować w postaci głowonoga.
Metody: czynna,
Formy: zbiorowa jednolita, indywidualna jednolita, praca w grupach
Środki dydaktyczne: akcesoria plastyczne: duże arkusze szarego papieru, kartki białego i kolorowego papieru, kredki, pisaki, farby, ołówki, kawałki materiałów i gazet kolorowych

Przebieg zajęć:

1. Powitanie „iskierką przyjaźni”:
„Iskierkę przyjaźni puszczam w krąg, niech wróci do mych rąk” – nauczycielki przekazują sobie uścisk przyjaźni. Rozpoczyna prowadząca – „iskierka” powinna do niej wrócić.
2. WSPÓLNE STWORZENIE „KODEKSU” PRACY
– ustalenie ZASAD – np. nie komentujemy własnej twórczości itp

3. Technika : DOKOŃCZ RYSUNEK – praca indywidualna
Wykonanie rysunku z wykorzystaniem kilku przypadkowych kresek i elementów

4. Technika: MALOWANIE PRZY MUZYCE - Praca w 3 osobowych grupach (dowolnie dobranych)
Malowanie farbami plakatowymi podczas słuchania utworu Moment musical nr 3 f- moll F. Szuberta

5. Technika; PODAJ DALEJ
Rysowanie kredkami w kole rysunków na temat : „MOJE MARZENIE” . Na znak STOP – wypowiedziany przez prowadzącą przerywamy prace i podajemy dalej i tak do momentu aż „nasz rysunek” wróci do nas.

6. Technika: COLLAGE – praca indywidualna
Wykorzystanie rożnych materiałów, gazet, kolorowych papierów pisaków itp. do wykonania Autoportretu. W rundce omawianie swoich prac, autoprezentacja poprzez używanie zwrotów: JESTEM,... LUBIE.....

7. Technika: RYSOWANIE W CISZY – praca w parach
Uczestniczki są dobrane w pary przez wybór takich samych obrazków. Rysują bez porozumiewania się kredkami wspólny rysunek nt.: MOJA PRACA

8. Technika: PRZEKSZTAŁCANIEC
Wspólnie tworzymy opowiadanie, w którym każda z nas tworzy nowe nieistniejące postaci (ryboklocek), potem każda rysuje postać, którą stworzyła.
Lub do wyboru:

9. Technika: ILUSTRACJE DO WSPÓLNIE STWORZONEJ HISTORII
Można potem stworzyć książeczkę.
UWAGA:
Po każdej technice rozmowa na temat uczuć, które nam towarzyszyły oraz CO ONE DAŁY NAM I CO DADZĄ „NASZYM” DZIECIOM

Przeprowadziła

Obecne:


Bibliografia
1.Cybulska – Pisarek Jadwiga „Twórczość plastyczna dziecka w wieku przedszkolnym” BPNP
2.Dudzińska Irena „Wychowanie i nauczanie w przedszkolu” WSiP
3.Foltys Anna i Maria „Sztuka plastyczna w wychowaniu przedszkolnym” Nasza Księgarnia
4.Gloton Robert, Claude Clero „Twórcza aktywność dziecka” WSiP
5.Lam Władysław „Sztuka dziecka i jej naturalny rozwój” Nasza Księgarnia
6.Szuman Stefan „O sztuce i wychowaniu estetycznym” WsiP
7. Lucyna Wiśnicka „Inspiracja w twórczości plastycznej dziecka”, edux.pl
8. mgr Małgorzata Wasiak ”Twórczość Plastyczna Dziecka Przedszkolnego”