Program adaptacyjny uczniów klasy 1

„JESTEM UCZNIEM KLASY I”
PROGRAM ADAPTACYJNY UCZNIÓW KLASY I
W ZESPOLE – SZKOLNO PRZEDSZKOLNYM W BOŻNOWIE

WSTĘP
Start szkolny, czyli rozpoczęcie nauki w klasie pierwszej szkoły podstawowej, wiąże się zazwyczaj z dużym stresem u dzieci. Dlatego już od pierwszego dnia pobytu w szkole, wychowawca powinien zapoznawać je z nowym środowiskiem, zachęcać do nauki, do nowego trybu życia. Trudnym zatem i ważnym zadaniem dla nauczyciela, staje się stworzenie przyjaznego, spokojnego, pełnego zaciekawienia tym, co będzie dalej, płynnego przejścia z radosnej, zabawowej sali przedszkolnej do klasy szkolnej.
PROGRAM ADAPTACYJNY UCZNIA KLASY PIERWSZEJ ma służyć zarówno nauczycielowi jak i uczniom. Stanowi uporządkowany wykaz zadań i treści, sposobów i form, które powinien realizować nauczyciel, aby dzieci już od pierwszego dnia pobytu w szkole miały możliwość szerokiego zaspokajania swoich potrzeb, wyrażania uczuć, nabywania nowych doświadczeń i umiejętności. Ma ułatwić pracę nauczyciela z wychowankami, sprawić, aby dzieci czuły się szczęśliwe, bezpieczne i rozumiane. By chętnie przychodziły do szkoły, były radosne, zadowolone, życzliwe innym, twórcze i pełne optymizmu.
PROGRAM ADAPTACYJNY jest ściśle powiązany z Programem Wychowawczym Szkoły.

CELE OGÓLNE PROGRAMU:
- Bezstresowa adaptacja dzieci do nauki w szkole.
- Tworzenie i kształtowanie prawidłowo funkcjonującego zespołu klasowego.

CELE SZCZEGÓŁOWE:
- Nabywanie przez dzieci nowych doświadczeń i umiejętności poprzez zabawę.
- Kształtowanie u uczniów pozytywnych emocji - radość, zadowolenie.
- Podnoszenie wiary we własne siły i wzmacnianie samooceny.
- Zapewnienie uczniom poczucia bezpieczeństwa.
- Wyrabianie umiejętności określania uczuć własnych i rozpoznawania uczuć innych.
- Uczenie odpowiedzialności za siebie i kolegów.
- Poznawanie praw i obowiązków ucznia.
- Nawiązanie więzi przyjacielskich i koleżeńskich w klasie.
- Wzmacnianie więzi emocjonalnych w grupie i nauka wzajemnej współpracy.
- Zapoznanie uczniów ze środowiskiem szkolnym.

TREŚCI KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA
Program będzie realizowany przez wychowawcę klasy pierwszej w miesiącach wrzesień- październik, podczas zajęć zintegrowanych. Realizacja treści i zadań najczęściej będzie odbywała się w początkowej i w końcowej fazie zajęć. Niekiedy zaś, nauczyciel będzie realizował treści i zadania programu w nadarzających się okazjach, kierując się intuicją pedagogiczną lub zapotrzebowaniem ze strony uczniów.

TREŚCI I ZADANIA DO REALIZACJI

SPOSOBY I FORMY REALIZACJI
TERMIN
1. Podtrzymywanie więzi koleżeńskich i przyjacielskich nawiązanych w oddziale przedszkolnym. * Uczniowie mają prawo wyboru z kim chcą siedzieć w ławce.
* Zabawy integracyjne.
* Oglądanie bajki lub filmu przyniesionego przez dzieci.

Wrzesień, październik
2. Poznanie środowiska szkolnego. * Spotkanie i rozmowa z wychowawcą w dzień rozpoczęcia roku szkolnego.
* Wycieczka po budynku szkolnym i otoczeniu szkoły.
* Rozmowy z pracownikami szkoły.
* Dzielenie się wrażeniami z wycieczki (rozmowy, wyrażanie uczuć).

Wrzesień
3. Współpraca w grupie, rozwijanie potrzeby aktywności, bezpieczeństwa, przynależności. * Rozmowy w kręgu.
* Zabawy integracyjne.
* Zabawy rytmiczne i ruchowe.
* Opowiadania nauczyciela i chętnych uczniów.
* Wycieczka na ulicę. Nauka prawidłowego poruszania się w ruchu drogowym.

Wrzesień, październik

4. Poznawanie praw i obowiązków ucznia. * Rozmowy w kręgu.
* Opracowanie kontraktu z klasą.
* Pełnienie dyżurów w klasie.
* Wybór samorządu klasowego.

Wrzesień, październik
5. Określanie własnych uczuć i rozpoznawanie uczuć innych. * Ćwiczenia dramowe.
* Rozmowy z nauczycielem i kolegami.
* Malowanie obrazów i plakatów wyrażających uczucia.
* Formułowanie pytań i udzielanie odpowiedzi.

Wrzesień
6. Pozyskiwanie nowych kolegów i przyjaciół. * Zabawy integracyjne.
* Ćwiczenie komunikacji niewerbalnej.
Wrzesień, październik
7. Aktywne włączanie się w życie klasy i szkoły. * Udział w apelach szkolnych.
* Uczestniczenie w akcji Sprzątanie Świata.
* Przygotowanie uroczystości Pasowanie na ucznia.
* Urządzanie sali lekcyjnej.

Wrzesień, październik
8. Zorganizowanie w sali lekcyjnej kącika zabawek i pamiątek z wakacji oraz wystawy prac wykonanych przez dzieci. * Wspólne rozmowy i planowanie.
* Urządzenie kącika.
* Wspólne zabawy i porządki w kąciku zabawek i pamiątek.
* Zorganizowanie wystawy prac dzieci.

Wrzesień

METODY, FORMY I ŚRODKI REALIZACJI PROGRAMU
metody podające ( uczenie się przez przyswajanie )
- pokaz np. zabawek, zdjęć, pamiątek z wakacji przyniesionych przez kolegów z klasy,
- opowiadanie np. swoich wrażeń i przeżyć, treści ilustracji,
- rozmowa w kręgu np. na temat praw i obowiązków ucznia, przyjaźni,
- dyskusja np. o różnych sposobach spędzania wolnego czasu, o potrzebie wzajemnej współpracy,
metody problemowe (uczenie się przez odkrywanie )
- interpretacje plastyczne np. pracownicy naszej szkoły, nasza klasa,
- burza mózgów np. dotycząca pojęć związanych z nauką w szkole, wyglądem sali lekcyjnej,
- gry dydaktyczne np. inscenizacje przedstawiające prace ludzi w różnych zawodach,
- ilustracje ruchowe piosenek,
- zabawy dramowe,
- zabawy integracyjne,
- metoda przypadków polegająca na analizie i dyskusji nad zaprojektowanym zdarzeniem np. spotkanie przyjaciółek,
- metaplan (cicha dyskusja) może być realizowany w formie plakatów dotyczących problemów środowiska szkolnego,
metody waloryzujące ( uczenie się przez przeżywanie )
- pobudzanie do formułowania pytań związanych z funkcjonowaniem w środowisku klasowym i szkolnym,
- nazywanie i ocenianie uczuć pozytywnych i negatywnych,
- rozbudzanie zainteresowań tym co dzieje się w klasie i w szkole poprzez angażowanie się w życie klasy i szkoły,
metody praktyczne ( uczenie się przez działanie )
- wycieczki po budynku szkolnym, najbliższym otoczeniu szkoły,
- tworzenie prac plastycznych np. malowanie ciekawych miejsc, lepienie z gliny lub z plasteliny,
- uzupełnianie zadań na kartach pracy,
- urządzenie kącika zabawek i pamiątek z wakacji,
- obserwacje bezpośrednie i pośrednie np. zachowań innych dzieci,
- notowanie i relacjonowanie spostrzeżeń z poczynionych obserwacji.
W organizacji dnia pracy ucznia, nauczyciel powinien zmierzać do wzajemnego wiązania wszystkich wymienionych metod. Praca dziecka będzie wówczas opierać się na ciągłym działaniu, doświadczaniu i gromadzeniu informacji. Nauczyciel, tak dobierze metody nauczania, aby ciągle motywować uczniów do aktywnego poszukiwania i działania.
Metody nauczania mogą być skuteczne tylko wtedy, gdy będą wspierane odpowiednio dobranymi formami organizacyjnymi pracy uczniów.
Realizując program należy korzystać przede wszystkim z pracy grupowej, zarówno jednolitej jak i zróżnicowanej. Dobrze zorganizowana praca grupowa wymaga, aby:
- uczniowie mieli jasno sprecyzowany cel pracy;
- uczniowie otrzymywali zrozumiale określone warunki i jasny zakres zadań;
- nauczyciel dostarczył uczniom informacji niezbędnych do rozwiązania problemu;
- uczeń miał dostęp do materiałów uzupełniających, potrzebnych do wykonania zadania;
- zapewnić uczniom odpowiednią ilość czasu na wykonanie pracy;
- zagwarantować uczniom poczucie bezpieczeństwa poprzez wspieranie ich w pracy;
- nauczyciel na bieżąco kontrolował wyniki pracy uczniów i modyfikował wymagania wobec nich;
- realizacja zadań sprzyjała indywidualnemu rozwojowi ucznia oraz celowi, jaki stawia sobie nauczyciel;
- uczeń miał świadomość i satysfakcję z prawidłowo wykonanych zadań"
Do realizacji niniejszego programu niezbędne są następujące środki dydaktyczne:
wzrokowe:
- ilustracje, sylwety ludzi i zwierząt, zabawki , pamiątki z wakacji, plakaty, zdjęcia, książki, mapa Polski itp.
słuchowe:
- magnetofon z czystymi kasetami audio do nagrywania głosów dzieci.
- kasety audio z nagraniami różnych odgłosów,
wzrokowo-słuchowe
- telewizor i DVD, aby można było w klasie obejrzeć bajki lub filmy przyniesione przez uczniów.
Właściwe połączenie metod, form organizacyjnych i środków dydaktycznych oraz działalności nauczyciela i uczniów zapewni optymalną realizację założonych w programie celów kształcenia i wychowania.
EWALUACJA PROGRAMU
Ewaluacji programu dokona wychowawca klasy poprzez obserwację oraz ocenę umiejętności, wiadomości i zachowania się uczniów, rozmowy z uczniami, a także ich rodzicami.