Co w szafie piszczy? - Konspekt lekcji językowej języka polskiego

Temat: Co w szafie piszczy?
Cele lekcji. Uczeń:
• Opisuje części garderoby, posługując się przymiotnikami i utworzonymi od nich zdrobnieniami i zgrubieniami (wzór, kolor, wielkość, krój).
Pomoce dydaktyczne:
• Wiersz Krzysztofa Roguskiego pt. Kolory
• Zdjęcia przedstawiające różne odcienie zieleni
• Zdjęcie przedstawiające kamizelkę
• Zdjęcie przedstawiające trzy stylizacje
• Ćwiczenie – uzupełnianie brakujących wyrazów

I. Część wprowadzająca:
1. Przeczytaj poniższy wiersz, a następnie wskaż jego temat oraz przedstaw opisaną sytuację. Jak zostały zaprezentowane kolory? Wskaż je oraz podaj, które z nich muszą się połączyć, aby powstał:
• pomarańczowy
• zielony
• fioletowy

Oczekiwania: Wiersz opowiada o kolorach, które się nudziły i postanowiły się bawić. Zostały one przedstawione jak dzieci. W tekście pojawiają się następujące kolory: żółty, czerwony, niebieski, zielony, pomarańczowy, fioletowy.
Pomarańczowy = czerwony + żółty
Zielony = żółty + niebieski
Fioletowy = czerwony + niebieski

Sprawdźcie w domu, czy faktycznie pomieszanie tych kolorów da efekt, jak w powyższym wierszu. Co się stanie, gdy wymiesza się wszystkie opisane kolory?

II. Część rozszerzająca:
2. Określ, jaki kolor jest przedstawiony na zdjęciu. (zdjęcia różnych odcieni zieleni)

Oczekiwania: Uczniowie prawdopodobnie wskażą, iż na wszystkich zdjęciach jest kolor zielony.

Spróbuj dokładniej określić wyświetlony kolor. Podaj jak najwięcej słów, które go opiszą.

Oczekiwania: Uczniowie wskazują jasne i ciemne odcienie zieleni, chłodne i ciepłe wersje koloru, pojawiają się takie barwy jak butelkowy, trawiasty, oliwkowy, pistacjowy, szmaragdowy.

3. Opisz przedstawioną kamizelkę. Zwróć uwagę na barwę, krój, styl, wzór. (zdjęcie kamizelki)
Oczekiwania: Kamizelka jest ciemnozielona, o chłodnym odcieniu tej barwy. Ma dwie kieszenie z dość dużymi klapami, głęboki dekolt wycięty jest w szpic. Dodatkowo jest kraciasta, choć krateczka jest naprawdę drobna. Wydaje się, że jest dość długa i nieco za duża na manekina. Sprawia wrażenie wygodnej i praktycznej.

4. Na podstawie wcześniejszego opisu spróbuj zgromadzić jak najwięcej określeń dotyczących kroju ubrań, ich stylu oraz wzoru.
Oczekiwania:
Krój: luźna, długa, krótka, szeroka, wąska, dopasowana, duża, mała, prosta, poszerzana, zwężana, obcisła, do pasa, przed kolana....
Styl: elegancki, sportowy, codzienny, miejski, rockowy, ekstrawagancki, nieformalny, swobodny, praktyczny...
Wzór: w kratkę, w paski, w groszki, w kwiaty...

Powyższe propozycje uczniów zbierane są na tablicy w postaci tabeli. Pytania uzupełniające wymuszają przekształcanie rzeczowników z przyimkiem w przymiotnik (w kratę – kraciasty) oraz tworzenie zgrubień i zdrobnień (w duże groszki – w grochy).

Krój:
luźna, długa, krótka, szeroka, wąska, dopasowana, duża, mała, prosta, poszerzana, zwężana, obcisła, do pasa, do kolan, do kostek, z długim rękawem, z krótkim rękawem
Styl:
elegancki, sportowy, codzienny, miejski, rockowy, ekstrawagancki, nieformalny, swobodny, praktyczny
Wzór:
w kratkę – kraciasty:
w dużą kratę – w małą krateczkę

w paski – pasiasty
w szerokie pasy, w wąskie paseczki

w groszki – w duże grochy

w kwiaty – kwiecisty
w drobne kwiatki/kwiatuszki

we wzory – wzorzysty
w małe wzorki

5. Narysuj w zeszycie projekt stroju na jedną z podanych w nawiasie okazji (mecz piłkarski, rozpoczęcie roku szkolnego, wycieczka w góry, bal przebierańców). Zwróć uwagę na krój, kolor, styl, użytkowość.
W którym stroju czułabyś/ czułbyś się najlepiej, a w którym najgorzej? Dlaczego?
Oczekiwania: Uczniowie rysują projekty stroju, a następnie wybrane osoby przedstawiają (opisują) swój projekt na forum klasy.
Wnioski: Strój uzależniony jest od okoliczności, okazji.
Stopniowanie przymiotników służy wyrażeniu stosunku emocjonalnego.

6. Przyjrzyj się przedstawionym na zdjęciu trzem strojom, a następnie uzupełnij brakujące wyrazy. (zdjęcie trzech stylizacji)
1.Agnieszka, 2. Marta, 3. Julia

Spodnie Marty są długie, jednak spodnie Julii są od nich trochę ................(1), natomiast Agnieszka ma ................(2) spodnie.
Marta ma ................ (3) bluzkę w malutkie .............. (4) Gdyby były one większe, wówczas powiedzielibyśmy, iż jej bluzka jest w duże ................(5)
Żakiet Agnieszki ma ................ (6) rękawy, natomiast rękawy żakietu Julii są od niego ................. (7)
Torebki Agnieszki i Julii są ................. (8) i ...................(9)
Marynarka Marty jest ładna, jednak uważam, że marynarka Julii jest ...................(10), a .......................(11) marynarkę ma Agnieszka – wygląda w niej fantastycznie!

Oczekiwania:
(1) dłuższe, (2) najdłuższe, (3) jasną, (4) groszki, (5) grochy, (6) długie, (7) krótsze,
(8) niewielkie, (9) czarne, (10) ładniejsza, (11) najładniejsza
Wnioski: Stopniowanie przymiotników służy nie tylko wyrażaniu stosunku emocjonalnego, ale także ułatwia opisywanie rzeczywistości poprzez porównywanie różnych zjawisk.

III. Część podsumowująca:
7. Wyobraź sobie, że jesteś stylistą wybranej gwiazdy sportu/filmu/muzyki. Twój klient dostał zaproszenie na ważną galę wręczenia nagród. W rozmowie telefonicznej wyjaśnij mu, jakich ubrań powinien unikać i zaproponuj odpowiedni strój na tę okazję.
Oczekiwania: Uczniowie odgrywają wskazane role w parach, wymieniając się granymi postaciami. Wskazują odpowiedni strój na tę okazję – elegancki, w klasycznych barwach. Odradzają styl sportowy, codzienny, nieformalny, a także ubrania odkrywające za dużo ciała czy o ekstrawaganckim kroju.
Wnioski: Wybór stroju zależy od okazji. Użyte w opisach zdrobnienia czy zgrubienia mogą wskazywać na cechy danej rzeczy (np. bluzka w drobniutkie groszki) albo na stosunek emocjonalny mówiącego (np. ohydne grochy). Stopniowanie przymiotników służy zarówno do wyrażenia stosunku emocjonalnego, jak i do porównywania elementów rzeczywistości. Rozmowa z pracodawcą jest sytuacją oficjalną, warunkuje zatem odpowiednie słownictwo, a także zwroty grzecznościowe.