Scenariusz zajęć świetlicowych
Temat: Jak radzić sobie ze stresem?
Grupa wiekowa: uczniowie klas I-VI
Miejsce zajęć: świetlica szkolna
Cele:
Uczeń
- definiuje pojęcie stresu,
- rozpoznaje sytuacje stresowe we własnym życiu,
- umie rozpoznać objawy stresu we własnym organizmie,
- wie jak stres wpływa na zachowanie człowieka,
- poznaje pozytywne sposoby radzenia sobie ze stresem.
Metody pracy: wykład, burza mózgów, skojarzenia, test, pogadanka, rozmowy kierowane, praktyczne ćwiczenia relaksacyjne
formy pracy: praca zbiorowa, praca indywidualna,
Środki dydaktyczne: duża kartka papieru, długopisy - „Co to jest stres?”, „Sytuacje stresujące”– mini test, muzyka relaksacyjna
Przebieg zajęć:
Część wprowadzająca:
Jeśli nasz organizm tylko przez chwilę będzie w stresującej sytuacji, nic poważnego nam nie grozi. Gorzej, gdy pozostajemy w ciągłym stresie.
STRES dzielimy na:
Dystres - rodzaj stresu wywołany przez niebezpieczną i trudną sytuację. Jego przeżywanie jest zabarwione niekorzystnymi, negatywnymi emocjami. Dystres demobilizuje.
Austres wywołany jest jakąś nagłą, niespodziewaną, ale pozytywną sytuacją i nie przynosi krzywdy organizmowi; ma działanie mobilizujące.
DEFINICJE pojęcia stres:
I STRES - nieswoista reakcja organizmu na wszelkie stawiane mu wymagania
II STRES - jest to reakcja między umiejętnościami radzenia sobie jednostki
a wymaganiami stawianymi przez otoczenie
III STRES - to stan mobilizacji organizmu w obliczu stojących przed nim zadań
IV STRES - to stan napięcia spowodowany trudną sytuacją, z którą nie potrafimy sobie poradzić
Synonimami pojęcia „stres” są „napięcie”, „mobilizacja, a jego przeciwieństwem odprężenie”, „relaks”.
Zadanie dla całej grupy:
Na dużej kartce uczniowie zapisują przykładowe oznaki stresu:
> Bladość, pocenie się, przyspieszone bicie serca, zmiana ciśnienia krwi, suchość w ustach i gardle, ból głowy, pleców, napięcie mięśni, niestrawność, bezsenność,
> Luki w pamięci, zapominanie, słaba koncentracja, brak zainteresowań,
> Rozdrażnienie, lęk, depresja, nerwowość, złość, zamykanie się w sobie,
> Trudność z mówieniem, drżenie rąk, tiki nerwowe, nerwowy uśmiech, zgrzytanie zębami, zmiany w odżywianiu się,
> Bezradność, brak wartości, bezosobowe podejście do wykonywania zadań
Możliwe konsekwencje stresu długotrwałego to: rozkojarzenie, bezsenność, uczucie niepokoju, popadanie w nałogi, trudności w oddychaniu, nerwica i depresja, wrogie nastawienie do ludzi, częste bóle głowy, kłopoty z koncentracją, bóle brzucha, pleców i karku.
Jak sobie radzić ze stresem - walka ze stresem - rozmowa kierowana
Przede wszystkim ważne jest pozytywne nastawienie. Ciągłe powtarzanie sobie, że jestem beznadziejny i nic mi nie wychodzi, na pewno nie pomoże. Lepiej myśleć o swoich sukcesach, nawet jeśli są małe.
Warto czerpać z nich siłę do kolejnych wyzwań. Oprócz tego, dobrą bronią przeciw stresowi są:
- zdrowa dieta codziennej porcji owoców i warzyw, też czekolada, : seler naciowy, orzechy włoskie, jajka, ziemniaki, pomarańcze, fasolka szparagowa, czarne porzeczki
- ćwiczenia relaksacyjne techniki oddechowe (kontrola wdechów i wydechów), obniżanie napięcia mięśniowego za pomocą jogi, tai chi albo treningu autogennego Schultza
- sport wysiłek pomoże rozładować złą energię
- pozytywne myślenie
- obrócenie trudnej sytuacji w żart
- rozmowa z bliską osobą
Sytuacje stresujące – przeprowadzamy mini test
Pewne sytuacje są szczególnie stresujące.
Oznacz przykładowe sytuacje odpowiednio:
kciuk w górę — jeśli sytuacja jest dla ciebie szczególnie stresująca
kciuk w dół — jeśli sytuacja nie jest dla ciebie stresująca
1. Przedstawienie się na prywatce/spotkaniu nieznajomej osobie.
2. Pierwszy dzień w nowej szkole.
3. Przemawianie do dużej grupy ludzi.
4. Proszenie o przysługę.
5. Pójście z kimś na pierwszą randkę.
6. Wyjaśnienie nauczycielowi, dlaczego z opóźnieniem oddajesz pracę, o którą cię prosił.
7. Pobyt w szpitalu.
8. Śmierć bliskiej osoby.
9. Wizyta u dentysty
10. Udział w kłótni
Wykonujemy ćwiczenia relaksacyjne:
1. RELAKSACJA POPRZEZ ODDECH (głębokie oddychanie)
Spowalnianie oddechu jest świetnym sposobem na rozluźnienie, uspokojenie naszych emocji, dodatkowo oczyszcza organizm poprzez wspieranie działania układu limfatycznego,
Na czym polega? Oto kilka kroków: (wykonujemy ćwiczenie na leżąco)
1. Połóż się na plecach i spróbuj się zrelaksować;
2. Zacznij wdychać powietrze nosem – rób to bardzo powoli przez około 8–10 sekund;
3. Następnie wstrzymaj oddech na 1-2 sekundy;
4. Teraz pozwól powietrzu swobodnie wydostać się z płuc – to zrelaksuje mięśnie Twojej klatki piersiowej;
5. Odczekaj kilka sekund i powtórz cały cykl;
2. RELAKSACJA POPRZEZ ODLICZANIE
Swoją uwagę skup na odliczaniu. W myślach licz do 10, dołączając do tego spowolniony, głęboki oddech. Kiedy skończysz, odetchnij i podejmij świadome działania.
3. WSŁUCHAJ SIĘ W CZYTANY TEKST
Uczniowie siadają wygodnie, tak, aby przez 5 minut usiedzieć cicho, spokojnie
i wzajemnie sobie nie przeszkadzać. Kiedy wszyscy znajdą sobie wygodną pozycję nauczyciel zaczyna czytać opowiadanie relaksacyjne pt. „Spacer po łące”.
Oddychamy swobodnie, lekko, ręce spoczywają swobodnie na kolanach. Teraz wszyscy zamykają oczy ale bez zaciskania. Każdy wyobraża sobie, że idzie wolno przez łąkę, na której spostrzega bajecznie kolorowe kwiaty... żółte mlecze, białe Złocieńce czy czerwone maki... Świeci letnie słońce... są wakacje a ty idziesz poleżeć sobie na polance tuż obok stawu.
Jesteś sam i leżąc wygodnie na trawie czujesz się rozluźniony, swobodny, wyciszony
i całkowicie bezpieczny... Poczuj zapach łąki i rozejrzyj się, ale nie otwieraj oczu...
Popatrz w górę na drzewa rosnące obok stawu... Zauważ ich piękne zielone liście...
Weź głęboki oddech i poczuj jak świeże powietrze dociera do twoich płuc i jeszcze jeden głęboki oddech a teraz już oddychaj wolno, swobodnie i bez wysiłku...
Spójrz wyżej na błękitne niebo i wolno przesuwające się chmurki. Masz wrażenie,
że płyniesz razem z nimi. Czujesz na swojej twarzy ciepłe promienie słońca. Odczuwasz spokój i odprężenie...
Teraz, nie otwierając nadal oczu, spójrz na miejsce gdzie leżysz. Za drzewami rozciąga się okazała polana, nieco pagórkowata, pokryta trawą, gdzieniegdzie gęstymi krzewami. Na okolicznych drzewach siedzą ptaszki i coś do siebie ćwierkają. Jest ci naprawdę dobrze, wszystkie zmartwienia, problemy gdzieś odpłynęły, stały się nieważne.
Chciałbyś, aby tak trwało wiecznie ale chmurka zasłoniła słońce i należałoby wrócić już do domu.
Dopiero za chwilę otworzysz oczy. Staraj się aby ten spokój, radość życia pozostały
w tobie nadal po skończonym ćwiczeniu.
Jesteś osobą, która potrafi cieszyć się życiem, dostrzegać jego piękno w przyrodzie, drugim człowieku i w sobie. Jesteś jedyny i niepowtarzalny, tak jak my wszyscy. Jesteś wartościowym człowiekiem, który potrafi troszczyć się o siebie o swoje zdrowie.
Teraz będę powoli liczyć do trzech, a przy trójce wszyscy spokojnie otworzymy oczy,
Uwaga” raz..., dwa... i otwieramy oczy- trzy.
4. RELAKSACJA POPRZEZ SŁUCHANIE MUZYKI (przyjmujemy wygodną pozycję) -
słuchamy muzyki wyciszającej - szum wody, śpiew ptaków.
Część końcowa:
Podsumowanie zajęć:
O czym dzisiaj rozmawialiśmy na zajęciach?
Jakie znacie oznaki stresu?
Jak można walczyć ze stresem?
Ewaluacja:
Czy podobały się Wam zajęcia? (oceń za pomocą kciuka)
Czy zajęcia nauczyły Was czegoś nowego?
Czy chcielibyście kontynuować ten temat?