Logika

Argumenty to środki (narzędzia) słowne argumentacji. Z argumentacją mamy do czynienia wtedy, gdy dla uzasadnienia jakieś tezy T ( zwanej też konkluzją) przedstawiona zostaje seria zdań P, O, R,... jako przesłanki, które w opinii argumentującego do owej tezy T prowadzą. Standardowo przedstawia się argumenty w następującej postaci graficznej, oddzielając kreską przesłanki od konkluzji:

P1
P2
...
Pn
________
T

Przykład argumentu

Teza = Nowak zarabia więcej od Kowalskiego
P1 = Nowak jest lepiej wykształcony od Kowalskiego
P2 = Nowak ubiera się lepiej od Kowalskiego
P3 = Nowak jeździ droższym samochodem od Kowalskiego

Argumentacja rozumiana jest jako działanie myślowo – słowne mające na celu uzyskanie zgody danej osoby lub osób na prezentowaną propozycję.
Argumentację określa się jako zespół czynności podejmowanych w celu uzasadnienia jakiegoś poglądu. Mogą to być czynności mentalne, jak wtedy, gdy samotnie podejmujemy decyzje w warunkach niepewności, a także czynności werbalne, czyli akty mowy. A także, gdy próbujemy przekonać do swoich racji jakieś audytorium.
Z argumentacją mamy do czynienia m.in. w wypadku:
- uzasadniania komuś twierdzeń,
- agitacji,
- propagandy,
- nauczania,
- reklamy

Argumentację należałoby oceniać ze względu na jej skuteczność. Argumentacja jest skuteczna, gdy prowadzi do osiągnięcia danego celu: do uznania lub odrzucenia przez kogoś przekonania, które było przedmiotem argumentacji.
Skuteczne argumentowanie polega na:
- przekonaniu, a nie pokonaniu.
- argumenty są racjonalne (odwołują się do logiki) i emocjonalne ( adresowane do wyobrażani) wywołujące u partnera emocje pozytywne ( podziw, uznanie, radość, humor).
Podstawą każdej skutecznej argumentacji winny być rzeczowe, logicznie uporządkowane i sprawdzone informacje.
Wypowiedź argumentacyjna zawiera tzw. słowa - wskaźniki, do których zaliczamy:
(A) więc, skoro, a zatem, dlatego, skąd wynika, że - służą do oznaczania, że najpierw przedstawiono przesłanki, a następnie konkluzję
(B) bo, ponieważ, albowiem, skoro – najpierw przedstawiono konkluzje , a następnie przesłanki.
Wypowiedzi argumentacyjne nie muszą zawierać słów wskaźników. Często samo zestawienie myśli i kontekst ( np.. dialog) karze domyślać się intencji uzasadnienia jakiegoś kontrowersyjnego zdania innymi zdaniami.
Ta sama wypowiedź w jednych okolicznościach jest argumentacyjna w innych nie.
Przykład: Eryk bał się przyznać do winy i dla tego skłamał.
Użyta w sytuacji, gdy wiadomo, że skłamał - nie jest wypowiedzią argumentacyjną, lecz wyjaśnia fakt.
Jeśli zaś problematyczne jest czy Eryk kłamał czy nie – mówią, czemu zależy na rozstrzygnięciu problemu, ta sama wypowiedz jest argumentacyjna.
Przykłady:
Idealne proporcje są elementem piękna. Dlatego też o "Mona Lizie" Leonarda da Vinci możemy powiedzieć, że jest piękna, bo ma idealne proporcje.

Zezwolenie na reklamę papierosów i alkoholu w telewizji może doprowadzić do wzrostu ich konsumpcji.
Prawdziwy artysta jest twórcą, tak jak i stwórcą jest Bóg. Sztuka powstała w rękach artysty jest nieśmiertelna, jak i Bóg jest nieśmiertelny.

Skoro reprezentacja Polski bez trudu pokonała reprezentacje Norwegii i Ukrainy, nie będzie miała problemu z wygraną z Armenią w sobotnim meczu.

W sytuacji zdecydowanej przewagi liczebnej przestępców, policjant zmuszony był użyć broni palnej, aby chronić własne życie.

Statystyki podają, że w przypadku 90% firm, kobiety zarabiają o 20% mniej od mężczyzn piastujących te same stanowiska. Nie można godzić się z tym, aby dwie osoby za tą samą pracę dostawały tak różne wynagrodzenia. Kobiety powinny otrzymywać taką samą pensję, jaką otrzymuje mężczyzna pracujący w tej samej firmie, na tym samym stanowisku, z tym samym doświadczeniem.

Dyskusja rozumiana jest jako ustna lub pisemna wymiana myśli, prowadzona w sposób uporządkowany w celu rozwiązania problemu teoretycznego lub praktycznego. Wyróżnia się wiele rodzajów i typów dyskusji np. ze względu na używane środki komunikacji:
• dyskusja ustna,
• dyskusja pisemna,
• dyskusja częściowo ustna i częściowo pisemna.
Biorąc pod uwagę sposób przebiegu dyskusji możemy mówić o:
• dyskusji dialogowej,
• dyskusji parlamentarnej,
• dyskusji mieszanej.
Ponieważ dyskusja jest uporządkowaną wymianą myśli i nie polega na tym, że każdy mówi o czym chce, muszą wiec obowiązywać w niej pewne reguły: moralne, organizacyjne
i logiczne. Wśród reguł moralnych należy wymienić:
• regułę wolności, według której każdy może przedstawić treść swych przekonań bez obawy na represję,
• regułę szczerości nakazującą mówić to, co się myśli,
• regułę zajmowania postawy obiektywnej,
• w dyskusji obalamy fałszywe zdanie, bez sprawiania przykrości temu, kto je wypowiadał.

Typowa dyskusja ma – wg Waltona – cztery fazy:
a) wstępną, w której ustalony zostaje rodzaj dialogu (kłótnia, rzeczowa dyskusja, negocjacje, itd.)
b) konfrontacyjną, w której strony przedstawiają swoje tezy
c) argumentacyjną, w której strony próbują zrealizować swoje cele erystyczne
d) końcową, w której strony godzą się na zakończenie sporu lub zakończenie dyskusji
Według słownika terminologicznego racjonalna dyskusja powinna być prowadzona zgodnie z następującymi regułami:
Reguła I. Stronom nie wolno przeszkadzać sobie wzajemnie w prezentacji ani
w kwestionowaniu stanowisk.
Reguła II. Każda ze stron jest zobowiązana do obrony dowolnego wysuniętego przez siebie poglądu, jeśli tylko zostanie do tego wezwana.
Reguła III. Atakować wolno tylko to stanowisko, które przeciwnik naprawdę zajmuje.
Reguła IV. Obrona stanowiska powinna byś dokonywana za pomocą argumentów naprawdę odnoszących się do tego stanowiska.
Reguła V. Każda ze stron ma obowiązek podtrzymywania wszelkich przesłanek wykorzystywanych przez siebie milcząco. Nie wolno fałszywie przedstawiać przesłanek jako przyjętych milcząco przez stronę przeciwną.
Reguła VI. Żadnej ze stron nie wolno fałszywie przedstawiać przesłanek jako należących do wspólnie przyjętych wstępnych założeń, ani też zaprzeczać przesłankom wywodzącym się
z takich założeń.
Reguła VII. Żadnego stanowiska nie można uważać za uzasadnione, jeśli jego obrona nie przebiega w myśl właściwego, poprawnie zastosowanego schematu argumentacyjnego.
Reguła VIII. Wolno stosować tylko argumenty logicznie poprawne – lub takie, które stają się poprawne po uzupełnieniu właściwymi przesłankami.
Reguła IX. Obrona nieudana powinna pociągać za sobą porzucenie poglądu przez wysuwającą go stronę. Poprawna obrona poglądu powinna pociągać za sobą wycofanie obiekcji względem niego.
Reguła X. Nie wolno używać sformułowań nie dość jasnych bądź mylących stronę przeciwną swoją wieloznacznością. Każda ze stron powinna ściśle i starannie interpretować sformułowania przeciwnika.

Erystyka
Słowo erystyka pochodzi od greckiego słowa eristikos, co znaczy ‘kłótliwy’, a to
z kolei od słowa eris, przez które rozumiemy ‘kłótnię, spór, walkę’. Grecka bogini Eris była boginią niezgody, córką Nocy, towarzyszką Aresa na polu bitwy, a w mitologii rzymskiej jej synonimem była Discordia. Erystyka rozumiana jest jako sztuka prowadzenia sporów obejmująca umiejętność przekonywania innych o prawdziwości podanych im poglądów jak
i umiejętność nakłaniania innych do zalecanego im postępowania. Sztuka ta może opierać się na rzetelnych argumentach merytorycznych, jak i na sztuczkach mających pozory poprawności logicznej, a kryjących błędy i fałsz, czy wykorzystujących czynniki emocjonalne i nieświadomość przeciwnika.
W erystyce istnieje 38 sposobów stworzonych dla prowadzenia dyskusji w celu wykazywania zgodności twierdzeń przeciwnika z absolutną prawdą obiektywną lub ze wcześniej przez niego przedstawionymi twierdzeniami. Wybrałam kilka możliwych do zastosowania w dyskusjach strategii dla szczegółowego zobrazowania przebiegu sporu
i przedstawienia formy jego prowadzenia.

Sposób 1 polega na zastosowaniu uogólnienia. Tutaj rozszerzamy wypowiedź przeciwnika poza jej naturalną granicę i interpretujemy ją jak najbardziej ogólnikowo. Własną wypowiedź utrzymujemy w możliwie ograniczonym sensie, gdyż im bardziej ogólnikowe jest twierdzenie tym bardziej jest ono narażone na ataki.

Przykład: A mówi: „Anglicy są pierwsi w dziedzinie dramatu”. B próbując zastosować metodę instancja odpowiedział, że jak wiadomo Anglicy nie mają osiągnięć w muzyce, zatem także i w operze. A powiedział, że muzyka nie jest zawarta w pojęciu sztuki dramatycznej, która obejmuje tylko tragedie i komedię. B wiedział o tym, jednak próbował tak uogólnić wypowiedź A, aby odnosiła się do wszelkich dzieł teatralnych, a więc do oper, a zatem do muzyki także w celu pokonania A.

Sposób 2 polega na zastosowaniu homonimii w celu rozszerzenia wypowiedzi również na pojęcia, które oprócz jednakowego brzmienia wyrazu mają mało lub też nie mają nic wspólnego z omawianą rzeczą. Następnie należy tę wypowiedź wyraźnie obalić i wywołać wrażenie, że obaliło się samo twierdzenie.

Przykład: A mówi: „Nie jest Pan jeszcze wtajemniczony w misterie filozofii Kanta”.
B odpowiada: „Ach, misterie! Nie chcę nic o tym słyszeć”.

Sposób 3 to przyjęcie twierdzenia wygłoszonego w sensie relatywnym, to znaczy jak gdyby było wygłoszone w sensie ogólnym lub ujęcie tego twierdzenia pod innym katem i z tego punktu widzenia je obalać.

Przykład: W trakcie rozmowy o filozofii A przyznał, że jego system broni i chwali kwietystów. Wkrótce potem rozmowa zeszła na temat Hegla i wówczas A powiedział, że po większej części pisał on nonsensy, przynajmniej zaś jest w jego dziełach wiele takich miejsc, w których autor wypisuje słowa, czytelnik zaś musi wkładać w nie sens. B nie próbował tego obalić, lecz zadowolił się wysunięciem takiego argumentu:, „że niby przed chwilą pochwalił Pan kwietystów, a oni pisali również dużo nonsensów”. A zgodził się na to, sprostował jednak, że nie chwalił kwietystów jako filozofów i pisarzy, zatem nie z powodu ich osiągnięć teoretycznych, lecz jako ludzi, z powodu ich działania, a więc tylko pod względem praktycznym, podczas gdy u Hegla jest mowa o osiągnięciach teoretycznych. W ten sposób atak został odparowany.

Przykład 2: A mówi: „Mini to ładna rzecz” mając na myśli szczupłe kobiety. B odpowiada: „Co Ty opowiadasz, że mini to ładna rzecz!!!” widząc tęgą i obok niej bardzo chudą kobietę, z których obydwie są ubrane w spódniczki mini.