Oliwa, jej zabytki, historia - wycieczka po zabytkowej dzielnicy Gdańska zrealizowana metodą projektu. Scenariusz zajęć dla uczniów szkoły ponadgimnazjalnej

T: Oliwa, jej zabytki, historia –wycieczka po zabytkowej dzielnicy Gdańska zrealizowana metodą projektu. Scenariusz zajęć dla uczniów szkoły ponadgimnazjalnej.

Autor: Aneta Gonerska

Cele:

Poznanie przez uczniów historii Oliwy, jej zabytków, ze zwróceniem szczególnej uwagi na polską historię, tradycję związaną z Oliwą;
Wykształcenie w uczniach własnej inwencji, umiejętności pracy w grupie;
Stworzenie albumu ze zdjęciami zabytków Oliwy, prezentacji multimedialnej, wystawki szkolnej, zamieszczenie zdjęć na stronie internetowej biblioteki.

Metody:

Praca w grupie z wyszukiwaniem informacji;
Wycieczka po Oliwie z oprowadzaniem po zabytkach Oliwy przez młodzież i krótkim wykładem o organach i katedrze oliwskiej, wygłoszonym przez zaproszonego gościa – dr historii.

Uczestnicy:

Klasa I technikum
Nauczyciel – bibliotekarz (koordynator)
Nauczyciel wiedzy o kulturze ( nadzór merytoryczny).

Czas realizacji: 3 tygodnie.

Źródła informacji:

Przewodniki, mapy, książki historyczne o zabytkach Oliwy, Internet (dostępne w bibliotece szkolnej).

Nauczyciel wiedzy o kulturze planuje z uczniami klasy I technikum wycieczkę po Oliwie. Informuje, że wycieczka ma charakter poznawczy, ma zaznajomić uczniów z historią Oliwy, zwrócić ich uwagę na polskie akcenty w historii dzielnicy Gdańska. Celem i efektem działań jest stworzenie albumu o zabytkach Oliwy z opisem; wystawki szkolnej i zamieszczenie zdjęć z opisami na stronie internetowej szkoły. Ponadto każda grupa ma zamieścić w zeszycie opis wybranych zabytków. Wszyscy uczniowie obowiązkowo sporządzają sprawozdanie z wycieczki. Praca uczniów ma zostać oceniona. Nauczyciel dzieli uczniów na 6 grup. Każda grupa otrzymuje zadanie zebrania informacji na temat jednego wybranego zabytku lub grupy zabytków na następną lekcję (tydzień czasu). W grupach uczniowie dzielą się opracowaniem informacji, które każdy z nich będzie przekazywać jako przewodnik w czasie wycieczki. Jedna osoba w każdej grupie otrzymuje zadanie zrobienia kilku zdjęć zabytku, z których zostaną wybrane najciekawsze do albumu i na wystawkę. Na następnej lekcji nauczyciel sprawdza przygotowane informacje i koryguje błędy. Jedna grupa zbiera informacje o historii Dworu Oliwskiego na ul. Bytowskiej i Dolinie Radości, druga – o Kuźni Wodnej, Młynie i Potoku Oliwskim, Domu Bramnym, trzecia – o klasztorze cystersów, o szkole i ochronce polskiej, powstałej w okresie międzywojennym, czwarta – o najcenniejszych pamiątkach polskich w katedrze oliwskiej: grobowcach, epitafiach, płytach nagrobnych, portretach, herbach zasłużonych Polaków, piąta – o Parku Oliwskim – o wpływie różnych stylów, epok historycznych na jego powstanie, o oranżerii, alpinarium, grotach w parku, Pałacu Opatów, szósta – o grobach zasłużonych działaczy, patriotów polskich na cmentarzu oliwskim.

Nauczyciel powierza specjalne zadanie na ocenę dwóm lub więcej chętnym uczniom. Pierwszy ma wyszukać legendę kaszubską o „Diabelskim Kamieniu”, odnaleźć zabytek w czasie wolnym od zajęć i sfotografować go. Kolejne zadanie powierza jednemu lub kilku chętnym uczniom, które polega na przygotowaniu informacji o dworach oliwskich na ul. Polanki i sfotografowaniu obiektów w wolnym czasie.

Wszyscy uczniowie mają odszukać legendy związane z Oliwą. Zadaniem nauczyciela jest zaproszenie w wyznaczonym terminie gościa – doktora historii, który ma wygłosić krótki wykład o organach oliwskich i historii katedry dla uczniów.

Terminy realizacji:

wyszukanie informacji, podzielenie się obowiązkami w grupach – 1. tydzień,
dokończenie pracy – 2. tydzień,
wyjście z klasą na wycieczkę – 3. tydzień.

Przebieg wycieczki:

Wycieczka odbywa się po upływie 3 tygodni od chwili zaplanowania działań i zawarcia kontraktu z uczniami. Zwiedzanie rozpoczynamy od Dworu Oliwskiego na ul. Bytomskiej w Dolinie Radości. Uczniowie przekazują klasie i nauczycielom informacje o historii Dworu Oliwskiego i Doliny Radości; jeden uczeń robi zdjęcia. Następnie przechodzimy do miejsca, gdzie znajduje się Kuźnia Wodna, Młyn i Potok Oliwski, a potem do Domu Bramnego. Kolejnym punktem zwiedzania jest szkoła polska oraz klasztor cystersów. Uczniowie opowiadają legendę o cudownym ocaleniu księcia Sobiesława w czasie polowania, co wg legendy zaowocowało ufundowaniem klasztoru cystersów. Wchodzimy do środka. Uczniowie informują o historii klasztoru i wydarzeniach, które się rozegrały w nim., np. o odwiedzinach klasztoru cystersów przez polskich królów. Opowiadają, w jaki sposób wydarzenia z dziejów Polski odcisnęły swój ślad w historii Oliwy i klasztoru. Oglądamy Tablicę Pokoju, upamiętniającą zawarcie pokoju polsko- szwedzkiego w 1660 roku, kaplicę przypominającą o męczeństwie kapłanów w czasie II wojny światowej, portrety zasłużonych opatów w refektarzu oraz Muzeum Diecezjalne, gdzie można obejrzeć Salę Pokoju. Poświęcenia Sali dokonał ówczesny kardynał Karol Wojtyła. Znajduje się w niej wiele historycznych polskich pamiątek. Wystrój przypomina o zawarciu pokoju oliwskiego. W Sali znajduje się stół, na którym podpisano dokument pokojowy. Na tablicy widnieje napis upamiętniający ród Kęsowskich. Opat Kęsowski odegrał znaczącą rolę w pertraktacjach pokojowych. Inskrypcja na ścianie głosi pochwałę Oliwy jako lekarstwa cierpiącej ojczyzny.

Po zwiedzeniu klasztoru udajemy się do katedry. Młodzież słucha wykładu o organach oliwskich, po czym gość oprowadza nas po katedrze i opowiada jej historię. Młodzież notuje najważniejsze informacje. Następnie uczniowie odnajdują ślady polskich pamiątek w postaci grobowca książąt pomorskich – fundatorów katedry i grobowca szlacheckiej rodziny Kosów – fundatorów większych organów, które uległy zniszczeniu oraz płyt nagrobnych, inskrypcji, portretów, herbów. Z katedry udajemy się do Parku Oliwskiego, po którym oprowadzają nas wybrani uczniowie, zapoznając nas z jego historią., ukształtowaną przez różne epoki. Zwiedzamy groty, oranżerię, alpinarium, Pałac Opatów. Wycieczkę kończy zwiedzanie cmentarza oliwskiego i grobów sławnych Polaków.

Formy prezentacji:

album ze zdjęciami zabytków z ich opisami, wystawka szkolna, zamieszczenie zdjęć z krótką informacją i sprawozdaniem z wycieczki na stronie internetowej szkoły.

Cele marketingowe:

Album, wystawka, zamieszczone zdjęcia z opisami na stronie internetowej mają posłużyć nauczycielom, zwłaszcza uczącym wiedzy o kulturze, historii oraz uczniom szkoły jako materiał dydaktyczny. Ww. materiały mają służyć także celom promocji szkoły poprzez dostęp do strony internetowej, wykorzystanie wystawki, albumu w dniach otwartych szkoły dla gimnazjalistów, na spotkaniach z rodzicami, innych szkolnych uroczystościach.