Tytuł: Czy warto wyrażać złe emocje – do czego prowadzi brak kontroli i hamulców moralnych na przykładzie filmu argentyńskiego reżysera Damiana Szifróna „Dzikie historie”? Scenariusz zajęć biblioterapeutycznych dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych.
Cele:
Pobudzenie do refleksji, dlaczego ludzie wyrażają swój gniew i agresję, do czego zdolny jest człowiek w swojej bezmyślności i braku hamulców moralnych;
Analiza postępowania bohaterów opowieści filmowych, próba dostrzeżenia absurdalności ich zachowania i dostrzeżenia „drugiego dna” opowieści: bohaterowie, którzy nas śmieszą i przerażają są lustrem dla nas samych;
Próba znalezienia „złotego środka” dla ludzkich zachowań, bycia autentycznym, niestłamszonym, ale zachowującym samokontrolę;
Wskazywanie różnych sposobów rozwiązywania problemów emocjonalnych, radzenia sobie ze złością i agresją poprzez odwołanie się do wyników badań amerykańskich psychologów opisanych w literaturze psychologicznej.
Warunki techniczne:
Liczba uczestników: klasa ponadgimnazjalna
Wiek: 16-19 lat
Miejsce: biblioteka, sala lekcyjna
Czas trwania: 90 min.
Komputer, rzutnik, film na dysku USB
Treści przekazywane:
Agresja prowadzi do przemocy, a przemoc do destrukcji i autodestrukcji;
Brak samokontroli może doprowadzić do tragedii;
Człowiek jednak nie jest automatem, odczuwa gniew i frustrację, powinien nauczyć się wyrażać je w sposób konstruktywny i akceptowany przez społeczeństwo. Agresję można rozładować na wiele innych sposobów, np. sport, sztukę. Należy wypracować sobie metodę radzenia sobie ze złością.
Metody pracy:
Pokaz fragmentów filmu „Dzikie historie”;
Praca z tekstem;
Dyskusja;
Twórczość indywidualna i grupowa.
Formy pracy:
praca grupowa i indywidualna, burza mózgów.
Materiały:
Film Damiana Szifróna „Dzikie historie”; opowiadanie „Cegła bumerang” Jorge Bucaya z książki „Pozwól, że opowiem... : bajki, które nauczyły mnie, jak żyć; książka Daniela Golemana „Inteligencja emocjonalna”.
Przebieg zajęć:
Powitanie uczestników, przedstawienie celów zajęć.
Wprowadzenie do tematyki zajęć: podanie krótkiej informacji uczniom nt. prezentowanego filmu argentyńskiego reżysera i prośba o zastanowienie się, z jakimi problemami nie mogą sobie poradzić jego bohaterowie.
Obejrzenie 2 fragmentów filmu „Dzikie historie”.
Próba refleksji, zrozumienia motywów postępowania bohaterów filmu.
Zastanowienie się nad wyjaśnieniem przyczyny gniewu, agresji (kiedy odczuwamy złość, gniew) i zastanowienie się, czy warto je uzewnętrzniać, do czego może to doprowadzić. Kiedy warto je uzewnętrzniać, a kiedy nie? Czy zadawanie bólu innym jest obojętne dla nas samych, czy nas również rani, czy i jak zmienia nas samych, nasze życie?
Jak należy radzić sobie z rozładowaniem emocji? Czy warto się złościć? Próba odpowiedzi na pytania poprzez odwołanie sie do przykładów radzenia sobie z emocjami opisanych w książce D. Golemana „Inteligencja emocjonalna”.
Wnioski: Niekontrolowany upust złości nie przynosi katharsis, lecz nasila stan wzburzenia. Powinniśmy starać się w inny sposób radzić sobie ze złością: poprzez autorefleksję, ocenę naszych emocji, wyciszenie, itp.
Indywidualne zadanie dla uczniów: wytypowanie jednego bohatera czy sytuacji, z którym uczeń się utożsamia lub którego zachowanie go w jakiś sposób porusza i napisanie na kartce zmienionego, pozytywnego zakończenia jego historii.
Odczytanie opowiadania z książki Jorge Bucaya „Pozwól, że opowiem... : bajki, które nauczyły mnie, jak żyć”.
Na podstawie konfrontacji dwóch postaw- bohatera opowiadania i bohaterów filmu można pokusić się o stwierdzenie, że zarówno krzywdzenie innych, jak i samego siebie to dwie różne strony zła wynikające z nieradzenia sobie z emocjami, nieakceptowania siebie lub innych.
Zadanie dla uczniów w grupach: Jak należy przekształcić złą emocję w pozytywne działanie, wymień 3 przykłady, jak można sprawić, aby zmienić na lepsze nasze i innych postrzeganie rzeczywistości?
Uczniowie na kartkach papieru zapisują swoje propozycje, głośno je odczytują.
Wspólne opracowanie wniosków.
Pożegnanie uczestników.