Szkoła średnia, klasa druga, jedna jednostka lekcyjna
TEMAT: motywy fantastyczne w balladzie „Król Olch”
CELE LEKCJI:
-OGÓLNY – refleksja nad motywami fantastycznymi i ich rolą w dziełach preromantycznych (zapowiedź nowej epoki)
-OPERACYJNE – uczeń:
-analizuje i interpretuje balladę
-odnajduje i charakteryzuje motywy preromantyczne/ romantyczne: dziecka, współistnienie świata fantastycznego i realistycznego, przyrody
-umie wskazać nawiązania do kultury ludowej
-umie wskazać i scharakteryzować postawę racjonalną i irracjonalną
-wykorzystuje cytaty w formie argumentacyjnej
-bierze udział w dyskusji
-zna pojęcie ballady
METODY KSZTAŁCENIA :
-Metoda problemowa
-Heureza
-Elementy wykładu
-Dyskusja
FORMY ORGANIZACYJNE :
-praca zbiorowa
-praca indywidualna
ŚRODKI I MATERIAŁY DYDAKTYCZNE :
Obraz „Król Elfów” Moritza von Schwind
Utwór muzyczny „Erlkönig” Franza Schuberta
BIBLIOGRAFIA :
-PODMIOTOWA- J.W. Goethe, „Król Olch”
PRZEBIEG LEKCJI
WSTĘP
(Grupa wybranych uczniów aranżuje kilka dni przed lekcją inscenizację utworu ucząc się go na pamięć i przygotowując symboliczne rekwizyty i stroje)
Nauczyciel puszcza uczniom balladę F. Schuberta „Król Olch” i prezentuje obraz M. von Schwind, prosi o opinię co przedstawia obraz, jaką tworzy atmosferę.
Nauczyciel informuje uczniów, że zarówno obraz jak i dzieło muzyczne nawiązują do ballady Goethego która powstała na podstawie ballady ludowej. Następuje inscenizacja tekstu a po niej cicha lektura. Uczniowie porównują swoje wcześniejsze refleksje na temat obrazu i dzieła muzycznego z tekstem literackim.
ROZWINIĘCIE LEKCJI
Uczniowie pracują odpowiadając na pytania zawarte w karcie pracy:
1. JAKA JEST ATMOSFERA UTWORU I CO JĄ TWORZY? (noc, ciemność, niepokój bohaterów, brak porozumienia, postacie fantastyczne/ mroczna, niepokojąca, itp.)
2. W JAKI SPOSÓB RZECZYWISTOŚĆ POSTRZEGAJĄ SYN I OJCIEC, JAK MOŻNA NAZWAĆ ICH POSTAWY, CO JEST ICH ŹRÓDŁEM?
Syn: widzi, słyszy, odczuwa króla, jego córki-irracjonalizm- serce,dusza
Ojciec: widzi, słyszy las, mgłę, księżyc- racjonalizm- rozum
3. Z CZEGO WYNIKA RÓŻNICA W POSTRZEGANIU RZECZYWISTOŚCI PRZEZ BOHATERÓW? Syn jest dzieckiem- jest łącznikiem pomiędzy światem fantastycznym i realnym, jak postacie obłąkana, nadwrażliwe, widzi „oczyma duszy”
4. JAK TWOIM ZDANIEM SKOŃCZYŁA SIĘ HISTORIA CHŁOPCA? (dowolne odpowiedzi uczniów)
5. SCHARAKTERYZUJ BUDOWĘ I TREŚĆ TEKSTU, NAZWIJ GATUNEK:
-inspiracja utworem ludowym
-obecność świata fantastycznego
-znaczenie przyrody
-synkretyzm gatunkowy
-bohater (tutaj dziecko które widzi więcej)
Gatunek to ballada- utwór popularny w romantyzmie.
Nauczyciel sprawdza z uczniami karty pracy i koryguje błędy. Dodaje że takie teksty jak ballada Goethego były zwiastunem nowej epoki i nowego światopoglądu który wypierał oświeceniowy racjonalizm i empiryzm. W odwołaniu do ballady prosi wychowanków by wskazali, na czym może opierać się nowy światopogląd, możliwe odpowiedzi:
-intuicjonizm
-serce
-dusza
PODSUMOWANIE:
Uczniowie biorą udział w dyskusji: Co prowadzi do lepszego poznania rzeczywistości: serce czy rozum? Rozważ problem odwołując się do ballady „Król Olch” i innych znanych Ci tekstów kultury
Karta pracy:
1. JAKA JEST ATMOSFERA UTWORU I CO JĄ TWORZY?
2. W JAKI SPOSÓB RZECZYWISTOŚĆ POSTRZEGAJĄ SYN I OJCIEC, JAK MOŻNA NAZWAĆ ICH POSTAWY, CO JEST ICH ŹRÓDŁEM?
3. Z CZEGO WYNIKA RÓŻNICA W POSTRZEGANIU RZECZYWISTOŚCI PRZEZ BOHATERÓW?
4. JAK TWOIM ZDANIEM SKOŃCZYŁA SIĘ HISTORIA CHŁOPCA?
5. SCHARAKTERYZUJ BUDOWĘ I TREŚĆ TEKSTU, NAZWIJ GATUNEK:
mgr K. Orłowska