1
PROGRAM KOŁA MAJSTERKOWICZA
działającego przy Specjalnym Ośrodku Szkolno - Wychowawczym im Kawalerów Orderu Uśmiechu w Suliszewie dla uczniów z lekkim i umiarkowanym upośledzeniem umysłowym
Program opracował: mgr Remigiusz Wieczorek
Suliszewo 2016r.
2
SPIS TREŚCI:
1.
Wstęp........................................
4
2. Cele i założenia programu........................................
4
3 Cele szczegółowe........................................
4
4 Procedury osiągania celów........................................
4
5 Cele operacyjne........................................
5
6. Metody i formy pracy........................................
5
7. Treści edukacyjne........................................
6
8. Oczekiwane osiągnięcia wychowanków........................................
7
9. Kontrola i ocena osiągnięć........................................
8
10. Ewaluacja programu........................................
8
11.
Bibliografia........................................
10
12. Karta obserwacyjna........................................
11
13 Ankieta dla uczniów........................................
13
3
WSTĘP
Opracowany przeze mnie program koła majsterkowicza jest zróżnicowany pod względem stopnia trudności i dostosowany do indywidualnych możliwości i zdolności manualnych uczniów niepełnosprawnych w stopniu lekkim i umiarkowanym. Zawiera on informacje o potrzebnych do wykonania prac - materiałach, narzędziach i przyborach oraz wykorzystywanych na zajęciach środkach dydaktycznych, stosowanych metodach i formach pracy z uczniami. Napisanie tego programu zostało poprzedzone diagnozą edukacyjną, obserwacją i informacjami uzyskanymi od wychowawców grup internackich. Program przeznaczony jest do realizacji w SOSW w Suliszewie w formie zajęć pozalekcyjnych. Zajęcia koła majsterkowicza przeznaczone są dla wychowanków upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim, umiarkowanym uczęszczających do szkoły podstawowej, gimnazjum, przysposabiającej do pracy oraz zasadniczej szkoły zawodowej. Zajęcia będą realizowane raz w tygodniu przez 1 godzinę lekcyjną lub co 2 tygodnie przez 2 godziny lekcyjne w zależności od aktualnej potrzeby. Program będzie zrealizowany w ciągu 1 roku szkolnego.
CELE I ZAŁOŻENIA PROGRAMU:
Celem głównym programu jest rozwijanie u uczniów zdolności i zainteresowań manualnych, stymulowanie aktywności poznawczej i twórczej oraz wdrażanie do aktywnego spędzania czasu wolnego.
CELE SZCZEGÓŁOWE:
• rozwijanie zdolności, wrażliwości, wyobraźni i twórczego myślenia, • rozwijanie samodzielności, odpowiedzialności i umiejętności planowania działań, • przestrzeganie ostrożności i zasad bezpieczeństwa pracy, • prawidłowe i bezpieczne posługiwanie się urządzeniami i elektronarzędziami, • kształtowanie umiejętności współpracy w grupie i pomagania sobie nawzajem, • rozwijanie sprawności manualnej i percepcyjnej, • doskonalenie umiejętności posługiwania się różnymi narzędziami i materiałami,
4
• rozwijanie twórczej inicjatywy wychowanka, pomysłowości, a przede wszystkim wiary we własne siły, • kształtowanie wytrwałości, cierpliwości, rzetelności, staranności podczas wykonywania różnego typu zadań technicznych, • utrzymywanie ładu i porządku podczas pracy i po jej zakończeniu, • zapewnienie atmosfery ciepła i życzliwości.
PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
Osiągnięcie założonych celów wymaga zastosowania skutecznych form i metod pracy, które będą dostosowane do indywidualnych potrzeb i możliwości wychowanka. Metody i formy pracy stosowane przy realizacji programu mają w jak największym stopniu zaspokoić potrzeby psychofizyczne uczniów, rozwijać indywidualne zdolności, zainteresowania, umożliwić osiągnięcie sukcesu na miarę możliwości dziecka. Zadania i stopień trudności będą dostosowane indywidualnie do wieku i możliwości podopiecznych. Celem programu jest wspomaganie rozwoju technicznego młodego człowieka, dokonywanie w nim pozytywnych zmian, oraz przygotowanie do aktywnego uczestnictwa we współczesnym świecie.
CELE OPERACYJNE:
Uczeń: • organizuje swój warsztat pracy, • posługuje się podstawowymi narzędziami i materiałami, • interpretuje swoją własną twórczość, • dba o porządek na stanowisku pracy, • współpracuje z innymi uczniami,
METODY I FORMY PRACY
Metody pracy: • pogadanka, • metoda zajęć praktycznych według instrukcji „krok po kroku”,
5
• pokaz połączony z instruktażem, • multimedialne środki przekazu – Internet, • praca z komputerem, • obserwacja,
Formy pracy:
• praca indywidualna, • praca grupowa, • praca zespołowa,
TREŚCI EDUKACYJNE:
Na organizowanych zajęciach wykorzystywane będą ogólnie dostępne materiały, w szczególności surowce z odzysku, a wszystkie wykonywane prace poprzedzane będą zapoznaniem wychowanków z regulaminem oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy podczas korzystania z różnych narzędzi ręcznych i elektronarzędzi. Treści programu przewidziane do realizacji na zajęciach koła majsterkowicza ujęte są w następujących blokach tematycznych:
• Prace z materiałami z odzysku - butelki PET, - kubki po jogurtach, - puszki, - gazety, - tuby po papierowych ręcznikach
• Prace w drewnie - trasowanie, - wycinanie, cięcie wyrzynarką lub piłą do drewna, - obróbka wstępna, - obróbka wykańczająca papierem ściernym, - wiercenie otworów, - łączenie elementów za pomocą kleju, wkrętów i gwoździ, - malowanie, lakierowanie.
• Prace z kartonem
6
- trasowanie, - wycinanie za pomocą nożyka do tapet, - łączenie powierzchni, - malowanie farbami.
• Praca z gipsem sztukatorskim, dentystycznym - odpowiednia konsystencja, - czas stygnięcia, - malowanie, - lakierowanie.
• Prace z masy papierowej - przygotowanie potrzebnych składników, - łączenie składników, - wyrabianie masy papierowej , - suszenie na wolnym powietrzu, - malowanie.
OCZEKIWANE OSIAGNIĘCIA WYCHOWANKÓW
Na zajęciach koła majsterkowicza wychowankowie poznają i wykonują prace z wykorzystaniem wielu czynności technicznych, takich jak: modelowanie, lepienie, cięcie, klejenie, malowanie, barwienie, lakierowanie, wycinanie, wyrzynanie, trasowanie, wiercenie itp. Podopieczni uczestniczący w zajęciach koła majsterkowicza zdobywają następujące wiadomości i umiejętności w zakresie:
• rozwijania wyobraźni i logicznego myślenia, • przenoszenia zdobytej wiedzy i umiejętności na inne dziedziny nauki i życia codziennego, • rozpoznawania i nazywania różnego rodzaju materiałów i technik ich obróbki, • prawidłowego organizowania stanowiska pracy, • bezpiecznego posługiwania się podstawowymi narzędziami, przyrządami i elektronarzędziami (przestrzeganie zasad bhp), • właściwego dobierania narzędzi do danej pracy oraz utrzymywania ich w stanie sprawności, • planowania, właściwego stosowania i oszczędnego gospodarowania różnymi materiałami,
7
• wyrobienia nawyku dbałości o estetykę wykonanych prac, • odpowiedniego przygotowywania i przechowywania materiałów, • wyrabiania i lepienia z masy solnej, masy papierowej, • sprawnego posługiwania się ołówkiem, pędzlem oraz farbami, • systematycznej pracy, • współdziałania w grupie, • cierpliwości i wytrwałości w dążeniu do celu, • wiary we własne siły i możliwości.
KONTROLA I OCENA OŚĄGNIĘĆ
Podczas zajęć koła majsterkowicza ocenie podlegać będzie aktywność wychowanka, samodzielność, pomysłowość oraz przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Praca poszczególnych uczniów będzie oceniana na bieżąco w formie pochwały słownej, podczas wykonywania danej pracy oraz po jej zakończeniu. Ważne jest, aby to była ocena pozytywna, ponieważ ma ona na celu zachęcenie dziecka do dalszego działania. Istotna jest tutaj pochwała ze wskazaniem dobrych stron i rozwiązań ucznia np. oryginalność, ciekawa kolorystyka, dokładność, piękna kompozycja, itp. Powyższe formy oceny mają motywować uczniów do pracy i zapewnić im bezstresowe uczestnictwo w zajęciach koła majsterkowicza. Każdy uczestnik będzie miał możliwość wypowiedzenia się na temat wykonanej przez siebie pracy oraz dyskutowania z nauczycielem i resztą grupy na temat tej pracy. Taka forma oceny ma na celu przygotowanie uczestników do samodzielnego i swobodnego wyrażania swoich myśli. W ramach oceniania osiągnięć przewiduje się udział wychowanków w wystawach i konkursach , podczas których mogą oni otrzymać dyplomy oraz nagrody rzeczowe.
8
EWALUACJA PROGRAMU:
Ewaluacja programu pozwoli na poznanie osiągnięć i umiejętności uczniów oraz wykrycie ewentualnych braków występujących w realizacji założonych treści i celów. Ewaluacja poprzez ukazanie mocnych i słabych stron programu, daje szansę na podniesienie efektów pracy, staje się punktem wyjścia do dalszego działania i ewentualnej modyfikacji realizowanego programu. Efektem pracy dzieci będzie prezentacja zdobytych umiejętności i wiadomości w wystawach i konkursach oraz dekoracji pomieszczeń.
Do przeprowadzenia ewaluacji posłużą: •bieżące rozmowy z uczniami na temat zajęć, • analiza prac wykonanych na zajęciach przez wychowanków, • monitorowanie poziomu zaangażowania podopiecznych, w czasie zajęć • własne obserwacje osiągnięć uczniów, • wyrażenie zadowolenia z zajęć za pomocą mimiki twarzy, • karta obserwacyjna • ankieta skierowana do uczniów.
9
BIBLIOGRAFIA 1. Michalski U. – „Pomysłowe dekoracje na Boże Narodzenie”, wyd. Świat Książki, Warszawa 2003r. 2. Rothemund H. – „Robimy ramki”, wyd. Klub dla Ciebie, Warszawa 2004r. 3. Grund H. – Thorpe – „Zabawki ze sklejki”, wyd. Klub dla Ciebie, Warszawa 2004r. 4. Perina L.– „Moje hobby”, wyd. Świat Książki, Warszawa 2003r. 5. Rex D. – „ Młody majsterkowicz”, wyd. Delta, Warszawa 2007r.
10
KARTA OBSERWACYJNA
Imię i nazwisko: ........................................ Wiek: ........................................
1. Systematycznie uczestniczy w zajęciach. 0 1 2
2. Chętnie wykonuje prace i zadania podczas zajęć kółka. 0 1 2
3. Jest zadowolony/a ze swoich prac. 0 1 2
4. Zna i przestrzega zasady BHP. 0 1 2
5. Zna i posługuje się różnymi technikami pracy.
6. Właściwie dobiera materiały do danej pracy. 0 1 2
7. Oszczędnie gospodaruje różnymi materiałami. 0 1 2
8. Właściwe dobiera narzędzia do danej pracy. 0 1 2
9. Bezpiecznie posługuje się różnymi narzędziami. 0 1 2
10. Czyści drewniane elementy papierem ściernym. 0 1 2
11. Łączy w całość elementy z drewna za pomocą gwoździ, śrubek i wkrętów. 0 1 2
12. Piłuje drewniane elementy przy pomocy tarnika. 0 1 2
13. Przygotowuje potrzebne składniki i wykonuje masę papierową. 0 1 2
11
14. Okleja masą papierową różne konstrukcje. 0 1 2
15. Zagina karton wzdłuż wyznaczonych linii. 0 1 2
16. Łączy konstrukcje z kartonu za pomocą kleju. 0 1 2
17. Tnie tekturę nożykiem do papieru. 0 1 2
18. Utrzymuje ład i porządek podczas pracy i po jej zakończeniu. 0 1 2
12
ANKIETA DLA UCZNIÓW
OPINIA UCZESTNIKÓW KOŁA MAJSTERKOWICZA NA TEMAT PROWADZONYCH ZAJĘĆ
Celem ankiety jest poznanie Waszej opinii na temat prowadzonych przeze mnie zajęć koła majsterkowicza. Wybraną odpowiedź – proszę otoczyć kółeczkiem.
1.Czy lubisz chodzić na zajęcia majsterkowicza? a) TAK b) NIE
2. Czy na zajęciach panowała miła, życzliwa atmosfera sprzyjająca wspólnej nauce i zabawie? a) TAK b) NIE
3. Co najbardziej lubisz robić na zajęciach: a) pracować w drewnie b) wykonywać prace z materiałów z odzysku c) obsługiwać narzędzia i elektronarzędzia d) wykonywać konstrukcje z kartonu e) pracować z gipsem, masą solną, masą papierową f) malować, lakierować g) wycinać h) kiedy pracujemy przy komputerze i) inne, jakie?........................................
4. Napisz, co Ci się najbardziej podobało na zajęciach? Dlaczego? ........................................ ........................................
5. Napisz, co Ci się nie podobało na zajęciach? Dlaczego? ........................................ ........................................
6. Co chciałbyś zmienić na zajęciach? ........................................ ........................................
13
7. Jakie są Twoje propozycje i pomysły na zajęcia? ........................................ ........................................
7. Jak często według Ciebie powinny się odbywać zajęcia koła majsterkowicza? - 1 raz w tygodniu - 2 razy w tygodniu - więcej niż 2 - razy w tygodniu - co 2 tygodnie
9. Co twoim zdaniem wykonałeś najlepiej na zajęciach? ........................................ ........................................
Dziękuję za wypełnienie ankiety!