Opory ruchu - scenariusz zajęć

Temat lekcji: Opory ruchu.
Cele:
Uczeń wie:
- kiedy działa siła oporu ruchu ,
- co to jest siła tarcia i jakie posiada cechy,
- jakie są pożyteczne i szkodliwe skutki działania sił oporu,
- jak można zwiększyć a jak zmniejszać siłę oporu.

Uczeń umie:
- wykazać doświadczalnie istnienie tarcia,
- sprawdzić doświadczalnie od czego zależy siła tarcia,

Cele wychowawcze:
- kształtowanie umiejętności pracy w grupie i poczucia współodpowiedzialności za sukcesy i porażki zespołu, oceny efektów własnej pracy,
- umiejętność słuchania
- umiejętność prowadzenia dyskusji

Metody:
- doświadczenia – metoda oparta na obserwacji

Przebieg lekcji:
Część nawiązująca:
• Gdzie spotykamy opory ruchu? – burza mózgów.
• Wykonanie doświadczenia ilustrującego działanie siły tarcia.
Część właściwa:
• Zapisanie tematu lekcji.
• Siła oporu ruchu i tarcia, kiedy i jak działa – przedstawienia na ilustracji.
• Od czego zależy siła tarcia?
Uczniowie zostają podzieleni na 2 – osobowe grupy, wykonują doświadczenia zgodnie z instrukcją i wyciągają wnioski , badają od czego zależy siła tarcia.
• Lider każdej z grup prezentuje cel, przebieg, obserwacje i wnioski wykonanego doświadczenia (na tablicy powieszone zostają wnioski z doświadczeń wykonywanych przez grupy).
• Jak obliczyć wartość siły tarcia.
• Przykłady z życia codziennego zwiększania i zmniejszania siły tarcia.

Podsumowanie:
• Nauczyciel w rozmowie z uczniami podsumowuje lekcje, sprawdzając zrozumienie zjawiska tarcia.
• Nauczyciel dokonuje krótkiej oceny uczniów.

Praca domowa:
• W jaki sposób można zmienić tarcie między butem a podłogą
• Napisz historyjkę, która mogłaby się zdążyć w świecie pozbawionym tarcia.

ZAŁĄCZNIK 1.

Grupa 1:
Celem doświadczenia jest zbadanie jak siła tarcia zależy od rodzaju stykających się powierzchni.
Przebieg doświadczenia:
Klocek kładziemy na stole. Zaczepiamy siłomierz i przesuwamy klocek
a) po powierzchni stołu,
b) po kartce papieru
W którym przypadku siłomierz wskazuje większą wartość. Jak siła tarcia zależy od rodzaju stykających się powierzchni.
Obserwacje:
Wnioski:

Grupa 2:
Celem doświadczenia jest zbadanie jak siła tarcia zależy od siły nacisku na powierzchnię stołu.
Przebieg doświadczenia :
Klocek kładziemy na stole. Zaczepiamy siłomierz i przesuwamy jeden klocek a następnie dwa klocki, jeden na drugim.
Co obserwujemy? Jak siła tarcia zależy od siły nacisku na powierzchnię stołu.
Obserwacje:
Wnioski:

Grupa 3:
Celem doświadczenia jest pomiar siły tarcia przy wprawianiu ciała w ruch i podczas jego trwania.
Przebieg doświadczenia :
Klocek kładziemy na stole. Zaczepiamy siłomierz i obserwujemy kiedy siłomierz wskazuje większą wartość przy wprawianiu ciała w ruch czy podczas jego trwania.
Co obserwujemy? W którym przypadku siła tarcia jest większa.
Obserwacje:
Wnioski:

Grupa 4:
Celem doświadczenia jest pomiar siły tarcia przy przesuwaniu ciała i przy jego toczeniu.
Przebieg doświadczenia :
Ciągniemy siłomierzem wózek poruszający się na kołach , a następnie ciągniemy go siłomierzem do góry kołami.
Co obserwujemy? W którym przypadku siła tarcia jest większa.
Obserwacje:
Wnioski:

Grupa 5:
Celem doświadczenia jest zbadanie wpływu obecności dodatkowych substancji między powierzchniami trącymi (np. wody, oliwy).
Przebieg doświadczenia :
Klocek kładziemy na stole. Zaczepiamy siłomierz i przesuwamy klocek
c) po powierzchni stołu,
d) po wodzie rozlanej na powierzchni stołu.
Co obserwujemy? W którym przypadku siła tarcia jest większa.
Obserwacje:
Wnioski:

Grupa 6:
Celem doświadczenia jest zbadanie czy siła oporu powietrza zależy od kształtu poruszającego się przedmiotu.
Przebieg doświadczenia:
a) Rzucamy z tej samej wysokości, równocześnie kartkę panieru i gumkę do mazania.
b) Rzucamy z tej samej wysokości, równocześnie kulę ze zmiętego papieru i gumkę do mazania.
Co obserwujemy ? Jaki jest czas spadania przedmiotów w pierwszym i drugim przypadku
Obserwacje:
Wnioski: