Temat: Utrwalanie głoski sz.
Cele zajęć
- utrwalanie prawidłowej wymowy głoski š w wyrazach oraz na materiale obrazkowym,
- usprawnianie narządów artykulacyjnych,
- zachęcanie do samodzielnej wypowiedzi,
- ćwiczenia koordynacji wzrokowo-ruchowej, pamięci i percepcji słuchowej,
- utrwalanie prawidłowej wymowy głoski š w sylabach, wyrazach i zdaniach.
- doskonalenie słuchu fonematycznego i fonologicznego .
Metody:
- ćwiczenia oddechowe, artykulacyjne, fonacyjne, gry i zabawy logopedyczne.
Środki dydaktyczne:
- dmuchajka, rurki, piórka, balonik, cienie logopedyczne, zestaw obrazków, płyta CD
z nagraniami dźwięków otoczenia, domino logopedyczne – Lew Leon, lusterko, gra Logopedyczny Piotruś – głoska š, klucze, woda, piłka, świeczka, program komputerowy Logopedia.
Przebieg zajęć:
1. Ćwiczenia oddechowe:
- zabawa z dmuchajką – dziecko dmucha z różnym natężeniem, aby piłeczka nie spadła (wdech nosem, wydech ustami);
- dmuchanie z różnym natężeniem na piórko,
- nadmuchiwanie balonika;
- duży i powolny wdech nosem przy zamkniętych ustach bez zatrzymania powietrza – powolny wydech, wargi ułożone jak przy u.
- dmuchanie na świecę w taki sposób, aby płomień wyginał się, ale nie zgasł
- zabawa w „Gotowanie wody” - dziecko dmucha przez rurkę zanurzoną w wodzie tak, aby tworzyły się pęcherzyki powietrza na jej powierzchni; musi dmuchać długo, krócej, jak najkrócej, słabo, mocno, bardzo mocno, woda gotuje się, kipi.
2. Ćwiczenia fonacyjne:
- Wymawianie samogłosek [a], [o], [u], [e], [y], [i]. Najpierw pojedyncze samogłoski, potem przedłużone dźwięki.
- Wymawianie przedłużonych połączeń mmmaaa, mmmooo, mmmuuu
- Wymawianie na jednym wydechu sylab: ma me mi mo mu, pa pe pi po pu, ba be bi bo bu
3. Ćwiczenia słuchowe:
- rozpoznawanie odgłosów otoczenia (płyta CD)
- prezentacja różnych przedmiotów: klucze, piłka, kartkę papieru, woda w kubku, krzesło, następnie demonstrowanie, jakie dźwięki wydają te przedmioty podczas: upadku kluczy, uderzenia piłką o podłogę, darcia papieru, przelewania wody, przesuwania krzesła; następnie dziecko zamyka oczy, logopeda wykonuje w/w czynności, a dziecko mówi, jaki dźwięk słyszy;
- różnicowanie głosek s – z: nauczyciel pokazuje dziecku dwa obrazki przedstawiające muchę i węża oraz prezentuje dźwięki wydawane przez te zwierzęta (wąż – sss, mucha – zzz). Dziecko zamyka oczy, a logopeda pyta: „Kto nadchodzi? Kogo słychać: muchę czy węża? Dziecko otwiera oczy, wskazuje ilustrację i próbuje naśladować głosy w/w zwierząt.
- dziecko słucha wyrazów wypowiadanych przez logopedę, gdy słyszy głoskę š – klaszcze,
- prezentacja obrazków przedstawiających zwierzęta – wspólne ich nazywanie i naśladowanie ich odgłosów, następnie nauczyciel naśladuje określony odgłos, a dziecko wskazuje ilustrację przedstawiającą odpowiednie zwierzę.
4. Ćwiczenia narządów artykulacyjnych:
- domino Lew Leon – wyszukiwanie obrazków z takimi samymi minami, naśladowanie ich – kontrola poprawności wykonania w lusterku
- gimnastyka narządów mowy – „Sowa sprząta swoje mieszkanie”.
Prowadzący opowiada, a dziecko w tym czasie powtarza miny wykonywane przez logopedę, patrząc w lusterko.
Sowa rozejrzała się po swojej dziupli (dzieci przesuwają językiem po podniebieniu górnym, wewnętrznych ścianach policzków, podniebieniu dolnym). Zauważyła duży bałagan, Postanowiła zrobić porządek. Zaczęła od odkurzania sufitu dziupli (przesuwają czubkiem języka od przodu do tyłu jamy ustnej po podniebieniu górnym), zdjęła też firanki (liczą czubkiem języka górne zęby) i włożyła je do pralki (motorek wargami). Po chwili pralka zaczęła płukanie firan (dzieci przepychają powietrze wewnątrz jamy ustnej). Sowa odkurzyła też ściany (dzieci przesuwają czubkiem języka po wewnętrznej ścianie policzków) oraz podłogę (przesuwają czubkiem języka po podniebieniu dolnym w okolicach łuku zębowego). Rozwiesiła firany (ponownie liczą zęby górne). Sowa była bardzo zadowolona z wykonanej pracy i szeroko się uśmiechnęła (rozciągają szeroko usta). Dumna wyjrzała z dziupli i rozejrzała się wokoło (poruszają językiem ruchem okrężnym na zewnątrz jamy ustnej). Spojrzała w górę (dzieci sięgają czubkiem języka w kierunku nosa), spojrzała w dół (sięgają czubkiem języka w kierunku brody). Rozejrzała się też w prawo (przesuwają czubkiem języka do prawego kącika ust) i w lewo (przesuwają czubkiem języka do lewego kącika ust). Wszędzie był porządek i słychać było śpiewające ptaki (gwiżdżąc, naśladują głosy ptaków).
-
5. Ćwiczenia artykulacyjne utrwalające prawidłową wymowę głoski š:
- przypomnienie prawidłowego układu narządów artykulacyjnych do głoski š – naśladowanie szumu wiatru
- utrwalanie wymowy głoski š w sylabach,
- nazywanie obrazków z głoską š,
- cienie logopedyczne – nazywanie obrazków i dopasowywanie prawidłowych cieni,
- gra Logopedyczny Piotruś – zabawa polega na wyszukiwaniu par, nazywaniu ich,
- powtarzanie wyrazów i zdań z głoska š,
- zagadki logopedyczne
"Z futra szary ma sweterek, z chęcią ci podkradnie serek, na jaj widok
piszczą panie, co ją smuci niesłychanie." (mysz)
"Żółty dziobek, żółte pióra, opiekuje się nim kura, na dwóch
nóżkach podskakuje i radośnie popiskuje." (kurczątko)
"Pływa wśród jeziora fal, wiatr ją pcha i pcha gdzieś w dal, żagiel jej z daleka widać, wiesz już jak to się nazywa?" (żaglówka)
"Kocha jaśmin i stokrotki, z nich to zbiera nektar słodki, pracowicie robi miodzik, czy ktoś wie o kogo chodzi?" (pszczoła)
- ćwiczenia utrwalające wymowę głoski š – wykorzystanie programu komputerowego Logopedia (wyszukiwanie na rysunku wyrazów z š, powtarzanie ich, nagrywanie wymowy dziecka i odsłuchiwanie – autokontrola słuchowa).
6. Zakończenie zajęć, nagrodzenie pracy dziecka, zadanie pracy domowej (wyszukiwanie różnic w obrazkach, nazywanie ich.
Oprac. Katarzyna Błońska, nauczyciel polonista, logopeda, SP nr 15 w Rzeszowie