Konspekt lekcji historii dla klasy I technikum
Temat:
Kampania wrześniowa 1939 roku
Cele operacyjne lekcji:
Po skończonej lekcji uczeń:
pamięta:
• postacie: Adolf Hitler, Józef Stalin, Ignacy
Mościcki, Władysław Raczkiewicz, Władysław Sikorski
• daty: 1.09.1939, 3.09.1939, 17.09.1939
• miejsca bitew kampanii: bitwa nad Bzurą, bitwa pod Wizną, bitwa pod Kockiem
• pojęcia: Blitzkrieg, Sitzkrieg
rozumie:
• jakie były konsekwencje dla państwa polskiego, wypełnienia przez ZSRR paktu Ribbentrop-Mołotow
• okoliczności, w jakich Ignacy Mościcki przekazał swoją władzę Władysławowi Raczkiewiczowi
potrafi:
• wyjaśnić pojęcie „dziwna wojna” w odniesieniu do wojny prowadzonej z Niemcami przez Anglię i Francję
• scharakteryzować założenia polskiego planu obronnego
• wymienić główne bitwy kampanii wrześniowej
• wskazać na mapie kierunki ataku sił niemieckich na Polskę
Metody: rozmowa nauczająca, opis, dyskusja, opowiadanie, praca pod kierunkiem, praca z tekstem źródłowym, praca z materiałem multimedialnym, elementy wykładu
Środki dydaktyczne: podręcznik (B. Burda, B. Halczak, R.M. Józefiak, A. Roszak, M. Szymczak, Historia. Zakres podstawowy. Podręcznik dla szkół ponadgimnazjalnych, Gdynia 2012, s. 126-131), ilustracja przedstawiająca Hitlera i Stalina, fragment filmu dot. kampanii wrześniowej World War II Odc. 4 Kampania wrześniowa ’39 w Polsce, materiały źródłowe - cytaty Hitlera
Czynności nauczyciela i uczniów
1.Przywitanie, sprawdzenie listy obecności, wpisanie tematu do dziennika
2.Nauczyciel nawiązuje do tematu poprzedniej lekcji. Zadaje pytania dotyczące genezy II wojny światowej
- W jaki sposób Hitler łamał postanowienia traktatu wersalskiego?
- Jakie terytoria zajęła III Rzesza w latach 1938-1939?
- Jakie były postanowienia traktatu Ribbentrop-Mołotow?
Nauczyciel wysłuchuje odpowiedzi uczniów
3.Nauczyciel nawiązuje do aktualnego tematu
„Tematem dzisiejszej lekcji będzie kampania wrześniowa. Wymienimy najważniejsze bitwy kampanii oraz porozmawiamy o niemieckiej i radzieckiej agresji na Polskę”
4. Nauczyciel zapisuje temat lekcji na tablicy, a uczniowie w zeszytach
5. Nauczyciel charakteryzuje po krótce działania III Rzeszy w latach 1938-39, koncentrując się na agresywnej polityce wobec państwa polskiego. Nauczyciel prezentuje dwa cytaty z przemówień Hitlera m.in. z narady Fuhrera z wyższymi oficerami Wehrmachtu z maja 1939 roku (Źródło: stenogram narady Hitlera z wyższymi oficerami Wehrmachtu 23 maja 1939 spisany przez adiutanta Führera majora Schmundta)
Pokazuje także ilustrację Adolfa Hitlera.
6. Nauczyciel prezentuje uczniom film dotyczący kampanii wrześniowej(World War II Odc. 4 Kampania wrześniowa ’39 w Polsce). Zadaniem uczniów jest odpowiedzieć na pytania, które otrzymali oni od nauczyciela na specjalnie przygotowanych kartach pracy (rozdanych na początku lekcji). Nauczyciel wysłuchuje odpowiedzi uczniów, uzupełnia je. Prezentuje także fragment triumfalnego przemówienia wygłoszonego przez Hitlera w Gdańsku (Opis: fragment triumfalnego przemówienia wygłoszonego 19 września 1939 w Gdańsku. Źródło: Danzig. Speech of September 19, 1939, Hitler.org)
Nauczyciel wymienia najważniejsze bitwy kampanii wrześniowej tworząc kalendarium, które uczniowie mają zapisać w zeszytach
7. Nauczyciel omawia sytuację Polski po 17 września 1939 roku. Charakteryzuje agresję ZSRR na Polskę. Prezentuje ilustrację Stalina. Analizuje działania władz polskich, tłumacząc zmianę na stanowisku prezydenta RP i podwody, dla których do niej doszło. Prezentuje dalsze bitwy, które uczniowie wpisują do kalendarium.
8. Nauczyciel pyta się uczniów: Jaki rodzaj wojny zakładał niemiecki plan ataku na Polskę? Kiedy ZSRR zaatakował państwo polskie? Dlaczego Związek Radziecki wkroczył w granice Polski? Jeżeli jest jeszcze czas uczniowie wykonują zadanie 2 ze strony 138 – jeżeli nie staje się to ich pracą domową (Zadanie: Wyjaśnij pojęcie "dziwna wojna". Zastanów się, w jakim stopniu była ona kontynuacją polityki appeasementu prowadzonej przez Francję i Wielką Brytanię)