Logorytmika - co, to takiego? Zabawy i ćwiczenia logorytmiczne

Logorytmika polega na połączeniu terapii logopedycznej z rytmiką, aby oddziaływać na sferę słuchową, słuchowo-ruchową i ruchową osoby, którą się leczy bądź rehabilituje.
Głównym celem jest korygowanie wad mowy i zaburzeń słuchu, a przy tym uwrażliwienie na cechy wspólne muzyki i mowy takie, jak: rytm, melodia, tempo, dynamika i barwa dźwięku.
Rodzaje ćwiczeń, które występują na zajęciach logorytmicznych:
- ćwiczenia oddechowe,
- ćwiczenia głosowe (wywoływanie, doskonalenie i utrwalanie głosek),
- ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne,
- ćwiczenia usprawniające dużą i małą motorykę,
- ćwiczenia słuchowe,
- ćwiczenia koordynacji wzrokowo-ruchowej,
- śpiew i ruch przy muzyce, odtwarzanie i tworzenie muzyki,
- gra na instrumentach perkusyjnych.
Logorytmika wg J. Stadnickiej to "zajęcia poprawiające ogólną kondycję psychiczną i fizyczną dziecka. Wywołują uśmiech, budzą zaciekawienie, wyzwalają aktywność ruchową, umożliwiają odreagowanie napięć i negatywnych emocji. Wszytko to dokonuje się za sprawą przyjaznego stosunku nauczyciela, który korzysta z elementów muzyki, ruchu i mowy, realizuje wszystkie założenia tej metody w formie zabawy".
Logorytmika to doskonały i niezwykle przydatny zestaw ćwiczeń kształtujących umiejętności językowo-słuchowo-ruchowe dziecka.
Zabawy i ćwiczenia logorytmiczne:
- marsz z wysoko podnoszonymi kolanami,
- marsz krótkimi krokami po linii prostej np. wzdłuż skakanki,
- marsz ze wspięciem na palce,
- marsz z jednoczesnym klaskaniem,
- bieg między rozłożonymi klockami,
- bieg i chód zgodnie z akompaniamentem,
- umiejętność wykonywania podskoków,
- skaczące piłeczki,
- przeskoki obunóż z prawej strony na lewą,
- przeskoki obunóż przez rozłożoną skakankę,
- - podskoki jednonóż,
- marsz ze swobodnym wymachem ramion w różnych kierunkach,
- chodzenie w rozsypce zgodnie z akompaniamentem (w czasie przerwy wspięcie na palce).
Ćwiczenia inhibicyjno-incytacyjne:
polegają na szybkiej reakcji, najczęściej ruchowej na usłyszany sygnał. Inhibicja i incytacja, czyli hamowanie i pobudzanie mobilizuje uwagę dzieci, ćwiczy pamięć, słuch, spostrzegawczość i zręczność.
- dzieci poruszają się podskokami po całej sali na hasło: STOP zatrzymują się w dowolnej pozycji, na słowo JUŻ przykucają, na sygnał HEJ wiążą koło za ręce;
- ustalone wcześniej sygnały muzyczne powodują wykonanie odpowiednich czynności np:
- wysoki dźwięk: wspięcie na palcach;
- niski dźwięk: klęk lub siad na podłodze;
- tryl - obroty wokół własnej osi;
- glissando - ustawienie się w rzędzie.
Ćwiczenia metrorytmiczne: ten rodzaj ćwiczeń rozwija najlepiej poczucie rytmu. W zakres tego typu ćwiczeń wchodzi między innymi rozpoznawanie i odtwarzanie metrum: krokami, ruchami całego ciała, na instrumentach, gestami oraz wykonywanie w rozmaity sposób krótszych i dłuższych tematów rytmicznych. Przy realizacji rytmów warto stosować różne rekwizyty i instrumenty perkusyjne, które wzbogacają każde zadanie intensyfikując uwagę dzieci i rozwijając ich wyobraźnię.
Ćwiczenia polirytmiczne: polirytmią nazywamy odtwarzanie co najmniej dwóch rytmów jednocześnie. Przy wykonywaniu rytmów stosuje się różne sposoby: klaskanie, kroki, głos, instrumenty. Realizacja dwóch rytmów przez jedno dziecko jest dość trudna, dlatego wykonywane rytmy muszą być bardzo proste. Często rozpoczyna się od miarowych wartości (nogi idą ćwierćnutami, ręce klaszczą ósemki lub odwrotnie).
Ćwiczenia ortofoniczne:
- "Wiosna na łące" naśladowanie brzęczenia pszczół (zzz...), much (bzzz...), pasikoników (pst, pst, pst...), chrabąszczy (żżż, żżż, żżż...), jaskółek (ćwir...);
Ćwiczenia usprawniające narządy mowy:
"Minki"
- ryjek świnki - wargi wysunięte do przodu, lekko rozchylone na brzegach,
- dziobek ptaka - złączone wargi wysunięte daleko do przodu,
- uśmiech konia - warga górna uniesiona do góry, tak by było widać wszystkie zęby, przy czym górna warga jest ruchliwa,
- wiewiórka gryząca orzechy - pracuje dolna warga,
- warczący pies - uniesiona górna warga, zęby widoczne.
"Musztra" podczas ćwiczenia usta są cały czas otwarte, a ruchy języka energiczne i zdecydowane:
- język maszeruje jak żołnierz na defiladzie:
Raz! - czubek języka na górną wargę
Dwa! - czubek języka do lewego kącika ust
Trzy! - czubek języka na dolną wargę
Cztery! - czubek języka do prawego kącika warg
"Kląskanie"
- Kilka razy szeroko otwórz i zamknij usta, układając je w pozycji poszczególnych samogłosek "a" "o" "u" "e" "i" "y", potem zrób to głośno.
- Głośno i wyraźnie wypowiadaj połączenia:
abba, obbo, ubbu, ebbe, ibbi, ybby;
assa, osso, ussu, esse, issi, yssy.
W różnym tempie powiedz:
brim, bram, bram, bram, brom;
trim, tram, tram, tram, trom;
krim, kram, kram, kram, krom.
Wierszyk z pokazywaniem:
Bierzemy muchy w paluchy (szczypiemy powietrze przed sobą 3 razy)
robimy z muchy placuchy (klepiemy otwartą dłonią o dłoń - 3 razy)
kładziemy muchy na blachy (klepiemy dłońmi o brzuszek 3 razy)
i mamy radochy po pachy (wypowiadane jak najszybciej, rączki podkurczamy pod paszki i "wiercimy" ciałkiem).
Rytm i śpiew:
- rytmizacja własnego imienia (np. Basia, Basiula, Basieńka)
- ruch ilustracyjny do piosenek
Zabawy ze śpiewem:
"Banany"
Płyną statki z bananami w siną dal,
łabidu daj, daj, łabidu daj, daj.
Podaj, podaj, podaj mi podaj bananów kosz/2x.
(wszyscy siedzą w kole w siadzie klęcznym i rytmicznie uderzają na zmianę w swoje kolana, w kolana partnera po prawej stronie, a następnie znów w swoje i partnera po lewej stronie itd.)