Działania na rzecz bezpieczeństwa w internecie - wykaz przydatnych edukacyjnych stron internetowych

Obecnie uczeń już od najmłodszych lat korzysta z technologii informacyjno-komunikacyjnych. Obok tradycyjnych zagrożeń płynących z codzienności pojawiają się nowe, niebezpieczne związane z Internetem. Aby wyjść naprzeciw problemom zagrożeń płynących z cyberprzestrzeni, należy podjąć działania profilaktyczne, których celem jest uświadomienie dzieciom, że rozwój oraz korzystanie z nowoczesnych technologii stwarza zagrożenie, które może dotknąć każdego z uczniów.
Ważnym działaniem na rzecz profilaktyki zagrożeń w cyberprzestzeni jest dla najmłodszych jest program Safer Internet „Dzień Bezpiecznego Internetu” (DBI). Ten dzien obchodzony jest z inicjatywy Komisji Europejskiej od 2004 roku i ma na celu inicjowanie i propagowanie działań na rzecz bezpiecznego dostępu dzieci i młodzieży do zasobów internetowych. W Polsce Dzień Bezpiecznego Internetu od 2005 roku organizowany jest przez Polskie Centrum Programu Safer Internet, które tworzą Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa (NASK) oraz Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę (dawniej Fundację Dzieci Niczyje) – realizatorzy unijnego programu „Łącząc Europę” (ang. Connecting Europe Facility - CEF). Głównym partnerem wydarzenia jest Fundacja Orange. Partnerem DBI 2017 był Facebook. Tegoroczne wydarzenie zostało objęte honorowym patronatem przez Minister Edukacji Narodowej Annę Zalewską, Minister Cyfryzacji Annę Streżyńską, Rzecznika Praw Dziecka Marka Michalaka oraz Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej Marcina Cichego.
DBI ma na celu przede wszystkim inicjowanie i propagowanie działań na rzecz bezpiecznego dostępu dzieci i młodzieży do zasobów internetowych, zaznajomienie rodziców, nauczycieli i wychowawców z problematyką bezpieczeństwa dzieci w Internecie oraz nagłośnienie tematyki dotyczącej bezpieczeństwa online. DBI obchodziliśmy 7 lutego 2017 r. pod hasłem „Razem zmieniamy internet na lepsze”. Podczas zbliżającej się 13 edycji wydarzenia w Polsce organizatorzy chcieli zwrócić uwagę na rolę każdego użytkownika internetu w budowaniu bezpiecznego i przyjaznego środowiska online. Każdy ponosi odpowiedzialność za to, co robi w sieci i w jaki sposób z niej korzysta. Podczas obchodów DBI szczególnie podkreślony został potencjał internetu, który dzieci mogą wykorzystać zarówno w edukacji, kontaktach z rówieśnikami jak również jako formę twórczej rozrywki.
Jakie działania nauczyciel może podejmować, aby zapewnić swoim uczniom bezpieczeństwo w Internecie? Poniżej przedstawię adresy stron internetowych na rzecz bezpieczeństwa online, które należy uwzględnić w codziennej profilaktyce uczniów.
http://edukacja.fdds.pl/ Mozliwość zamówienia maksymalnie 30 egzemlarzy bezpłatnego magazynu Sieciaki.pl (należy pokryć jedynie koszt przesyłki). Magazyn edukacyjny prezentujący zasady bezpiecznego korzystania z Internetu. Zawiera 15 misji – zadań sprawdzających wiedzę o bezpieczeństwie online. Istnieje też możliwość zamówienia bezpłatnego pakietu Necio.pl W skład pakietu wchodzą: scenariusz zajęć, arkusze pracy, bajka „Mój przyjaciel Necio”, plakat, płyta CD. Istnieje ponadto możliwość pobrania zeszytów zadań „Baw się i ucz w sieci” przeznaczonych dla dzieci 4-8 lat i rodziców, dotyczących bezpieczeństwa w Internecie oraz walki z nielegalnymi i szkodliwymi treściami. Ponadto jest również możliwość pobrania poradnika Bezpieczeństwo dzieci online. Kompedium dla rodziców i profesjonalistów. Został on przygotowany przez ekspertów z Polskiego Centrum Programu Safer Internet (NASK i Fundacja Dzieci Niczyje) i dotyczy zróżnicowanych aspektów bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w internecie. Istnieje także możliwość pobrania Elementarza dla dzieci – broszury przeznaczonej dla dzieci i rodziców dotyczącej bezpieczeństwa w Internecie, w tym ochrony komputera, komunikacji przy użyciu sieci, cyberprzemocy, rozrywki i pobierania plików z sieci. Można również pobrać publikację Jak reagować na cyberprzemoc? Poradanik dla szkół. Zawiera ona charakterystykę zjawiska cyberprzemocy, wskazówki dotyczące szkolnego systemu zapobiegania oraz aspekty prawne i psychologiczne tego zjawiska.
https://www.edukacja.fdds.pl/kursy-e-learning Poznaj bezpieczny Internet. Kurs dla uczniów klas I-III szkół podstawowych. Zajęcia odbywają się w sali informatycznej. Ważne, aby wcześniej kurs ukończył prowadzący nauczyciel (kurs dla profesjonalistów), tylko to umożliwi rejestrację grupy. Prowadzący krótko omawia formę uzyskania i sprawdzenia wiadomości biroących udział w kursie uczniów. Później pomaga uczniom w rejestracji. Każdy uczeń musi wpisać kod aktywacyjny, który zotaje nadany nauczycielowi podczas pierwszej rejestracji. Uczniowie mogą uczestniczyć w kursie zarówno podczas zajęć szkolnych, jak i w domu. Kursy są adresowane do grup wiekowych. Na zakończenie szkolenia każdy uczeń może wydrukować sobie dyplom.
http://www.sieciaki.pl/ Serwis dla dzieci zawierający bezpieczne gry, konkursy, wykaz bezpiecznych stron internetowych. Projekt ma na celu głównie: edukację dzieci w zakresie bezpieczeństwa w Internecie, edukację w zakresie posługiwania się Internetem, promocję bezpiecznych zastosowań sieci, certyfikowanie oraz promocję bezpiecznych stron i serwisów internetowych. Uzupełnieniem działań jest akcja „Sieciaki na Wakacjach” organizowana corocznie. To waakcyjne pikniki edukacyjne organizowane przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę i Fundację Orange. Celem akcji jest edukowanie dzieci poprzez zabawę – jak reagować na zagrożenia w Internecie oraz jak ich unikać. Sieciakowe pikniki odbywają się latem.
Poniżej wymienię strony na których znajdziemy materiały i informacje, które można wykorzystać w celu poszerzenia własnej wiedzy oraz w ramach organizacji spotkań z rodzicami. Są to poniższe strony:
www.saferinternet.pl
www.dzieckowsieci.pl
www.dbi.pl
www.dyzurnet.pl
www.helpline.org.pl
www.przedszkolaki.sieciaki.pl
www.321internet.pl
www.educotv.pl
www.naszedzieciwsieci.org
www.bezpieczneinterneciaki.pl
http://www.saferinternet.pl/pl/materialy-multimedialne/3334-zostan-znajomym-swojego-dziecka-projekt-edukacyjny-dla-rodzicow
http://bezpiecznyinternet.edu.pl/
http://dzieckowsieci.fdn.pl/scenariuszezajec-zuzka-i-tunio-poznaja-internet
http://dzieckowsieci.fdn.pl/owce-w-sieci To seria zabawnych filmów animowanych będących oskonałym pretekstem do rozmowy z dzieckiem o bezpieczeństwie w internecie, przeznaczona dla uczniów w wieku od 6 do 10 roku życia. Poruszane w filmach tematy to publikacja nagich zdjęć i nagrań, prześladowanie w Internecie, wyłudzenia danych osobowych i infomacji majątkowych, uwodzenie przez Internet.
https://fundacja.orange.pl/kurs/wyzwanie/1/video Internetowy kurs dla rodziców Bezpiecznie Tu i Tam ma na celu pomoc dorosłym w zapewnieniu małym internautom bezpieczeństwa online. Kurs składa się z pięciu modułów tematycznych w formie Wyzwań, które rodzic może zrealizować po kolei w dowolnym czasie. Każdy moduł rozpoczyna się krótkim video i animacją, które w przystępny sposób prezentują podstawowe zagadnienia.
Organizatorem poniższych stron: https://platforma.megamisja.pl/ i https://megamisja.pl jest Fundacja Orange. Program skierowany jest do świetlic i składa się z różnych wyzwań, opartych na mechanizmie gry edukacyjnej. Pojawiają się w niej animowani bohaterowie, którzy mają mnóstwo pytań i kłopot z pewnym cyfrowym wynalazkiem. Dzieci pracując w grupie, podejmują kolejne zadania w Mega Misji i zdobywają punkty, aby móc wymieniać je na nagrody pomocne w realizacji zajęć, sprzęt multimadialny, ksiażki i materiały plastyczne czy pomoce edukacyjne, które wzbogacą wyposażenie placówki. Program zawiera mnóstwo pomocy, scenariuszy itp.
http://bezpiecznyinternet.edu.pl/ Projekt organizowany w 2015 roku przez Fundację odkrywców innowacji i Fundację drabina rozwoju. Mimo zakończenia działań związanych z realizacją projektu na stronie, w dalszym ciagu można skorzystać z wielu ciekawych materiałów m.in.: multubook dla dzieci, materiały dla nauczycieli, standard bezpieczeństwa on-line dla placówek oświatowych.
Z kolei na stronach: www.dyzurnet.pl, www.helpline.org.pl uczniowie uzyskają pomoc. Za pośrednictwem tych stron można porozmawiać z profesjonalistą, który wskaże rozwiązanie trudnej sytuacji. Można również skonataktować się z osobami dyżurującymi poprzez specjalną linię telefoniczną 800 100 100 lub wysyłając e-maila helpline@helpline.org.pl
http://www.116111.pl/ Bezpłatny telefon zaufania.

Bibliografia
1. Kubala-Kulpinska Aleksandra „Profilaktyka zagrożeń w cyberprzestrzeni wśród najmłodszych” , Życie Szkoły luty 2017.
2. http://www.saferinternet.pl/pl/dzien-bezpiecznego-internetu/113-dbi/artykuly-dbi-na-header/4256-co-to-jest-dbi-4