Bajkoterapia w przedszkolu

„Nieusłuchany będzie zawsze, od którego zbyt wiele żądamy, który zrozpaczony, do żywego dotknięty lub zbuntowany, beznadziejnie stwierdza, że poprawić się nie może. Człowiek dojrzały ma doświadczenie nieudanych wysiłków, więc pogodził się z losem.
Dziecko chce być dobre. Jeśli nie umie- naucz, jeśli nie wie – wytłumacz, jeśli nie może – pomóż! Jeśli przy największym wysiłku dozna porażek ,należy tak pobłażać, jak pobłażliwie godzimy się z naszymi własnymi wadami i nałogami.” (J.Korczak)
Powyższy cytat najlepiej oddaje jak powinno postępować z najkruchszymi istotami, jakimi są dzieci, które rozwijając się chodzą w stale zmieniający się świat, często niezrozumiały niosący nieraz bolące doświadczenia, zaburzające rozwój osobowości. Pomocnym narzędziem w wychowaniu dziecka jest bajka towarzysząca ludzkości od pokoleń, która pozwala dziecku bez lęku spojrzeć na swoje problemy i daje różne alternatywy radzenia sobie w trudnych sytuacjach .
Głównym celem edukacji przedszkolnej jest dbanie o wielostronny rozwój dziecka
i ciągłe wzbogacanie jego osobowości. Środkami do realizacji tego celu jest rozwijanie zdolności poznawczych i emocjonalno – społecznych dziecka przedszkolnego, uczenie trudnej sztuki wyboru wartości oraz odpowiedzialność za podejmowane decyzje
i dokonywane wybory, a także stwarzanie korzystnych warunków do podejmowania działań kreatywnych.(...) Ważną rolę w tym procesie odgrywa zaznajamianie dzieci z utworami literackim, jakimi są bajki.
Średnie dzieciństwo (okres pomiędzy czwartym a siódmym rokiem życia)jest czasem eksploracji, w którym dziecko odkrywa swoją indywidualność i odrębność od rodziców,
a czyni to dzięki realizacji zadań rozwojowych .Są nimi adaptacja do nowego otoczenia, zwiększenie samodzielności, uczestnictwo w grupie rówieśniczej i stopniowe kontrolowanie własnych reakcji.(...)To co było jasne i jednoznaczne ,nagle staje się inne, niezrozumiałe.
Dzieci często nie potrafią mówić o swoich lekach i problemach. Nie rozumieją swoich reakcji, uczuć i otaczającego ich świata, dlatego nie są wstanie prosić o pomoc. W sytuacji kiedy niepokój jest silnie dozowany, zwykle prowadzi do zahamowania lub wzmożenia aktywności dziecka. Lęk udaremnia próby skupienia się na czymś innym, a przez to obniża sprawność intelektualną dziecka. Rolą nauczyciela jest wprowadzenie dziecka w otaczający go świat, poprzez zabawę, rozmowę. W tym celu warto, więc sięgnąć do literatury, która
w magiczny sposób uspokoi i wyciszy, niejednokrotnie rozbawi, zaintryguje.
Bajka terapeutyczna pomaga dziecku zadbać o emocjonalny rozwój, pozwala nauczyć się języka uczuć. Niewiele łączy ze sobą bajkę terapeutyczną z bajką ujęciu klasycznym
w rozumieniu ogólnym. Bajki terapeutyczne, są to krótkie opowiadania i historie, które zostały napisane w taki sposób, aby dziecko znalazło w nich cząstkę siebie, swoich uczuć, problemów emocji i konkretnych lęków . Dlatego nazwa cyklu bajek terapeutycznych – „bajki – pomagajki” już na stałe zawitała w języku terapeutów i pedagogów.
Autorem tego typu bajek może być każdy z nas ,lecz należy pamiętać o jej
dwóch podstawowych funkcjach:
• psychoterapeutycznej ( gdzie celem jest wspieranie emocjonalne dziecka ,zaszczepienie
w nim wiary we własne możliwości, oraz pokazanie, że świat wszystkich emocji jest zupełnie normalny i naturalny)
• psychoedukacyjnej ( gdzie celem jest dokonanie zmian w zachowaniu dziecka)
Bajkę terapeutyczną można wykorzystać w zaistniałej sytuacji, w momencie
zaistniałego problemu, lub profilaktycznie, gdy dostrzegamy nadciągające trudności.
Głównym celem w pracy biblioterapeutycznej z dzieckiem jest kształtowanie właściwych postaw. Postawa jest trwałym wyznacznikiem - pozytywnym lub negatywnym w odniesieniu do ludzi, obiektów i idei. Przedmiotem postaw mogą być osoby i grupy społeczne, własna osoba, bądź społeczne normy zwyczajowe i moralne.
Oddziaływanie terapeutyczne na dziecko, ma za zadanie kształtowanie postawy pozytywnej, wzmocnienie własnej wartości oraz pozytywnego nastawienia do siebie i innych.
Priorytetem dla nauczycieli, terapeutów i pedagogów są, nieustanne starania o całokształt rozwoju naszych wychowanków. To wspaniałe uczucie, gdy widzimy, że dziecko otwiera się na świat. Niniejsza praca składa się z trzech rozdziałów tematycznych

Bajkoterapia

Bajkoterapia to metoda profilaktyczna i terapeutyczna adresowana do małych dzieci
w wieku od czerech do dziewięciu lat. Oddziaływanie polega na zapoznaniu małego słuchacza ze specjalnie do tego celu ułożonymi bajkami, zwanymi terapeutycznymi.
Bajki terapeutyczne są to historie świadomie tak skonstruowane i napisane, by dzieci odnajdowały w nich cząstkę siebie, swoich uczuć, emocji, konkretnych problemów, z którymi się borykają. „Bajki terapeutyczne tym się różnią od innych edukacyjnych opowiadań, że koncentrują się wyłącznie na sytuacjach trudnych emocjonalnie, zawierają informacje, które obrazują wzory ich wyjaśnienia, nadawania określonego znaczenia, nazywania emocji, szczególnie społecznych, oraz zaznajamiają się ze strategiami zadaniowymi radzenia sobie, poza tym wskazują na wagę wsparcia społecznego.”
Określona konstrukcja narracji bajki terapeutycznej daje możliwość oddziaływania na bohatera bajkowego:
• Konkretyzację i racjonalizację doznawanych lęków, która dokonuje się poprzez pokazanie dziecku, jakie osoby, przedmioty czy sytuacje go wywołują. Uświadomienie sobie przyczyn i skutków wpływających na racjonalne działanie. Bohater bajkowy prezentuje wzory zachowań umożliwiające skuteczne działanie. Czytelnik czy słuchacz uczy się poprzez to radzić sobie
w nowej, trudnej sytuacji;
• Wzmacnianie poczucia własnej wartości i uczenia się pozytywnego myślenia – dokonuje się poprzez nagradzanie bohatera za skuteczność zachowań;
• Powtarzanie bodźców lękotwórczych, które powodują proces „odwrażliwiania” poprzez bajki terapeutyczne dzieci oswajają się
z sytuacjami, osobami czy przedmiotami wywołującymi lęki. Redukcja lęku występuje na skutek częstego kontaktu z bodźcem o średniej sile, w efekcie reakcja na niego zanika;
• Łączenie bodźców lękotwórczych z przyjemnymi emocjami, co w efekcie prowadzi do wyobrażania sobie tych bodźców bez doznawania lęku i nie przenoszenia go na realne sytuacje życiowe”
Konstrukcja tego rodzaju bajek daje dziecku możliwość utożsamić się z bohaterem,
a zarazem przeżyć z nim daną historię, pozostając w bezpiecznym otoczeniu. „Bajka terapeutyczna wspiera, ponieważ pozwala dzieciom zrozumieć, że ”Bać się, smucić, wstydzić to jest normalne. Inni też przeżywają takie uczucia . Dziecko w wieku młodszym szkolnym bardzo silnie przeżywa wszelkie trudne sytuacje, traumatyczne wydarzenie zapadają silnie
w pamięci dziecka, co może wpływać na późniejsze sposoby reagowania emocjonalnego.
Silnie przeżywając sytuacje trudne, dzieci tkwią jakby w pułapce, z której nie potrafią się wydostać, bo najczęściej nie umieją opowiedzieć o swych problemach, zwrócić się
o pomoc. Dlatego bajka terapeutyczna zawierająca w swej treści informacje o świecie społecznym daje możliwość dziecku poznania i zrozumienia innych, akceptacji wymagań
i oczekiwań co skutkuje efektywnym funkcjonowaniu w grupie i równoczesnym zaspakajaniu własnych potrzeb.
Oddziaływanie poprzez bajkę nie jest mentorsko edukacyjne, ponieważ bohater bajkowy w niczym nie przypomina dziecka poza tym, że zmaga się z identycznym problemem. Mały słuchacz czy czytelnik jest tylko stymulowany, a nie edukowany wprost, do zmiany w zakresie rozumienia siebie czy innych.” Metoda terapeutyczna którą jest bajko terapia pobudza dziecko do samodzielnego odkrywania, czego rezultatem jest lepsze zapamiętywanie, jak również tworzenie własnej autonomii oraz kształtowanie poczucia sprawstwa, wykorzystując to iż dziecko w tym okresie rozwoju myśli bajkowo i magicznie co ułatwia zrozumienie wydarzeń przedstawianych w bajce i przyswajając te która odpowiadają jego poziomowi rozumienia.”Budowanie zasobów dotyczących sytuacji niełatwych emocjonalnie może oddziaływać profilaktycznie, wspierając w sytuacjach trudnych bądź pełnić rolę terapeutyczną.
Budowanie zasobów osobistych dziecka w celu profilaktycznym odnosi się do wiedzy deklaratywnej(czyli: Wiem, że ), a także do tych elementów wiedzy proceduralno- operacyjnej(czyli: Wiem ,jak)stanowiącej o potencjalnych sposobach działania, strategiach.
Na podstawowy schemat bajki terapeutycznej składają się:
• główny temat (sytuacja wywołująca lęk)
• główny bohater ( osoba lub postać z którą dziecko może się identyfikować)
• inne postaci (dające dziecku możliwość nazwania uczuć, uczące radzenia sobie z sytuacja stresującą)
• tło opowiadania ( miejsce znane dziecku)
Taki scenariusz pozwala terapeutą- nauczycielom, a także rodzicom tworzyć bajki stosownie do trudności i lęków dziecka. Trzeba pamiętać, że problem rozwiązuje samo dziecko za pośrednictwem i wsparciem bajki. Uczy się czerpać z sugerowanych rozwiązań i scenariuszy, odbierając je jako własne. Słuchając o problemach podobnych do jego dochodzi do wniosku Jeśli udało się to komuś podobnemu do mnie, to może ja tez potrafię...
Bajki terapeutyczne mają na celu pełnienie różnych funkcji to określone kryterium stanowi
o ich systematyzacji. Według M. Molickiej wyróżniamy:
• funkcje psychoedukacyjn?

• funkcję psychoterapeutyczn?

• funkcję relaksacyjn?

Literatura pełni różne funkcje. Treści zawarte w zbiorach dają możliwość zdobywania nowych umiejętności, pozwalają na zrozumienie nowej sytuacji , dają szerokie spektrum radzenia sobie w trudnych sytuacjach jak i pokazuje drogi możliwości wyjścia
z opresji obronna ręką. Dziecko ma możliwość radzić sobie z trudnościami takim jak: poczucie niskiej wartości, brak miłości czy bezpieczeństwa dzięki poznanym bohaterom. Możliwość utożsamianie się z ich przygodami motywuje dziecko do działania i zmiany odczuć i zachowania. Relaksacja pełni ważną rolę czytelnictwa . Ma na celu rozładowanie stresu czy napięcia emocjonalnego, budowanie pozytywnych relacji i nastawienie do pozytywnego myślenia. Literatura wykorzystywana jako forma terapii może spowodować
• „pozytywne przewartościowanie własnego doświadczenia, czyli zmianę sposobu myślenia o sobie i o tym co się wydarzyło,
• rozpoznawanie i uświadamianie własnych emocji(szczególnie społecznych),motywów i zachowania,
• Redukcję negatywnego napięcia emocjonalnego poprzez ekstrernalizację emocji

Bajkoterapia jako forma pomocy psychologiczno pedagogicznej

Wykorzystanie literatury(baśni, bajek, opowiadań) w celach terapeutycznych lub edukacyjnych ma długą historię. Sięga korzeniami do czasów starożytnych, np. w Aleksandrii w bibliotece widniały słowa ”Lekarstwo na umysł”, wskazujące leczniczą rolę czytania literatury nie tylko w odniesieniu do dzieci(...).
Stosowanie bajek terapeutycznych dogrywa bardzo ważna rolę w budowaniu pozytywnego obrazu samego siebie i własnej sytuacji, czyli konstruowaniu zasobów osobistych.(...).Dziecko wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym charakteryzuje się żyw?

i aktywną wyobraźnią. Pod wpływem słów terapeuty samodzielnie tworzy obrazy będące wyrazem interpretacji przekazywanych mu treści.
Bajki to najbliższe dziecku utwory, w których świat realny miesza się z fantastycznym
i razem tworzą zrozumiałą rzeczywistość. Dziecko zapoznaje się w nich z sytuacjami wzbudzającymi niepokój oraz znajduje cudowne rozwiązanie problemów. W świecie bajek można spotkać przyjaciół, przeżyć wspaniałe przygody, a przede wszystkim pozbyć się lęku. Rozwiązanie trudnych sytuacji może okazać się - dzięki bajkom- przyjemne, nawet radosne
Czytając czy opowiadając bajki terapeutyczne dotyczące różnych trudnych sytuacji życiowych, których nie sposób ominąć, wspieramy w sposób nieadekwatny, obrazujemy rożne sposoby rozumienia jednej i tej samej sytuacji, przedstawiamy wielość sposobów reagowania, tych efektywnych i nieefektywnych(...)Dziecko poznaje nieprzyjemne wydarzenia z bezpiecznej sytuacji .Oswaja się z nimi, bo je rozumie i zna strategie radzenia sobie.(...)Wsparcie przez bajki terapeutyczne jest ważne dla każdego dziecka, ponieważ pomagają one zinterpretować wiele różnych sytuacji życiowych.
Bajka potrafi wywoływać emocje, poruszać serca. Tłumaczyć to co trudne
i niewytłumaczalne. Rzeczywistość bajkowa jest przyjemnym środowiskiem rozwijającym wyobraźnię. Dzięki bajkom terapeutycznym dziecko uczy się wrażliwości, empatii oraz zachowań prospołecznych.
Bajki terapeutyczne pozwalają bez leku spojrzeć na swoje problemy i uczą, jak pomagać sobie w trudnych sytuacjach(...)Poprzez bajki dziecko uczy się pozytywnego myślenia o sytuacjach lękotwórczych. W bajkach stosowane są także inne techniki psychologiczne, które uodparniają przed lękiem bądź obniżają jego poziom, umożliwiając
w ten sposób stawienie czoła przeciwnościom.
Bajka terapeutyczna uczy optymizmu, zachęca do walki z przeciwnościami, dostarcza pozytywnych wzorców.
Bajki terapeutyczne dzielimy na:
• relaksacyjne- uspokojenie i odprężenie dziecka poprzez wizualizację, doświadczanie wszystkimi zmysłami; bajki te można połączyć z muzykoterapią czy zajęciami rytmicznymi
• psychoedukacyjne- wprowadzenie zmian w zachowaniu dziecka; bajki te rozwijają inteligencje emocjonalną, dają wzory zachowań prowadzących do rozwiązania zadania; w efekcie niwelują lęk odtwórczy i wytwórczy
• psychoterapeutyczne – obniżenie leku, zaspokojenie potrzeb, dowartościowanie dziecka, wsparcie przez zrozumienie, akceptację, budowanie pozytywnych emocji, nadziei, przyjaźni, jaką zapewniają bajkowe postacie, przekazani odpowiedniej wiedzy o sytuacji lękotwórczej i wskazanie sposobów radzenia sobie.
Aby bajko terapia odniosła zamierzony skutek , należy zadbać o odpowiednie warunki do dobrej recepcji bajki;
Warunki dobrej recepcji:
• zadbanie o wygodna pozycję ciała słuchającego- „usiądźcie wygodnie „,”oprzyjcie
o coś głowę”,” wyprostujcie nogi”, połóżcie się wygodnie” itp.; zapewnienie bliskości fizycznej z osobą czytającą- jest to bardzo istotne dla małych dzieci;
• stworzenie miłego nastroju, np. małe światełko, zapalona świeca, oryginalny przedmiot skupiający wzrok , cicha muzyka relaksacyjna w tle;
• opowiadanie lub czytanie z zastosowaniem zasad dobrego lektora- mówmy głosem spokojnym, raczej niskim, nie spieszmy się;
• rzadkie akcentowanie fragmentów z elementami niepokoju, grozy;
• zapewnienie małym słuchaczom kontaktu wzrokowego z osoba czytająca;
• po skończeniu opowiadania utrzymanie wyjątkowej atmosfery, pozwalając dzieciom pobyć w milczeniu tak długo, jak tego potrzebują;
• wysłuchanie tego, co chcą powiedzieć dzieci po przeczytaniu utworu, pozwolenie na wyrażanie odczuć i refleksji, które wywołała w nich baśń;
• zaproponowanie ekspresji artystycznej wewnętrznych przeżyć słuchacza dotyczącej uczuć, skojarzeń, lub najważniejszych wydarzeń bądź obrazów baśni w formie np. rysowania, malowania, lepienia z plasteliny, mini inscenizacji na stole, albo odegrania dramy;
• wielokrotne opowiadanie tej samej baśni w celu jej utrwalenia.

BIBLIOGRAFIA

1.Apanowicz J., ( 2003) Metodologia ogólna. Gdynia: Wyd. Diecezji IV lpińskiej ,,Bernardinum”.

2. Bajkoterapia czyli dla małych dzieci i dużych o tym, jak bajki mogą pomagać (2009)
Nasza Księgarnia, Warszawa

2. K.Szeliga (red.) (2010), Bajkoterapia, Kraków ,Oficyna Wydawnicza”Impuls”

4. Bettelheim B., (1985) Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni. Warszawa: PIW.

5. Borecka,I., (2001) Biblioterapia: skrypt dla studentów pedagogiki, Wałbrzych Wydawnictwo PWSZ.

6. Borecka I., Wontarowska- Roter S., (2003) Biblioterapia w edukacji dziecka niepełnosprawnego intelektualnie. Wałbrzych: Wydawnictwo UNUS.

7. Borecka I.,(2004) O baśni w biblioterapi i terapii pedagogicznej, Wałbrzych

8. Borecka I., Franszczuk –Truszkowska M., (2006), Biblioterapi dla klas IV-Vi szkoły
podstawowej , Gdańsk ,Wydawnictwo Harmonia

9. Dudkiewicz W., (2001) Podstawy metodologii badań do pracy magisterskiej i licencjackiej z pedagogiki. Kielce: Wydawnictwo Stachurski.

10. Dudzińska I., (1963) Wychowanie i nauczanie w przedszkolu. Warszawa: WSiP.

11. Handoford O., . Karolak W.,(2009) Bajka w twórczym rozwoju i arteterapii, Wydawnictwo Akademii Humanistyczno- Ekonomicznej w Łodzi ,

12. Izdebska J., (1995) Rodzina, dziecko, telewizja. Szanse wychowawcze, zagrożenia telewizyjne. Białystok: „Trans Humana”.
13. Kamiński A., (1974) Metoda, technika, procedura badawcza w pedagogice empirycznej, w: R. Wroczyński, T. Pilch ( red.) Metodologia pedagogiki społecznej. Wrocław: Ossolineum.

14. Konarzewski K., (2000) Jak uprawiać badania oświatowe. Metodologia praktyczna, Warszawa: WSiP.

15. Konieczna E. J., (2006) Biblioterapia w praktyce. Kraków: Oficyna wydawnicza Impuls.

16. Kozielecki J.(1998) Koncepcje psychologiczne człowieka Wydawnictwo Akademickie Żak. Warszawa

17. Łaba A.,(2012) Bajki rymowane w biblioterapii, Kraków 2012, Oficyna Wydawnicza Impuls

18. Łobocki M., (2001) Metody i techniki badań pedagogicznych. Kraków: Oficyna Wydawnicza IMPULS.

19. Łobocki M., (2003) Metody i techniki badań pedagogicznych. Kraków: Oficyna Wydawnicza IMPULS.

20. Matejczak J., Rozwój dziecka. Wiek przedszkolny, w: A. Brzezińska (red.) Niezbędnik dobrego nauczyciela. Niezbędnik dobrego nauczyciela. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.

21. Maszke A. W., ( 2008) Metody i techniki badań pedagogicznych. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytety Rzeszowskiego.

22. Małkiewicz E.,(1977) Bajki relaksacyjno –terapeutyczne w pracy z dziećmi
z problemami emocjonalnymi, w: B. Kaja (red.) Wspomaganie rozwoju. Bydgoszcz.

23. Molicka M., (1999) Bajki terapeutyczne dla dzieci. Poznań: Media Rodzina.

24. Molicka M., (2002) Bajkoterapia. Poznań: Media Rodzina.
25. Molicka M., (2003) Bajki terapeutyczne cz. 2. Poznań: Media Rodzina.

26. Molicka M., (2011) Biblioerapia i bajko terapia. Media Rodzina.

27. Nowak S., (2007) Metodologia badań społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
28. Okoń W., (2004) Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa: Wydawnictwo Żak.

29. Osuchowska I., (1978) Wykorzystanie bajek i baśni w psychoterapii dzieci i młodzieży, H. Skrobiszewska( red.) Baśń i dziecko. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

30. Pilch T. Bauman T. (2001) Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe
i jakościowe. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie ,, Żak”.

31. Ratyńska H., ( 1991) Literatura dziecięca w pracy przedszkola. Warszawa: Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne.

32. Signorelli- Volpicelli M., (1965) Wychowujące znaczenie teatru, w: I. Wojnar, Wychowanie przez sztukę. Warszawa: PZWS.

33.Słownik terminów literackich, red. J. Sławiński,(2002), Wrocław

34. Sołoma L. (2005) Metody i techniki badań socjologicznych. Olsztyn: Wydawnictwo UWM.

35. Starzec H., (1980) Wychowanie literackie. Warszawa: PWN.

36. Szeliga K.(red.).(2010) Bajkoterapia czyli jak z Guziolkiem tworzyć i wykorzystywać bajki i opowiadania w bibliotrapii oraz rozwoju aktywności twórczej dziecka w wieku przedszkolnym. Kraków Oficyna Wydawnicza Impuls .

37. Szuman S., ( 1970) Wpływ bajki na psychikę dziecka, w: M. Parnowska- Kwiatowska, Z.Topińska (red.) Psychologia dziecka w wiek przedszkolnym. Warszawa: PZWS.

38. Tomasik E., ( 1994) Czytelnictwo i biblioterapia w pedagogice specjalnej. Warszawa: Wydawnictwo WSPS.

39. Tyszkowa M., (1997) Baśń i jego recepcja przez dzieci, w: H. Skrobiszewska (red.) Baśń
i dziecko. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

40. Węglińska M., (2005) Jak pisać pracę magisterską. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.

41. Zawadzka E, Rawa-Kochanowska A. (2015),Magiczny świat baśni i bajek, Warszawa , Delfin SA

Czasopisma:

1. Bielska B., Dziecko w świecie baśni, bajek i bajeczek, ,,Bliżej przedszkola”, 2011 nr 3

2.Bukowska I.,”Bibliotrapeuta” 2012,nr.58.20

3.Czechowski J., Literatura dziecięca, ,,Życie szkoły”, 2007 nr 5

4. Czesiul – Przybył I., Czym jest bajkoterapia, Biblioterapeuta ,2011 nr4(57), 2011,

5. Piotrowska M., Literatura dziecięca w przedszkolu, ,, Bliżej przedszkola”, 2008 nr 6.81

6. Tondos A., Współczesna książka dla dzieci, ,,Bliżej przedszkola”, 2007 nr 9.72

7. Zybura U. Biblioterapeuta , Program pomagam czytać szansą rozwoju dzieci
w młodszym wieku szkolnym ,2011 nr 4

Strony Internetowe:
-www.publiakcje.edu.pl
-www. Szkolnictwo.pl
-www.o-ksiazkach-dla-dzieci.blogspot.com