Program zajęć rozwijających z fizyki

Program zajęć rozwijających

Cele programu:
• Rozwijanie zainteresowań fizyką,
• Wykonywanie doświadczeń,
• Motywowanie do samodzielnego stawiania sobie pytań i rozwiązywania problemów,
• Rozwiązywanie zadań wykraczających poza podstawę programową,
• Wykorzystanie umiejętności logicznego myślenia,
• Popularyzacja konkursów związanych z fizyką.

Treści.
Na zajęciach będą utrwalane treści z zakresu podstawy programowej. Pojawią się też treści z poza podstawy programowej takie jak:

Bazując na serii podręczników „Świat fizyki” wydawnictwa ZamKor. I tak:
1. Wprowadza się siłę i prędkość jako wielkości wektorowe (wspomina się także o tym, że przyspieszenie jest wielkością wektorową).
2. Omawia się niektóre zmiany właściwości ciał zachodzące wraz ze zmianą temperatury tych ciał.
3. Wspomina się o zjawisku menisku wklęsłego, włoskowatości i jej znaczeniu w przyrodzie.
4. Wprowadza się pojęcia układu odniesienia i względności ruchu.
5. W ruchu prostoliniowym stale w tę sama stronę opisuje się położenie ciała za pomocą współrzędnej położenia x.
6. Wprowadza się jakościowy opis ruchu jednostajnie opóźnionego.
7. Wprowadza się pojęcie bezwładności ciał.
8. Proponuje się wprowadzenie siły sprężystości jako siły, która przy rozciąganiu lub ściskaniu ciała dąży do przywrócenia jego początkowych rozmiarów.
9. Wprowadza się pojęcie siły nośnej i wyjaśnia zasadę unoszenia się samolotu.
10. Wprowadza się pojęcie układu ciał wzajemnie oddziałujących (np. Ziemia i dowolne ciało w jej pobliżu) i wykorzystuje się to pojęcie do wyjaśnienia, że przyrost energii mechanicznej ciała jest skutkiem pracy wykonanej przez siłę pochodzącą spoza układu.
11. Wprowadza się pojęcia fali poprzecznej i podłużnej.
12. Wprowadza się pojęcie pola elektrostatycznego.
13. Na drodze doświadczalnej demonstruje się zjawisko elektryzowania przez indukcję oraz uziemiania ciał.
14. Wprowadza się umowny kierunek prądu elektrycznego.
15. Proponuje się doświadczalne badanie połączenia szeregowego i równoległego odbiorników elektrycznych.
16. Demonstrując oddziaływanie przewodnika z prądem na igłę magnetyczną, wprowadza się pojęcie pola magnetycznego wytworzonego przez prąd elektryczny. Doświadczalnie pokazuje się, że na odwrót – zmieniające się pole magnetyczne może być źródłem prądu elektrycznego w obwodzie.
17. Wprowadza się pojęcie zdolności skupiającej soczewki, jej jednostkę dioptrię i znak zdolności skupiającej soczewek korygujących krótkowzroczność (minus) i dalekowzroczność (plus).

Bazując na wymaganiach do Małopolskiego do programu zajęć dołącza się:
18. Działania na wektorach (dodawanie, odejmowanie, rozkładanie na składowe, obliczanie wartości wektorów wypadkowych).
19. Praca sił składowych.
20. Prędkość względna
21. Kinematyka ruchu jednostajnego po okręgu i ruchu obrotowego.
22. Ruch jednostajnie przyspieszony z prędkością początkową.
23. Ruch jednostajnie opóźniony.
24. Opory ruchu, siły tarcia, współczynnik tarcia.
25. Siła sprężystości i energia potencjalna sprężystości.
26. Maszyny proste, np.: równia pochyła, dźwignia jednostronna, bloczek ruchomy.
27. Pęd ciała oraz układu ciał, zasada zachowania pędu.
28. Rozszerzalność cieplna ciał stałych, cieczy i gazów.
29. Wykresy zależności Q(t), T(Q).
30. Prawo Coulomba.
31. Opór właściwy przewodnika.
32. Prawa Kirchhoffa.
33. Łączenia oporów.
34. Siła elektrodynamiczna.
35. Współczynnik załamania światła.
36. Równanie zwierciadła i równanie soczewki.
37. Przyrządy optyczne (m.in. lupa, oko, mikroskop).
38. Konstrukcje powstawania obrazów w układach optycznych.

Metody pracy:
1. Pogadanka,
2. Wykład,
3. Eksperyment,
4. Doświadczenia,
5. Dyskusja.

Formy pracy:
1. Praca indywidualna,
2. Praca w grupach

Literatura

1. „Świat fizyki cz.1, cz.2, cz3 „ pod redakacją B, Sagnowskiej; ZamKor, Kraków 2014;
2. Program nauczania do podręcznika „Świat fizyki”; ZamKor Kraków 2014
3. „Zbiór zadań. Fizyka. Gimnazjum.”, Subieta R., WsiP, Warszawa 1999;
4. „Zbiór prostych zadań z fizyki” Andrzej Kurowski, Jolanta Niemiec; ZamKor, Kraków 2014;
5. Zestawy zadań Małopolskich Konkursów z Fizyki pobrane ze strony http://www.kuratorium.krakow.pl/index?ac=110&id=45.
6. Arkusze egzaminów gimnazjalnych pobranych ze stron https://www.cke.edu.pl/egzamin-gimnazjalny/arkusze/ .