Rozważania o kulturze. Czym jest kultura? Konspekt lekcji języka polskiego w klasie I gimnazjum

Konspekt lekcji języka polskiego w klasie I gimnazjum

Czas realizacji: 45 min

Temat lekcji: Rozważania o kulturze. Czym jest kultura?

Cele lekcji:

Cele ogólne:
- powtórzenie wiadomości o cywilizacji;
- zdefiniowanie pojęcia kultury;
- odczytanie różnych konotacji słowa kultura;
- dyskusja na temat wytworów kultury materialnej i duchowej.

Cele szczegółowe:
- powtórzenie wiadomości o cywilizacji;
- szukanie skojarzeń ze słowem kultura – próba definicji hasła;
- zapisanie skojarzeń ze słowem kultura;
- zdefiniowanie pojęcia kultury;
- zauważenie różnicy między pojęciem cywilizacji a pojęciem kultury;
- tworzenie metaplanu związanego z kulturą materialną i duchową;
- zdefiniowanie pojęć kultury materialnej i kultury duchowej;
- zdefiniowanie pojęcia tekstu kultury;
- próba rozszyfrowania związków frazeologicznych ze słowem kultura;

Metody i formy pracy:
- metaplan;
- praca grupowa;
- praca indywidualna;
- dyskusja;
- metoda podająca – wykład;
- metoda praktyczna – praca ze słownikami lub encyklopedią;

Środki dydaktyczne:
- projektor multimedialny;
- ekran do projektora;
- komputer PC (laptop);
- cyfrowe zdjęcia przedstawiające różne osiągnięcia kultury;
- cyfrowe zdjęcia przedstawiające sławne postacie;
- encyklopedia;
- podręcznik;
- przykłady przedmiotów należących do osiągnięć kultury ludzkiej (np. wazon, długopis, płyta DVD, książka).

Tok lekcji:

1. Sprawdzenie obecności uczniów.
2. Zapisanie tematu lekcji.
3. Nauczyciel sprawdza wiedzę uczniów na temat ostatnio omawianego terminu – cywilizacji (dyskusja).

Cywilizacja - stan rozwoju społeczeństwa w danym okresie historycznym, uwarunkowany stopniem opanowania przyrody przez człowieka.

4. Nauczyciel informuje uczniów, że celem lekcji będzie definicja pojęcia kultura.
5. Nauczyciel zapisuje na tablicy słowo kultura. Uczniowie będą próbować szukać skojarzeń ze słowem kultura, nauczyciel będzie je zapisywać na tablicy – swobodna wypowiedź uczniów.
6. Próba wspólnej definicji kultury.
7. Nauczyciel wygłasza kilkuminutowy wykład na temat kultury.
8. Nauczyciel definiuje słowo kultura – uczniowie zapisują definicję do zeszytu.
Kultura - ogół wytworów ludzi, zarówno materialnych i niematerialnych: duchowych, symbolicznych (takich jak wzory myślenia i zachowania). Najczęściej rozumiana jest jako całokształt duchowego i materialnego dorobku społeczeństwa.
9. Jeden z uczniów odczytuje definicję słowa kultura z podręcznika (str. 80).
10. Nauczyciel komentuje definicję z podręcznika.
11. Uczniowie próbują znaleźć różnicę między kulturą a cywilizacją. Nauczyciel każe zapisać do zeszytu, że to cywilizacje tworzą kulturę.
12. Nauczyciel informuje, że istnieją pojęcia kultury materialnej i kultury duchowej, i że zadaniem uczniów będzie ich zdefiniowanie.
13. Nauczyciel wyświetla slajdy z wytworami kultury.
14. Uczniowie - podzieleni na grupy – tworzą metaplany dotyczące kultury materialnej i kultury duchowej i prezentują je na tablicy, omawiając.
15. Nauczyciel definiuje pojęcia kultury materialnej i kultury duchowej – uczniowie zapisują je do zeszytu.

Kultura materialna - wszelkie wytwory człowieka, technika, umiejętności praktyczne.

Kultura duchowa - wierzenia, wiedza, literatura i wszelkiego rodzaju piśmiennictwo, sztuka, w tym: sztuki plastyczne, teatr, muzyka, film, moda, a także wszystko, co należy do wytworów umysłu, na przykład filozofia.

16. Nauczyciel wraz z uczniami definiuje pojęcie tekstów kultury.
17. Nauczycie dyktuje definicję do zeszytu.

Tekst kultury - każdy wytwór kultury.

Tekst kultury – teksty reprezentujące różne dziedziny sztuki (książka, film, rzeźba, komiks, malarstwo itp.).

18. Nauczyciel dyktuje treść pracy domowej (opcjonalnie):
Co, twoim zdaniem, oznaczają pojęcia: kultura fizyczna, kultura słowa, kultura osobista, kultura pracy, kultura jazdy?

Opracował: Dominik Czernelewski