"We sing,we play, we speak" - program języka angielskiego

We sing, we play, we speak!
Program nauczania języka angielskiego
dla dzieci w wieku 3-6 lat
Opracowany przez mgr Joannę Ziemiańczyk

Spis treści
Wstęp
Główne założenia programu
Cele nauczania
Treści nauczania
Sposoby osiągania celów.
1. Metody nauczania
2.Procedury osiągania celów nauczania
3.Techniki nauczania
4. Formy pracy
5. Materiały i środki dydaktyczne
6. Przebieg zajęć
Ewaluacja programu
Zakończenie
Literatura źródłowa

Wstęp
Program przeznaczony jest dla dzieci w wieku przedszkolnym – 3-6 lat, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z językiem angielskim Będąc zarówno nauczycielem, jak i mamą, biorę pod uwagę charakterystykę wieku, dziecięce zainteresowania i możliwości, które zaobserwowałam wychowując i ucząc własną córkę. Program kładzie szczególny nacisk na muzykę i zabawę, które naturalnie wprowadzają dzieci w zaczarowany świat nauki języka angielskiego. Używam materiałów do nauki, które wykorzystują naturalną ciekawość dziecka, ponadto wprowadzam elementy integracji multi-sensorycznej, sztuki teatralnej, tzw. CLIL (Content and Language Integrated Learning) czyli zintegrowania treści nauczania zawartych w podstawie programowej z nauką języka obcego, oraz CALL (Computer-Assisted Language Learning) - wykorzystanie technologii informacyjnych w rozwijaniu umiejętności i kompetencji językowych. Niniejszy program zgodny jest z podstawą programową wychowania przedszkolnego do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, poz. 17) opublikowanym 30 maja 2014r , literaturę metodyczną oraz szeroko dostępne programy nauczania języka angielskiego dla przedszkoli i oddziałów. Współgra również z programami nauczania języka angielskiego w grupach przedszkolnych. Ze względu na to, że głównym celem nauki dzieci w wieku przedszkolnym jest wzbudzenie w nich entuzjazmu i chęci do nauki języka obcego treści nauczania zostały podzielone na różne bloki tematyczne bliskie każdemu dziecku.
We wstępie warto również napisać parę słów o charakterystyce nauczania języka angielskiego w przedszkolu. Nauczanie języka angielskiego dzieci różni się znacznie od nauczania dorosłych. Głównym powodem jest to, że dzieci mają bardzo dobrze rozwiniętą motywację zewnętrzną. Objawia się to tym, że atrakcyjne ćwiczenia i zabawy podczas zajęć motywują je do nauki. Maluchy uczą się w sposób spontaniczny. Nie zdają sobie sprawy z tego, że uczą się języka dla jakiegoś określonego celu jak to jest w przypadku starszych uczniów.
Dzieci wyróżniają się bardzo krótkim okresem koncentracji uwagi tzw. short attenion span. Nauczyciel powinien więc zadbać o różnorodność ćwiczeń podczas zajęć. Ważne jest również aby ćwiczenia były w miarę krótkie i często zmieniane. Okres koncentracji zależy od wieku dziecka. Przykładowo 4-letnie dziecko potrafi skupić swoją uwagę na jednej czynności przez około 4 minuty. Istotne jest również aby nauczyciel podczas zajęć stosował tzw. rutyny klasowe. Czyli ćwiczenia, które będą się powtarzały co zajęcia na przykład znane dzieciom powitanie czy pożegnanie w języku angielskim. Jak już zostało wcześniej wspomniane dzieci posiadają dobrze rozwiniętą motywację zewnętrzną. Dlatego ważne jest, aby nauczyciel po każdym dobrze wykonanym ćwiczeniu czy poleceniu chwalił dzieci. Istnieje wiele takich pochwał ustnych, które warto wykorzystać np: Amazing! – Wspaniale!, Fantastic! – Fantastycznie, Not bad! – Nieźle! itp.
Warto również zaznaczyć rolę gramatyki języka angielskiego w nauczaniu dzieci. Nie można oczekiwać od dzieci w tym wieku rozwojowym, że nauczą się one trudnych reguł gramatycznych. Dzieci nie potrafią myśleć abstrakcyjnie, więc takie słowo jak gramatyka nie będzie dla nich zrozumiałe. Nauczyciel będzie oczywiście wprowadzał pewne struktury gramatyczne ale tylko w postaci całych zdań. Nie może być tutaj mowy o objaśnianiu np. ważnych terminów gramatycznych. Bardzo dobrze natomiast maluchy będą potrafiły naśladować różne dźwięki. W tym wieku ich organy mowy są bardzo elastyczne, dzięki czemu jest to najlepszy czas na naukę poprawnej wymowy. Ponadto dzieci są znakomitymi słuchowcami. Dlatego też, korzystne dla nich techniki nauczania obejmują słuchanie piosenek czy powtarzanie za nauczycielem.

II. Główne założenia programu
Prezentowany program opiera się na przekonaniu, że dzieci, które w najwcześniejszych latach swego życia zetkną się z językiem angielskim, będą następnie lepiej przygotowane do nauki tego języka w dalszych latach. Zakładając, że język angielski jest językiem globalnym, którego znajomość jest niezbędna do funkcjonowania w życiu codziennym, program wprowadza dzieci w świat języka angielskiego w przyjemny i łagodny sposób. Poprzez rutyny i powtarzające się piosenki, dzieciom uczestniczącym w zajęciach język obcy towarzyszy każdego dnia. Dużą rolę mają tutaj do odegrania także rodzice, którym zostaną udostępnione pliki muzyczne do codziennego odtwarzania oraz listy słówek do powtarzania. Dodatkowo, najważniejszą cechą programu jest to, że treści nauczania rosną wraz z dziećmi oraz dotyczą ich życiowych doświadczeń i zainteresowań. Ponadto, połączenie nauki z poznawaniem rzeczywistości wszystkimi zmysłami dodatkowo wzmacniają dziecięcą motywację i zainteresowanie przedmiotem. Swój program oparłam na teorii inteligencji wielorakiej opracowanej przez H. Gardnera (1983) , według której inteligencja człowieka (dziecka) podzielona jest na osiem rodzajów, które rozwijają się w różnym stopniu w różnym czasie. Rodzaje te to: inteligencja logiczno-matematyczna, inteligencja werbalna (językowa), inteligencja przyrodnicza, inteligencja muzyczna (pojawiająca się w życiu dziecka najwcześniej), inteligencja wizualno- przestrzenna, inteligencja kinestetyczna, inteligencja interpersonalna (społeczna) i intrapersonalna (intuicyjna). Nawiązując dalej do psychologii, współcześni badacze uważają, że nauczanie języków obcych w jak najwcześniejszym wieku, kiedy umysł dziecka jest najbardziej chłonny, a jego aparat mowy jeszcze nie przyjął ostatecznej formy, jest w stanie zapewnić dziecku najlepszy start do jego językowej przygody. Jednakże należy zwrócić tutaj uwagę na fakt, iż zasadność wczesnego nauczania języków zakłada jedynie możliwość nabycia wymowy zbliżonej do wymowy rodzimych użytkowników danego języka. Rozpoczynanie nauki języka obcego w wieku przedszkolnym nie sprawi, że dziecko po dwóch czy trzech latach osiągnie biegłość językową, a jedynie pobudzi ogólną inteligencję dziecka, szczególnie inteligencję werbalną i sprawi, że dziecko szybciej oswoi się z tym językiem, przez co późniejsza nauka będzie efektywniejsza. „Europejskie Portfolio Językowe”, a w szczególności „Moje pierwsze europejskie portfolio językowe dla dzieci od 3 do 6 lat” podkreśla, że miarą nauczania języków obcych w wieku przedszkolnym nie jest liczba słów czy ilość nauczonych piosenek, a świadomość językowa, którą dziecko nabywa w procesie uczenia się języka (Pamuła, Rzyska and Dobkowska, 2014). Aby to osiągnąć, nauczanie powinno odbywać się w sposób stopniowy i zrównoważony, budując umiejętności językowe w miłej rodzinnej atmosferze dostosowując treści do cech rozwojowych danej grupy wiekowej
.
Warunki realizacji programu:
Program jest przeznaczony do realizacji w nauczaniu języka angielskiego w grupach 3-4 letnich i 5-6 letnich formie zajęć prowadzonych raz w tygodniu w ciągu roku szkolnego. Niezbędnymi pomocami są odtwarzacz CD z USB lub telewizor, a także komputer lub tablet do odtwarzania filmów.
2. Cele nauczania
2.1.Podstawowe cele wychowania przedszkolnego
Wśród podstawowych celów według nowej podstawy programowej wychowania przedszkolnego wyróżnia się:
• Pomoc dzieciom w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtowaniu czynności intelektualnych, które będą im potrzebne w ich życiu codziennym oraz w przyszłej edukacji
• Nauka dzieci tego, co jest dobre, a co złe – czyli systemu wartości
• Budowanie u dzieci odporności emocjonalnej, która będzie im potrzeba w radzeniu sobie z trudnymi sytuacjami
• Rozwijanie umiejętności społecznych, które będą im potrzebne w relacjach z rówieśnikami
• Stwarzanie przyjaznych warunków podczas wspólnych gier i zabaw
• Troszczenie się o zdrowie i sprawność fizyczną dzieci, w tym zachęcanie ich do różnorodnych zabaw i gier sportowych
• Zachęcanie dzieci do rozwijania swojej wiedzy o świecie przyrodniczym i technicznym oraz pomoc dzieciom w rozwijaniu umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych dzieci
• Zachęcanie dzieci do wypowiadania się poprzez muzykę czy sztuki plastyczne
• Kształtowanie u dzieci postawy patriotycznej oraz poczucia przynależności społecznej do rodziny czy grupy rówieśniczej
• Zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych na przykład poprzez wspieranie ich dociekliwości, aktywności czy samodzielności.

III. Cele programu:
Głównymi celami nauczania języka angielskiego dzieci w wieku przedszkolnym jest uwrażliwienie na język angielski oraz na kulturę krajów anglojęzycznych, kształtowanie kompetencji różnojęzycznej zgodnie z europejską strategią Education and Training 2020 oraz wzmacnianie pewności siebie dziecka i motywowanie do dalszej nauki (europejski program Lifelong Learning ). Uwzględniając aktualne i przyszłe potrzeby językowe i wychowawcze dzieci w wieku przedszkolnym program zakłada:
-Budzenie zaciekawienia językiem angielskim poprzez osłuchanie dzieci z tym językiem
-Kształtowanie podstawowych kompetencji komunikacyjnych (uczenie się struktur, konstrukcji zdaniowych), w tym prawidłowej wymowy zgodnej ze standardami brytyjskiej odmiany języka angielskiego
- Tworzenie sytuacji doskonalących umiejętności poznawcze i pamięć ( uczenie się słownictwa)
- Pogłębianie wiedzy o otaczającym świecie poprzez zainteresowanie kulturą i obyczajami krajów anglojęzycznych, włączenie elementów CLIL, oraz pogłębianie edukacji interkulturowej
-Motywowanie do dalszej nauki języków obcych poprzez wzbudzanie poczucia sukcesu i akceptacji oraz bezpieczeństwa (dostosowanie sposobu nauczania do aktywności dziecka, oraz treści do umiejętności poznawczych dziecka)
-Wspieranie działań twórczych dzieci w zakresie uczenia się języka z elementami
-Wdrażanie do pracy w grupie w trakcie gier i zabaw
-Rozwijanie inteligencji społecznej dziecka w trakcie gier, zabaw i pracy w grupach
Proces uczenia się języka u małych dzieci, to przede wszystkim rozwój sprawności takich jak: słuchanie, mówienie i śpiewanie. Cele szczegółowe programu zakładają, że dziecko uczące się języka
angielskiego w grupie przedszkolnej: - Uczestniczy w zabawach: muzycznych, ruchowych, plastycznych, konstrukcyjnych, teatralnych -
Rozumie bardzo proste polecenia i reaguje na nie, dziecko starsze również wydaje proste polecenia
Powtarza rymowanki, proste wierszyki i śpiewa piosenki w grupie.
- Rozumie sens prostych historyjek opowiadanych lub czytanych, gdy są wspierane, rekwizytami, ruchem, mimiką, gestami
- Rozumie słowa i zwroty związane z wprowadzanymi treściami nauczania
- Zna proste wyrażenia, pytania, zwroty grzecznościowe i używa ich
3.1 Cele ogólne programu
Najważniejszym celem programu jest wzbudzenie chęci do nauki języka angielskiego bez niepotrzebnego stresu czy przymusu. Dlatego właśnie, program ten uwzględnia osobiste potrzeby każdego dziecka oraz buduje ich motywację. Program również zakłada rozwijanie rozumienia mowy (czyli słuchanie) oraz naukę słownictwa ponieważ bardzo ważne jest uwrażliwienie dziecka na język. Ponadto istotne jest to, aby nauczyciel rozwijał w dzieciach chęć do nauki czyli ich motywację wewnętrzną, która w tym wieku jest bardzo słabo rozwinięta. Bardzo prawdopodobne jest bowiem to, że dzieci raz zachęcone podejmą trud nauki języka w przyszłości. Wreszcie warto podkreślić aspekt wychowawczy zajęć.
Nauczyciel powinien troszczyć się o rozwój umiejętności społecznych u malucha oraz uczyć go przyjaźni i tolerancji wobec innych dzieci. Dlatego też, program ten zakłada pracę w parach i grupach podczas zajęć.
3.2 Cele szczegółowe programu
Program wyróżnia następujące cele szczegółowe:
• Rozumienie poleceń zadawanych przez nauczyciela lub usłyszanych z płyty CD
• Kolorowanie kształtów czy postaci według instrukcji podanych przez nauczyciela
• Rysowanie na przykład ulubionych zabawek czy przedmiotów szkolnych
• .Nazywanie określonych przedmiotów czy postaci
• Pokazywanie różnych przedmiotów znajdujących się w klasie
• Pokazywanie różnorodnych czynności ruchami ciała
• Nauka współpracy i innymi dziećmi w parach czy grupach
• Rozwijanie poczucia własnego „ja” czyli tożsamości dziecka
• Nauka tolerancji wobec innych dzieci
• Nauka przestrzegania reguł w grach i zabawach podczas zajęć
IV. Treści nauczania:
Tematyka proponowana do realizacji na zajęciach jest skorelowana z programem wychowania w grupie przedszkolnej, grupie zerowej oraz spójna z treściami realizowanymi następnie w I etapie edukacyjnym- nauczaniem wczesnoszkolnym w klasach I-III. Aby wzmacniać poczucie własnej wartości i pozytywny stosunek do nauki języka angielskiego zakres treści nauczania jest dziecku dobrze znany i dotyczy jego najbliższego otoczenia, zwierząt, zmieniających się pór roku, popularnych świąt i wydarzeń, kolorów, wyglądu, członków rodziny, czynności i rutyn dnia codziennego, etc.
Materiał leksykalny:
Istotą założeń tego programu jest to, aby treści rosły wraz z rozwojem dzieci. Ważną kwestią wprowadzania materiału leksykalnego jest dostosowanie liczby nowych treści przedstawianych w czasie zajęć językowych. W początkowych etapach nauki, wśród dzieci 3 letnich zalecane jest wprowadzanie nie więcej niż 3 lub 4 nowych pozycji, które następnie należy dobrze utrwalić, zanim wprowadzi się następne. Na dalszych etapach nauki możliwe jest wprowadzanie ok. 6 nowych słówek na jednej jednostce lekcyjnej.
1 .Witamy się i przedstawiamy po angielsku.
- Hello!, Good morning, Hi!, I am......., What’s your name?, How are you?, I’m
fine, thank you. Goodbye. Bye, Bye. See you, Thank you.
2.Poznajemy nazwy kolorów. -
pink, red, orange, yellow, green, blue, purple, white, black, brown
3.Moja rodzina. Nazwy członków rodziny.
-This is my family. This is my..... and this is ..... . mummy, daddy, sister, brother, grandpa, grandma, me
4.Liczymy od 1 do 10. Liczba mnoga rzeczowników.
One-ten
5.Poznajemy nazwy części ciała i proste polecenia. -
ears, fingers, mouths, eyes, head, noses, toes, knees, shoulders
6.Zabawki. -
doll, balloon, robot, plane, kite, ball, train, blocks
7.Ćwiczenia ruchowe TPR
- wydawanie poleceń i reagowanie na nie.
Touch your......
- Open your .....
- Clap, stamp -
Point to.......
- Close your ......
- Quiet, please -
Say.........
- Go, Stop - Make a cricle
-Walk, run, jump, tip-toe, sleep, dance, turn around, swim, eat, drink
8.Zaimki miejsca:
in, on, under, next to
9.Boże Narodzenie, Wielkanoc, Halloween, Dzień Mamy, Dzień Taty, Dzień Babci i
Dziadka, Wielkanoc -
Christmas tree, presents, candles, star, sweets, Santa Claus
- Easter Bunny, Easter eggs, Easter baskets, Humpty Dumpty
- I love you/ my mummy/ I love my daddy
10. Nazwy zwierząt domowych i gospodarskich: -
pets, cat, mouse, parrot, rabbit, hamster, tortoise, dog,
-cow, horse, pig, sheep, goat, chicken
11. Nazwy dzikich zwierząt:
- giraffe, tiger, monkey, zebra, elephant, lion, bear
12.Pojazdy: -
car, bus, train, motorbike, bike, lorry, plane, helicopter, taxi, space shuttle
13.Jedzenie: -
apple, pear, banana, grapes
ice-cream, salad, chicken, cheese, sandwich, cake
carrot, potato
14.Ubrania: -
shorts, socks, shoes, trousers, dress, sweater, T-shirt
15.Przyroda i pogoda: -
Hot, cold, sun/ sunny, rain/ rainy, cloudy, snowing, windy, moon, birds, bugs, caterpillar, butterfly, owl, frogs, log, pool, leaves, trees, flowers, spider
16.Emocje:
Are you......happy, sad, angry, hungry?
17.Pory roku:
winter, spring, summer, autumn
Struktury gramatyczne:
rzeczownik, liczba mnoga rzeczownika
zaimki osobowe
przymiotniki ( kształt, kolor, wielkość)
liczebniki główne do 10-ciu
okoliczniki miejsca
spójnik:
and, but
czasownik
have got
tryb rozkazujący
- polecenia, zakazy
czas teraźniejszy prosty
wyrażanie upodobań ( I like, I don't like)
Sytuacje i funkcje komunikacyjne
powitania , przedstawianie się
prezentowanie członków rodziny
pytanie o imię, wiek, samopoczucie
wyrażanie upodobań i uczuć
składanie życzeń
Ponadto, jako autor programu zastrzegam sobie dowolność dobierania treści językowych, w celu dopasowania ich do aktualnych potrzeb językowych dzieci, wymagań przedszkola lub oczekiwań rodziców, zakładając, że są one dostosowane do wieku nauczanych dzieci.
V. Sposoby osiągania celów nauczania.
Podmiotem działań jest dziecko w szczególnym okresie swego rozwoju. Dzieci w wieku 3-6 lat większość swojego czasu spędzają na zabawie. Zabawa w ich życiu nie jest tylko zapychaczem czasu, dlatego powinna być kreatywna i wspierać dziecko w jego rozwoju. Poprzez zabawę można uczyć języka, a naukę języka można połączyć z rozwijaniem innych sprawności. Jeśli w tok zajęć językowych włączone zostaną elementy integracji sensorycznej, będziemy wspierać rozwój wielu rodzajów inteligencji, nie tylko inteligencję werbalną. Planując pracę z dziećmi w wieku przedszkolnym należy uwzględnić wszystkie potrzeby dzieci i dostosować metody i technik i nauczania, środki dydaktyczne i formy pracy, tak żeby potrzeby te zaspokoić oraz zapewnić dziecku sukces w nauce nowego języka Metody i środki, których użycie zakłada opisywany program charakteryzują się atrakcyjnością i różnorodnością, wielokrotnością powtórzeń, i ciekawą formą powtarzania, odwołują się do tego, co dziecku jest bliskie i co je interesuje, tak aby zaspakajać naturalną ciekawość i potrzebę bezpieczeństwa. Aby zapewnić dziecku tę ostatnio potrzebę, należy stworzyć atmosferę ciepła i przyjaźni, a także respektować dwa podstawowe prawa dzieci uczących się języków obcych: prawo do ciszy („The Silent Period” czyli okres ciszy tak nazywa się początkowy etap nauki języka obcego, który jest etapem inkubacji, w którym dziecko osłuchuje się z nowym językiem, słowami i strukturami i samo podejmuje decyzję o aktywnym uczestnictwie zajęciach) oraz prawo do błędu (nienależny karcić małych dzieci za popełniane przez nie błędy, a jedynie cieszyć się z podejmowanych prób komunikacji).
Metody nauczania
Najbardziej pożądanym i na etapie przedszkolnym wydają się być metody łączone, czyli takie, które wykorzystają elementy różnorakich metod dla osiągnięcia celów nauczania. Mowa tu o elementach metody TPR (Total Physical Response) czyli reagowania całym ciałem, elementach metody komunikacyjnej, metody naturalna, metody bezpośrednia i audiolingwalnej , a także wykorzystanie elementów metody dramy i metody WattsEnglish®.
a)TPR
Zważając na naturalną potrzebę ruchu i zabawy dzieci w wieku przedszkolnym, zakłada się, że metoda TPR, która zakłada rozumienie ze słuchu poleceń w języku angielskim i wykonywanie rozumianych czynności, jest jedną z najlepszych metod nauczania dzieci, ponieważ aktywizuje u dzieci inteligencję kinestetyczną. Dzieci słuchają poleceń, następnie obserwują ich realizację, a finalnie następuje samodzielne naśladowanie poleceń. Kolejnym etapem jest gotowość wymówienia, a nawet zamiany miejsc z nauczycielem. W metodzie TPR wykorzystuje się liczne materiały autentyczne, zdjęcia, piosenki, rymowanki, etc. Połączenie metody reagowania całym ciałem z umuzykalnieniem daje dodatkowe efekty rozwoju motorycznego i lingwistycznego, dzieci uczą się struktur i słownictwa poprzez ruch i imitację gestów, kojarzą poszczególne melodie i/lub gesty z materiałem leksykalny
b)Metoda Naturalna
Metoda ta zaleca całkowita eliminację języka ojczystego z zajęć językowych. Kiedy nauczyciel prowadzi zajęcia z użyciem tylko i wyłącznie języka obcego dzieci stają się otoczone językiem angielskim i zaczynają poznawać świat właśnie w tym języku. Ma to bardzo duże znaczenie dla dalszego procesu nauczania, ponieważ dzieci szybciej zaczynają rozumieć język angielski, zaczynają w pewnym stopniu myśleć po angielsku, co ogranicza chęć tłumaczenia wszystkiego z języka angielskiego na polski i odwrotnie w dalszych okresach życia, co prowadzić do problemów ze swobodnym komunikowaniem się.

c) Metoda Komunikacyjna
Metoda komunikacyjna zakłada tworzenie sytuacji jak najbardziej zbliżonych do autentycznych sytuacji, w których mogą kiedyś się znaleźć dzieci, np. zabawa w sklep. Zadaniowość jest najważniejszą cechą tej metody.
d) Metoda Bezpośrednia i Audiolingwalna
Obie metody, mimo sprzecznego podejścia do błędu językowego, obie metody zakładają stymulowanie rozwój mowy i poprawnej wymowy w języku obcym. Obie skupiają się na wykorzystaniu drylu językowego, który jest najodpowiedniejszym dla dzieci w wieku 3-6 lat sposobem ćwiczenia słownictwa, struktur gramatycznych, wyrażeń i fraz typowych dla danego języka. W swoim programie autorka zaleca stosowanie najróżniejszych, śmiesznych, połączonych z gestem, zmianą głosu, śpiewem dryli językowych, które pomagają uczniom w zapamiętaniu materiału, który kojarzą z danym ruchem, melodią, sposobem mówienia. Tego rodzaju dryle oraz naturalny kontakt nauczyciela z uczniem, w celu komunikacji w trakcie zajęć, jak i po nich, są wspólnym mianownikiem metody bezpośredniej i Metody WattsEnglish® stworzonej przez Steve’a Watts’a, a która zakłada wykorzystanie w nauce nowoczesnych technologii, które umożliwiają dziecku interakcję z native speaker’em poprzez piosenki i filmy , w których zawsze występują dwie postacie Steve i jego przyjaciółka, ptak, Maggie. Metoda WattsEnglish stawia na zabawę i aktywną komunikację
e) Metoda dramy
Drama jest metodą aktywizującą, prowokującą poznanie świata za pomocą działania Elementy metody dramy, które zakłada autorka w swoim programie opierają się na naturalnej skłonności człowieka do naśladownictwa i zabawy. Gry dramowe wykorzystywane na zajęcia języka angielskiego to np. zabawa wymyślonym przedmiotem, np. wymyśloną piłką lub skakanką, gry w wyobrażonych sytuacjach i przestrzeni, np. jesteś rosnącym kwiatem, jesteś w lesie zbierasz grzyby.
Procedury osiągania celów nauczania Odpowiedni wybór podejścia metodycznego, metody nauczania, procedur osiągania celów nauczania, oraz techniki jest gwarancją właściwego przebiegu zajęć Nauczyciel pracujący w grupie przedszkolnej ma do dyspozycji bardzo szeroki wachlarz różnorodnych technik i sposobów realizacji celów nauczania, o których doborze powinien decydować zgodnie z zasadami programowania neurolingwistycznego (Neuro-linguistic Programming, NLP), dzięki którym jest on w stanie stworzyć dzieciom warunki nauki najbardziej odpowiadające ich preferencjom, ich rozwojowi, ich rozwijającym w się w różnym stopniu inteligencjom wielorakim, oraz kształtujące ich indywidualny sposób kontaktu z językiem obcy. Większość zaplanowanych w tym programie technik jest znana nauczycielom języka i nauczycielom wychowania przedszkolnego, dlatego może ulegać niemalże nieograniczonym modyfikacjom, tak aby dopasować je do potrzeb najmłodszych uczniów w danym dniu i okresie nauki. Poniżej omówione są jedynie te procedury i techniki, które będą wyróżnikiem tego właśnie programu.
a)Nauka poprzez piosenki i rymowankę Piosenki i rymowanki są jednymi z głównych założeń programowych. Wprowadzenie ich ma na celu doskonalenie pamięci mechanicznej i pozwala na wprowadzenie struktury gramatycznej i słownictwa przewidzianego na daną jednostkę lekcyjną.
a)Piosenki wykorzystują naturalną predyspozycję dziecka do przyswajania języka poprzez ruch i imitację. Dzieciom muzyka ułatwia zapamiętywanie słów, struktur lub fraz, ponieważ kojarzą je z melodią. Piosenki i rymowanki są więc doskonałą bazą do ćwiczeń komunikacyjnych lub dramowych. Piosenki wystąpią na każdych zajęciach często w formie tak ważnych dla dzieci przedszkolnych rutyn. Powtarzające się co lekcja stałe elementy zajęć, takie jak np. piosenka na powitanie i pożegnanie budują w dzieciach poczucie bezpieczeństwa.
b)Praca z nagraniami i filmami video Wykorzystanie nowoczesnych technologii jest również jednym z najistotniejszych założeniem jeśli chodzi o techniki użyte do osiągania celów nauczania. Komputery, gry komputerowe, tablety i aplikacje multimedialne są wśród jednych z najważniejszych zainteresowań dzieci, nawet już w wieku przedszkolnym. Użycie tych sprzętów w czasie zajęć językowych jest dla grupy bardzo motywujące. Dodatkowo metoda WattsEnglish® zakłada interakcję z native speaker’em przy użyciu filmów video, wykorzystanie tego elementu wyżej wymienionej metody, biorąc pod uwagę czynnik motywujący do nauki, autorka programu uważa za jak najbardziej zasadny. Co więcej, program zakłada również użycie plików audio i video nie związanych z metodą WattsEnglish®, a przedstawiających piosenki i rymowanki, które znane są dzieciom na całym świecie.
c)Gry i zabawy językowe. Jak już wspominano zabawa jest naturalną potrzebą dziecka i jego najważniejszą aktywnością w ciągu dnia, kreatywne wykorzystanie jej walorów poznawczych, językowych i społecznych rozwija wszystkie rodzaje inteligencji, a także zmysły. Gry i zabawy motywują dzieci do nauki i tworzą miłą, przyjazną atmosferę na zajęciach. Wprowadzanie elementów nauczania poprzez integrację multisensoryczną jest istotnym wyróżnikiem programu, dla przykładu dzieciom łatwiej jest zapamiętać nazwy owoców kiedy mogą ich dotknąć, powąchać lub posmakować.
d)Nauka przez działanie. Do aktywności zatytułowanej nauka przez działanie należą różne prace plastyczne, takie jak: wyklejanie, wycinanie, kolorowanie, lepienie, które uwrażliwiają dzieci estetycznie i rozwijają ich umiejętności psychomotoryczne. Program zakłada również, że nauką przez działanie nazwać można aktywności związane z wykorzystaniem elementów narracji, dramy i odgrywania różnych ról. Techniki narracyjne i dramowe kształtują kompetencje komunikacyjne, rozwijają inteligencję werbalną, jak również inter- i intrapersonalną.
3.Techniki nauczania
Istotą technik nauczania stosowanych w poniższym programie jest zmienność ich dynamiki i zastosowanie wielu różnych technik wciągu jednej jednostki zajęciowej. Wśród technik nauczania słownictwa wśród 3-6 latków proponuję: - prezentacja słownictwa i ćwiczenia utrwalające przy użyciu kart obrazkowych, zdjęć, oraz przedmiotów i materiałów autentycznych, w tym gry i zabawy językowe takie jak: memory – pamiętaczek, pary, przeciwieństwa, domino, Czarny Piotruś, itp. prezentacja materiału na podstawie bajek, opowiadań i filmów video,
-dryle językowe – czyli powtarzanie słownictwa i fraz, szczególnie w sposób zabawny, wykorzystujący elementy dramy, gesty, zmieniający się ton głosu, powtarza nie za nauczycielem, za lektorem lub za charakterem z kreskówki, ponadto dryle łańcuchowe polegające na zapamiętaniu i powtórzeniu, tego co powiedzieli pozostali uczestnicy zabawy
- utrwalenie materiału na podstawie piosenek i rymowanek
-utrwalenie materiału językowego przy pomocy technik rozwijających umiejętności motoryczne, takie jak rysowanie, lepienie, wyklejanie, kolorowanie, itp. zgodnie z poleceniem prowadzącego
Techniki nauczania wymowy: - dryle językowe czyli powtarzanie za modelem językowym
- powtarzanie rymowanek, łańcuszków językowych (tongue twisters), słów piosenek
Techniki nauczania komunikacji językowej, strategii i funkcji komunikacyjnych: - prowadzenie krótkiej rozmowy poprzez odpowiadanie na pytania 1 wyrazem, frazą lub całym zdaniem w grupach starszych z pomocą prowadzącego zajęcia
- nauka funkcji komunikacyjnych poprzez połączenie ich z gestem, ruchem, melodi?

- nauka i utrwalenie dialogów w ramach elementów metody dramy poprzez powtarzanie i naukę pamięciow?

Techniki rozwijania umiejętności słuchania ze zrozumieniem:
- słuchanie i wykonywanie poleceń nauczyciela
- słuchanie i imitacja gestów i ruchów usłyszanych w piosence i rymowance i przedstawionych przez prowadzącego zrozumienie ogólnej wysłuchanego tekst u np. bajki Techniki nauczania gramatyki i struktur:
- prezentacja i utrwalenie struktur gramatycznych na kartach obrazkowych metodą drylu językowego
Techniki ewaluacji, wdrażające do samooceny i autonomii:
- udzielanie dzieciom informacji zwrotnej z naciskiem na pozytywną ocenę
- praca z „Moim pierwszym Europejskim portfolio językowym”
- zaangażowanie rodziców dzieci w ewaluację wiedzy i pomoc w nauce
- zachęcanie dzieci do samooceny
4.Formy pracy
Zakładamy, że dziecko w grupie przedszkolnej i zerowej postrzega zajęcia angielskiego jako urozmaicenie dnia spędzanego w szkole
- praca z całą grupą dzieci
- powtarzanie chóralne, powtarzanie indywidualne, próba prostych wypowiedzi
-praca indywidualna: prace plastyczne, praca z kartą pracy
W grupach 5-6 latków w późniejszych okresach nauki można wprowadzać pracę w parach.

5.Materiały i środki dydaktyczne
Materiały dydaktyczne dla dzieci w wieku przedszkolnym są odzwierciedleniem treści nauczania. Zadaniem kart obrazkowych, zdjęć, ilustracji do historyjek, filmików video, i symboli graficznych ma na celu przywołanie obrazów świata rzeczywistego otaczającego dziecko, a następnie pobudzenie wyobraźni dzieci i otwarcie przed nim nowych horyzontów. Niniejszy program realizowany będzie bez zastosowania jednego konkretnego podręcznika do nauki języka angielskiego. Na zajęciach będą wykorzystywane zamiast podręcznika karty pracy. Zbieranie prac dzieci w folderach jest elementem ewaluacji programu i ma służyć jako wkład do ,,Mojego pierwszego Europejskiego portfolio językowego”. Środki dydaktyczne wspomagające realizację programu:
• nowoczesny sprzęt audiowizualny: telewizor, tablet, sprzęt grający
• płyty CD/ DVD/ nagrania MP3 i MP4
• kartoniki obrazkowe – „flashcards”
• plakaty
• realia i wizualia (materiały autentyczne – zdjęcia i mapy, owoce, warzywa, inne produkty żywnościowe, zabawki i modele)
• balony, piłki, packi na muchy, kostki do gry wraz z pionkami, gry planszowe, domina, karty bingo, karty memory, pacynki, farby, nożyczki, kleje, kredki
• książki anglojęzyczne
6.Przebieg zajęć
1.Powitanie, piosenka na powitanie
2.Rozgrzewka językowa
- ćwiczenia TPR
3.Prezentacja słownictwa i struktur
4.Praktyka językowa
- utrwalanie słownictwa i struktur
5.Pożegnanie uczniów, piosenka na pożegnanie
VI. Ewaluacja programu
Zakładam monitorowanie postępów dzieci na podstawie analizy prac dziecięcych (kart pracy, prace plastyczne), hospitacji dyrektora lub jednostki nadrzędnej, udział rodziców w ewaluacji i ocenie sukcesów dzieci poprzez rozmowy na temat zdobytej wiedzy i naukę domową.
Zakończenie
Na zakończenie warto również wspomnieć o roli nauczyciela podczas zajęć z małymi uczniami. Zgodnie z wyżej wymienionymi celami, metodami i technikami nauczania nauczyciel powinien skupić się przede wszystkim na:
• Ciągłemu zachęcaniu dziecka do nauki języka angielskiego
• Tworzeniu przyjaznej atmosfery w klasie
• Wzmacnianiu w dziecku poczucia własnej wartości
• Wybieraniu dla dzieci odpowiednich technik i metod nauczania
• Dostarczaniu maluchowi odpowiedniego modelu do naśladowania zarówno językowego jak i zachowań
• Ocenianiu postępów dziecka ale również jego zaangażowania w naukę. Często zdarza się bowiem, że uczeń wkłada wiele wysiłku w naukę a efekty nie są zadowalające.
Miejmy jednak nadzieję, ze każde dziecko wyniesie z zaplanowanych zajęć wiedzę jak i również entuzjazm do nauki języka angielskiego w przyszłości.

Literatura źródłowa:

Brzozowska, P. (2013) „Metoda Total Physical Response w praktyce szkolnej– przykłady ćwiczeń z języka angielskiego”, w: Języki Obce w Szkole, 02/2013, Warszawa:
FRSE Cameron, L. (2005) Teaching Languages to Young Learners.
Cambridge: CUP Copland, F., Garton, S. i Davis, M. (2012)
Crazy Animals And Other Activities for Teaching English to Young Learne . Londyn: British Council Galloway, Ch. (1997)
Psychologia nauczania i uczenia się. Warszawa Gardner, H. (1983)
Frames of mind. The theory of multiple intelligences. New York Gardner, H. (2002)
Inteligencje wielorakie. Teoria w praktyce Poznań: Media Rodzina Haynes, Judie (2007).
Getting Started With English Language Learners: How Educators Can Meet the Challenge
Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development. Komorowska, H. (1999)
O programach prawie wszystko, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogogiczne Komorowska, H. (2005)
Metodyka nauczania języków obcych. Warszawa: Fraszka Edukacyjna Kotarba-Kotańczuk, M. (2014)
Sześciolatek na zajęciach językowych. Poradnik dla nauczycieli. Warszawa: ORE Kotarba-Kotańczuk, M. (2014)
Wczesne nauczanie języków obcych w Polsce w kontekście europejskim. [prezentacja konferencyjna], dostęp 27.09.2014r. z http://www.ore.edu.pl/strona-ore/index.php?option=com_phocadownload&view=category&download=2498:wczesne-nauczanie-jzykw-obcych-w-polsce-w-kontekcie-europejskim&id=229:szeciolatek-na-zajciach-jzykowych&Itemid=1063.
Pamuła, M. (2006) Metodyka nauczania języków obcych w kształceniu zintegrowanym. Warszawa: Fraszka Edukacyjna
Pamuła, M. (2008) Inteligencje wielorakie na zajęciach języka angielskiego, czyli Jak skutecznie i ciekawie uczyć dzieci w młodszym wieku szkolnym. Warszawa: Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli
Pamuła, M., Rzyska, J. i M. Dobkowska (2014) Moje pierwsze europejskie portfolio językowe.
Poradnik dla rodziców i nauczycieli. Warszawa: ORE 16 Reilly, V. i S. M. Ward (2003)
Very Young Learners. Oksford: Oxford University Press
Siemiaszko B. i M. Kuczyński (2009) Angielski na dobry początek .Sobczak, A. (2012)
„ Nauka języka obcego dzieci w wieku przedszkolnym”, w: Studia Edukacyjne 21/2012, Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Adama Mickiewicza Werbińska, D. (2004)
Skuteczny nauczyciel języka obcego. Warszawa: Fraszka Edukacyjna.
Marta K. Kotarba. 2005. „Program nauczania – ogólne założenia.” The Teacher 10/32: 24-26.
Magdalena Kębłowska. 2009. „Program nauczania języka angielskiego. Kurs dla początkujących, dla grup przedszkolnych zgodny z nową podstawą programową obowiązującą od 2009 roku.”Kraków: Egis.
Hanna Komorowska. 2001. „Metodyka nauczania języków obcych.” Warszawa: Fraszka Edukacyjna.
Hanna Komorowska. 1999. „O programach prawie wszystko.” Warszawa: WSiP.
Jeremy Harmer. 1991. ,,The Practice of English Language Teaching.” Londyn. Longman.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 czerwca 2009r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników. Dziennik Ustaw Nr 89. Poz. 730.
Nowa podstawa programowa wychowania przedszkolnego.