Program zajęć terapii pedagogicznej

Program zajęć terapii pedagogicznej
Uczeń klasy 0
Diagnoza: Upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim
Program terapii opracowany został na podstawie:
• Orzeczenia Poradni Psychologiczno Pedagogicznej o potrzebie kształcenia specjalnego.
• Wywiadu z nauczycielami, rodzicem dziecka.
• Własnej obserwacji.
Cele ogólne terapii:
1. Stymulacja rozwoju dziecka.
2. Rozwijanie zaburzonych funkcji systemu percepcyjno – motorycznego.
- percepcji wzrokowej
- percepcji słuchowej
- motoryki
3. Kształtowanie integracji percepcyjno – motorycznej.
4. Wyrównywanie szans edukacyjnych.
Cele szczegółowe:
Przygotowanie dziecka do czytania i pisania poprzez kształtowanie i rozwijanie:
1. Analizy i syntezy wzrokowej.
2. Analizy i syntezy słuchowej.
3. Koncentracji uwagi i spostrzegawczości.
4. Orientacji w schemacie własnego ciała i przestrzeni.
5. Sprawności grafomotorycznej.
6. Usprawnianie aparatu artykulacyjnego.
Metody terapeutyczne:
To przede wszystkim zróżnicowane sposoby postępowania z dzieckiem takie jak:
1. Metody usprawniania funkcji percepcyjno - motorycznych
2.Metody usprawniania funkcji językowych
3.Metody usprawniania pamięci i koncentracji
4.Metody usprawniające pisanie i czytanie
5.Metody relaksacji
W związku z powyższym zaplanowano zastosowanie:
• Elementów Metody Dobrego Startu M. Bogdanowicz
• Ćwiczenia grafomotoryczne M. Bogdanowicz
• Ćwiczenia H. Tymichowej usprawniające technikę rysowania i pisania
• Ćwiczenia rozwoju kompetencji matematycznych wg E. Gruszczyk-Kolczyńskiej
• Elementów Metody Integracji Sensorycznej
• Stymulacji polisensorycznej zgodnie z systemem M. Montessori
• Elementów terapii logopedycznej
• Elementów terapii ręki,
• Muzykoterapii.
Forma zajęć:
Zajęcia mają formę spotkań indywidualnych, odbywają się raz w tygodniu (po 60 min).

Kierunki i typy oddziaływań:

Ćwiczenia usprawniające ogólną sprawność ruchową:
• ćwiczenia z wykorzystaniem elementów integracji sensorycznej:
- rzucanie, toczenie, chwytanie różnych przedmiotów,
- chód z woreczkiem położonym na głowie, dłoniach rękach,
- sprawne chodzenie i bieganie po podłożu równym i zróżnicowanym, poruszanie się po określonym torze,
- ćwiczenia równoważne – po desce, ławce, ścieżce,
- czołganie się, chodzenie na czworaka,
- ćwiczenia rąk – wymachy do przodu, do tyłu, krążenie ramion.
Ćwiczenia usprawniające sprawność manualną:
• ćwiczenia rozmachowe:
- rysowanie w powietrzu dużych wzorów,
- zamalowywanie farbami np. ruchy pionowe, poziome, od lewej do prawej (duże płaszczyzny),
- zagadki ruchowe np. naśladowanie czynności,
• ćwiczenia manualne:
- nawlekanie koralików, przewlekanie sznurków,
- zbieranie drobnych elementów dwoma palcami, pęsetą,
- wymach, mocne zaciskanie, krążenie dłońmi,
- ściskanie w dłoniach piłeczek i materiałów o różnej fakturze,
- lepienie z plasteliny, masy solnej.
• ćwiczenia grafomotoryczne:
- ćwiczenia M. Bogdanowicz oraz H. Tymichowej w tym:
ćwiczenia prawidłowego chwytania narzędzia pisarskiego, rysowanie wg schematu, rysowanie linii po określonym śladzie w różnym kierunku, pogrubianie konturów, wypełnianie konturów obrazka bez wychodzenia za linię, rysowanie figur geometrycznych od reki i przy użyciu linijki, rysowanie szlaczków w liniaturze szerszej, łączenie kropek linią ciągłą, układanie, wyginanie liter, cyfr z drutu, sznurka i inne.
Ćwiczenia usprawniając w zakresie percepcji słuchowej:
• ćwiczenia koncentracji na bodźcach słuchowych i różnicowanie dźwięku
- wysłuchiwanie i rozpoznawanie dźwięków natury i dobieranie do nich obrazków,
- odtwarzanie sekwencji dźwięków,
- wyklaskiwanie usłyszanego rytmu
- rozpoznawanie dźwięków wytworzonych przez instrumenty muzyczne i lokalizowanie tych dźwięków w przestrzeni.
• ćwiczenia usprawniające analizę i syntezę słuchową oraz koordynację słuchowo – wzrokowo – ruchową:
- ćwiczenia z wykorzystaniem elementów Metody Dobrego Startu np. rytmiczne ćwiczenia pięści, dłoni, palców, granie do podkładu muzycznego, odtwarzanie przestrzenne układów rytmicznych,
- odtwarzanie ruchem wzorów graficznych, w tym śpiewanej piosenki, odtwarzanie rytmiczne układów przestrzennych,
- tworzenie wyrazów na podaną literę,
- rozpoznawanie miejsca danej sylaby w wyrazie,
- dzielenie wyrazów na sylaby, głoski,
- różnicowanie słów i sylab o podobnym brzmieniu,
- synteza słuchowa wyrazów z pierwszych głosek wydzielonych z nazw obrazków,
- dobieranie podpisów do obrazka,
- zabawy ruchowe np. „Głowa, ramiona, kolana, pięty...”
• ćwiczenia pamięci słuchowej:
- nauka na pamięć piosenek, wierszyków, rymowanek,
- słuchanie opowiadań i przypominanie zapamiętanych zdarzeń,
- zabawy „Zgadnij kto...”, „Zgadnij czyj to głos...”.
- nauka i prezentowanie wyliczanek.
Ćwiczenia stymulujące z zakresu pamięci wzrokowej:
• spostrzegawczość, analiza i synteza wzrokowa
- ćwiczenia z wykorzystaniem materiałów M. Frostig (wyodrębnianie figur z tła, spostrzeganie figur przestrzennych),
- układanie obrazków z części,
- wyszukiwanie różnic między obrazkami,
- segregowanie, grupowanie, dobieranie różnych elementów,
- uzupełnianie niedokończonych rysunków, figur geometrycznych (dorysowywanie brakujących elementów),
- układanie figur geometrycznych z części,
- wyszukiwanie i dobieranie par jednakowych obrazków,
ćwiczenia na materiale literopodobnym (np. wyszukiwanie liter, sylab, wyrazów takich samych wśród innych).
• orientacja przestrzenna, funkcje wzrokowo – przestrzenne.
- układanie obrazków wg instrukcji słownej (na górze na dole, z prawej/lewej strony, przed, pod, na),
- budowanie wg wzoru kompozycji przestrzennych,
• stymulacja pamięci wzrokowej
- układanie obrazków w kolejności w jakiej były pokazane,
- układanie puzzli,
- rozpoznawanie nazw obrazków pokazanych w krótkich ekspozycjach,
- porządkowanie historyjek obrazkowych.
Ćwiczenia logopedyczne, usprawniające aparat mowy:
- ćwiczenia usprawniające aparat artykulacyjny,
- ćwiczenia oddechowe,
- ćwiczenia prawidłowej wymowy,
- nauka budowania prosty zdań np. układanie i opowiadanie historyjki obrazkowej,
dzielenie wyrazów na sylaby i głoski i inne,
- poszerzanie słownictwa dziecka.
Usprawnianie czytania i pisania oraz doskonalenie umiejętności matematycznych.
• ćwiczenie czytania
- utrwalanie różnicowania liter,
- dobieranie par liter małych i wielkich,
- układanie w parach takich samych znaków w zbiorze liter,
- utrwalanie czytania i rozpoznawania sylab (dobieranie jednakowych sylab),
• ćwiczenia pisania
- stymulowanie prawidłowego ruchu poprzez: kreślenie dużych liter w powietrzu, pisanie dużych liter na kartonie, obwodzenie wzoru liter, samodzielne pisanie liter,
- przepisywanie sylab, wyrazów,
• ćwiczenia rachowania
- nauka liczenia,
- ćwiczenia ilustrujące zasadę liczenia niezależnie od kierunku,
- ustalanie liczby elementów w zbiorze.

Ewaluacja programu:

W celu sprawdzenia czy zaproponowany program ma pożądany wpływ na rozwój intelektualny ucznia i w pełni jest wykorzystywany w celu korygowania zaburzonych i opóźnionych funkcji percepcyjno - motorycznych należy przeprowadzić ewaluację, tzn. działania prowadzące do stwierdzenia, w jakim stopniu zamierzone w programie cele są osiągane i czy proponowane formy i metody pracy są skuteczne.

Ocena skuteczności programu odbywać się będzie na bieżąco poprzez ocenę postępów ucznia podczas zajęć (porównując dokładność, staranność, zaangażowanie ucznia oraz ilość popełnianych błędów podczas wykonywania różnych ćwiczeń).
Ewaluacja dokonana będzie także przez:
- rozmowy z nauczycielami i terapeutami na temat postępów ucznia,
- rozmowy z rodzicami ucznia na temat postępów w nauce.

Ewaluacja programu:

W celu sprawdzenia czy zaproponowany program ma pożądany wpływ na rozwój intelektualny uczennicy i w pełni jest wykorzystywany w celu korygowania zaburzonych i opóźnionych funkcji percepcyjno - motorycznych należy przeprowadzić ewaluację, tzn. działania prowadzące do stwierdzenia, w jakim stopniu zamierzone w programie cele są osiągane i czy proponowane formy i metody pracy są skuteczne.

Ocena skuteczności programu odbywać się będzie na bieżąco poprzez ocenę postępów uczennicy podczas zajęć (porównując dokładność, staranność, zaangażowanie uczennicy oraz ilość popełnianych błędów podczas wykonywania różnych ćwiczeń).
Ewaluacja dokonana będzie także przez:
- rozmowy z nauczycielami i terapeutami na temat postępów uczennicy,
- rozmowy z rodzicami uczennicy na temat postępów w nauce.

Opracowała: Anna Filipczuk