Program edukacji przyrodniczej

PROGRAM PROJAKOŚCIOWY

„ OGRODY WYOBRAŹNI “

„RUSAŁKOWI PRZYJACIELE NATURY “

PRZEDSZKOLE PUBLICZNE NR 64 W SZCZECINIE ,,RUSAŁKA“

OPRACOWAŁA JOLANTA SZOT ,MARTA SZEWCZYK

Spis treści:

PODSTAWA PRAWNA........................................3

WSTĘP........................................4

SPOSOBY I WARUNKI REALIZACJI........................................5

CELE PROGRAMOWE........................................6

METODY I FORMY PRACY........................................7

TREŚCI PROGRAMOWE ........................................10

PRZEWIDYWANE OSIAGNIĘCIA DZIECI........................................16

EWALUACJA........................................18

LITERATURA........................................18

ZAŁĄCZNIKI........................................19

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, art. 22a;

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012 r. poz. 977);

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz. U. z 2012 r. poz. 752).

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki oraz

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia

24 sierpnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki(Dz. U. z dnia 26 sierpnia 2011 r.)

Wstęp

Głównym założeniem wychowania przedszkolnego jest wspomaganie wszechstronnego rozwoju dziecka zgodnie z jego wrodzonym potencjałem i możliwościami rozwojowymi czyli wspieranie holistycznego rozwoju w toku jego własnej aktywności.

Właściwe rozbudzanie pozytywnego stosunku u dzieci do otaczającego świata zależy przede wszystkim od dorosłych.

Jednym z najskuteczniejszych czynników wychowawczych jest kontakt z otaczającym światem , budzenie uczucia radości, przeżywania, zainteresowań, które równocześnie kształtują właściwy stosunek do wszystkiego co piękne wokół nas.

Bezpośredni kontakt z przyrodą posiada wartości poznawcze . Dla dzieci w wieku przedszkolnym poznanie cech przyrody nasuwa wiele pytań, stwarza szereg możliwości i doświadczeń umysłowych. Przeżycia związane z otaczającym środowiskiem mogą prowadzić do szczególnie intensywnego rozwoju umysłowego, a także do rozwoju uczuć estetycznych.

Piękno przyrody rozwija miłość do natury, zainteresowanie żywymi istotami oraz budzi radość z dokonywanych odkryć. Dzięki temu człowiek jako integralna część środowiska naturalnego może lepiej zrozumieć piękno, które z pewnością wzbogaca jego życie.

Sposoby i warunki realizacji

Program projakościowy “Rusałkowi przyjaciele natury” jest zgodny z podstawą programową a wybrane zagadnienia wychodzą poza jej zakres . Jego głównym założeniem jest rozwijanie zainteresowań przyrodniczych oraz stymulowanie wrodzonych uzdolnień wychowanków poprzez intensywne uczestnictwo dziecka w działaniu, przeżywaniu i poznawaniu otaczającego świata. Materiał dobrany jest w taki sposób, aby pobudzić u dzieci chęć do myślenia, działania, eksperymentowania ,poszukiwania rozwiązań oraz zaspokojenia ciekawości i rozwijania zainteresowań. Dzięki treściom zawartym w programie i realizacji zadań dydaktyczno-wychowawczych chcemy uwrażliwić dzieci na piękno przyrody, nauczyć proekologicznego myślenia; reasumując –ukształtować właściwą postawę wobec środowiska naturalnego małego człowieka.

Adresatami będą dzieci 5 letnie, warunkiem uczestnictwa w programie będzie pisemna zgoda rodzica oraz chęć wyrażona przez potencjalnego uczestnika przedsięwzięcia.

Program jest dostosowany do warunków organizacyjnych i lokalowych przedszkola, będzie realizowany w ramach czynności dodatkowych. Spotkania z dziećmi będą prowadzone przez dwie nauczycielki dwa razy w tygodniu z możliwością pewnych zmian w zależności od potrzeb , absencji uczestników. Rozkład materiału będzie skoncentrowany wokół czterech żywiołów : Ziemia, Powietrze, Woda, Ogień .

Dzięki żywiołom dziecko działa, tworzy, odczuwa i poznaje świat wszystkimi zmysłami. Żywiołów nie należy się obawiać , ponieważ:

Ziemia to gleba, którą możemy rozgnieść w dłoni, spulchnić grabiami i zwilżyć wodą. W niej możemy zasiać nasiona, umieścić cebulki kwiatów, czy też obserwować sposób poruszania się dżdżownicy. Ziemia to również planeta pokryta zbiornikami wodnymi, kontynentami oraz wszystko , co się w niej znajduje: rośliny, zwierzęta, góry, naturalne jaskinie i kopalnie. To skarby : sól, węgiel, kreda, glina.

Woda, to wszelkie naturalne zbiorniki: morza, rzeki, jeziora, stawy. To deszcz i pojedyncze krople spływające po szybie, grad, śnieg i mgła. Woda jest w naszych organizmach, zwierzętach i roślinach. Paruje i zamarza. Służy do picia, gotowania, malowania i mycia. Można z nią przeprowadzać różne doświadczenia, można zbadać, w co szybciej wsiąknie -w piasek, żwir czy ziemię, co się stanie, gdy wsypiemy do niej kawę, a co –gdy piasek. Jak zachowa się w wodzie olej , a jak sok malinowy.

Powietrze to wiatrak na wietrze, energia, delikatna bryza, zefir, sztorm, burza, liście tańczące jesienią, i babie lato, ptaki, chmury, balony. Powietrze to siła podmuchu wiatru . To również problematyka zanieczyszczenia środowiska, fabryki, spaliny, szara warstwa po zewnętrznej stronie szyb okiennych i niemiły zapach. W końcu też to co przyjemne-woń perfum olejków aromatycznych, drzew, kwiatów.

Ogień to światło, ciepło, to kominek, ognisko, ale tez pożar, zniszczenie i ciężka praca strażaka. Ogień to słonce i gwiazdy, temperatura w sali i za oknem, ciepłe kraje, blask świec, światełka na choince. Nie można też pominąć tematu bezpieczeństwa, a zwłaszcza niebezpiecznych przedmiotów wokół nas, którymi można się oparzyć lub skaleczyć.

Zajęcia będą odbywały się w odpowiednio przygotowanej pracowni, którą będziemy wraz z dziećmi i z pomocą rodziców sukcesywnie uzupełniać o nowe eksponaty przyrodnicze, mapy, plansze, tablice demonstracyjne, atlasy, encyklopedie. Problematyka zagadnień przyrodniczych ujętych w programie zostanie przez nas optymalnie realizowana co wpłynie na podniesienie jakości pracy naszej placówki.

Cele programowe:

Celem programu jest umożliwienie dzieciom warunków indywidualnego rozwoju oraz rozwijanie ich zainteresowań .

Realizując program będziemy podejmować takie działania, aby w sposób urozmaicony przybliżyć dzieciom zjawiska przyrodnicze, oraz aby dziecko było odpowiednio przygotowane do życia w zgodzie z przyrodą .

Reasumując, nadrzędny cel opiera się na stworzeniu sytuacji i możliwości sprzyjających poznaniu przyrody i ukierunkowania wiadomości dzieci na wartości ekologiczne.

Z celu nadrzędnego wynikają cele szczegółowe:

1. Rozbudzanie zainteresowań przyrodniczych.

2. Kształtowanie właściwych postaw i przekonań.

3. Wdrażanie do poszanowania, pielęgnacji, opieki i ochrony wszystkiego co żywe .

4. Kształtowanie dziecięcej wrażliwości przyrodniczej i estetycznej.

5. Rozumienie potrzeby ochrony świata roślin i zwierząt.

6. Budzenie zainteresowań badawczych, uczenie obserwacji przyrody i kształtowanie pozytywnych postaw w kontakcie z naturą.

7. Rozwijanie poczucia odpowiedzialności i troski za naszą planetę.

8. Kształtowanie poczucia własnej wartości i przydatności dla środowiska.

9. Współpraca z organami samorządu i innymi instytucjami w zakresie promowania edukacji ekologicznej , dostarczenie przykładów konkretnych działań na terenie placówki i możliwości współpracy z innymi przedszkolami.

10. Włączanie rodziców w podejmowane akcje związane z realizacją programu.

Cele operacyjne zawarte są w szczegółowym rozkładzie materiału.

Metody i formy pracy

Zastosowanie odpowiednich metod i form pracy, które są dostosowane do poziomu wiedzy i możliwości rozwojowych dzieci umożliwi realizację zamierzonych celów.

W edukacji przyrodniczej dzieci ważny jest dobór stosowanych metod. Istotne jest , by były to metody wynikające z koncepcji wielostronnego kształcenia. Istnieją, jak podaje K. Żuchelkowska, cztery grupy takich metod:

1. metody asymilacji wiedzy oparte na aktywności poznawczej o charakterze reproduktywnym,

2. metody samodzielnego dochodzenia do wiedzy oparte na aktywności poznawczej, związanej rozwiązywaniem problemów,

3. metody waloryzujące (eksponujące) cechujące się przewagą aktywności emocjonalnej i artystycznej,

4. metody praktyczne oparte na aktywności praktyczno-technicznej,

Według K. Żuchelkowskiej w edukacji ekologicznej przedszkolaków mają zastosowanie następujące metody:

a) w grupie metod asymilacji wiedzy

- pogadanka-rozmowa nauczyciela z dziećmi polegająca na tym, że nauczyciel zadając pytanie przewiduje odpowiedzi dzieci,

- praca z ksiązką - omawianie ilustracji zawartych w książce,

b) w grupie metod samodzielnego dochodzenia do wiedzy

- metoda problemowa - rozwiązywanie problemów ekologicznych w ciągłej interakcji między nauczycielem a dziećmi, stosowana z dziećmi 5-6 letnimi,

- metoda sytuacyjna - wprowadzenie dzieci w konkretną sytuację, dzieci muszą ją zrozumieć i podjąć decyzję związane z jej rozwiązaniem oraz przewidzieć skutki tych decyzji, stosowana z dziećmi 5-6 letnimi,

- gry dydaktyczne - wykorzystywane na zajęciach i podczas samodzielnego działania dzieci, występuje w nich element zabawowy,

c) w grupie metod waloryzacyjnych (eksponujących)

- metody impresyjne - polegają one na wyrażaniu własnych przeżyć, doznań, uczuć w konkretnej działalności na rzecz środowiska a także w twórczości plastycznej, konstruktywnej i słownej

d) w grupie metod praktycznych

- eksperyment - prowadzony przez dzieci w warunkach naturalnych lub w kąciku przyrody.

Natomiast M. Studzińska podaje nieco inny podział metod.

Za szczególnie przydatne w przedszkolu uznaje:

1) metody kierowania samodzielną pracą dzieci, tj.

a) obserwacja,

b) praca w ogrodzie przedszkolnym i kąciku przyrody,

c) praca z książką,

d) zajęcia plastyczne,

2) metody poszukujące, tj.

a) rozmowa,

b) pogadanka heurystyczna

3) metody podające, tj.

a) opowiadania i opis,

b) czytanie,

Dobór określonych metod zależy od treści przekazywanych dzieciom. W celu uatrakcyjnienia zajęć często łączy się dwie lub trzy metody na jednym zajęciu.

W procesie edukacji przyrodniczej ważnym czynnikiem są środki dydaktyczne.

Pełnią one wiele funkcji. Służą zdobywaniu wiadomości i wyrabianiu właściwych postaw wobec przyrody i kształtowania środowiska. W przedszkolu można wykorzystać następujące środki dydaktyczne:

- okazy naturalne,

- środki wizualne: filmy, fotografie, ilustracje, obrazy, reprodukcje obrazów, rysunki,

- środki słuchowe: audycje radiowe, piosenki, wiersze, opowiadania, inscenizacje i inne teksty literackie, odgłosy zwierząt i ptaków,

- środki manipulacyjne: karty, domino, gry planszowe, loteryjki, itp.,

- środki i urządzenia techniczne: lupa, mikroskop, akwaria, terraria, różne naczynia i sprzęt do obserwacji,

Oprócz wymienionych czynników wpływających na proces budzenia świadomości ekologicznej istotną rolę odgrywa nauczyciel, który swoją postawą kształtuje u dzieci właściwe zachowania ,wartości i sposób zapatrywania się na świat przyrody.

Formy organizacyjne pracy:

• zbiorowa;

• w małych grupach;

• indywidualna;

• udział w konkursach, quizach, przeglądach, akcjach przyrodniczych;

• wycieczki spacery do pobliskich ekosystemów ;

• zajęcia w różnych Ośrodkach Przyrodniczo-Badawczych;

Treści programowe

Treści programu ,,Rusałkowi przyjaciele natury” zostały skoncentrowane wokół czterech żywiołów : ziemia, powietrze, woda i ogień tworząc w ten sposób cztery główne bloki tematyczne. Na realizację treści przewidywany jest okres od września 2014 do czerwca 2015 r. Wiedza przedszkolaków z każdego bloku tematycznego zostanie zweryfikowana w oparciu o quiz lub konkurs wiedzy. W holu naszej placówki zostaną wyeksponowane na wystawie prace plastyczne, ponadto wspólnie z dziećmi zostanie utworzona gazetka informacyjna związana z bieżącą tematyką a zdjęcia i krótkie notatki będą umieszczane na stronie internetowej naszego przedszkola.

W ciągu całego roku szkolnego organizowane będą przedsięwzięcia tj. : zbiórka nakrętek plastykowych, makulatury, zużytych baterii, zbiórka żywności dla zwierząt ze schroniska, dokarmianie ptaków zimą oraz zwierząt w lesie Arkońskim, zakładanie zielonych ogródków w salach, wysadzanie roślin do ogródka przedszkolnego, udział w akcji ,,sprzątanie świata’’.

W trakcie wdrażania programu zostanie nawiązana współpraca z instytucjami takimi jak : Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny ,Uniwersytet Szczeciński, Klub Naukowca w Szczecinie, Dyrekcja Lasów Państwowych, Liga Ochrony Przyrody,Ośrodek Szkoleniowo-Badawczy ,,Ostoja“ .Dzieci będą uczestniczyć w warsztatach w Edukacyjnej Pracowni Przyrodniczej na Głębokim oraz w Ośrodku Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Kliniskach.

Oprócz typowych zajęć dydaktyczno- wychowawczych planujemy zajęcia plenerowe, m.in. spacery do pobliskich parków, ogrodów i lasów, których celem będą obserwacje, badania, eksperymenty.

W naszej placówce zostanie zorganizowany międzyprzedszkolny konkurs krótkich form teatralnych ,, S O S dla Zielonej Krainy” promujący postawy proekologiczne a także ,,Tydzień zbóż ‘’ propagujący zdrowe odżywianie.

Szczegółowy rozkład materiału

ZIEMIA

Cele operacyjne:

-przedszkolak wie ,że ziemia krąży wokół słońca, które jest gwiazdą

-zna proste sposoby uprawiania gleby ,rozróżnia podstawowe składniki gleby takie jak piasek, żwir, glina

-wymienia przyczyny zanieczyszczenia gleby

-wie w jakim celu i w jaki sposób segregujemy śmieci

-wykorzystuje odpady do zabaw i działalności plastycznej

-wie jakie skutki przynosi niszczenie roślin i zwierząt znajdujących się po ochroną

-zachowuje się w środowisku przyrodniczym zgodnie z przyjętymi zasadami

-orientuje się w zasadach zdrowego odżywiania wyjaśnia pojęcia:

„zdrowa żywność”, „zdrowe odżywianie”

Ziemia jest częścią kosmosu

-Poznanie wybranych planet układu słonecznego

-Zapoznanie z wyglądem globusa i mapą ziemi

Znaczenie gleby dla życia ludzi, zwierząt i roślin

- Rozpoznawanie różnic fizycznych między piaskiem, żwirem, gliną i ziemią

próchniczą podczas zabaw badawczych, doświadczeń, eksperymentów

Poznanie źródeł i rodzajów skażenia gleby

- Pogadanki, historyjki obrazkowe, literatura, filmy edukacyjne przybliżające konieczność ochrony gleby przed skażeniami i zanieczyszczeniami

-Zapoznanie ze sposobami ochrony środowiska , wprowadzenie pojęć

,,odpady”, ,,surowce wtórne”, ,,segregacja”, ,,recykling”

-,,Papier czerpany” z makulatury -warsztaty

Zwierzęta mieszkające w ziemi i ich rola w świecie przyrody ( kret, mrówka, mysz polna, dżdżownica)

Bogactwa naturalne ziemi (węgiel, sól, ropa naftowa, surowce mineralne) i skutki ich nadmiernej eksploatacji dla środowiska naturalnego

Zboże , produkty zbożowe i korzyści z ich spożywania

-Akcja edukacyjna promująca zdrowe odżywianie ,,Zboża pełne energii-tydzień zbóż w przedszkolu”

Wyjście do Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego –poznawanie roślin uprawnych i kwiatów

Uroczyste wręczenie przedszkolakom legitymacji członka Ligi Ochrony Przyrody

Opracowanie wspólnie z dziećmi ,,Kodeksu rusałkowego przyjaciela przyrody”

POWIETRZE:

Cele operacyjne:

-dziecko potrafi wymienić niektóre właściwości powietrza

-wie, że jaką rolę pełni powietrze w życiu człowieka ,zwierząt i roślin

-potrafi wymienić zagrożenia związane z zanieczyszczeniem powietrza dla świata roślin i zwierząt

- zna skutki zanieczyszczeń powietrza dla zdrowia i życia człowieka

-wie, że rośliny zielone dostarczają tlenu niezbędnego do życia

- wie jakie są ujemne skutki niszczenia drzew

-nazywa i rozpoznaje charakterystyczne zjawiska atmosferyczne

-wie jaka jest rola wiatru w przyrodzie

-wie jak człowiek wykorzystuje siłę wiatru do wytwarzania energii

- bierze aktywny udział w akcjach pomagania zwierzętom

Co to jest powietrze, skąd się bierze i do czego jest potrzebne?

-Tlen składnik powietrza bezcenny dla naszego życia i rola roślin w wytwarzaniu gazu

-Doświadczenia i zabawy badawcze z powietrzem, obserwacja i wyciąganie wniosków.

Źródła zanieczyszczeń powietrza.

-Naturalne zanieczyszczenia atmosfery (pożary lasów, wybuchy wulkanów, wyładowania atmosferyczne, gnicie obumarłych roślin i zwierząt, korozje)

-Zanieczyszczenia wytworzone przez człowieka (postęp cywilizacyjny ,fabryki ,huty elektrociepłownie, spaliny samochodowe, dym papierosowy, spalanie śmieci )

- Wykonanie pomiarów zanieczyszczeń powietrza, np. wyłożenie

bibułki za oknem oraz w różnych miejscach sali. Po pewnym czasie

obserwowanie jakości i ilości zanieczyszczeń zebranych na bibule.

Warsztaty w KLUBIE NAUKOWCA w Szczecinie.

Dokarmianie zwierząt w Lesie Arkońskim – poznanie gości leśnej stołówki

Poznanie pracy leśniczego-spotkanie z leśniczym.

Zbiórka żywności dla zwierząt ze schroniska

Dokarmianie ptaków.

-Urządzanie w ogrodzie przedszkolnym stołówki dla ptaków, wykonanie i rozwieszanie oryginalnych pojemników z karmą.

-Poznawanie ptaków zimujących w Polsce.

Wystawa prac plastycznych ,,Czyste powietrze wokół nas”

Akcja edukacyjna ,,Mamo tato nie pal!”

WODA

Cele operacyjne:

-rozumie znaczenie wody w życiu człowieka

-zna właściwości wody oraz stany skupienia

-wie jaki jest obieg wody w przyrodzie

-wymienia przyczyny zanieczyszczenia wód

-rozumie konieczność oszczędzania wody

-zna sposoby oczyszczania wody

-wie, że woda jest jednym ze źródeł energii

Znaczenie wody dla życia na ziemi

- Poznanie właściwości wody podczas zabaw badawczych

- Zapoznanie z obiegiem wody w przyrodzie

- Rodzaje wód

- Rodzaje akwenów wodnych

- Mieszkańcy wód

- Niebezpieczeństwa związane z wodą

Poznanie źródeł i rodzajów zanieczyszczenia wód.

-Sposoby oczyszczania wody , doświadczenia z filtrowaniem wody.

-Wykonanie filtrów do wody z butli plastikowej, piasku, żwiru i aktywnego węgla.

- Oglądanie kropli przefiltrowanej wody pod mikroskopem, porównywanie jej z wodą obserwowaną wcześniej.

Wycieczka do oczyszczalni ścieków.

Woda jako alternatywne źródło energii wykorzystywane przez człowieka.

Konkurs plastyczny ,,Woda- źródło życia”

22 marca Światowy Dzień Wody

Warsztaty w Pracowni Przyrodniczej na Głębokim.

Zakładanie zielonych ogródków w przedszkolu

pielęgnacja i obserwacja roślin.

Co to jest wiatr?

-obserwacja ruchu , kierunku i siły wiatru za pomocą wiatromierza

-wiatr jako alternatywne źródło energii

- niszczycielska siła wiatru (trąby powietrzne , huragany, wichury,)

Odkrywamy tajemnice zjawisk atmosferycznych

-prowadzenie kalendarza pogody.

OGIEŃ

Cele szczegółowe:

-przedszkolak zna właściwości ognia

-wie do czego jest wykorzystywany

-wie ,że należy zachować szczególną ostrożność w kontakcie z ogniem

-wie jak ogień może być niebezpieczny dla zdrowia i życia

-zna numer telefonu do straży pożarnej

-wie jak wygląda i jak działa lampa naftowa

-wymienia źródła światła dawniej i dziś

-podejmuje działania zmierzające do zmniejszenia zużycia energii w domu i w przedszkolu.

Co to jest ogień?

-Do czego człowiekowi potrzebny jest ogień?

-Ogień jako źródło światła i ciepła.

Sposoby oświetlania dawniej i w teraźniejszości

-Alternatywne źródła energii czerpane z energii słonecznej

-Bezpieczeństwo podczas korzystania z urządzeń elektrycznych

Niebezpieczeństwa związane z ogniem

-Zasady zachowania się w sytuacji pożaru

-Skutki pożarów w lasach wynikających z nieodpowiedzialnej postawy człowieka

Wycieczka do Straży Pożarnej

Sposoby zmniejszania zużycia energii w przedszkolu i w gospodarstwie domowym

Wykonanie plakatu przypominającego o oszczędzaniu prądu dla każdej z grup w przedszkolu

Konkurs plastyczny ,,Dbam o środowisko-oszczędzam energię”

Wycieczka do Ośrodka Edukacji Przyrodniczo- Leśnej w Kliniskach

Udział w Akcji ,,Sprzątanie Świata” – 22 kwietnia

Quiz wiedzy przyrodniczej

Zajęcia w terenie ,,3 x 5-vademecum młodego dendrologa ” – poznawanie gatunków drzew w Parku Kasprowicza

Przewidywane osiągnięcia dzieci:

W wyniku systematycznej realizacji treści programowych dziecko będzie:

- Rozumiało znaczenie Ziemi jako miejsca, w którym żyją ludzie, zwierzęta, i rośliny

- Rozumiało jaką rolę pełni człowiek w zagospodarowaniu Ziemi.

- Rozpoznawać i nazywać podstawowe gatunki roślin np. na podstawie liści, kwiatów, owoców, a zwierzęta za pomocą śladów, głosów.

- Brało czynny udział w pielęgnowaniu ogrodu przedszkolnego, troskliwie opiekowało się̨ zwierzętami w domu oraz roślinami hodowlanymi w przedszkolu.

- Dostrzegać zagrożenia związane z zanieczyszczeniem powietrza,

- Znało właściwości wody (stany skupienia wody),

- Odróżniać negatywne i pozytywne działania człowieka na środowisko,

- Potrafiło przeprowadzić proste doświadczenie i eksperyment,

- Posługiwać się pojęciami przyrodniczymi,

- Posługiwać się nazwami zjawisk atmosferycznych,

- Zachowywać się w środowisku przyrodniczym zgodnie z przyjętymi zasadami,

- Wykorzystywać odpady jako surowce wtórne do zabaw i działalności plastycznej,

- Czynnie uczestniczyć w akcjach przyrodniczych , proekologicznych i promujących zdrowie,

- Brać udział w konkursach i przeglądach artystycznych o tematyce przyrodniczej.

- Segregować odpady,

- Wiedzieć, że woda jest niezbędnym elementem życia i oszczędza ją,

- Dostrzegać piękno natury i dbać o wszystkie żywe istoty w przyrodzie,

- Zapobiegać niszczeniu środowiska naturalnego,

- Wskazywać na mapie zbiorniki wodne i kontynenty,

- Posługiwać się lupą, mikroskopem,

- Rozpoznawać i nazywać skarby naturalne Ziemi ( węgiel, gaz, ropa, sól, glina),

- Rozpoznawać i nazywać niektóre planety Układu Słonecznego,

- Podejmować działania zmierzające do zmniejszenia zużycia energii w domu i w przedszkolu,

- Znało właściwości ognia tj. ciepło, barwa,

- Rozróżniać rodzaje oświetlenia stosowanego dawniej i dziś – wiedzieć, jak wygląda i jak działa lampa naftowa ,

- Znało niekonwencjonalne źródła energii (wiatrowa, słoneczna, wodna) i wiedzieć w jaki sposób jest wykorzystywana oraz rozumieć jej znaczenie dla przyrody.

- Wiedzieć , jakie są niebezpieczeństwa związane z ogniem , i że nie należy się nim bawić,

- Znało przyczyny pożarów lasów oraz sposoby jego zapobiegania

Ewaluacja

Dzięki ewaluacji pozyskujemy informacje o poziomie wiedzy i umiejętności dzieci w zakresie edukacji przyrodniczej. Będzie ona prowadzona na bieżąco i na koniec roku szkolnego.

Oceny realizacji programu pod względem stopnia osiągnięcia zamierzonych celów dokonamy poprzez:

- Obserwacje dzieci,

- Udział w konkursach i quizach przyrodniczych,

- udział w konkursach plastycznych o tematyce przyrodniczej

- Zaangażowanie dzieci w akcje przyrodnicze i proekologiczne, wystawy,

- Kwestionariusze ankiety dla rodziców,

- Kwestionariusz wywiadu z dziećmi,

- Umieszczanie na stronie internetowej dokumentacji fotograficznej i sprawozdań z wszelkich akcji przyrodniczych, proekologicznych, wycieczek, spacerów w celach badawczych, z konkursów plastycznych, quizów, przeglądów o tematyce przyrodniczej.

Literatura:

1. Walter G. „Ziemia – żywioły w przedszkolu” Kielce 2004

2. Walter G. „Woda – żywioły w przedszkolu” Kielce 2004

3. Walter G. „Powietrze – żywioły w przedszkolu” Kielce 2004

4. “Kolekcja przedszkolaka” Wydawnictwo Nowa Era

5. E. J. Frątczak, Edukacja ekologiczna w przedszkolu, Bydgoszcz 1996,

6. „Świadomość ekologiczna dzieci”- M. Grodzieńska- Jurczak „ Wychowanie w Przedszkolu”- nr 4/2002

7. M. Studzińska „Dzieci przedszkolne poznają przyrodę ożywioną” Warszawa 1989 WSiP

8. F. Janik ”Przyroda przeżywana i obserwowana z dziećmi przedszkolnymi”

9. Elbanowska „Przyroda nieożywiona w przedszkolu”

10. K.Żuchelkowska ,,Kolekcje przyrodnicze w edukacji ekologicznej dzieci przedszkolnych”, Bydgoszcz 1997 , TANAN

Załącznik nr 1

KWESTIONARIUSZ ANKIETY DLA RODZICÓW

Szanowni rodzice bardzo proszę o wypełnienie kwestionariusza ankiety, która dotyczy realizacji programu przyrodniczego. Zestawienie zbiorcze ankiet służyć ma przeprowadzeniu ewaluacji programu.

1. Jak oceniacie Państwo przydatność programu?

a) bardzo dobrze

b) dobrze

c) dostatecznie

2. Czy według Pani/Pana dziecko opanowało umiejętności wyniesione z tych zajęć?

a)tak

b)nie

Jeśli tak, to jakie?

........................................

3. Czy według Pani/Pana założone w programie cele zostały w pełni zrealizowane?

a) tak

b) nie

c) częściowo

4. Jakie korzyści według Państwa daje program?

a) ekologiczna edukacja dzieci

b) zachęcanie do działań prozdrowotnych

c) budzenie zainteresowań przyrodą

d) inne (jakie) ........................................

........................................ ................................

Dziękuję

Załącznik nr 2

Kwestionariusz wywiadu z dziećmi

1. Czy lubiłeś chodzić na zajęcia przyrodnicze?

a) tak

b) nie

2. Co Ci się najbardziej podobało na tych zajęciach?

........................................

3. Co Ci się nie podobało na tych zajęciach?

........................................